Documenten
boeken binnen zonder bellen kinderen ieren om boeken drempels te overwinnen marc stevens wilfried luyten werner schrauwen een boek beginnen lezen is voor een heleboel kinderen een klus wanneer zij in de buu rt van boeken komen denken zij niet in termen van binnen zonder bellen maar eerder aan pas op voor de hond de dikte schrikt hen af ze hebben soms te moeilijke boeken in handen gehad het worstelen met woorden zegt hen niets vaak dienen er hoge drempels overwonnen en overschreden te worden er zijn natuurlijk kinderen die niet de minste moeite hebben om in een boek binnen te geraken dat zijn meestal de kinderen die de deuren van boeken kennen en de sloten die erop zi tt en kunnen openen maar dat is niet alle kinderen gegeven in dit artikel proberen we leerkrachten tips te geven die moeten maken dat kinderen gemakkelijker een boek vastpakken en aan het lezen slaan in de eerste lessen reeks proberen we boekendrempels te overwinnen in de eigen klas en in deel 2 vindt u tips om de drempel van de boekhandel te verlagen over de drempel van een 1 alle kinderen zijn in hun vrije tijd druk nieuw soort boek bezig met een of ander een sport heb ben een passie voor iets paarden zijn in de ban van een gebeurtenis kermis n een aantal stappen een mini project hebben een hobby knutselen bijna willen we een weg uittekenen om kinde alle kinderen snuisteren dan ook wel ren gemakkelijker toegang tot boeken te eens in een boek over een onderwerp geven daarbij proberen we zoveel dat hen boeit over dieren computer mogelijk aspecten van taalvaardig spelletjes avontuur vriendschap heid spreken luisteren lezen schrijven aan bod te laten komen onze aanpak is 2 kinderen zijn geinteresseerd in wat leef gebaseerd op twee vaststellingen die we tijdsgenoten en vrienden boeit ze staan als beginsituatie vooropstellen open voor wat anderen bezighoudt en wisselen graag uit leren aan en van elkaar bij wijze van spreken toevallig een hoop dingen 26e jaargang nummer 3 jan feb 1997 anders gesteld de meeste kinderen heb genoten te overtuigen het ook te lezen zo ben al een bepaalde leesdrempel s over helpt elke leerling een andere over de drem schreden en zijn dan ook zeer geschikte pel van een nieuw soort boek gidsen om leeftijdsgenoten over die drem pels te helpen we willen vooral werken met in wat volgt werken we een en ander in boeken over onderwerpen die de kinderen concrete stappen uit de voorgestelde aan boeien elk kind interesseert zich wel voor pak is uiteraard een van de mogelijke werk iets speciaals waarover het wat gelezen wijzen en kan afhankelijk van de klasgroep heeft en zo n boek is wellicht interessant omstandigheden eigen inzichten en erva genoeg om de uitdaging aan te gaan klas ringen aangepast worden stap 1 een inleidend kring gesprek onderwerp wat boeit me wat heb ik daarover gelezen bedoeling in groep op een spontane en open manier een gesprek voeren over persoonlijke interesses hobby s bezigheden en lectuur boeken die daarmee verband houden materiaal eventueel enkele verschillende soorten boeken uit de klas bibliotheek ter illustratie zoals hoger gesteld gaan we uit van de bezigheid op zich aan bod komt in elke lees interesses van de leerlingen wat boeit klas zitten immers boekenwurmen we let hen waar zijn ze gepassioneerd mee ten erop dat het gesprek in een open sfeer bezig wat lezen ze erover om te vermij verloopt elke leerling moet het gevoel heb den dat kinderen die niet graag lezen die ben dat hij iets over zichzelf kan vertellen en een boek maar iets saais vinden zouden dat de anderen dat de moeite waard vin afhaken is het van groot belang in eerste den instantie het leesveld heel breed te hou den centraal staat immers het interessege als de klasgroep vrij groot is is het wellicht bied van de leerling en daarover hebben ze beter niet iedereen en zeker niet systema wellicht al eens iets gelezen dat echt de tisch aan het woord te laten we stellen moeite waard was indien dat niet zo zou immers na een tijdje vast dat het prettiger is