Elk uur moet je op scherp staan

vivette vesseu r prille onderwijs elk uu r ervaringen moet je o p sc h e r p staan de redactie wil van tijd tot tijd beginnende docenten moedertaal laten vertellen over hun onderwijservaringen vivette vesseur werkzaam aan een streekschool bijt de spits af studi e een aantal studiegenoten kwam er door de stage achter dat ze nooit het onderwijs in wil al van kinds af aan wilde ik het onderwijs in den gaan ik had het juist zo naar mijn zin ge zowel mijn vader als mijn moeder werkte in had dat het voor mij steeds zekerder werd dat het onderwijs mijn vader was docent neder ik in het onderwijs op mijn plaats zou zijn ik lands en mijn moeder was docente dramati vond les geven fijn en kon me haast niet voor sche expressie en frans mijn vader nam vaak stellen dat je met zoiets dat je met zoveel ple schriften van leerlingen mee naar huis ik vond zier deed ook nog een salaris kon verdie het leuk als ik die schriften ook mocht bekij nen ken mijn ouders praatten thuis veel over hun omdat ik nu zeker wist dat ik ook echt het on werk en ik was geinteresseerd in hun verhalen derwijs in wilde gaan volgde ik zoveel moge en in hun beroep lijk verschillende blokken ook deed ik meer in 1982 ging ik naar de lerarenopleiding van dan de verschillende basisblokken want je kon de vlvu hier studeerde ik de vakken neder nooit weten waar het goed voor was of waar lands en textiele werkvormen in juni 1986 je later zou komen te werken daarom koos ik studeerde ik voor beide vakken af een aantal blokken over het geven van neder als ik nu terugkijk op deze studieperiode dan lands aan anderstaligen en over het geven van moet ik constateren dat ik gedurende de hele nederlands aan volwassenen ik had het idee studie veel harder heb moeten werken voor dat ik met zoveel mogelijk blokken ook mijn textiele werkvormen dan voor nederlands werkkansen zou vergroten hoewel ik textiel op derde graadsniveau deed en nederlands op tweede graadsniveau lee ssalon tijdens mijn studie liep ik voor nederlands sta ge op een mavo en op een lbo deze stages bij het blok nederlands aan volwassenen deed ik met ontzettend veel plezier bij beide hoorde een periode waarin je ook praktijkerva stages vond ik het jammer dat zij erop zaten ring kon opdoen in samenwerking met docen 17 ten werd er binnen het instituut een leessalon weet zeker dat het draaien van de leessalon gestart in de leessalon konden buu rt bewo mee heeft gespeeld bij het krijgen van deze ners met weinig scholing onder leiding van baan naast alle theorie had ik ook een stukje studenten lezen en praten over wat er gelezen praktijkervaring te bieden was de vraag die de deelnemers het meest in augustus 1986 begon ik dus mijn eerste be bezig hield was wat nu w e l en wat nu g ee n li taalde baan aan de open school te amster teratuur meer was deze leessalon was na dam hier heb ik een dik half jaar voor een drie bijeenkomsten helaas ter ziele na een dag per week met een tweedejaarsgroep eva l uatie met de deelnemers bleek dat het bestaande uit acht vrouwen gewerkt de open tijdstip en het kleine aantal deelnemers de oor school had een goed vervangingssysteem de zaken van mislukken waren de leessalon week voordat de vervanging inging draaide je werd in de avonduren gehouden enkele deel samen met degene die je zou gaan vervangen nemers haakten na de eerste bijeenkomst af zo werd je goed ingewerkt en wist je wat je te omdat ze zich niet veilig voelden op straat de wachten stond degene die ik verving heeft vier deelnemers die de drie keren aanwezig mij echt goed voorbereid ik kon mee naar de waren vonden de groep te klein voor een in groep zodat ik alvast kennis kon maken aan tensieve uitwisseling bovendien kenden deze het einde van de vervangingsperiode draaide je vier deelnemers elkaar en hadden ze de weer zo n week dubbel zodat er een goede leesstof al uitgebreid besproken v oo r de overdracht kon plaatsvinden bijeenkomst tijdens deze drie keer leessalon had ik ge twee bane n merkt dat ik ook het werken met volwasse nen boeiend vond de eerste leessalon was aan de open school werkte ik dus maar een een initiat i ef van twee docenten nederlands dag per week hoewel ik mij realiseerde dat ik van het instituut nu startte ik samen met in deze tijd daar blij mee mocht zijn wilde ik twee medestudenten een tweede leessalon toch meer uren ik bleef dus solliciteren in ok we kwamen nu s middags onder de lagere