De schoolkrant

willem mooijma n schoolkrant de schoolkrant moer heeft nog maar weinig aandacht besteed aan schoolkranten dat is vreemd want de von heeft een emancipatorische doelstelling en schoolkranten hebben wel degelijk een emancipatorische functie willem mooijman heeft ervaring als redacteur van twee officiele en een alternatieve schoolkranten alle drie in het voortgezet onderwijs hij besteedt vooral aan de hand van die ervaringen aandacht aan die emancipatorische functie aan de belemmeringen daarvoor en aan manieren om die belemmeringen op te heffen althans te verkleinen over schoolkranten verscheen in moer een keer die aanwezig moeten zijn voor een zinvolle een artikel en een keer een korte beschrijving van schoolkrantenpraktijk de duidelijke afspraken een klassiek conflict al met al betekent dat nog die redactie en schoolleiding bevoegd gezag niet veel aandacht de schoolkrant is toch al niet moeten maken een onderwerp waar de onderwijswereld druk mijn verhaal heeft ten dele de vorm van een case mee bezig is de docentengidsz noemt in de in study omdat de study belangrijker is dan de dex wel onderwerpen als absolute normen boe case laat ik verwijzingen naar de krant en waar kenfonds docentenbibliotheek en verfrissing het om ging weg maar de schoolkrant komt er niet in voor uit de laatste tijd zijn me maar twee artikelen oefenveldje voor de democrati e bekend over schoolkranten een van eise postma in lnterkom3 en een van gerrit venis in inzicht in 1972 is al de volgende kritiek geuit op de het blad van de vereniging voor openbaar onder schoolkranten zie de artikelen van gerrit venis wijs het eerste gaat over het voortgezet onder in het algemeen zijn schoolkranten conflictloos wijs dat van venis over het lager onderwijs maar t e weinig schoolkranten vertonen vraagtekens ik denk dat beide artikelen nuttig zijn voor alle ongenoegen kritische stellingname en enig risico soorten onderwijs ik hoop dat het mijne dat ook om het geschreven woord is de schoolkrant kan meer dan nu nog het geval is het stuk is naar het eind toe steeds meer op de een oefenveldje voor de praktische democratie praktijk gericht het begint met de voorwaarden worden met name door een vrijere en een mee r 2 bewuste inbreng van de kinderen heid voor de wet en in art 18 van de belgische wat moet je je voorstellen bij een schoolkrant als grondwet staat onder meer de drukpers is vrij oefenveldje voor de praktische democratie ik de censuur kan nooit worden ingevoerd noem maar een paar mogelijkheden maar wie mocht denken dat ieder dus vrijelijk ge leerlingen en leerkrachten kunnen in de re dachten en gevoelens mag uiten heeft het mis op dactie samenwerken op een andere manier dan in 23 november 1960 heeft het haagse hof van de schoolse klassikale situatie justitie bepaald dat de grondrechten ook dat begrotingen en andere beleidsstukken van be der vrijheid van drukpers naar hun karakter en voegd gezag en schoolleiding kunnen gepubli blijkens de geschiedenis van hun ontstaan uitslui ceerd worden en gekritiseerd tend beogen een waarborg te zijn voor de burgers het autoritaire intellectualistische karakter tegenover de staat en zijn organen of er in bel van de bestaande schoolse manier van leren kan gie ook wel s zo n uitspraak gedaan is heb ik aan de kaak gesteld worden en gesteld worden te niet nagegaan maar ik denk dat het niet eens genover een model waarin leraren en leerlingen hoeft de boodschap is duidelijk vrijheid van kunnen her ontdekken dat leren boeiend en zin meningsuiting geldt alleen in de omgang tussen vol kan zijn en niet strijdig hoeft te zijn met per overheid en burgers maar niet in de omgang tus soonlijke leer behoeften sen burgers onderling de kansen voor zo n gebruik van het oefenveldje de overheid mag dus niet verbieden om propa worden aanmerkelijk verkleind door de behoefte ganda