zijn kan daarvoor worden gezorgd wat is het gesprek voort te zetten met concreet er in de klas of in de openbare bibliotheek materiaal we spreken af dat iedereen ook over te vinden wie heeft er thuis iets over de juf of meester de volgende dag of week een boek meebrengt dat hem haar we laten de kinderen dus vrij aan het om een of andere reden geboeid heeft en woord maar sturen toch in zekere mate nog boeit en dan praten we verder over naar het lezen over wat hen boeit ik zou onze interesses en boeken natuurlijk mag daar wel eens iets over willen lezen en het gaan over een niet alledaagse bezigheid heb je dan ook boeken over paarden of en kunnen we een ongewoon boek mee en lees je dan ook iets over voetbaltrai brengen ning we zorgen er ook voor dat lezen als jan feb 1997 nummer 3 268 jaargang stap 2 een boekenmozaiek onderwerp een gericht kringgesprek met en over soorten boeken bedoeling een gesprek voeren over lievelingsboeken boeken logisch ordenen in twee categorieen fictie en non fictie en verschillende subgroepen een grote variatie boeken onder handbereik in de klas brengen materiaal boeken die de leerlingen hebben meegebracht en geva rieerd reservemateriaal uit de klas bibliotheek blanco kaarten waarop we de omschrijving van de sub groepen noteren alle leerlingen hebben hun speciaal uitgeko ook handig is als je op zoek bent naar een zen boek meegebracht en krijgen de kans spannend verhaal kan je bij de fictieafdeling het en het onderwerp dat het behandelt te terecht wil je meer te weten komen over presenteren dat moet vrij bondig gebeu afval dan zoek je bij de informatieve boe ren eventueel wordt in twee parallelle groe ken pen gewerkt volgende vragen kunnen als leidraad worden gebruikt binnen die twee categorieen kunnen we nog subgroepen onderscheiden een kook wat heb je meegebracht boek is toch heel anders dan een boek over waarover gaat het paarden welke subgroepen we maken waarom juist dit boek hangt af van het meegebracht materiaal wat is er zo tof aan met eventuele aanvullingen en de groeps discussie geen enkele oplossing is uiter na de korte presentatieronde worden de aard de goede want boeken kan je op boeken op een grote tafel gelegd tijdens allerlei manieren indelen het gesprek hebben we wellicht al gemerkt dat sommige boeken meer op elkaar lijken wat doen we trouwens met strips meestal of bij elkaar horen dan andere deze vast vertellen ze een fictief verhaal en kun je ze stelling willen we aangrijpen om het meege in de categorie fictie onderbrengen als een brachte materiaal op basis van verschillen apart genre als een getekende film een de criteria te ordenen we nodigen enkele beeldverhaal een heel ander geval is een leerlingen een na een uit om in stilte deel poeziebundel om praktische redenen en verzamelingen te maken telkens moeten om niet in een te ingewikkeld kluwen te de anderen het gekozen ordeningsprincipe geraken stellen we voor beide genres trachten te vinden door te etiketteren even in de marge te behandelen maar daar ook geparkeerd te laten als er in de klas het zou ons verwonderen mochten op die echter echte poeten zitten of stripfanaten manier de categorieen fictie en non fictie die niets anders lezen dan moeten we verhalen en boeken met informatie over daar zeker rekening mee houden en ons niet aan de oppervlakte komen zonder scenario aanpassen omdat onze ruimte andere criteria als verkeerd te bestempelen hier beperkt is vertrouwen op de creativiteit wijzen we erop dat deze indeling vaak van de lesgevers om dat te doen wordt gehanteerd in de bib bijvoorbeeld en 26e jaargang nummer 3 jan feb 1997 de indeling die na de discussie wordt vast terecht kan komen toch moeten we daar gelegd zou er als volgt kunnen uitzien zuinig mee omspringen om geen al te inge daarbij dient opgemerkt dat een boek in de wikkeld web te spinnen doorsnede van twee of meer subgroepen boeken met een verhaal of meer dan een over vriendschap liefde romantiek over problemen van kinderen over spannende avonturen over een andere