Bedrijfscommunicatie en moedertaalonderwijs

46 bedrijfscommunicatie en moedertaalonderwijs lutgarde missoul op woensdag 7 en 14 februari 1990 vond er aan de ula te antwerpen een bijscholing plaats met als thema bedripscommunicatie en moedertaalonderwijs die was ge organiseerd door het centrum voor beroepsvervolmaking leraren cbl van de ula en werd gegeven door luc lammens luc lammens is thans communicatieverantwoorde lijke bij een bank maar was voorheen leraar nederlands aan een middelbare normaal school de bijscholing was bestemd voor leerkrachten nederlands tweede en derde graad secundair onderwijs en voor docenten nederlands en pedagogie uit het hobu in het eerste deel geeft luc lammens een korte uiteenzetting over de communicatie en marketingstrategieen van het bedrijfsleven om dan in het tweede deel concrete corn municatielessen als lesmodellen daaraan te koppelen alvorens hierover verslag uit te brengen wil ik het belang van dit thema met enkele beschouwingen toelichten e mondelinge en schriftelijketaalvaardigheid pelijke context waarin taal gebruikt wordt en dat van de jongeren beantwoordt nietaan om twee belangrijke redenen de verwachtingen nosh aan die van het onderwijs noch aan die van het in de profit sector is er een enorme vraag naar bedrijfsleven wie geregeld vaklite communicatief vaardige mensen in het huidige ratuur raadpleegt met mensen uit de bedrijfsleven behelst communicatie zeer veel er beroepswereld praat of gewoon zelfs de zijn enorm veel factoren die de communicatie kraut openslaat wordt meer dan eens met deze beinvloeden en vele van die factoren zijn niet klacht geconfronteerd kranten schrijven vaak dat bepaald vanzelfsprekend de nieuwe communica jonge vlamingen hun taal slecht kennen uit on tiemodellen getuigen daarvan ze zijn veel subtie derzoeken blijktdatook in het buitenland de jonge ler en complexer dan het model van jacobson bij ren over slechts een gebrekkige taalvaardigheid wijze van voorbeeld vindt u in bijlage 1 een massa beschikken communicatiemodel van maletzke het ligt niet in niemand zal eraan twijfelen hoe zinvol deze on de bedoeling van dit artikel dat communicatiemo derzoeken en vaststellingen zijn zij kunnen im del grondig te benaderen mers een aanleiding zijn tot het beklemtonen en de vraag naar het onderwijs toe is dan welke het verbeteren van het moedertaalonderwijs functionele taalvaardigheid leren we de leerlingen toch kan de aanpak van het moedertaalonderwijs kunnen de leerlingen b v een klachtenbrief schrij niet los gezien warden van de brede maatschap ven die cam municatief is m a w een klachtenbrief april 1990 19 de jaargang nummer 5 47 die leans maakt zijn doel te bereiken kunnen de listische samenleving waar ieder opkomt voor leerlingen een telefoongesprek voeren een ver zichzelf maar dat is misschien de bedoeling uit slag maken een handleiding lezen geautomati een onderzoek blijkt brt nieuws februari 90 dal seerde informatiebronnen raaciplegen ingewikkel de vlaming gemiddeld drie uur per dag naar tv de formulieren b v van de rva invullen een kijkt televisie is een communicatiemedium maar promotiefolder opstellen een verkoopgesprek is dat niet communicate ten koste van taal taal voeren zonder zicn verkocht te voelen enz voor niet alleen als medium maar ook als boodschap een verslag van de voorlopige resultaten van een wij darken met taal over welke middelen beschikt onderzoek naar de behoeften aan taalvaardigheid het ondetwijs om van de beeldcultuur een bondge van jongeren in een administratieve baan verwijs noot te maken eerder da p een rivaal ik naar rymenans leroy 1989 zo zijn er tal van andere externe factoren die de duidelijk is alleszins dat taalvaardigheid niet all complexiteit van wat nu goad moedertaalonder een een behoefte is van het bedrijfsleven en dus wijs is des te meer onderstrepen ook van het beroepsleven waar jongeren later ile ben ervan overtuigd dat onderzoeken en projec terechtkom en maar ookbelangrijk is voor het leven ten slechts interessant zijn wanneer ze relevant van elke dag heeft het nog zin lessen te geven zijn d w z wanneer zij dieper peilen naar het inter over de klassieke welsprekendheid als moderne actief netwerk van beinvloedende noden en oor communicatietechnieken de eloquentia vervan zaken en de resultaten doorspelen naar de wereld gen hebben moeten leerlingen middelnederland van de praktijk maar onderzoeken kosten geld se teksten kunnen ontcijferen als ze zich in hun jammer dat in de non profit sector waartoe het eigen taal niet eens behoorlijk kunnen uitdrukken onderwijs hoort weinig geld beschikbaar is voor zulke projecten misschien kunnen we wanneer er redenen te meer dus om vanuit deze maatschap van overheidswege onvoldoende materiele voor pelijke context het moedertaalonderwijs order de waarden gecrederd worden voor de verbetering loep te nemen moet het onderwijs zijn doelstellin van het moedertaalonderwijs geld zoeken waar gen herzien de vraag in welke mate het onderwijs het te vinden is in de bedrijven dat gebeurt trou de leerlingen op het beroepsleven moet voorberei wens al steeds meer scholen doer een beroep op den moet geregeld opnieuw beantwoord worden sponsors uit de profit sector om hun belangen te het bedrijfsleven heeft in het algemeen behoefte kunnen bekostigen aan basisvaardigheden waarop het met behulp vooralsnog ontbreekt het ons leerkrachten ne van specifieke cursussen of bedrijfsopleidingen derlands aan een duidelijk omschreven curricu verder kan bouwen maar welke zijn die basisvaar lum moedertaalonderwijs dat rekening houdt met digheden de