voor een bepaalde politieke partij te ma die de schoolautoriteiten hebben aan een visite ken bijvoorbeeld maar een redactie mag wel be kaartje ik kom daar verderop op terug sluiten om artikelen van een bepaalde politieke ik wil eerst aangeven binnen welke juridische be strekking niet op te nemen wie dat niet bevalt perkingen je werkt als je een schoolkrant meer moet maar in een ander blad publiceren zo kun wilt laten zijn dan een clubblaadje nen ook uitgever en directie van een bepaald blad voorwaarden stellen aan de redactie vrijheid van drukpers in het geval van een schoolkrant hebben directie en bevoegd gezag hun eigen verantwoordelijkheid redacties van schoolkranten krijgen wel s moei tegenover leerlingen ouders en andere betrokke lijkheden met hun schoolleiding of hun bevoegd nen ingrepen van directie en bevoegd gezag zijn gezag over de vraag wie er eigenlijk verantwoor dus nooit censuur die kan alleen de overheid ple delijk is voor de inhoud gen maar kunnen natuurlijk wel op andere gron zoals de zaken er nu voorstaan is het bevoegd den onrechtmatig zijn gezag altijd verantwoordelijk voor de inhoud van de redenering die ik hier gevolgd heb is die van een schoolkrant de vrijheid van drukpers bestaat mevrouw mr e de vries robbe van tricht 7 ze namelijk niet op school juridisch liggen de zaken heeft die neergelegd in een uiteenzetting waar ongeveer als volgt mee ze op verzoek van beide partijen arbitreerde het begint allemaal heel mooi in een conflict tussen een schoolkrantredactie in de universele verklaring van de rechten van de waar ik lid van was en het bestuur van onze mens hebben de leden van de verenigde naties in school art 19 bepaald een ieder heeft recht op vrijheid ik citeer uit haar betoog nog dit van mening en meningsuiting dit recht omvat de vrijheid zonder inmenging een mening te koeste het komt mij onvermijdelijk voo r dat de schoolleiding ren en door alle middelen en ongeacht grenzen moet kunnen ingrijpen ook vooraf nogmaals hiermee is niet tekort gedaan aan het grond inlichtingen en denkbeelden op te sporen te ont recht van de persvrijheid vangen en door te geven zouden de publicisten aan dat ingrijpen willen ontko en de europese landen hebben in art 10 van het men dan zouden zij zelfstandig een tijdschrift moeten verdrag van rome dezelfde vrijheid gewaar uitgeven los van de school bijvoorbeeld een eigen borgd schoolkrant of een middelbare scholierenkrant landelijk of r eg ionaal waarop een middelbare scholier zich al of in art 7 van de nederlandse grondwet staat niet kan abonneren dat staat hem vrij zij zijn dan vol niemand heeft voorafgaand verlof nodig om ge n s a rt 7 van de grondwet slechts onderworpen aan de door de drukpers gedachten en gevoelens te beperkingen die strafwet op l egt en t a v hun eigen openbaren behoudens ieders verantwoordelijk school zullen leraren en leerlingen die aan de krant mee 3 werken de nodige egards in acht m oe ten nemen om ik geloof dat de nieuwe schoolkrant in deze sfeer een m oe ilijkheden zoals bijvoorbeeld verwijdering van onmisbare functie zal gaan vervullen het is gewoon school te vermijden maar door afschaffing van de noodzakelijk de verscheidene kringen die bij het school schoolkrant in zijn huidige vorm zou de goede opzet leven betrokken zijn de gelegenheid te geven onderling daarv an ver l oren gaan wat heel jammer zou zijn via het geschreven woord contacten te leggen in de wanneer er twijfel is zou ik de beslissing bij de rector redactie werken dan ook vertegenwoordigers van ouders willen leggen als degeen die in de eerste plaats tegenover leerlingen en docenten samen het bestuur verantwoordelijk is t a v de gang van zaken op school wil de opzet van de x als vrije tribune slagen dan zal echter het ingrijpen door de rector tot het zwakke plekje in dit betoog is natuurlijk het het alleruiterste