Enkele opmerkingen over schrijfonderzoek

foru m maa r van een halo e ffect een on gewenst e sto rende invloed van een a nder dan h et te beoorde len aspect is geen s pr ake kees de glopper beoord elaarsnormen als interpretatiekader enkele opmerkingen ove r in het ie n on derzoe k wa arvan m ij n st udie d eel uitmaakte bleef d e internatio na le vergelijking schrijfonderzoe k van leerli ngprestaties ac hterwege daarom h eb ik een nationale context voor interp retatie ge creeerd beoordel aars d ocent en en andere vak deskundigen hebb en normen voor de schrijf in moer 198915 heeft uriel schuurs mijn proef prestaties ges tel d volgens schu urs zoud e n de schrift schrijven beschreven besproken op enkele beoo rdelaars een redelij k overzicht moeten opmerkingen van schuurs wil ik in het onder hebben van wat er op in ternation aal niveau aa n staande kort ingaan eisen en wensen bestaat waarom de normen zijn helemaal niet als in ternationale context be zinnige oordel en doeld de normen van de beoo rd e laars zijn onder op basis van een inhoudelijke analyse van twee twee condities ontlokt b eoordelaars die over briefjes conclu d eert schuurs dat zich bij het be h et p restatie p eil geinfor meerd waren stelden oordelen een sterk halo effect heeft voorge normen die dic h ter b ij de feitelijke pres t aties la daan de beoor d el aars zou d en vooral op een gen dan de normen van niet geinformeerde b e formel e schrijfstijl gelet h eb ben schu urs heeft oordelaars in beide condities waren d e beoor deze b riefjes niet in mijn proefschrift aange delaars het niet bijste r met elk aar eens d e t ro ffen maar in een d eelrap port de glopper schrijfp restaties van de leerlinge n heb ik met de 1985 i n dat rapp ort zijn afzonderlij ke scores gemiddelde normen van de geinformeer de be voor global e kwaliteit inh o ud organisatie en oordelaars vergeleken aanvechtb aar vol gens stijl gerapp orteerd de scores voor deze aspec sc huursi bij gebrek aan consensus kunnen ten vormen het vertrekpunt voor sch uurs in geen uitspraken worden gedaan die betrouw houdelijke analyse i n mijn dissertatie heb ik baar genoeg zijn om te kunnen fungeren in een echter juist afgezien van rapportage over afzon discussie die de commu nale normen betreft derlijke beoor d elingsaspecten omdat uitvoe ri o c p 229 bedoelt sch uurs dat absolute con ge analyses aan het l ic ht b rac hten dat de ver sensus een voorwaa rde is voor het doen van schillende aspecten door de beoordelaars s lecht zinvolle uitsp raken over onderwijsdoelstellin gesch eiden werden snij d t schuurs commen gen dat valt niet te hopen want dan blijft er taar dan nog wel hout ja en nee hij heeft ge weinig gespreksstof over lijk als hij stelt da t de b etekenis van de oordel en te wensen overlaat zijn argumen ten voor het effec ten van onderwij s en a chte rgronden bestaan van een sterk halo effect overtuigen echter niet ten eerste zijn twee op stellen wat een van de conclusies van mijn onderzoe k lu idt weinig in totaal zijn ruim 300 medede lingen d at d e p restatieverschillen tussen kl assen in veel beoordeeld en gescoord en nog eens ruim 3000 sterkere mate aan achtergrondfactore n toege andere teksten ten tweede zijn er duide lijke sch reven k unnen word en dan aan kenmer ken aanwijzingen dat vooral de inhoud van de van h et gegeven onderwijs dat wisten we briefjes door d e beoordelaars gewogen is ten eigenlijk al stelt schuurs hij ziet over het hoofd derde mocht de formaliteit van de geschreven dat velen daar an d ers over den ken m en d enk e in taal de rood die blijkt uit de keuze van woor dit verban d aan de pop ul ariteit van het b egrip den en uitd rukk ingen door de beoord elaars effectieve school wel degelijk mee gewogen worden met dit be schuurs zou l iever het accent anders gelegd oordelingscriterium kun je het oneens zij n en hebb en i n beter sch rijvende klassen wordt dan voer je dus een doel stellingendiscussie meer nadruk gelegd o p te kstgerichte vakon 1990 2 moer 75 derdelen i n slechter sc hrijvende klassen l igt literatuu r meer nadruk op taaltechnische oefeningen uit deze samenhange n zij n vo l gens schu urs con glo pper k de fu nctionele schrijfopdrachten voo r clusies te tre kke n di e didactisch bezien vee l in beelden van schrijfprestaties van lee rlingen in het derde teressanter zijn dan de bovenstaande conclusie leerjaa r van het voortgezet onderwijs am sterd am schuurs verzuimt de door hem be doelde co n sco 1985 clusies daadwe rkelijk te trekken hij za l wel hilloc ks jr g resea rch on written co mposition bedoelen dat mijn resultaten aangeven dat met new directions for teaching urbana illinois minder taaltechn isc he en met meer tekstgeric h ncre i eric 1 986 te oefeningen de schrijfvaardighei d op indivi kish l s urvey sa mpling new york wiley dueel en op klasniveau verb eterd kan worden sons 1965 die conclusie valt uit mij n gegevens nou net m euffel s b de persoonl ij ke vergel ijking en de niet te trekken gezien