klooftussen het onderwijsprofiel en het beroeps toch is het niet helemaal juist om de bal alleen in profiel wat nog niet betekent dat het onderwijs het tramp van het onderwijs te leggen want ook hapklare brawn moat afleveren het onderwijs kan niet los gedacht worden van loch onderschatten wij al de creatieve initiatieven datzelfde brede maatschappelijke leader de niet die op dat vlak weliswaar versnipperd geno maatschappij is er op korte tijd nogal anders gaan men warden wij darken aan publikaties in vaktijd uitzien een chaotisch geheel van in een steeds schriften symposia bijscholingen aan het werk speller tempo op ons afkomende nieuwigheden van individuals leerkrachten beschikt het onderwijs over de mogelijkheden om in deze optiek kan de bijscholing bedrijfscommu het tempo van deze nieuwe trends te volgen nicatie en moedertaalonderwijs een interessante com municatie zou de informatics van de jaren 90 bijdrage zijn als leerkracht nederlands en als worden staat deze verwachting niet in een schrij werknemer in de non profit sector heb ik hierbij ook nend contrast met de verarmde praatcultuur en mijn bedenkingen waarvan ik mean dat andere sociale omgangsvormen van onze sterk individua onderwijsmensen ze met mij zullen delen 19 de jaargang nummer 5 april 199ompy 48 maar de produktie in dienst van de clid nt m a w de een vreemde eend service in een wereld waarin zo veal concurren ten eigenlijk hetzelfde parity verkopen komt het in de bijt erop aan cliontvriendelijkte zijn vandaar het grote belang dat gehecht wordt aan communicatie na enkele jaren in het onderwijs met de voor die tijd communicatieve taalvaardigheid en clientvriend e gepaard gaande zoektochten naar een vaste be lijke communicate in een bedrijf is iedereen trekking en moeilijkheden vandien besluit luc communicator is de slogan een duidelijk onder lammens zijn kansen to wagen in het bedrijfsle scheid tussen outer administratieve taken ener ven hij komt terecht in een bank en werkt er als zijds en louter commerciele taken anderzijds ver communicatieverantwoordelijke wat valt hem dan dwijnt zienderogen in het bedrijfsleven op deze bedenkingen zijn het uit figuur 1 blijkt duidelijk de verschuiving naar de rapporteren waard omdat zij ook verbanden leg centrals positie van de klant in de marketing van gen met onderwijsstrategieen een bedrijf figuur 1 servuktie en communicatie terloops wil ik hier een taatbeschouwelijke opmer king maken over het gebruik van de woorden client servuktie is een niet onaardig woord gevormd en klant in het engels client en customer aan naar analogie met produktie wie verder denkt een client verleen je een dienst terwiji je aan een merkt de nuancering niet de produktie als zodanig klant lets verkoopt lk vraag me of of er achter deze staat tegenwoordig centraal in het bedrijfsleven vreemde vermenging van woorden been manipu a marketing as an c marketing as the enqual function major function d the costumer as d the costumer as the controlling function the controlling function and marketing as the integrative function figuur i vat april 1990 19 de jaargang nummer 5 49 latief spelletje schuilt waarmee je de klant sugge bijval wij zouden hebben bij luisteraars en lezers reert dat je hem een dienst verleent terwiji je ei integendeel zei ivan mich niet dat hoe meer men genlijk probeert hem lets te verkopen gestudeerd heeft hoe meer men vaak veroorza ker is van problemen taakuitvoerend werken is niet genoeg de pimms ides het bedrijfsleven heeft rood aan mensen die pro uit de voorafgaande vaststellingen blijkt dat client bleemoplossend kunnen werken maar zulke vriendelijkheid en communicatie onafscheidelijk mensen zijn witte raven het blijkt moeilijk te zijn met elkaar verbonden zijn en dat zij tegenwoordig om meer te doer dan taakuitvoerend werk het onmisbaar zijn voor een efficient bedrijfsbeleid onderwijs zou jongeren meer probleemoplossend daze twee aspecten zitten vervat in de ruimer moeten leren werken i p v hen enkel kenniste later overkoepelende pimms idea pimms staat voor vergaren niet dat kennis onbelangrijk is maar er positief interactief marketing management en is nog een verschil tussen kennen en kunnen het service dit zijn de vijf drijfveren wear een bedrijf vergaren van kennis het begeleid werken het rond draait zij kunnen niet los van elkaar gezien onafhankelijk werken het probleemoplossend worden werken kan een stapsgewijze strategie zijn om de luc lammens neemt in zijn aanloop tot een bon tegenwoordig meest relevante doelstelling te be dige analyse van marketingstrategieen vooral de reiken pen de i order de loep wat de p betreft spreekt men ookwel van pip s en gebruik mensentaal nip s pip s zijn dan positief ingestelde personen en nip s negatief ingestelde personen in het wie in de bedrijfswereld werkt krijgtte maken met onderwijs zouden er nogal veel nip s rondlopen heel watbrieven documenten rapporten enz maar dat bepaalt natuurlijk de sfeer het imago dat van wat voor een taal wordt daarin gebruikt de taal is deze of gene school uitgaat erg ingewikkeld onduidelijk omslachtig archaisch toth vind ik dat we voorzichtig moeten zijn met en dus eigenlijk onleesbaar dat veroorzaakt een deze etikettering de leraar staat er maatschappe hoop onnodige problem en maar vooral afkeer luc lijk gezien niet zo goad voor velen spreken zelfs lammens stuurt aan op clientvriendelijkschrijven over een malaise in het onderwijs niet ten on vriendelijk in de zin van schrijf b v een brief die rechte plait minister coens in met een nieuwe lei uitnodigt tot lezen en gebruik daarbij mensentaal