moeten worden beperkt woord verantwoorde wie maakt uit wat verant woord is maar daar lette de redactie niet op de verantwoordelijkheid van een re dacti e vandaar dat die vrolijk in hetzelfde nummer schreef de arbitrage die in dit geval de redactie van een schoolkrant en het bevoegd gezag overeengeko wij willen van iedereen alles hebben iedere dichterlijke oprisping alle prozaische geintjes alle tere stemming men waren lijkt me een uniek geval dat was in stukjes ieder gloedvol betoog en vooral alle provoce dit geval ook alleen mogelijk doordat de redactie rende schenentrapperij is ons welkom de redactie be zich niet neer wilde leggen bij botte censuur en sluit bij meerderheid van stemmen tot plaatsing wat doordat het bevoegd gezag begreep dat er een ba overigens niet inhoudt dat zij de meningen van de auteurs onderschrijft censuur is een vies woord daar sis moest zijn voor goede afspraken uiteindelijk doen we dus niet aan kwam de volgende afspraak eruit de inhoud van dit blad mag informatief zijn mag erger het bevoegd gezag is verantwoordelijk voor de lijk zijn m ag tot woede uitbarstingen leiden mag tranen schoolkrant het heeft die verantwoordelijkheid met en zonder tuiten opwekken mag een blijde lach te gedelegeerd aan de redactie die dus vrij is ze lf voorschijn roepen mag tot vlammende protesten aanlei ding geven de inhoud mag alleen niet ve rvelen standig de inhoud van de krant te bepalen als een of meer leden van de redactie vinden dat een stuk niet moet worden opgenomen kan dat al na een paar nummers waren de p op p en aan stuk aan de directeur rector worden voorgelegd het dansen d e rector werd onder druk gezet als deze vindt dat het stuk niet geplaatst kan door ouders die bezwaar maakten tegen een stuk worden wordt het al of niet plaatsen opnieuw in je van een leraar die vond dat de school wel wat de redactie besproken blijft de redactie van oor eerder met seksuele voorlichting kon beginnen deel dat het stuk toch moet worden opgenomen dan in de derde klas en tegen stukjes van leerlin dan heeft de directeur rector een schorsende be gen die aandrongen op democratischer verhou dingen voegdheid en legt het al of niet plaatsen ter be slissing voor aan het bevoegd gezag b egin 197 1 schreef de redactie overigens beslist de redactie over het al of niet de klachten die de rector bereiken monden veelal uit in opnemen van stukken bij stemming een verzoek om publikatie van dit soort artikelen te het eerste criterium voor opnemen van stukken voorkomen dat is jammer want meningen die onder is de kwaliteit het eerste criterium voor afwijzen drukt worden houden daarom niet op te bestaan wat van stukken is letterlijke afkomst uit andere onderdrukt wordt is onbekend maar wat bekend is bron kan bestreden worden en bestrijding kan overtuigen en voor wie overtuigd is is geen verbod resp bescherming de krant waar het hier om gaat is gesticht in nodig 1969 een jaar waarin vernieuwing op veel gebie de verantwoordelijkheid van de schoolleiding t a v de den mogelijk en makkelijk leek te zijn die toon schoolkrant is op het ogenblik in studie hoe dat zal af klinkt ook in het ten geleide van de rector lopen zal in een volgende editie wel blijken voor dit nummer geldt echter nog de redactie is verantwoorde lijk we ontdekken dat de school in veel opzichten een inge wikkeld in s t i tuut is we leggen ons daar echter niet bij neer we vragen naar het hoe en het waarom van het overleg over de verantwoordelijkheid leidde veel zaken we willen weten hoe anderen die dagelijks met ons samenwerken over de dingen denken we trach ertoe dat het bestuur de volledige verantwoorde ten via discussies tot gemeenschappelijke standpunten te lijkheid voor de krant aan de redactie delegeerde komen die tot verantwoorde veranderingen en vernieu en dat de redactie waar hem dat nuttig lijkt ken wingen moeten