Publicatie datum: 1991-01-01
Auteur: Henk Lammers
Collectie: 22
Volume: 22
Nummer: 5
Pagina’s: 184-185
Documenten
recensi e een ander voorbeeld betreft lemma s als iro nie en zwijgen ironie wordt gedefinieerd als stijlfiguur waarbij men het tegenovergestelde zegt van wat men bedoel t daar valt wel op henk lammers af te dingen maar goed bij zwijgen wordt onder meer uiteengezet dat dat in verschil l ende alles over het maldivisc h cu l turen een versc h illende betekenis heeft mee eens b ovendien is het natuurlijk leuk om een lexicon van tweeduizend begrippen te beslui ten met het lemma zwijgen voor alle zeker hei d dit is niet ironisch bedoeld waar het mij heleen kost prisma van de taal 2000 taalkundige om gaat is de onevenwichtigheid als je van begr ippen van a tot z verklaard utrecht h et ironie en zwijgen pragmatische definities sp ect ru m 1990 242 blz ft 4 g o geeft dan mogen lemma s als cynisme insi nueren en sarcasme niet ontbre k en omdat vaak onduide l ijk is waar ironie ophoudt en dit is geen goed b oekje het samenstel l en van sarcasme cynisme of insinuatie begint een lexicon van de taal i s natuurlijk per definitie dat er in de definities begrippen worden een heidense op gave omdat elke k euze discuta gebruik t die op hun beurt niet in het lexicon b el is maar hier wordt de pl a nk toch we l erg staan vind ik ook geen voorbeeld van even misgeslagen vanwaar d ie misser i n h et voor wichtigheid b ij stijl wordt u itgelegd dat een woord komt d e aa p al snel uit de mouw b ij de spreker in concrete taa l gebruikssituaties zich selectie is de nadruk komen te l iggen o p de gewoonlijk heeft aan te passen aan het register g rammatica i n d e ruims te zin van het woord dat daar gebezigd wordt dat de beheersing van dit b etekent d at de term inologie uit d e ver verschill ende stijlregisters deel uitmaakt van sch il len de toegepaste d iscip l ines minder ruim iemands taal beheersing en dat een spreker bij is vertegenwoordigd hier wordt de gramma voorbeeld u it ironie zich van een ander dan het tica o pgevoerd als de koningin van de taa l we conventionele register kan bedienen m aar wat tenscha p d e and ere discip lines zijn toegep ast een stij l register is wordt niet uitgelegd e n dat kunnen taalfi losofen sociol inguisten p sy wat is een conventionee l register b ij ironie ch olinguisten e n te kstwetenscha ppers alvast in zeg je het tegenovergestelde van wat je bedoelt h un zak steken h oe zou een ander register het tegenoverge n u is er va nzel fs prekend geen enkel bezwaar stelde van een conventionee l kunnen zijn had tegen een taa lkun dig georienteerd lexicon als conventioneel in de taalkunde trouwens niet er aan de toegep aste disci pl ines maar o p een bijzondere betekenis h et hele begrip is een evenwichtige ma n ier aan dach t wordt be niet te vinden s teed dat is niet h et geval afasie en dys lex ie woo r dblindh eid staan er niet in ouders i k begrijp ook de pretenties niet zo wordt in van dys l ectische ki n d eren en kinderen die met het voorwoord gesteld dat dit lexicon bedoe ld afasie gecon fronteerd worde n omdat een ouder is als beknopt naslagwerk voor de geinteres a ls gevol g van een hersenbloeding afatisc h is seerde l eek bijvoorbeeld de niet linguistisch zoe ken in di t lexicon d us tevergeefs naar u it leg geschoolde bijvakstudent of taallesvrijwilliger d a t er keuzen gemaakt moeten worden is hier die sne l wil kunnen opzoeken wat termen of gee n argumen t want slokdarmspraa k is wel theorieen inhouden waarmee hij via de alge o pgenomen meen toegankelijke l iteratuur in aanraking overigens is he t ontbreken van afasie dub bel komt p ijnlij k o p de oms l ag van h et boekje staan in die functie kan dit lexicon niet vervullen zo een kad er tje 41 beg ripp en aan t onende wijs komt een vrijwilliger die les geeft aan allochto a b l aut accent accusativus afasie bete kenis nen al snel in aanraking met begrip p en als con enzovoort d an d e nk je toch al gauw wat erop trastieve methode basisvocabulaire bics s taat staat er ook in zo niet afasie en hoofd calp