voor de algemene promotie van het onderwijs en ook hier kan het onderwijs bijsturen de herwaardering van de leraar bovendien vraag persoonlijk mask ik hier de bedenking bij dat het ik mij of hoeveel nip s er schuilen achter al de onderwijs dan vooralsnog voor een dubbele task pip s die ik onlangs tijdens stagebezoeken in staat de leerlingen enerzijds mensentaal leren bedrijven aantrof ik vind het gevaarlqk voor de gebruiken maar hen anderzijds zolang dit snort eigen persoon te veel een personage te willer teksten in voege blijven en ik zie daar niet vlug spelen in het onderwijs komt het er op aan echt verandering in komen toch deze teksten leren te zijn ontcijferen dat neemt niet weg dat het ook voor de onderwijs ook in onze algemene omgang met mensen is het mensen belangrijk is positief ingesteld te zijn maar van belang dat wij mensentaal gebruiken in de doelstelling ligt we enders de positieve inge moeten afstappen van de idea dat hoe geleerder steldheid near de leerling bevordert de relatie zodat en ingewikkelder wij spreken of schrijven hoe meer de leerling er beter van wordt de positieve inge 19 de jaargang nummer 5 april 19901w a 50 steldheid naar de klant bevordert niet de relatie een klant zou er zich nog behaaglijk bij beginnen met de klant maar wel de verkoop van het produkt voelen als hij weet had van alles wat er gedaan dat zorgt voor andere communicatiestrategieen wordt om hem te bereiken heel antlers wellicht voelt zich een patient in een ziekenhuis met relatiezijn we beland bij het tweede woord nl een voorbeeld van wat marketing in bedrijven interactief er wordt tegenwoordig heel veel ge inhoudt vindt u in bijlage 2 luc lammens geeft sproken over relatie al is de communicatie vaak een voor ons oningewijden eenvoudige definitie zoek relate tussen ouders en kinderen relate tussen partners vrienden school en ouders school marketing is het onderzoeken scheppen behou en jongeren bedrijf en klant poem maar op maar den en uitdiepen van een blijvende en winstgeven bij een relatie zijn er altijd twee partijen gemoeid de relate tussen een onderneming of organisatie wat doe je als de ene partij wel iets zegt maar de en een afzetmarkt of clientengroep andere nauwelijks antwoordt niets vraagt dus als de ene actief is en de andere niet het begrip relatie staat in deze definitie heel cen het bedrijf streeft naar een interactieve omgang traal relatie interactief werken zij zijn constan met de klant banken b v hebben hood aan com ten in het marketingconcept municatief en sociaal vaardige mensen die in een speciaal daarvoor voorziene ruimte met de clien marketing is ook het behouden en uitdiepen van ten hun wensen en mogelijkheden kunnen bespre een blijvende relate het is interessant om hier ken in welke mate houdt het ondetwijs rekening een bondige schets te geven van de evolutie in de met de wensen mogelijkheden en vaardigheden marketinggedachte tot in de jaren 70 imam het van de leerlingen lk kom hier later op terug erop aan behoeften te creeren en te verkopen d it lk vraag me ook of in welke mate er in het onderwijs op peil krijgen van de produktie geldt overigens rekening gehouden wordt met de wensen en nog voor 3 4 van de wereld met name de derde vaardigheden van de leerkrachten de andere partij wereld en de oostbloklanden als de produktie op bedrijven met allure spreken over het human peil is gebracht wordt er meer aandacht besteed resources management wanneer ze het hebben aan de kwaliteit van het produkt en gaat men over over de personeelsselectie en recrutering de naarproduktinnovatie in de jaren 80 zijn er zoveel naam van deze bedrijfsafdeling klinkt niet alleen concurrenten die hetzelfde verkopen parity dat menselijk mensvriendelijk maar in werkelijkheid de marketing zich gaat toespitsen op produktseg houdt het bedrijfsleven inderdaad ook rekening met mentatie wat biedt mijn produkt meer waarin de wensen en vaardigheden van het personeel verschilt het wie kan ik daarmee bereiken het is bedrijven hebben een min of meer duidelijk be op dit moment dat de klant heel belangrijk wordt roepsprofiel organiseren bijscholingscursussen en bij een grote verscheidenheid van allerhande trainingen bieden de mogelijkheid tot loopbaanont merken met onderling kleine verschillen komt de wikkeling bijkomende faciliteiten interessant sa cant centraal te staan is wat ik produceer ge laris enz wie enige ervaring in het onderwijs heeft bruiksvriendelijk om dat te weten moat ik een zal het met me eens zijn dat er char duidelijk iets goede relatieuitbouwen met mijn client en die goede schort aan die interactieve omgang relatie proberen te behouden deze kortgeschets te evolutie brengt ons weer dicht bij de reeds eer der vermelde sservuktie in het huidige marketingconcept is het zelfs zo dat wat is marketing het wel eens veel beter is bestaande klanten te behouden dan steeds nieuwe te winnen een rela ook het begrip marketing is in leder bedrijf doet te moet van twee kanten komen en vanuit marke aan marketing heeft een marketingafdeling er tingoogpunt kan het voor een bedrijf wel eens beter wordt veel literatuur over marketing gepubliceerd zijn klein te blijven moeilijke klanten kwijt te gera wpw vhi april 1990 19 de jaargang nummer 5 51 ken of zelfs te weigeren want zelfs voor een bedrijf bestaat er tussen de bestaande en overblijvende werkt de mood aan mondredame nog het best en scholen een grote concurrentie scholenwillen hun het heeft er dus alle bast bij om tot een blijvende werkkrachten zo veel mogelijkbehouden beschik vertrouwensrelatie met de klant te komen ken voor