onbestaande wereld om te lachen en te schateren boeken met informatie over de natuur wilde dieren planten over andere landen en mensen over hoe het vroeger was geschiedenis over sport over techniek over kunst schilderijen muziek film over knutselen koken tuinieren en andere dingen om te doen op de presentatietafel s groeperen we de indien nodig of gewenst kan uit de klas bib meegebrachte boeken per soort we zor geput worden om het geheel wat te vervol gen voor passende etiketten bijvoorbeeld ledigen zodat we een kleurrijke verzame op rode kaartjes voor de fictieboeken en op ling een mozaiek van soorten boeken voor groene voor het informatief materiaal ons hebben liggen stap 3 voorbereidende werkzaamheden om drempels te verlagen onderwerp individueel schrijfwerk ter voorbereiding van onze boekpro motie bedoeling op een logisch geordende en persoonlijke wijze een overtuigend promotiestuk schrijven de belangrijkste positieve aspecten van een boek selecteren en die zodanig belichten dat anderen over tuigd raken van de waarde van het boek zodat ze zin krijgen om het boek te lezen materiaal zie stappen 1 en 2 een checklist voor iedere leerling in bijlage als kopieer blad een vriendelijke ondersteunende groene verbeterpen jan feb 1997 nummer 3 26e jaargang voor we in de klas aan de volgende stap het groepswerk uit tot de volgende les en kunnen beginnen moet er door de leer bereiden we ons er schriftelijk op voor kracht thuis een en ander worden voorbe reid we zorgen er in de eerste plaats voor dat wordt dus gaan zitten denken schrij dat de klas op papier in gelijkwaardige ven schrappen toevoegen en herschrijven groepjes van vier tot zes leerlingen wordt mensen uit de reclamewereld en promotie verdeeld per groepje moet u zorgen voor teams besteden aan een publiciteitscam een gevarieerd boekenaanbod dus bijvoor pagne ook heel wat energie en tijd we beeld niet enkel verhalen we willen binnen hebben trouwens tijdens de eerste kringge de kleine groep immers een boekenruil sprekken gemerkt dat het niet zo eenvoudig organiseren en mogelijke drempels ten aan is voor de vuist weg te zeggen waarom een zien van bepaalde boeken verlagen en dan boek tof leuk spannend of ontroerend is het prettig als het aanbod er zo geva boeiend en fijn om lezen is een schriftelijke rieerd mogelijk uitziet groep a zou bijvoor voorbereiding is ook nodig om te vermijden beeld kunnen bestaan uit twee leerlingen dat we belangrijke dingen zouden vergeten met fictieboeken eentje over avontuur 1 te vermelden de prachtige foto s bijvoor en een ander over problemen 2 en drie beeld die het veel gemakkelijker maken om kinderen met respectievelijk een boek over de tekst te begrijpen paarden 3 een knutselboek 4 en een boek over sport 5 hoe we de leerlingen helpen om deze taak tot een goed einde te brengen sterk stu in elk boek steken we nu een kaartje met rend of eerder begeleidend hangt van veel een letter of ander symbool dat staat voor factoren af wij kiezen voor een eerder indi de groep wanneer de leerlingen hun boek vidueel begeleidende aanpak dat vraagt terugkrijgen weten ze op die manier wellicht wat meer tijd werk en geduld onmiddellijk bij welke groep ze horen in maar dat hebben we er graag voor over als plaats van elke leerling zijn boek zelf uit de het leereffect voor alle leerlingen daardoor nog steeds geordende hoop te laten vergroot wordt concreet ziet onze aanpak halen opteren we voor een klassikaal er als volgt uit geheugenspel we duiden een leerling aan die met het spel begint hij kiest een wille we leggen duidelijk uit wat onze uiteindelijke keurig boek en bezorgt het aan de eige bedoeling is ons boek promoten en waar naar hij vertelt daarbij waarom hij nog zeer om een voorbereidende schrijfopdracht goed wist dat dit boek bij x hoorde wat nodig is we willen de leerlingen zelf zoveel hem van de bespreking is bijgebleven dan mogelijk laten ontdekken en origineel laten is het de beurt aan de leerling die net zijn zijn ieder heeft immers erg persoonlijke boek heeft