tober kreeg ik acht lesuren aan de afdeling schooltijd bij elkaar er waren tien deelne metaal van de streekschool te amsterdam mers nu haakte niemand af en we kwamen het feit dat ik tijdens mijn studie als vrijwil het geplande aantal zittingen trouw bij elkaar ligster de leessalon had gedraaid inmiddels mijn afstudeerscriptie wilde ik baseren op de ook bij de open school werkte en tijdens mijn leessalon hoewel dit vanuit de praktijk studie alle blokken had gevolgd voor het ge schrijven van een afstudeerscriptie binnen on ven van nederlands aan buitenlanders was ze sectie een nieuw gegeven was kreeg ik zeker van belang bij het krijgen van deze baan toestemming er werd een derde leessalon in de acht uur die ik bij de streekschool werk gestart deze keer draaide ik niet mee als les te gaf ik ondersteunend nederlands aan bui gever maar was ik een soort supervisor voor tenlanders in november 1986 kreeg ik er op de studenten die voor het eerst aan de lees de streekschool vier lesuren bij salon meededen in het kader van het verslag in deze twee banen periode ondervond ik de geven van de drie leessalonnen verdiepte ik voor en nadelen van het werken op twee me grondig in de werkwijze van de open scholen ik ondervond dat je als part timer met school omdat de werkwijze van de leessalon twee verschillende banen beduidend meer daar vee l verband mee houdt moest vergaderen dan een full timer met een baan ook de tijdstippen van vergaderen ga ven wel eens problemen soms moest ik een mijn eerste baan open schoo l vergadering op de ene school laten schieten omdat ik les moest geven op de andere het direct na mijn afstuderen belde i emand van de gevolg was dat ik minder op de hoogte was open school mij op men had mijn naam door een groot voordeel vond ik dat ik in twee ver gekregen en de vraag was of ik in augustus ie sch i llende werksferen werkte en met totaal mand die met zwangerschapsverlof ging wilde verschillende groepen op de streekschool wa komen vervangen dat wat ik steeds gehoopt ren mijn collega s en leerlingen overwegend had was gebeurd ik behoorde tot die weinige mannen op de open school was juist het te gelukkigen die direct een baantje vonden ik genovergestelde het geval en werkte ik uitslui 18 tend met vrouwen schil tussen de theorie en de praktijk bij de in deze beginperiode moest ik er erg aan wen uitleg van zo n term als differentiatie realiseer nen dat ik alleen voor de klas stond en dat er je je eigenlijk niet hoeveel werkvoorbereiding geen stagebegeleider achterin zat ik had nu dat inhoudt dat kostte me veel tijd zowel alle verantwoordelijkheid ook miste ik in deze voor de lessen aan de open school als voor periode een evaluatie van mijn lessen ik ging de lessen aan de streekschool maakte ik bijna vaak de school uit met de vraag of ik het wel al het lesmateriaal zelf vooral aan de lessen goed had gedaan had ik genoeg uitleg gege voor de buitenlandse leerlingen had ik veel ven was ik niet te ongeduldig geweest was werk voor de leerlingen die snel werkten het tempo niet te hoog geweest etcetera ik zorgde ik voor verdiepingsstof voor de leerlin had daar graag regelmatig met iemand over gen die moeite hadden met de lesstof maakte willen praten eigenlijk zou er vanuit de oplei ik tussentijdse oefeningen ik maakte nu in de ding een soort nazorg moeten zijn voor begin praktijk mee wat differentieren betekende ik nende leraren er zou bijvoorbeeld de mogelijk was blij dat ik het eerste jaar geen volle baan heid moeten zijn een keer per maand een had want ik weet echt niet hoe ik dat qua avond terug te komen en te praten met mede voorbereiding had moeten bolwerken boven beginnende leraren en een vakdidacticus of dien had ik er als zoveel andere werkenden onderwijskundige zeker in het begin heb je ook nog een huishouden naast dat tijd kostte behoefte aan uitwisseling en aan bijsturing onzekerhei d theorie versus praktij k mijn werk aan de open school eindigde in hoewel ik bevoegd was had ik sterk het ge maart 1987 toen de vaste begeleidster terug voel dat ik nu pas met leren begon veel theo keerde door mijn baan aan de open school rie van tijdens de studie gevolgde blokken had ik zoveel praktijkuren gemaakt dat ik een wordt totaal anders als je het zelf meemaakt bevoegdheid basiseducatie kon aanvragen in in de praktijk zo was er in het blok neder 1990 verplicht in september 1987 kreeg ik lands aan buitenlanders aan de orde gekomen