De werkplaatsklas. Enkele indrukken.

de werkplaatsklas enkele indrukken in het technisch instituut glorieux te oostakker werkt men in de lagere beroepsafdeling al drie jaar met werk plaatsklassen ik ging er de sfeer opsnuiven en eens praten met de leraar nederlands en een paar leerlingen al is de school met de verschillende ateliers me niet volledig vreemd toch is een ruimte waarin atelier klas praat en leeshoek verenigd zijn wel iets aparts de leerlingen vinden het handig om al hun materiaal en boeken bij de hand te hebben in eenzelfde lokaal dat ze duidelijk als het hunne beschouwen en waarvoor ze dan ook veel zorg dragen als bezoeker voel je je aanvankelijk een beetje een indringer in die eigen werkruimte dat gevoel verdwijnt evenwel vlug door de spontaneiteit waarmee de leerlingen je uitleggen waar ze mee bezig zijn de aanwezigheid van een toevallige bezoeker werkt dus geenszins remmend de meeste leerlingen werken gewoon door aan de draaibank een paar komen wat dichterbij en tonen hoe je een bankschroef maakt de leerlingen stellen het op prijs dat niet alleen de praktijkleraar belangstelling heeft voor wat ze doen en ze apprecieren de interesse van de leraar algemene vakken av die tijdens de praktijkles meewerkt hij geeft toe dat hij van hen nog iets kan leren en dat de leerlingen altijd bereid zijn een handje toe te steken meneer kan ik helpen of kom ik zal dat wel doen tijdens het werk is er ook tijd voor een praatje zodat de band leraar leerling nauwer wordt men leert elkaar op een andere manier kennen de relatie is minder op autoriteit gebaseerd en is menselijker in het traditionele klassysteem daarentegen is het niet mogelijk om in een paar uurtjes nederlands de leerlingen echt goed te leren kennen en het is ondermeer daardoor moeilijk om hen te motiveren in de werkplaatsklas is dat anders je krijgt soms de indruk dat ze meedoen voor mij lk hier kunt ge tenminste eens met uw meester praten 11 de verstandhouding van wederzijdse aanvaarding en waar dering maar vooral de thematische werkwijze maken het gemakkelijker om de leerlingen warm te krijgen voor av van echt projectonderwijs kan men hier niet spreken maar men probeert toch zoveel mogelijk vakoverschrijdend te werken de leraars av nederlands wiskunde godsdienst actuele problemen en in sommige afdelingen frans werken samen een thema uit zwakkere leerlingen kunnen tijdens vonk 1985 15de jg nr 5 39 de uren praktijk gemakkelijk individueel worden bijgewerkt er wordt ook veel aan groepswerk gedaan waarbij de prak tijkleraars worden ingeschakeld zij helpen de groepen begeleiden door die dubbele aanwezigheid van leerkrachten leraar av in de praktijkles praktijkleraar in de les av is iedereen op de hoogte van het totale klasgebeuren zodat een optimale wisselwerking en vakintegratie mogelijk zijn het veronderstelt natuurlijk wel een nauwe samen werking tussen de leerkrachten de leerlingen zijn heel positief over de thema s omdat ze in hun belangstellingssfeer liggen reizen film voeding enz en ook omdat ze praktisch gericht zijn ze kunnen zelf iets doen opzoeken in naslagwerken informatie verzamelen uitstapjes enz bij het thema reizen leert ge afstanden berekenen treingidsen gebruiken geld om rekenen ge weet wat sommige woorden willen zeggen en hoe ge uw plan moet trekken op reis 11 als een thema is afgewerkt vullen de leerlingen een eva luatieve vragenlijst in wat vond je interessant waarover had je liever meer gehoord hoe was de houding van de leraar op die manier worden ze gestimuleerd om kritisch na te denken over wat ze doen ze leren hun kritiek te motiveren en hun mening schriftelijk te formuleren in de lessen nederlands wordt evenwel vooral de nadruk gelegd op mondelinge taalvaardigheid dat de leerlingen mondig zijn en geen spreekangst hebben valt een bezoeker zeker op en dat is niet ironisch bedoeld door het thema tisch werken en het groepswerk krijgen de leerlingen immers geregeld de kans om zich uit te drukken hun mening naar voren te brengen en zaken met elkaar te bespreken daar naast is er elke week een kringgesprek dat zowel de leer krachten als de leerlingen noodzakelijk vinden en waarvoor ze zelfs bereid zijn andere activiteiten zelfs een uit stap voorzien in het thema uit te stellen tijdens het kringgesprek worden de problemen die zich in de afgelopen week hebben voorgedaan of de grieven die op de muurkrant werden opgetekend besproken en in de mate van het moge lijke uitgepraat de leerlingen geven toe dat ze daarbij soms hard zijn voor elkaar en voor de leraars maar ze ervaren het toch positief omdat ge niets opkropt er naar u geluisterd wordt lln en op die manier veel agressie vermeden kan worden lk zo n open gesprek is pas mogelijk in een klimaat van verdraagzaamheid en onderlinge waardering de leerlingen moeten ervaren dat ze au serieux genomen worden als leerkracht moet je wel kritiek kunnen verdragen en verwerken uiteindelijk blijkt toch dat in zo n klimaat het aantal tuchtproblemen vermindert en de leerkrachten minder 40 last van zenuwen en stress hebben omdat de leerlingen opener en gewilliger zijn het is nog altijd een karwei maar het is veel aangenamer voor ons lk ook de meeste leerlingen komen weer graag naar school je hoort dat van de ouders ook dat ze geen problemen meer hebben om hen door te sturen naar school het systeem van werkplaatsklassen heeft dus zeker een positieve invloed op de mentaliteit van de beroepsleer lingen doordat ze meer gemotiveerd zijn individueel gevolgd en bijgewerkt worden verbeteren hun prestaties die persoonlijke evolutie kunnen de leerlingen volgen op een prikbord het valt natuurlijk af te wachten of die leerlingen bij overschakeling naar het vbso zullen aarden in een gewoon klassysteem als daarin niet de middelen en mogelijkheden voorzien zijn om een gunstig en stimulerend werkklimaat te creeren met dank aan jan bombeke leraar nederlands en de leer lingen van de derde l s b mechanica marie anne baert rijakker 22 9910 gent 41