teruggekregen om een boek aan redenen om een boek goed te vinden zijn een klasgenoot te bezorgen en zo gaan we eigen stijl om het aan te prijzen vandaar dat verder tot iedereen zijn boek heeft en weet we iedereen aan de slag laten gaan zonder bij welke groep hij hoort klassikale voorbereiding daarbij zeggen we zeer duidelijk dat we de eerste schrijfsels dan leggen we klassikaal uit wat er binnen de kladjes van de leerlingen willen verbe die groepjes moet gebeuren het is de teren dat wil zeggen niet beoordelen maar bedoeling dat elk groepslid zijn boek aan de nalezen en suggesties geven om het pro anderen aanprijst zijn boek promoot motiestuk nog beter vollediger overtuigen zodat de anderen overtuigd raken van de der te maken de eerste versies zullen dus bijzondere kwaliteiten ervan en overhaald wellicht herschreven moeten worden we worden het te lezen dat is op zich niet zo n spreken met de leerlingen af wanneer die gemakkelijke opdracht daarom stellen we eerste poging wordt afgegeven mu 26e jaargang nummer 3 jan feb 1997 bij het nalezen geven we in de marge tips dat hij leerlingen een aanzet biedt of een stellen we suggestieve vragen geven we duwtje in de rug geeft wanneer ze even aanloopjes om iets beter te formuleren stel strop zitten len we een aanvulling voor vragen we om wat meer te nuanceren of iets dikker in de we geven de leerlingen nog een extra tip verf te zetten enz we vergeten uiteraard voor de definitieve versie en de promotie ook niet onze waardering uit te spreken babbel ga op zoek naar een stukje dat je over een rake verwoording een prima idee kan voorlezen of tonen en dat uitstekend een knappe overgang enz kortom we stel illustreert hoe tof interessant spannend len ons op aan de kant van de schrijver en grappig je boek is geven ieder kind op een persoonlijke manier die ondersteuning die het nodig heeft die de opbouw ondersteuning is ons inziens vooral op twee vlakken nodig de inhoud en de opbouw een ander moeilijk punt lijkt ons de opbouw van het promotioneel schrijfstuk we zou de inhoud den bij de verbetering een strakke structuur kunnen voorstellen zodat alles op een heel wat leerlingen zullen moeilijkheden geordende manier in keurig afgelijnde aline ondervinden op inhoudelijk vlak ze zitten a s wordt voorgesteld de leerlingen niet met vragen als waarover zal ik het heb van de hak op de tak springen een mooi ben welke aspecten van het boek kun afrondend slot bedenken enz maar dat zou nen moeten worden belicht en wat kan ik wellicht de originaliteit niet ten goede daar dan over zeggen schrijven ze drei komen toch moet er een zekere lijn in het gen terecht te komen in het doodlopend werkstuk zitten want straks zullen de leer straatje van ik vind dit boek tof omdat het lingen een promotiebabbel moeten houden een tof boek is daarom voorzien we naast dan is een spiekbriefje met enkele staak de hierboven vermelde steun een checklist woorden een schema als geheugen met redenen waarom men een boek tof kan steuntje erg handig daarom geven we de vinden een lijst waarop verwezen wordt leerlingen nog een extra tip mee maak een naar aspecten en mogelijke kenmerken van spiekbriefje een boek zeker voor kinderen die inhoude lijk strop zitten kan zo n controlelijst een tot slot van deze grote derde stap nog dit welkome hulp zijn een voorbeeld van een van groot belang is dat we onze leerlingen checklist vindt u als bijlage die lijst kunnen en onszelf voldoende tijd geven om te we in zijn geheel of gedeeltelijk als hulp bij schrijven te schrappen te verbeteren te het herschrijven van de eerste versie aan herschrijven schrijvers mogen immers niet leerlingen aanbieden te vlug tevreden zijn anders zouden onze boeken maar half zo leuk zijn de lijst kan zeker aangevuld en uitgezuiverd worden wellicht kan geput worden uit de eerste werkjes van de kinderen ook boek besprekingen ook die van kinderen zoals in het radio 1 programma voeten vegen en kinderkranten kunnen inspiratie opleveren daarin worden immers tientallen zeer per soonlijke redenen