deze dat sommige mannen vanuit hun cultuur an mijn aanstelling aan de streekschool duurde ders tegen een vrouw dan tegen een man voor tot en met juli 1987 de directie vertelde me de klas aankijken ik vond dat heel aannemelijk dat ze tevreden was over mijn werk van het klinken toch verbaasde ik me toen op mijn afgelopen jaar en dat ik als er in het nieuwe eerste lesdag aan de streekschool een marok cursusjaar werk voor me was kon terugko kaan vroeg of ik de docent was 0 we krij men en een vaste aanstelling zou krijgen ik gen les van een vrouw hoe clichematig het vond het fijn om dat te horen iets van je on ook klinkt de bekende vragen als mag ik zekerheid wordt op zo n moment wegge met je uit ga je mee naar mijn land ga nomen je mee op vakantie passeerden de revue er volgde een onzekere zomervakantie waarin sommige leerlingen vonden het een sport om ik in tweestrijd verkeerde moest ik nu naar als je hun werk kwam nakijken per ongeluk een nieuwe baan solliciteren of moest ik gok bijvoorbeeld je hand aan te raken ik maakte ken dat er op de streekschool wel weer werk duidelijk dat ik er uitsluitend was voor het les voor me zou zijn het werk was me daar goed geven ik merkte van mijzelf dat ik de enkeling bevallen ik besloot toch te solliciteren wel die avances bleef maken in de les begon te ging ik bij het solliciteren selectiever te werk negeren toen ik dit constateerde probeerde dan toen ik net was afgestudeerd na het af ik zo iemand weer zo gewoon mogelijk bij de studeren hield het als ik maar een baan krijg les te betrekken in het volgende schooljaar me voornamelijk bezig en ik schreef op bijna gaf ik onder meer les aan een groep die uit al alles waarvoor ik bevoegd was leen nederlandse jongens bestond ook hier de eerste schooldag was ik op de plenaire ver waren in het begin de avances en opmerkin gadering van de streekschool aanwezig en gen flink aanwezig in de gemende groepen hoorde ik dat alle ontslagen ingetrokken kon kreeg ik dit soort opmerkingen niet te horen den worden dat was een pak van mijn hart ook bij het les voorbereiden merkte ik het ver in de vakantie had ik ook ontdekt dat ik me 19 met deze school verbonden was gaan voelen praatte bleek zij hetzelfde te hebben zoiets ik kreeg nu een vaste aanstelling voor 16 lucht op en je gaat iets minder denken dat al lesuren les aan jezelf ligt als ik dit schrijf is het april 1988 half maart nieuwe vakke n kwam degene die ik vervangen heb terug zij is iets minder uren gaan werken en ik heb zo dit jaar omvatte mijn werk een aantal voor mij een deel van haar uren erbij gekregen ik heb nieuwe dingen zo moest ik nu een paar uur nu een vaste aanstelling voor 22 lesuren wiskunde bedrijfsleer en maatschappijleer ge een kleine zes maanden heb ik bijna full time ven voor deze vakken ben ik niet bevoegd ik gewerkt ik vond het hard werken hoewel ik merkte nu het grote verschil tussen les geven het met veel plezier heb gedaan aan het ein in een vak waarvoor je bevoegd bent en het de van mijn werkweek was ik kapot en be geven van een onbevoegd vak in mijn onbe loonde mezelf dan met het kijken naar een wil voegde uren was mijn onzekerheid over de uit lekeurig televisieprogramma even iets totaal leg van de stof veel groter dan ik tot dan toe anders en het verstand op nul naast de les had meegemaakt wanneer iemand een onvol voorbereiding vragen de lesuren zelf ook veel doende haalde voor zijn wiskundeproefwerk energie van je ik zit voor de klas niet graag dan was ik in eerste instantie geneigd te den achter een tafel maar ik loop veel rond om ken dat ik de stof niet goed genoeg had uitge leerlingen individueel te helpen terwijl je met legd haalde iemand bij nederlands een onvol een leerling bezig bent moet je het klasgebeu doende dan kon ik makkelijker denken dat het ren toch in de gaten blijven houden je moet aan de leerling lag omdat die bijvoorbeeld te er je aandacht bij blijven houden geen mo weinig aanwezig was geweest ook merkte ik ment kan je aandacht verslappen elk uur moet dat ik bij nederlands wanneer een leerling iets je op scherp staan als vrienden opmerken dat niet snapte snel een aantal andere manieren ik als docent met al die vakanties wel een lui van uitleggen uit mijn mouw kon schudden bij zebaan heb kan ik echt boos worden ik wiskunde stond ik zelf nauwelijks boven de constateer dat veel mensen het beroep van stof en een andere manier van uitleggen kon docent sterk