of monitoring die zijn in het lexicon lettergebruik al evenmin ech ter niet te vinden onder contrastief vind t 184 moer 1991 5 hij alleen contrastief accent basisvocabu perspectief m aar een leerl ing die het lexicon laire s t c s en cn i r staan er niet in vocabu raadpleegt kan alleen terecht b ij het l em ma laire ook niet maar woordenschat wel het sti l istiek waar wor dt uiteengeze t dat de he geheel van woorden van een bepaalde taal was dendaagse s t ilistiek beschrijvend is d w z ze die definitie maar op mijn woordenschat van stelt geen normen vast toepassing naar monitoring zoekt een taal lesvrijwilliger ook tevergeefs wat lastig is opvallend zijn de talloze lemma s over sp eci omdat er van dit begrip minstens vier concur fieke ta l en de letter m bij voorbeeld heeft 82 rerende definities bestaan labov 1972 hagen ingangen waarvan er 34 over talen of taa l fami 1981 flower hayes 1981 en krashen 1978 lies gaan m aban talen tak van de nilosaha bedoelen er allemaal iets anders mee ter rische talen bestaande uit 4 ta len zie ook a fri wijl voor het leren van een tweede taal vooral kaanse tal en m al d ivisch zuidwes t indische krashens definitie van belang is taal gesproken door ruim ioo duizen d moeder voor een vrijwilliger is het natuurlijk ook in taalsprekers op de eilandengroep de maldiven teressant om te weten of en wanneer zijn leer i nteressant maar wat er ook al weer in b olivia ling tweetalig is onder dat lemma wordt ech wordt gesproken daar kom ik niet acht er ik ter alleen ingegaan op de tweetaligheid van een weet inmiddels wel dat de khosian talen voor taalgemeenschap al bekend zijn vanwege hun ge bruik van im pl o sieve spraakklanken de zogenaamde kl i ks b eperkingen zijn nodig maar in dit boekje zou dat het daarom een kli k taal is wordt alleen den toch in ieder geval de basisbegrippen moe duidelijk als je toevallig bij dit lemma kijkt ten staan wat basisbegrippen zijn is natuurlij k een lastig probleem en daarom h ou ik het een genoeg gemopperd h et zal nu wel duidelijk voudig ik ga uit van het derde voortgangsver zijn dat ik maar een advies kan geven aan wie slag van de commissie vernieuwing eindexa het toch wil aanschaffen als nas l agwerk voor menprogramma s nederlandse taal en le t ter taalkundige begrippen wacht tot het in de kund e v wo en havo cverr i99o da ari n ramsj ligt worden de b egrippen genoemd die leerl ingen moeten beheersen of die in het onderwijs aan literatuu r de orde gesteld zouden kunnen worden n u valt er op de voorstel l en van de cv en nog wel cve n voortgangsverslag nr 3 voorlopige voor het een en ander af te dingen maar het lij kt me stellen eindexamenprogramma s nederlandse geen onzinnige eis dat een taalkundig lexicon taal en letterkunde voor vwo en xnvo z pl in ieder geval helderheid verschaft over hetgeen i99o de c v e rt als basiskennis beschouwt met ande flower l j r hayes a cognitive process re woorden we l ke beperking men bij de sa theory of writing in college composition and menstelling van een lexicon ook maakt van een communication32 1981 p 365 3g7 zinnige beperking is geen sprake a ls die ertoe hagen a standaardtaal en dialectsprekende kinde leidt dat ontbreekt wat als basiskennis voor ren muiderberg coutinho 1981 havo en vwo leerlingen wordt beschouwd krashen s the monitor model for second lan het lijkt me niet dat leerl ingen geadviseerd guage acquisition in r s tingras ed second moet worden het lexicon als ruggesteuntje aan language acquisition and foreign language teaching te schaffen want onder andere de vo l gende arlington cal 1978 p 1 26 door de cven belan grijk geachte begrippen labov w sociolinguistic patterns philadelphia zijn er niet in te vinden afasie alinea cultuur university of pennsylvania press 1 972 taal functionele re l aties taalvariatie taalpoli tiek taa l stoornissen en taalstrijd b ovendien kan hetgeen er wel in het lexicon vermeld staat verwarring wekken de cven vindt dat leerlingen het begrip sti l istische adequaatheid passendheid moeten kennen adequaatheid veronderstelt een normatief 1991 5 moer i os