x aantal leerlingen over i aantal lesuren en naast allerlei andere vormen van publiciteit opendeurdagen busvervoer reizen sportvakan ties boekenbeurzen spaghetti avonden leer marketing in het krachtentoneel sturen vele scholen hun leer krachten uit om leerlingen te gaan kopen weini onderwijs gen voelen zich daar goad bij zij voelen zich als de paters die vroegerhun roepingen bingen ronselen als we deze eenvoudige definitie voor ogen hou den wat kan marketing dan voor het onderwijs in marketingtermen uitgedrukt hebben de scholen betekenen onderwijsmensen huiveren wellicht bij echter vooral een produktbeleid gevoerd zonder de idee van marketing in het onderwijs wq willen wezenlijk aan produktvernieuwing te doen en hun de mens in zijn totaliteit benaderen en niet als produkten aan te passen aan specifieke doelgroe koopdier marketingstrategian lijken ook niet te pen vanuit marketingoogpunt kan het ook hier verzoenen te zijn met art 41 van de schoolpact belangrijker zijn te werken aan de kwaliteit van de wetgeving dat oneerlijke concurrentie en publici school en de doelgroep te bepalen als de school teit verbiedt en de voorstanders van het human b v weet op welke ouders ze zich wil richten en wat resources management struikelen met al hun die wensen kan ze accenten leggen in haar aan goede bedoelingen over de reaffectaties de vaste bod ze kan de kwaliteit van het personeel voorop benoemingen en het kluwen van de bekwaamheids stellen maar ook de sfeer op school speciale bewijzen toch is het interessant en nuttig om met lesmethoden of extra aandacht voor moeilijk leren de bedrijfswereld als referentiekader haar het de kinderen op die manier kan de school een onderwijste kijken we kunnen pragmatisch tewerk vertrouwensrelatie met de ouderscreeren of zoals gaan en uit het bedrijfsleven datgene overnemen c rogers in leren in vrijheidbeklemtoont werken wat past binnen visies en doelstellingen van het aan een client centred therapy onderwijs welke sfeer straalt de school uit de samenleving spreekt over huiscultuur bedrijfscultuur overheids bedrijven hebben b v een ander imago dan prive marketing in de school bedrijven welke filosofie volgt de school waaruit bestaat haar eigenheid haar cultuur wat zijn haar ook de school bouwt een relatie uit verschillende uitgangspunten en vemieuwingen dat betekent relaties de school heeft daar ook werkvergaderin meer dan het opsom m en van afdelingen en richtin gen voor lk denk hierbij aan de relatie tussen di gen in advertenties dat betekent ook meer dan rectie en school directieraad tussen leerkrach opendeurdagen restaurantdagen t shirts enz ten onderling vakwerkgroepen en vakverantwoor nu bestaat er een stark verband tussen school delijken tussen leerkrachten en leerlingen klas identiteit en effectiviteit als het week en leefkli seraden klastitularissen tussen school en ouders maat van een school aangenaam en interessant ouderverenigingen oudercontacten vanuit is zal dat het leerproces gunstig beinvloeden hoe marketingoogpunt zijn de leerlingen en daarmee leerlingen zich op een school voelen is misschien ook de ouders de afzetmarkt of de cliontengroep een moeilijk te hanteren criterium maar niet onin vooral aan deze relate is door de scholen de laatste teressant en onbelangrijk bovendien zijn ouders jaren veel aandacht besteed en niet voor niets gerust als hun kinderen zich prettig voelen op de gezien de besparingen en het opslorpen van klei school en ook hier werkt de mond aan mondre ne scholen door grote centraal gelegen scholen dame nog het best leerlingen aantrekken en 19 de jaargang nummer 5 april 1990nat 52 behouden door een vertrouwensrelatie met ouders ook scholen hebben lange tijd hetzelfde produkt en leerlingen te creeren verkocht al kon je kiezen tussen een humaniora wat doe je met afschuwelijk lastige ouders of met technische of beroepsopleiding afhankelijk van je leerlingen waar je een maagzweer van krijgt kan intelligentie on je sociale status zoals je afhanke je die mensen centraal stellen of blijven stellen al lijk van je financiele vermogens kan opteren voor is het de bedoeling een blijvende relatie te schep een duurder produkt zoals het bedrijfsleven is gaan pen toch kan de school net zoals het bedrijfsle segmenteren is ook het onderwijs gaan differen ven zich genoodzaakt voelen deze klanten kwijt te tieten zowel in externe als in interne zin er zijn de geraken of zelfs te weigeren steinerscholen de freinetscholen het blo het specifieke migrantenonderwijs enz externe on lk vind het de moeite waard hierbij te vermelden derwijsstructuren die bepalen wat er intern in de dat het voor een school nooit kwaad kan zich te lessen gebeurt ook binnen een school is er veal bezinnen op haar zwakke en sterke punten ook differentiatie er zijn voor de leerlingen nogal wat zonder hoofdzakelijk concurrentiemotieven im keuzemogelijkheden die trouwens meer dan vroe mers deze analyse impliceert dat er een consen ger kunnen worden herzien en zelfs in de klas wordt sus moat komen over het imago en de doelstellin er gedifferentieerd vooral in de heterogene klas gen van de school het brengt een bewustwording sen van de middenschool sproces op gang dat een uniek comm unicatiemid de wag naar de client centred therapy ligt niet del kan worden onderwijsmarketing en business meer veraf je komt er eigenlijk spontaan op uit in minded zijn hoeven dus niet hand in hand te gaan een leerlingcentraalonderwijs kan ik als leerkracht dezelfde strategie volgen als in een proses voor marketingplanning grafisch voorgesteld door kotler marketing in de les