aangehaald of tussen de regels gestopt om aan te tonen dat een bepaald boek een must is met welke lijst er ook gewerkt wordt het belangrijkste is jan feb 1997 nummer 3 26e jaargang stap 4 uitwisselen van informatie onderwerp promotiegesprekjes in kleinere groepen bedoeling op een persoonlijke vlotte en overtuigende manier een boek promoten zodat leeftijdsgenoten zin krijgen het te lezen kritisch inlevend luisteren naar boekpromotiebabbels en een verantwoorde keuze uit het boekenaanbod maken materiaal boeken en eventueel ander materiaal dat door de leerlin gen is meegebracht na het lange en intensieve voorbereidings lijstje op elke leerling zet de hem aangebo werk is nu het moment supreme aangebro den boeken dus in een bepaalde rangorde ken elke leerling krijgt de kans zijn boek in de die lijstjes worden dan naast elkaar gelegd schijnwerpers te zetten hij moet het zo goed en besproken in overleg wordt binnen de mogelijk verkopen zodat de andere groeps groep een uitwisselingsprogramma opge leden het als eerste willen lezen steld wie leest dit boek het eerst wie is de volgende enz komen de leerlingen er niet we kiezen voor parallel groepswerk opdat uit dan zal de juf of meester zelf op basis elke leerling voldoende tijd krijgt zijn boek te van de lijstjes een schema opstellen promoten een kleinere groep geeft de spre ker ook vaak een veiliger gevoel op die deze activiteit wordt afgerond met een tus manier wordt daarenboven de klassieke en sentijds evaluatiegesprek met heel de klas klassikale spreekbeurnerveling die optreedt zo komen we leerlingen en leerkracht te na de zevende spreker vermeden het is weten hoe een en ander in de verschillende voor de luisteraars ook eenvoudiger te kiezen groepen verlopen is wat er minder goed uit een beperkt aantal aangeboden boeken ging wat heel leuk was wat we van en en een kleine groep bevordert onderling over over elkaar geleerd hebben en of we nu op leg iedereen krijgt meer kans iets in te bren een andere manier over bepaalde boeken gen de gesprekken zijn directer het per denken soonlijk contact intenser en spontaner belangrijk is ook met de leerlingen af te op basis van de stelwerkjes kunnen we ons spreken wat onze volgende stappen zullen een voorstelling maken van de tijd die elke zijn leerling nodig heeft om zijn boek te promoten gaan we gewoon enkele aangeboden toch denken we dat elk groepslid niet langer boeken lezen volgens ons lijstje of dan tien minuten aan het woord mag zijn een schema zonder meer bondig betoog een levendige babbel is over gunnen we de leerlingen vaker en gere tuigender dan een lange monoloog ook het geld de tijd om boeken uit te wisselen voorleesfragment is beter te kort dan te lang zullen we na enig leeswerk terug bij als de luisteraars voor een stuk op hun hon elkaar gaan zitten om over onze leeser ger blijven zitten willen ze die waarschijnlijk varingen te spreken was het boek stillen door het boek te lezen inderdaad zo tof vond ik het ook span nend heb ik er nog meer in ontdekt nadat elke leerling zijn boek heeft voorge of vond ik het eigenlijk wat tegenval steld maakt elk groepslid een voorkeurs len 26e jaargang nummer 3 jan feb 1997 kiezen we voor een schrijfcarrousel in wat volgt vertellen we u graag hoe de waarbij elke lezer zijn oordeel over het boekhandelaar en de leerkracht van de vijf boek schriftelijk meegeeft de of zesde klas elkaar kunnen vinden de laten we regelmatig een boekentoptien hoofdbedoeling bestaat erin om kinderen verschijnen zicht te laten krijgen op het reilen en zeilen schrijven we een heuse promotiefolder van de boekhandel er zijn twee mogelijkhe voor een boek den om de kinderen in contact te brengen hangen we ergens in de klas de met de boekverkoper z school een flap of bord waarop leerlin gen de titels van moet je zeker lezen 1 in een heleboel boekhandels in vlaan boeken schrijven deren kunt u terecht voor een bezoek starten we een boekpromotiecampagne uiteraard moet u eerst contact leggen voor en met de hele school met zelfge met