leiden nis zal nemen van de mening van de schoolleidin g 4 t a v een bepaalde kwestie hierbij zelfstandig be hand van gegevens als uitgestuurde leerlingen palend of en wanneer dat nodig is h et besluit tot hufterigheid en vervreemdingsquote de gegevens plaatsing of afwijzing van kopij wordt opnieuw stop je in een formule die in het artikel wordt hierna zelfstandig en voor eigen verantwoorde uitgewerkt aan de hand van een voorbeeld een lijkheid genomen al of niet rekening houdend leraar ecologie drs p r utser met de mening van de schoolleiding de leraar die blijkens de ingezonden oplossingen de hoogste score haalt is de rampleraar van de dat leek een aardige oplossing maar toen de re maand dactie een grappig bedoeld stukje over seksuele het is jammer dat interkom de uitslag niet af opwekkingsmiddelen en zelfbevrediging voor ver drukt voorlopig ga ik er maar vanuit dat die ook moeide eindexamenkandidaten aan de rector had niet gepubliceerd is want grappige kritiek op voorgelegd de stemmen staakten en het alsnog leraren kan nog wel mist u dat drs a twee wilde plaatsen met de mededeling dat de rector maanden geleden voor het eerst zijn schoenen ge ertegen was legde hij de zaak voor aan het be poetst heeft maar serieuze kritiek levert pro voegd gezag blemen op wat voor problemen ik noem er een dat leidde tot de arbitrage van de juriste en ver paar volgens tot het redactiestatuut dat ik aan het be de redactie wil wel plaatsen maar de school gin van deze paragraaf heb aangehaald leiding verbiedt dat de redactie krijgt onzinnige stukken toegezon de schoolkrant als visitekaartje den en wil die niet plaatsen de redactie krijgt serieuze stukken toegezon schoolbesturen en schoolleidingen hebben den maar wil die niet plaatsen om de betrokken meestal wel graag een schoolkrant en ze hebben leraar niet te kwetsen er dan ook nogal wat geld voor over ze noemen een schoolkrant waar ik redacteur van was kreeg zo n krant een visitekaartje van de school dat eens een kritisch stuk over een leraar toegestuurd woord visitekaartje is even glad als sommige def dat erg op de man gespeeld was een deel van de tige visitekaartjes redactie voelde wel voor plaatsing een ander deel als je begint met een schoolkrant is het dan ook niet volgens de geldende procedure werd het goed om met de betrokken autoriteiten af te stuk met de rector doorgepraat die was tegen spreken wat zij ermee willen en wat jij ermee plaatsing en na het gesprek besloot de meerder wilt heid van de redactie tegen plaatsing maar er over het algemeen dragen volgens autoriteiten kwam wel in het volgende nummer een uitnodi vieze woorden politieke stukken en kritiek op de ging aan de lezers om kritische stukken over gang van zaken op school niet bij tot die visite leraren te sturen met een aantal criteria die de kaartjesfunctie grappen mogen wel mits ze on redactie voor zulke stukken stelde er is nooit schadelijk zijn helemaal ongelijk hebben ze soms een reactie op gekomen niet als de school mede door toedoen van de daar zijn ook verschillende verklaringen voor mo schoolkrant een slechte naam krijgt kan dat be gelijk tekenen dat er minder leerlingen komen en uit leerlingen zijn bang dat de betrokken leraar eindelijk dat er leraren moeten afvloeien het kan ze zal pakken ook betekenen dat een vernieuwingsproces ge leerlingen hebben de moed al lang opgegeven stoord wordt door daarvoor hinderlijke randver dat ze door zulke stukken iets kunnen verande schijnselen in de schoolkrant ren maar dat moge zo zijn de neiging van autoritei de criteria zijn te beperkend ten om overdreven voorzichtig te zijn kan leiden leerlingen vinden dat schoolkranten alleen tot onnodig en daardoor ontmoedigend ingrijpen grappige stukjes moeten publiceren niet leuk dus voor t oefenveidje van de demo kortom het valt allemaal niet mee toch kan een cratie serieuze