in figuur 2 hoe kan ik marketingstrategieon integreren in het figuur 2 lesgebeuren zelf en dat zowel inhoudelijk als 1 hoe is de beginsituatie van de leerlingen lk pedagogisch didactisch in het onderwijs is het mask hierbij zowel een interne als een externe toch nog altijd zo dat de leorplancommissie bepaalt analyse daarbij probeer ik een zo omvattend en wat de leerlingen moeten kennen en kunnen dat concreet mogelijk antwoord te formuleren op de betekent dus ook dat de leerkrachten over weinig volgende vragen vrijheid beschikken al worden zij dagelijks met de wat kennen en kunnen de leerlingen wat ken leerlingen en hun wensen interessen en vaardig nen en kunnen ze niet heden geconfronteerd de creatieve aanpak van uit walk sociaal milieu komen ze het sociale deze vakinhouden kan dit gebrek aan inspraak milieu bepaalt de omgangsvormen en ook de compenseren aan die didactisch verantwoorde schoolidentiteit of cultuur een school met be methode wordt nu meer aandacht besteed dan roepsafdelingen voelt antlers aan dan een mid vroeger althans door de goede leerkrachten maar delbare school met sterke afdelingen nu is het nog niet voldoende overigens de opleidingen laten nog altijd zo dat er onvoldoende doorstroming is wat dat betreft te wensen over je zou kunnen van kinderen uit age sociale milieus naar huger stellen als leerkracht heb je het of heb je het niet gekwalificeerd onderwijs toch heb je door de ilemand die het verkopen niet echt in het blued democratisering van het onderwijs ook in de heeft zitten zal zelfs met de baste trainingen humaniora een heterogener publiek dan vroeger evenm in een rasecht verkoper worden maar goed wat de sociale achtergrond betreft ook dit be vanuit marketingoogpunt krijgen we hier te maken paalt de doelstellingen van het onderwijs met de kwaliteit van het produkt en de produktinno in welke school zitten de leerlingen in welke vatie ik besteed niet alleen aandacht aan wat ik afdeling dat zegt op zijn beurt weer iets over geef maar ook aan hoe ik het geef hun capaciteiten en hun sociale achtergrond mn p i april 1990 19 de jaargang nummer 5 53 wat hebben deze school en die afdeling te bie 5 daarna volgt de eigenlijke uitvoering het lesge den lessenpakket didactisch materiaal jigging beuren implementation personeel faciliteiten zo heeft de beginsi tuatie van de leerling ook wat te maken met wie 6 uitdit lesgebeuren kan blijken dat ik de beoogde ik als leerkracht ben terwip mijn middelen ook doelstellingen niet bereikt heb most ik de beginsi weer niet helemaal los staan van de mogelijkhe tuatie dan niet herzien of most ik slechts enkele den van de school leerlingen bijsturen heb ik wel de geschikte al deze vragen zijn wat kotler de external en methode gebruikt voor die doelstelling is de internal environment analysis noemt doelstelling relevant dergelijke vragen worden aangepakt in de laatste ease nl de evaluatie in 2 op basis van deze interne en externs analyse marketing en communicatiestrategieen wordt hier bepaal ik mijn doeistellingen wat moeten de leer gesproken over feedback and control met deze lingen kennen en kunnen wat verlangen de leer evaluatie kan ik de lessen bijsturen lingen zelf goal formulation juiste doelstel lingen garanderen een betere kwaliteit besluit 3 kwaliteit wordt echter ook bepaald door de gevolgde methode strategy form ulationl welke wie in het onderwijs staat zal uit het voorafgaande methode ga ik gebruiken om dat doel te bereiken kunnen besluiten dat bepaalde marketingstrate er rekening mee houdend dat de doelgroep er zich gieon al lang in het onderwijs gebruikt worden in ook goed bij voelt over welke methoden beschik sommige scholen weliswaar meer dan in antlers ik voor welke communicatietechniek opteer ik wat de cliontvriendelijke relatie betreft stet ik me doceren klasleergesprek begeleid werken overigens de vraag in hoeverre het bedrijfsleven zelfstandig werken probleem oplossend werken hier niet zijn licht is gaan opsteken in de humane over welk materiaal beschik ik om een bepaalde wetenschappen zoals de psychologie en de peda methode te kunnen toepassen zo zijn er voor gogie verschillende verkoopsituaties ook verschillende of het onderwijs meer aan marketing zal doen en manieren om lets te verkopen of onderwijsmarketing hetgewenste rendementzal opleveren zal de toekomst uitmaken maar als 4 na deze stappen kan ik mijn les of lessenreeks scholen aan marketing doen hoeft dit niet te bete opstellen dat is de program formulation de les kenen dat kwaliteit alleen nog in termen van busi voorbereiding ness zal of kan worden bekeken business is niet external environment ana business goal strategy feedback program 1 mentation and mission fomiulation formation formulation control 7 777 7r777 7771777j ki 7 7 71 7 717 7 711 kiternal i i i i environment i i analysis i i i i i i 1 1 l j 1 figuur 2 19 de jaargang nummer 5 april 199onn 54 het uitgangspunt of het doel van het onderwijs dat eigen mogelijkheden en beperkingen beter in neemt niet weg dat marketingsvategiegn pragma schatten tisch gebruikt kunnen worden al moeten ze niet overroepen en als alleenzaligmakend geinterpre teerd worden dit pragmatisme is alleszins beter lesverloop dan te wachten op de grillen van het lot 1 zelfbeeld gedurende een brainstorming van een lien a vijf dental minuten noteren de leerlingen individueel aan welke taalvaardigheden zij graag zouden wil len werken welke zij hebben welke zij niet heb communicatielessen ben de leerkracht komt hierbij niet tussen in het tweeds deal geett luc lam mens elf commu 2 plenum nicatielessen deze