de boekhandel van uw keuze en maakte affiches boekenstandjes voor een geschikt moment afspreken waarop leessessies u er terecht kan brengen we een bezoek aan de openba 2 daarnaast zijn er ook een heleboel re bibliotheek om op zoek te gaan naar boekhandelaars bereid om tot bij u in de allerlei nieuw interessant leesmateriaal klas te komen om tekst en uitleg te praten we over hoe en welke boeken je geven over hun beroep en wat er zo koopt in de boekhandel speciaal is aan het verkopen van kinder boeken tips voor het wegnemen aanpak van boekhandeldrempels om het bezoek te laten slagen doet u er goed aan met de boekhandelaar vooraf te wanneer we op school aan boekpromotie overleggen hoe het bezoek er kan uitzien doen dan praten we vaak over boeken en en welke activiteiten ondernomen kunnen bibliotheekbezoek een bezoek aan de worden misschien vindt de persoon in boekenbeurs hoort er soms bij maar over kwestie het aangewezen dat u een en de boekhandel wordt meestal met geen ander in de klas voorbereidt woord gerept nochtans lijkt het ons inte ressant om kinderen ook hiermee te con allereerst kunnen de kinderen zelf vragen fronteren we zien daarvoor twee redenen hebben over het beroep van boekhande allereerst kopen kinderen haast nog geen laar die kunnen vooraf in de klas verzameld boeken wij kunnen hen dus nog leren worden en aan de boekhandelaar gesteld waarmee ze als toekomstig koper rekening tijdens het bezoek misschien zijn ze wel op kunnen houden anderzijds worden er voor zoek naar een boek en kan de handelaar de kinderen veel boeken gekocht door hen helpen bij de zoektocht vooraf de titel goedbedoelende ouders familie of vrien en de schrijver noteren is dan aangewezen den die evenwel niet steeds voldoende kennis van zaken hebben wie weet kunnen natuurlijk kan u het ook wat gestructureer we kinderen ook wel leren hoe ze signalen der aanpakken en met de kinderen vooraf kunnen geven aan volwassenen om niet nadenken over wat een boekhandelaar zoal zomaar een boek te kiezen maar bijvoor moet doen in zijn zaak vaak wordt dat beeld met een verlanglijst te werken met gekarakteriseerd vanuit vier kernbegrippen betrekking tot de aanschaf van boeken is er selecteren presenteren informeren en leve dus ook nog wel wat werk aan de winkel ren op de eerste drie gaan we in om u te jan feb 1997 nummer 3 26e jaargang tonen welke richtingen u tijdens de voorbe schrijvers weet hij wat goede kinderboe reiding kan inslaan ken zijn dit zijn vragen die te maken heb ben met de informatie waarover de hande bij het selecteren valt op dat de boekhan laar moet beschikken en die hij aan zijn delaar in zijn aanbod moet kiezen uit een klanten moet kunnen doorgeven wanneer ongelooflijke hoeveelheid boeken u moet een boekhandelaar van een beetje risico volgende vragen aan de kinderen voorleg houdt zou u met de klas een kwisje kunnen gen en hen eens laten raden naar de juiste opstellen over kinderboeken noem drie aantallen de boekhandelaar kan de twijfels boeken van roald dahl noem een boek wegnemen dat uitgegeven is bij uitgeverij facet hoeveel nederlandstalige boeken ver waarbij de kinderen de moeilijke vragen schijnen er per jaar stellen en de handelaar moet bewijzen dat hoeveel daarvan zijn boeken voor kin hij een en ander van kinderboeken afweet deren maar vooraf afspreken blijft de boodschap hoeveel boeken worden er in deze win kel per jaar verkocht het lijkt ons ook zinvol dat u de boekhande hoeveel daarvan zijn kinderboeken laar die wellicht weinig ervaring heeft met hoeveel verschillende boeken titels zijn groepen kinderen even vertelt of u een oplet er in de winkel aanwezig tende bas hebt of eerder een groep die zich enz niet al te lang kan concentreren en dat het aangewezen is om de klas samen te houden bij het presenteren stellen zich problemen als of eerder met kleinere groepen te werken hoe brengt u een orde aan in uw winkel hoe moeten kinderen hun weg vinden wanneer de boekhandelaar naar uw klas in de winkel komt kunt u bij het eerste contact vragen