onderschatten ik niet een twee drie verzinnen in oktober 1987 kreeg ik er op de streek school een aantal vervangingsuren bij ik reflectie op de eigen opleidin g kwam nu op een totaal van 27 lesuren in de vervangingsuren gaf ik nederlands aan de kan de opleiding lijkt steeds verder weg en ik be toorafdeling dit hield in dat ik veel met han gin me steeds zekerder te voelen wanneer ik delscorrespondentie en notuleren bezig was nu na een dikke anderhalf jaar ervaring terug hier maakte ik onder meer kennis met een kijk op mijn opleidingsjaren dan wil ik g r aag voor mij nieuwe lesgroep een groep herintre nog een aantal dingen kwijt dende vrouwen deze vrouwen waren een in mijn verhaal heb ik al opgemerkt dat er aantal jaren uit het arbeidsproces geweest en vanuit de opleiding een soo rt nazorg zou moe wilden door deze cursus hun arbeidskansen ten zijn voor mensen die daar gebruik van wil vergroten van het begin af aan vielen mij hun len maken zeker in het eerste werkjaar heb je motivatie en werktempo op ze kwamen dui behoefte aan uitwisseling over wat je doet en delijk om iets te leren meemaakt in je werk hoe dicht de opleiding ook bij de praktijk wil eindelijk uitwisselin g staan de praktijk moet je toch zelf ervaren en is dan heel anders wel merk ik achteraf dat ik op deze dependance ontstond ook een goed het meeste heb gehad aan docenten die recen contact met een collega dat wat ik vorig jaar te praktijkervaring hadden of naast hun werk zo gemist had gebeurde nu wel ik kon praten aan de opleiding een aantal uren op bijvoor over mijn lesinhoud twijfels en vragen fijn beeld een mavo les gaven bij deze docenten was het te merken dat die collega op haar kon ik goed merken dat ze wisten waar ze beurt ook wat aan mij had en mij dingen vroeg over praatten of ve rtelde er was bijvoorbeeld een klas waar bij het maken van lessenseries moesten we ik moeite mee had toen ik daar met haar over vaak een mavo klas als doelgroep nemen a l 20 tijdens de opleiding irriteerde dit mij want het aantal andere vakbladen lees ik op mijn onderwijs is veel meer dan een reguliere ma werkplek vo ik denk dat het heel goed is al tijdens de opleiding bezig te zijn met zoveel mogelijk ver wee r s tuderen schillende onderwijstypen en dan bedoel ik niet dat iedereen oppervlakkig weet wat bij hoewel ik dagelijks nog veel leer in en van voorbeeld het lbo een lts of een streek mijn werk krijg ik de behoefte zelf weer aan school is ik denk dat het veel beter is je al tij het studeren te gaan ik wil graag mijn eerste dens de opleiding te realiseren wat het voor graadsbevoegdheid nederlands halen de ver de inhoud van je vak betekent les te geven op wezenlijking van dit plan hangt onder meer een school waar geen gewone mavo leerlingen ook af van het aantal uren dat ik blijf les ge zitten het lessenpakket van de opleiding was ven ik wil het verder studeren niet te lang uit mijns inziens in hoofdzaak afgestemd op de stellen omdat ik bang ben dat hoe langer ik lesstof die gegeven moet worden op een ma wacht hoe moeilijker het wordt terug te gaan vo de vakken handelscorrespondentie en no naar de schoolbanken ook ben ik bang dat er tuleren die ik nu aan de streekschool geef straks als er misschien kinderen zijn helemaal ontbraken in de opleiding bijvoorbeeld niets meer van komt en ik denk dat ik hier ik realiseer me dat een opleiding nooit volledig meteen beland bij het verschil tussen een wer is en dat ook niet kan zijn wel moet er vind kende man en een werkende vrouw een ik een basis gelegd worden die breed genoeg vrouw blijft in veel gevallen haar aandacht ver is om in allerlei onderwijstypen uit de voeten delen over werk en thuis ik merk dit ook wel te kunnen bovendien ben ik van mening dat bij collega s mijn mannelijke collega s zie ik een opleiding geen eiland mag worden en dat minder gauw naar huis bellen als een van de zij up to date moet blijven ten opzichte van de kinderen ziek is ontwikkelingen die in het onderwijs buiten de goed mijn carriere eindigt straks zeker niet bij school gaande zijn nu probeer ik door het le het krijgen van een kind ik wil blijven werken zen van vakbladen bij te blijven in de ontwik en als ik mijn werk met zoveel plezier blijf kelingen in het onderwijs en in mijn vak ik doen als nu dan hoop ik nog lang in de klas heb een abonnement op moer en ben lid van te staan ook al moet ik elk uur op scherp de abop lees trouw het schoolblad een staan 21