lesmodellen verschijnen in een de gegevens worden naar voren gebracht en op volgend nummer van vonk de eerste communi het bord gelnventariseerd zonder commentaar van catieles neem ik echter in dit artikel op omdat zij de leerkracht direct aansluit op de integratie van de marketing strategion in het lesgebeuren 3 groepswerk per groep wordt dan een soon ranglijst gemaakt van de voorstellen op het bord b v van 1 tot 15 communicatieles 1 stel samen een eigen leerplan op 4 klasgesprek de krachtlijnen van elks groep worden dan gerap de doelstelling van deze communicatieles is ei porteerd en onderling met elkaar vergeleken er genii wat in de bedrijfswereld een swot analy ontstaat een klasgesprek waarbij de doelstellin se wordt genoemd swot is de afkorting van gen van de groepen onderling afgewogen worden strength sterke punten weakness zwakke met die van de leerkracht en van het programma punten opportunities kansen mogelijkheden en zo ontstaat er een voorlopig leerplan threats bedreigingen de swot analyse is b v typisch voor een sollicitatiegesprek een goede 5 slotronde voorbereiding op zoi n sollicitatiegesprek vergt een de leerkracht neemt dat voorlopige leerplan mee zorgvuldige analyse van de eigen persoon wat naar huffs en maakt op basis daarvan een voorstel kan ik wat kan ik niet en een kijk op het bedrijf of dat hij de volgende les eventueel op slide aan de de organisatie welke mogelijkheden zijn er welke leerlingen laat zien dit programma is een samen bedreigingen beperkingen bundeling van dat wat moet wat de leerkracht vindt dat most en wat de leerlingen wensen het kan doelstellingen d m v een klasgesprek of discussie nog aange voor het opstellen van een leerprogramma neder past en toegelicht worden er kan eventueel ook lands komen de doelstellingen dan neer op de een stemronde bij te pas komen volgende tenslotte komt de groep tot een besluit en wordt de leerlingen kennen hun eigen sterke en zwak het gemeenschappelijke leerplan als geschreven ke kanten ze kennen de lacunes in hun eigen contract aan de leerlingen gegeven taalvaardigheden de leerlingen zijn bereid en gemotiveerd om zich te vervolmaken evaluatle de leerlingen kunnen zich inleven in de noden en de eerste evaluatie gebeurt onmiddellijk na de les vereisten van de maatschappij ze kunnen hun heeft deze communicatieles bijgedragen tot b v mgt april 1990 19 de jaargang nummer 5 55 het wegnemen van zelftwijfel of zelfoverschatting kunnen de leerlingen de noden van bepaalde taalvaardigheden nu baler inschatten na enkele lessen uit het gemeenschappelijke leerplan volgen dan tussentijdse evaluaties bibliografie varieties i p v het programme van de leerkracht dat afge stemd is op de wensen en doelstellingen van het basiswerken marketing onderwijs en de maatschappij te vergelijken met dat van de leerlingen zouden de leerlingen ook duyck r c van tilborgh l lammens zelf deze opportunities en threats kunnen onder marketingjaarboek roularta books 1989 zoeken b v door een enquete achterhalen over 1990 welke communicatieve vaardigheden een admini stratief commercieel medewerker in een bedrijf holzhauer f f o marketing klantgericht dient te beschikken intern in de klasgroep bij de ondernemen in kleinere en middelgrote leerkrachten extern bij de ouders vrienden bedrijven stichting teleac 1988 buren bedrijven lnteressant zijn ook het intervie wen van mensen uit het bedrijfsleven personeels kotler p marketing management analy chefs of vormingsverantwoordelijken afgestudeer sis planning and control prentice hal1 1988 den oud leerlingen en het analyseren van adver tenties soeterboek l j w vanderhoek encyclo pedie voor reclame en marketing kluwer lutgarde missoul 1981 1983 a van langendoncklaan 13 2970 hever van eunen ea f f o holzhauer marke ting theorie en praktijk stenfert kroese 1982 van ewen ea f f o houhauer aa m m tak marketing begrippenboek stenfert kroese 1982 van tilborgh c w fees marketing van diensten een handbook voor praktisch ma nagement kluwer 1984 van tilborgh c hoofdred marketing van diensten service imago kwaliteit kluwer 1986 1990 19 de jaargang nummer 5 april 1990 vi 56 bibliografie marketing communicatie de boer j dog voor de doelgroep marke ting voor welzijns en andere non profit or ferree h 1000 ideeenboek voor verkoop ganisaties van loghum slaterus 1987 en reclame kluwer 1981 ogilvy d credo van een reclameman querido 1964 tijdschriften ogilvy d ogilvy over reclame sijthoff 1984 rymenans r g leroy behoeften aan taal vaardigheid van jongeren in een administra roomer j de praktijk van marketing com tieve baan ad rem 3 6 1989 61 64 municatie achtergronden van concepten teksten en ontwerpen kluwer 1987 adformatie ad rem verrept s handboek taalhantering van communicatief praktijkadviezen voor zakelij loghum slaterus 1985 ke communicatie in direct clientgerichtheid bakker b a klantgericht denken en doen stichting samsom 1988 stichting marketing carnegie d how to win friends influence oorlogskruisenlaan 343 b 2 people pocket books simon schuster 1120 brussel 1981 02 268 34 34 april 1990 19 de jaargang nummer 5 57 box conununicatiebeleid communicatiedodstellingen per marketing insaumaa vaststellen vak p redone wat bet bedrliven van marketing inhoudt public relations salespromodon exposaen sponso ring enz conununicatieplan wat igen we tan de markt bckijken underzocken ontwikkelingen sig wit ncderen prognoses van mogelijke miuktaandden op hd marked unicadebudget in het trader van stellen ha complete andile ondernaningsplan budget een meerjarig markedngplan sduijven met investe per marketing bum neat