kinderen kennen een aantal genres dat hij of zij het gesprek met de kinderen wordt daar in de winkel ook rekening zelf trekt maar u kan gerust ook vanuit mee gehouden bovenstaande suggesties tot vragen komen op welke manier vestigt u de aandacht die de kinderen aan de boekenverkoper wil op bepaalde boeken len voorleggen het contact op school met hoe kan u als boekhandelaar in uw win de handelaar kan dan het uitzicht krijgen kel snel een boek terugvinden van een interview ook hier weer afspreken dat het geheel concreet blijft de boekhan u kan in de klas nagaan wat de kinderen delaar kan boeken en folders meebrengen hiervan al weten daaruit kunnen vragen en voldoende gevarieerd groeien een andere mogelijkheid bestaat erin om eerst zelf in de klas met het presen natuurlijk zijn er weer veel naverwerkings teren van boeken bezig te zijn met de klas mogelijkheden te bedenken maar vermijd kunnen we een toontafel of uitstalraam het dat hebben we al gedaan gevoel let u inrichten waarin boeken worden geplaatst er wel voor op dat er geen saaiheid waarvoor we om een of andere reden pro optreedt bedoeling is nog steeds dat kin motie kunnen maken dat kunnen bijvoor deren boekendrempels overwinnen beeld de boeken zijn die kinderen aan mekaar voorstelden in stap 1 van de vorige lessenreeks daarna vergelijken we ons marc stevens wilfried luyten werk met de inrichting van de boekenwinkel werner schrauwen katholieke hogeschool brussel hoe weet een boekhandelaar welke boeken nieuwland 198 hij moet bestellen kent hij kinderboeken 1000 brussel 26 e jaargang nummer 3 jan feb 1997 noten 1 dit artikel bevat fragmenten uit de werkbrochure die we gemaakt hebben naar aanleiding van de boekenbeurs 1996 marc stevens wilfried luyten werner schrauwen en studenten van de katho lieke hogeschool brussel boeken binnen zonder bellen kinderen leren om boekendrempels te overwinnen werkbrochure voor de leerkracht van de 3de graad lagere school berchem vereniging ter bevordering van het vlaamse boekwezen 1996 30 p besteladres vbvb hof ter schrieklaan 17 2600 berchem 2 in de brochure is een adressenlijst opgenomen van boekhandels die openstaan voor klasbezoeken uit de regio en boekhandels die bereid zijn op vraag van de school een gasttoespraak te houden bibliografie luttikholt a leren onderwijzen een handboek amsterdam feministische uitgeverij sara 1987 nijmeegse werkgroep taaldidactiek taaldidactiek aan de basis groningen wolters noordhoff 1992 rijlaarsdam g m eiting r schonnen wat werkt in het stelonderwijs een explora tie naar de effectiviteit van omgevingsvariabelen en vakinhoudelijke kenmerken van een stelvaardigheidscurriculum tijdschrift voor taalbeheersing 1989 2 p 81 91 van de ven p h schrijven als sociaal proces moer 1993 1 p 2 11 fr jan feb 1997 nummer 3 26e jaargang bijlage kopieerblad checklist ik vind dit boek leuk omdat het gaat over mensen dieren dingen feiten meningen gevoelens ervaringen van nu van vroeger in de toekomst van hier van elders spannend rornantisch grappig mysterieus leery lk interessant nuttig handig het me overtuigt van me een betere kijk geeft op me doet nadenken over me leert begrijpen dat me in een sfeer brengt die me aanzet iets te doen me ontroert me nieuwsgierig maakt me iets over anderen leert me doet denken aan wat ik zelf heb meegemaakt me de auteur nog toffe boeken heeft geschreven zoals 26 jaargang nummer 3 jan feb 1997 over dit onderwerp in deze reeks nog leuke boeken te lezen zijn zoals het in een gemakkelijke bloemrijke ingewikkelde wetenschappelijke ll ke fijnzinnige koddige vlotte beeldende taal geschreven is ale geven ke form bl de inhoud zetten dadelij de illustraties dig goed p ass eeelding aan het neck grappig zijn mll zeer verbe g veeergeven z j de sfee r gped n et doe zeer verzorgd ik 1ea moet n en in melere me zin ripen kri g me aanzetten tot de uitgave me bevalt met name het kaft de omslag de wijze van inbinden het papier het lettertype de lay out het kleurgebruik het volume de geur jan feb 1997 nummer 3 26e jaargang