redactie aan de hand van goeie afspra in het schoolkrantennummer van interkom staat ken en met wat doorzettingsvermogen best wel een prijsvraag die in een schoolkrant gestaan een schoolkrant maken die een duidelijker beeld heeft de lezers krijgen de gelegenheid de ramp van een school geeft dan het traditionele visite waarde van een leerkracht te berekenen aan de kaartje 5 de kr a nt va n fl i p beste schooldecaan minis t er pais heeft voorgesteld om wis k u nd e in het vak k en pakket te eisen voor toelatin g t ot de p eda g ogische in diezelfde interkom staat een voorbeeld van academie wat vindt u daarvan een lieve litarubriek die flip geeft raad heet ab normaal er staat een brief in van radeloos waar ik het volgende uit aanhaal beste ab mini ster pais heeft veel invallen d ie hij dan meteen de volgende dag aan heel nederland meedeelt hij kan wel mijn vader is anderhalf jaar geleden wer k loos geworden wi l len dat al le pa studenten wiskunde hebben maar het h ij zit nu de h ele dag thuis i n het begin had hij nog wel is uitgesloten dat hij dat erdoor kri jgt denk alleen maar bezigheden maar tegenwoordig loopt hij de hele tijd met aan het verzet van de schooldecanen dat dit zou oproe een kwaad gezicht rond er is steeds ruzie waarvan ik pe n maak je dus maar geen zorgen voor het proef zenuwac h tig word slec h t slaap en s ochtends als ik uit werk van 15 juni had je overigens een 4 bed kom al m oe ben op school kan ik mijn aandac h t h steu r niet bij de lessen houden d oor al deze factoren ben ik vorig jaar blijve n zitten ps als wiskundeleraar ben ik een voorstander van het mijn vader was toen razend de situatie is ondertussen verplicht stellen van wiskunde voor de pa dat zou de niets veranderd en het ziet ernaar uit dat ik het nu weer kwaliteit van het rekenonderwijs op de basisschool stel niet haal ik ben ban g dat mijn vader zich dan niet meer lig ten goede komen in de h and kan houden f lip help mij alsjeblief t ik zie geen uit w eg meer de zin van zo n aanpak vind ik de schooldecaan kan gegevens kwijt die hij van ik neem aan dat dit een verzonnen brief is dat belang vindt voor de leerlingen hoop ik tenminste het antwoord van geestige via een fictieve vraag gaat hij net als frivole flip luidt flip in op een echt denkbaar gegeven hij gaat niet zitten wachten tot er s iemand komt met ze moesten jou eens een flin k pak op je donder geven een echte vraag wat een aansteller s tu k augurk er volgen hierna 10 7 hij kan een persoonlijke bijdrage leveren aan scheldwoorden varierend van opel kadett via stront k lep to t neu korgel f l i p begint toch ook niet bij ieder de schoolkrant tegenslagje gelijk te jammeren het is maar goed dat er net als flip vindt hij die bijdrage grappig tenminste ook nog aardige m ensen rondlopen ik laat nu verder in het midden of iedereen met me eens zal zijn dat steur grappiger is dan flip ik vind dat de schoolkrantredacteur die dit ge maar als ik met flip in discussie wil treden zal schreven heeft een flink pak op z n donder zou hij zeggen joh t was toch maar een geintje moeten hebben met zo n geestig antwoord geef terwijl steur zich blootgeeft als een wiskunde je alle zeurpieten gelijk die beweren dat scholie aanbidder voor de pa over dat standpunt kan ik ren alleen maar kunnen vuilbekken en je geeft met hem in de clinch gaan want daar zal hij ook alle tegenstanders van emancipatie gelijk die nooit van kunnen zeggen dat t maar een geintje beweren dat scholieren alleen maar in staat zijn is tot reactionaire gedachten ik kan me een schoolleider voorstellen die dit stukje heeft laten passeren met in zijn achter leerkrachten in de redactie hoofd ok dit bewaar ik goed om het later als wapen te gebruiken als er serieuze kritiek op mijn vanouds zitten er leerkrachten in de redacties beleid in de schoolkrant komt dan zal ik zeggen van