bepalen communicatie tinges ook in redame break cm point marges in de kostprijs danger budgetbewaking de conaurentie analysacn markoanbiedas en hum budgetconuole marktaandelen nauekken ralameplan uitwakat cod tontwikkeling thana de consument bestudaen wet betrdt zijn haar hoop preesting van theme s en liven crea gewoonten gebruikspatronen pijsacceptaties wen ic uitwaking spots en advatrnfies de produktie stn en onvervulde wenstn boopgedrag kijkgedrag van al bet mataiaal luistagedrag kefgedrag doelgrocemschrijving salespromotion uitwaken cordage premiums ac eventual segmentatia van de markt tin wedstrijdai pripwagen acties op handel en haprodukt onrwikkelen testa produceren fa consumentgeric ht brieksfaciliteiten nogaan produktiecopadteit va machandisingplan display vlinkdbeeld rack job palcken en verzendat bing verpakking ontwerpo listen en uitprobaen in 4 public relationtla n voortkomend uit de and re unties op televisie op de schappen dozen en conununicade4nelgellingen persvoorlichting voor owadozai onnvikkelai lkhting consumentenadvisaus consumentenorgani maknaam bepalen checkenop juridische maita en sales politkke informade institution advertentia intanationak aspeden testen met consumentenreac c ate identity des beddmak housestyk m apohtiek bepalen voorpublidtek en redame prijsstellingai margepolitiek consunientaireacties dagbladcn radio televisie vakbladen beurzen en wpm kostenopbouwpa produkt vapakidngseen tentoonstellingas mediasdeak pa dodgroep beam vaststelleo continu onderzoek van de markt consumentenon distributie groothandd kleinhandel vakooppoli derzockop acceptatie en weerstandat anticiperai op tiek vastleggen eisen vakoopcorps bepalen outlets trends a todumastverwadaingen 80 20 regd directe verkoop ovenvegen distributie enzovoorts auovoort enzovoorts p lan 4 age 1 massacommunicatiemodel van g maletzke spontane reacties van de ontvanger zelfbeeld zelfbeeld persoonlijkheid keuze uit het aanbod ersooniijkheiti 4 keuze van wer iiirs inhoud en vorm 1111 effect team iii ii ii dwang van dwang van mi aei medium de boodschap imour installing beeld van het lid van het medium de publiek ontvanger dwang van het medium andere socials enders sociale betrekkingen betrekkingen dwang beeld van de ontvanger bij de communicator van di openbaarheid beeld van de communicator bij de ontvanger wage 2 wat hetbedrifven van marketing inhoudt 19 de jaargang nummer 5 april 1990w m werkgroep kiezen voor eenvoud en laag st geschoolden per odres boron holvoetloon 80 verontwoordelijke jos moertens telefoon op werkdagen tussen 19 en 20 uur 8658 dodizele 056 50 10 28 tijdens de kantooruren 051 22 24 00 dadizele 12 januari 1990 aan de redactie van persmededeling haar aanleiding van 15 januari startdag van het internatinonaal jaar van de strijd tegen het analfabetisme geachte op de startdag van het intenationaal jaar van de strijd teen het analfabetisme vragen we uw aandacht voor volgende punten die we op latere datum of bij navraag uitgebreider zullen toelichten we beperken ons bier tot het analfabetisme in vlaanderen gezien analfabetisme in bijvoorbeeld derdewereldlanden toch andere kenmerken en oorzaken kent 1 het internationaal jaar van de strijd tegen het analfa betisme moet bij ons vooral een strijd voor een eenvoudiger en dus vlotter aanleerbaar nederlands worden i toeiichting analfabeten wilt een naami zijn mensen die de teal niet of onvoldoende kunnen spreken lezen en schrijven het ligt voor de hand dat men bij het onderzoek van de oorzaken in de aerateplaats dient na to aan of de teal zelf niet een extra aceilijk gegeven is dat zeer veel uitspraak lees en achrijfproblemen uitlokt1 voor ons staat het volgende overduidelijk vast de veel to hoe moeilijkheidsgraad van ons nederlands vormt veruit de belangrijkste reden waarom vlaanderen 300 000 taalzwakke en zelfs ongeletterde mensen telt vooral de vele spellingsregels en hun talloze afwijkingen semen met de zeer moeilijke spraakkunst zorgen voor het volgende in bet onderwijsgaat veel to veel tijd verloren aan spellings en spraakkunstonderwijs en dit met zeer zwak rendement en ten koste van tijd voor het begrijpend lezen voor langere speeltijden meer muzische vorming handenarbeid bewegingsopvoeding now een eenvoudiger meer doorzichtige en overmichtelijke somenleving noor een sornenkving met ruim oanbod van eerwoudige jobs ww v april 1990 19 de jaargang nummer 5 x wen 4 5 i0 t informatica verkeersles dus zowelpedagogisch maar ook onderwijs economisch onverantwoord tot en met veel te veel kinderen maken volstrekt nodeloze mislukkingen see het taalonderricht is voor hen een lijdensweg de tialproblemen we en door op vak ken waarbij taal een rol speelt sommige kinderen dragen blijvende sporen en raken psychisch vermt nk i door de vele uitgelokte faalervaringen waarstaan we met de rechten van het kind veel te veel mensen blijven ongeletterd en taalzwak dit is zeer ergerlijk zij kunnen niet near behoren het nederlands ale instrumentgebruiken out voor eigen rechten op te komen en een zelfstandig levee uit te bouwen dit vormt het onbeschaafde en onbeschofte karakter van een taal die daarom moeilijk een scul tuurtaal kangenoemd worden de dringendste opdracht van onze beleidsverantwoordelijken bestaat erin ons nederlands uitspraak spelling spraak kunst zo eenvoudig mogelijk te maken hier dragen het mi nisterie van cultuur en de nederlandse taalunie een uiterst belangrijke verantwoordelijkheid wij staan een spelling voor die op fonetische basis rust of klankvast is dit betekent dat de gesproken taal via een beperkt aantal eenvormige