schoolkranten vroeger was dat bijna altijd dat het volkomen terecht is dat ik nu censuur om te zorgen dat er geen onwelgevoeglijke kwet toepas want dat me al eerder gebleken was dat sende en verwarrende dingen in kwamen waar de jongelui het niet aankunnen enz schijnlijk is dat hier en daar nog wel zo ik vind dat leerkrachten zich nooit met die taak uit een andere schoolkrant haal ik een voorbeeld moeten laten belasten maar ze horen wel in aan van een lieve litarubriek die wel zin heeft schoolkrantenredacties een redactie van enkel hij wordt verzorgd door de schooldecaan leerlingen heeft veel te weinig macht tegenover autoriteiten die geneigd zijn tot censuur leer krachten kunnen vanuit een sterkere positie on derhandelen over de voorwaarden waar een krant aan moet voldoen en ze kunnen in crisissituatie s 6 meer druk op de autoriteiten uitoefenen dan de weer een gok wat voor krant eruit komt leerlingen zo n redactie ontkent dan ook dat ze ook maar in 1972 is al de volgende kritiek geuit op school willen lijken op de redactie van een echte krant kranten zie de artikelen van gerrit venis ze degraderen zichzelf tot clubkrantje als de redactie wil dat de lezers schrijven zullen i n h e t algeme en z ij n schoolkranten co n fl i ctloo s te wei de leden stukken moeten schrijven die de lezers nig schoolkranten vertonen vraagtekens ongenoegen prikkelen tot reacties maar een redactie hoeft k ri t is ch e stel li n gnam e e n e n ig risi co om h et gesc hrev en woo r d dat helemaal niet te willen als een schoolkrant d e schoo l kr an t k a n m eer d a n n u n og h e t gev al is e en een visitekaartje van een school moet zijn is het oefenveidje voor de praktische democratie worden met de taak van de redactie om na te gaan wat er alle name door een vrijere en een meer bewuste inbreng van maal aan goeds en kwaads op de school gebeurt de kinderen om zelf stukken te schrijven waarin staat hoe je de school beter zou kunnen maken of eventueel die kritiek gaat nog steeds op de enige die die gerichte verzoeken doen aan deskundigen binnen vrijere en meer bewuste inbreng van de leerlin of buiten de school om zulke stukken te schrij gen kan waarborgen is een leerkracht mederedac ven teur die achter haar zijn leerlingen mederedacteu een schoolkrant zonder redactiebeleid is het te ren gaat staan als de autoriteiten vinden dat hun gendeel van een oefenveldje voor democratie het inbreng te vrij en te bewust is of in de woorden is een oefenveldje voor vrijblijvendheid van de rector uit 1968 die ik in het begin heb aangehaald niet verantwoord genoeg dat oefenveldje du s natuurlijk moeten leerlingen de kans krijgen om mis te kleunen op het oefenveldje voor de prak op scholen zelfs de beste is maar heel weinig de tische democratie en dan moet ook de geestige mocratie de leerlingen hebben geen enkele for flip zijn rubriekje kunnen schrijven maar het mele invloed op de schooloverheid wat leerlin zou leuker zijn als dan de leraar mederedacteur genraden waar die er nog zijn aan adviezen op van zo n flip er bijvoorbeeld een alternatief ant leveren wordt zo vaak terzijde geschoven dat al woord bij schreef leen maar cynisme overblijft voor leerkrachten zodra de autoriteiten je het als leerkracht redac en ouders geldt bijna hetzelfde waar militairen teur onmogelijk maken om zo te werken moet je artsen en journalisten nog een geschreven tucht ermee ophouden dat kan dan zonde zijn voor de recht kennen zijn scholieren meestal overgele schoolkrant maar dan moet de vrijheid van het verd aan de buien van leraren concierges en oefenveldje de voorrang krijgen als er genoeg schoolleiders en aan de verzamelde hobbies van liefhebbers zijn om een alternatieve schoolkrant hun overheden die leerlingenreglement heten de te maken kan je je als leerkracht daar nog altijd macht van een bevoegd gezag is in de naam van bij aansluiten en waarom zou je die liefhebbers de vrijheid van inrichting van onderwijs welhaast niet stimuleren onbeperkt binnen dat kader kan je alleen maar over demo een schrijvende redactie cratie praten en er soms een heel klein beetje iets aan doen binnen de muren van de klas nog iets over de taak van een redactie de situatie is te vergelijken met die van onderda je leest in veel schoolkranten bij herhaling oproe nen van een absolutistisch regiem toch hebben pen aan de lezers om toch vooral stukjes te stu onderdanen van zulke regimes bereikt dat hun ren want het is n iet onze taak de krant te vul overheden grondrechten in de grondwet opna len dat moeten jullie zelf doen wat dat betreft men zoals vrijheid van meningsuiting dat is staat de redactie machteloos zoals ik laatst nog waarachtig niet op initiatief van die overheden in een schoolkrant las gebeurd daar is hard voor gevochten en t resul ik vind zulke opmerkingen kenmerkend voor taat laat vaak nog heel veel te wensen over want slechte schoolkranten een redactie die zo rede in veel landen staan die grondrechten alleen maar neert beperkt zijn taak tot die van doorgeefluik in de grondwet omdat een regiem dat zich be en correctieafdeling zo n redactie wacht af wat schaafd wil noemen daar blijkbaar niet buiten er binnenkomt en dan is het iedere keer maar kan dissidenten vrijheidsstrijders en organisaties 7 als amnesty ontlenen daar in ieder geval argu keer weer afweegt welke macht jij kan stellen te menten aan om zulke regimes onder druk te zet genover de macht die je wilt corrigeren of aantas ten ten dat betekent politiek denken dat betekent wat de burgers met de overheid gedaan hebben ook dat je een visie moet ontwikkelen waarom zouden schoolbevolkingen met hun overheid wil ik dat stuk schrijven of plaatsen welk belang moeten kunnen doen t argument van onmon dien ik daarmee digheid waar schooloverheden mee zwaaien is afspraken met de overheden zoals het redac eeuwenlang door politieke overheden tegen hun tiestatuut dat ik in het begin heb aangehaald je burgers misbruikt bovendien hebben scholieren hoeft natuurlijk niet zulke afspraken te maken en de kans om samen te werken met leraren die voor er is veel te zeggen voor een alternatieve school schoolleidingen op straffe van belachelijkheid wel krant maar je maakt het je dan wel extra moei mondig moeten zijn ze hebben ze zelf aangesteld lijk omdat je zo n krant niet binnen de school immers mag verspreiden en omdat de gemiddelde scholier ik noem tenslotte een paar gebieden waarop een weinig moeite en geld over zal hebben om zo n schoolkrant een functie kan hebben als oefen krant te bemachtigen als t eerste nieuwtje eraf is veldje voor de praktische democratie en dan in lees daarover het stukje van leo tortike die zin dat het werken aan democratisering van de school een oefening kan zijn voor het werken ingezonden stukken aan democratisering van de maatschappij redacties die de lezers aan hun kop zeuren om commentaar leveren op handel en wandel van de bijdragen vind ik zoals gezegd geen goeie redac schooloverhei d ties maar redacties die hun lezers uitlokken om te reageren vind ik uitstekende redacties een dat is de taak van alle persorganen in een parle schoolkrant die een forum van meningen is heeft mentaire democratie heeft het parlement zijn een democratiserende functie controlerende taak vaak al dan niet vrijwillig gro reacties van lezers geven de schrijvers van stuk tendeels opgegeven hoeveel keer heeft het ne ken bovendien weer een gnlegeneheid om zich te derlandse parlement gebruik gemaakt van zijn bezinnen op hun stuk was t wel zo goed of was recht op enquete bijvoorbeeld op scholen is er t misschien nog niet duidelijk genoeg helemaal geen parlement of op z n hoogst een het is zo jammer dat schooloverheden over het machteloos inspraak orgaan algemeen