afspraken ken worden uitgeschre ven alle kianken komen in hetgeschreven woordbeeld voor dusgeen onzinnige valkuilen weer van woorden die letters bevatten die niet eens verklankt worden of woorden waar i bij men kianken boort die in het geschreven woordbeeld niet voorkomen of letters die op meerdere wizen kunnen worden verklankt uitspraak en schrijfwijze sluiten nauw op elkaar aan en bevorderen zo sterk het leerproces bij deze opdracht dienen on4erwijsmensen te worden betrokken die ervaring hebben met taalzwakke kinderen en volvassenen en die be aan zijn met het zoeken naar een nederlands dat zo weinig mogelijk fouten uitlokt deze opdracht is werkelijk de meest fundamentele die moet uitgevoerd worden om bij on het aantal taalzwakke mensen ovoelig terug te dri p en waarom hier wordt het instrument zelf aangepakt en dras tisch vereenvoudigd analfabeten weten juist dit instrument niet te beheersenctaalbeheersing noemt men dat 1 deze opdracht gaat heel wat verder dan oppervlakkige en some zeer tijdelijke inspanningen ten aanzien van de doelpersonen zelf de lees en schrijfprojecten het onderwijs dat zo gezegd hier en dear zal dit wel waar zijn faalt deze kwestie vinden we zeer essentiiel voor destrijd teen het analfabetisme in vlaanderen het is voor ons niet te be grijpen dat organisaties al unesco alfabetisering vlaande ren en de koning boudewijnstichting dit punt niet eens ter sprake brengen bij hun onderzoek naar oorzaken en aanpak wimu 19 de jaargang nummer 5 april 1990 vhi i het is duidelijk dat de stria teen het analfabetisme in by engels frans en duitstalige landen evenzeer moet gericht zijn op een drastische vereenvoudiging van de voertaal moeilijke talen leiden tot analfabetisme ook in de derde wereldlanden moet men hiervan sterk bewust zijn 2 andere dringende opdracht stop onmiddellijk de nepstatu ten binnen de lees en schrijfprojecten beste ministers nepstatuten dienen voor nep begeleiders van nep mensen nepstatuten wizen hier noch min noch meer i ni t op een nep beleid van nep msers ex clenties el en be leidsverantwoordelijken nepstatuten getuigen van gebrek aan eerbied voor de taalzwakke mensen en hun begeleiders hen vernederen is beschamendgrof de lees en schrijfprojecten verdienen een degelijk geschoolde personeelsomkadering dit met een volwaardige beloning en statuut 3 met zijn allen en beleidsverantwoordelijken op kop moeten we vreemde woorden en bastaardwoorden vermijden taalzwakke mensen haken bij deze pest woorden af net leren lezen verklanken van vreemde woorden en bastaardwoorden is uitermate moeilijk en soma onmogeiijk deze woorden heb ben voor vele mensengeen enkele betekenis ofwel een ver keerde betekenis we moeten volledige voorrang seven aan nederlands ekgen woor den beleidsmensen kranten en openbare instei ingen eller 71 a o a radio en tv moeten hierbij het goede voorbeeld ge vent in dit verband is de tekst 1990 international literacy year op de unesco affiche zee ongepatt wie opkomt voor taalzwak it mensen moet hetgoede voorbeeld geven en dit due zeke r niet in het engels doeu waarom doze tactloosheid die getuigt van ondeakundigheid spijtig en voor one even onbegrijpelijk dat de organisatie alfabetisering vlaanderen daze engelstalige affiche hielp ver spreiden 4 met officieel taalgebruik moet dringend vereenvoudigen i wie al met een achterstand aanvangt wordt door het over moeilijke taalgebruik onleesbaar of niet to begrijpen nog verder achteruitgesteld dit vergroot de social kloof en brengt een ongeoorloofde verdrukking near de samenlevingsrand reweeg lansarmoede ale levolgt van te moeiiijk taalgebruik wc april 1990 19 de jaargang nummer 5 5 de samenleving moet dringend vereenvoudigen op alle terreinen waarmee het grote publiek en dus ook de taalzwakke mensen te maken krijgt beleidsmensen en vooral politiekers kunnen hier zeer veel concreet wetgevend werk leveren wij pleiten voor politie kers van de eenvoud die zelf een duidelijke en eenvoudige teal ebruiken en die ijveren voor het vereenvoudigen en het meer overzichtelijk en doorzichtig makes van onze samenleving dit alle y maakt de integratie van laaggeschoolde en taalzwak ke mensen stukkengemakkelijkerl 6 tenslotte vragen we dringend een schoolwetgeving die be ter waarborgt dat taalzwakke en zwakbegaafde leerlingen geen schoolse verwaarlozing oplopen deze leerlingen kunnen momenteel niet tijdig genoeg rekenen op een deskundige hulpverlening hun achterstand neemt door schoolse of didactische verwaarlozing nog toe waar r buitengewoon onderwijs aangewezen is moeten grotere in spanningen gebeuren om de over an near dit buitengewoon on derwijs te bewerkstelligen ondermeer door het lesurenpakket van de verwijzende school te verhogen belonen of te verla gin ingeval de verwijzing te laattijdig of niet eens gebeurde bestraffen leerkrachten in aanpassingsklassen moeten ondermeer in bijzon dere taaldidactiekgespecialiseerd zijn al te veel worden deze klassen toevertrouwd aan leerkrachten zonder voldoende ervaring of aan leerkrachten die omwille van gezondheidsredenen of hoe leeftijd de spanningen van een normale klasgroep niet meer aankunnen tot zover dit beknopt overzicht na de vile jaren van groei near over complexiteit ma wel be wust werk wordengemaakt van vereenvoudigingen en het wegwerken van nodeloze knelsituaties veel dank voor het behartigen van onze beweging voor meer een voud ondermeer minderbegaafden laaggeschoolden en mensen met taalproblemen zullen u dankbaar zijn hopelijk tot nader contact hoogachtend jos maertens voorzitter orthopedagoog 19 de jaargang nummer 5 april 1990 w