weigeren in discussie te gaan met schrij de redactie van een schoolkrant kan via commen vers van stukken in de schoolkrant liever gebrui taren de overheden hinderlijk volgen de redactie ken ze dan de middelen van de censuur nu is kan ook eigen nieuwsgaring plegen voor de censuur echt een vies woord ook voor school meeste schoolkranten geldt helemaal geen verbod overheden dat gegeven kan je gebruiken voor om dat te doen alleen de angst dat het wel niet het bereiken van een redactiestatuut dat beperkt zal mogen een redactie die de moed opbrengt de mogelijkheden van censuur aanmerkelijk en niet aan zelfcensuur te doen zal dus voorlopig zorg dat ieder ingrijpen van de schooloverheid geen belemmeringen ondervinden zolang t kan duidelijk wordt toegelicht in de krant ook dat draagt de redactie bij tot democratisering van de leidt tot inzicht bij de lezers en dus tot democra school tisering van de schoolmaatschappij tacti e k e n e n stra te giee n ontwikk ele n om te wi e werke n ik laat het hier maar bij al is het onderwerp nog ik schreef zolang t kan dat moment moet je zo lang niet uitgeput lang mogelijk uitstellen wat is daarvoor nodig liever vraag ik lezers om ervaringen met school bezinning over de aard van een geschrift grap kranten aan mij te schrijven en voorbeelden van pig bijtend bloedserieus in afleveringen die naar goeie schoolkranten te sturen ik zal daar dan te een climax toewerken de domme august spelen zijner tijd op terugkomen maar ondertussen dat betekent dat je iedere 8 noten zie moer 1977 5 paulien osse schoolkranten jong en oud een me te r s c h ool krante n zo maar leo tortike schoolkrant trammelant een klass i ek een schoolkrant a chtereenvolgens in inzicht jrg conflict in moer 1980 3 binnenzijde omslag in de 113 nr 5 sept 79 jrg 11 4 nr 5 sept 8 0 en 6 rubriek het is maar dat u het weet tortike z n stuk okt 80 je gaat over het soort problemen waar postma en i n h e t eers te s tuk h ad ve n is le zers ge v raagd s choo l venis alleen maar naar verwijzen kranten te sturen in het tweede stuk schrijft hij dat docentengids voor het voortgezet onderwijs van lo 53 sch ole n of sch o l enkoppe l s h e m 200 k ran te n ge ghum slaterus deventer 1977 stuurd hadden daaronder was maar een secundaire eise postma flip geeft raad in interkom jrg 8 nr sch oo l overi g ens h ad nierko m op een verz o e k o m 41 herfst 1979 blz 3 12 het stuk biedt vooral in z en d in g van sc hoo l krante n er m aar twee ontvan technische tips interessanter is eigenlijk de voorpa gen gina van dit nummer die gesierd is met een tekening 5 d e citaten ontleen ik aan blz 1 9 van theo jansen en waarop je onder meer een mannenmond en een vrou anne ruth van kammen marx tussen de kabouters wenhand heel dicht in de buurt van een kut ziet de in het laatste nu mmer van vern ieuw ing jrg 39 nr redactie stelt bij die plaat vragen als zou op jouw 396 dec 1 980 d at artikel is gewijd aan de ge uw school de schoolkrant kunnen verschijnen met schiedenis van de kritische lerarenbeweging en biedt deze voorkant u je voert als hoofdredacteur verde veel g ege v e n s en l i teratu ur ov er de mogelij kh ed en en diging van deze voorplaat tegen de schoolleiding onm ogelijkh ede n voo r een o efe nvel d je van de welke zouden de argumenten van de schoolleiding p ra ktisch e democrati e op s ch ool zijn wat zouden uw jouw argumenten zijn en te 6 nederlandse jurisprudentie 1 96 1 nr 501 gen een mede feministe 7 m r e d e v ries rob b e van t rich t uiteenzetting o ver de lezers worden uitgenodigd antwoorden in te zen vrijheid van drukpers en m en ingsu iting i nterne p u den maar ze zijn bij mijn weten niet gepubliceerd en bli k atie 1972 waarschijnlijk dus ook niet ingezonden om de zaak algemeen te houden laat ik de naam van gerrit venis de schoolkrant een familiebal voor de betrokken schoolkrant weg 9