de sterke invloed van de norma le verdeler in tijdschrift voor taalbeheer achtergro ndfactoren en gezien de contaminatie sing 198911 1 5 p 23 37 van achtergrondkenmer ken en o nderwijsaan schuurs u i s het sch rijfonderwijs vo l doen de be b o d b etere schrijve rs heb ben guns tiger ac hter schreven in moer 198915 p 224 231 gron den en krijgen beter sc hrijfonderwijs wa wesdorp h schrijven in het voortgezet onderwijs een ren ze al beter of word en ze nog beter voor overzicht van het onde rzoek naar de effecten van di gefundeerde conclusies over effectieve instruc verse instructie variabelen op de stelvaa rdigheid har tie is didactisc h effectonderzoek nodig twee lingen flevodruk 1983 reviews daarvan wesdorp 1983 en hillocks 1986 b espreek ik overigens in mijn disserta tie uriel schuur s mi sve rstanden van m isve rstand tot verbazing een reactie ten slot t e op enk el e plaatsen slaat schuurs de p lank mis d e l ezers van moer worden daardoor i n verband met de minimale ruimte die de re op het ver k eerd e been gezet om welke opmer dactie m ij ter beschik king heeft gesteld b eperk kingen gaat het ik me hier tot enkele denkfouten en onjuist he invalide meetinstrumenten vervallen schrijf d en in de reactie van kees de glopper tot de vaardigheid wordt door de glopper geredu zeven zaken die me het meest frapperen ceerd tot een handvol telbare kenmer ken on i n mijn recensie laat i k aan de han d van twee juist wat ve rval t is het onderscheid tussen oorde voorbeelden zien dat de inhoud van schrijfp ro len over globale kwaliteit inhoud organisatie d ukten ten onrechte zeer l aag beoordeeld is en en stijl deze scores worden gecombineer d tot ik concludeer dat zic h kennelijk een hal o effect een totaalscore heeft voorgedaan het is curieus dat de glop positief i n het onderzoek van d e glopper zijn p er in zijn proefschrift onvermeld laat dat de de uitzonderlij k grote aantallen die aantallen toon beoordeel d is onder d e noemer inhoud minstens 300 l eerlingen uit in totaal ioo kl assen maar daar in een reactie op een recensie wel mee p er op d rac ht zijn helemaal niet uitzonderlijk o p de pro p pen komt overigens hoort de toon groot kish 1965 voor het doel van het on mijns inziens meer thuis bij de beoorde l ings derzoe k een nauw keurige beschrijving va n norm stij l schrijfprestaties zijn ze eerder aan d e kleine kant in zijn boe k stel t de glop per dat de nationale positief is dat de g lo pp er voork omt dat de be context het gemis aan een internationaal refe oorde lingen de structuur van een normaa lver rentiekader zou moeten on dervangen al s je a deling met alle na d elige gevolgen van dien vervangt d oor b heb je mijns inziens de p licht krijgen dat heb ik helemaal nie t proberen te te bewijzen desnoods aannemelij k te maken voorkomen aan een n ormaalverdeling kl eve n dat b een adequate vervanger is d e glopper op zich bovendi en geen nadelige gevolgen h et laat dat na ee rst in zijn proefsch rift en nu kan hoogstens verkeerd zijn om een normaal weer verdel ing op te leggen aan gegevens d ie niet d e glopper stel t dat zij n beoord elaars het niet norm aal verdeeld zijn vg l m euffel s 1989 bijster met elkaar eens zijn een misleidend un 76 moer 1990 2 derstatement er is een volstrekt gebrek aan versla g consensu s natuur lijk zie ik h et andere extreem een absolute consensus niet a l s voorw aard e voor zinnig overleg over onderwijs doelstellin gen j van hoeij sc huurs verzuimt conclusies te trekken h ier wordt bewijs last versc hoven d e glopper conferentie intercultureel heeft het p roefschrift geschreven al s hij op basis van zijn data voor de h and liggende con onderwij s c l usies niet kan trek k en dient dat in het boe k verme ld te worden nie t in een reactie op een recensie de glopper telt scores op i nvalide meetinstru h et klink t al s k i kota p asa o lga orman staat menten bij elkaar op a fgezien va n de invalide met gestrekte h anden voor ons de h and p al totaalscore die dit oplevert res teren de scores men naar boven haar wen kbrauwen in vragen o p drie normen het aantal spelfouten het aan de bogen h oog boven haar ogen wat gebeurt tal interp unc t iefouten en h et aantal ongramma er met mij wat moet ik doen tical e zinnen moet dit nou de basis vormen de twintig docen ten n ederl ands i n haar voor de zo bel angrijke doel stellingendiscus werkgroep zijn gekomen om te leren hoe zij in sie hun l essen kunnen werken met vertellen h oe de glopp er heeft uit 107 kl assen 12 leerlingen zij jeugdliteratuur en verhalen uit diverse cultu geselecteerd wier briefjes beoordeeld wer den re n kunnen gebruiken om intercul tureel onder dan zijn er minstens 1284 leerlingen b ij het on w ijs ico te rea liseren onderwijs d at re kening derzoek betrokken geweest de verwijzing naar houdt met de toeneme nde etnische en maat kish is niet relevant zijn boek is voorschrijvend sc happ el ijke p lu riformiteit in neder land en dat de neder l andse wet schrijft voor d at fietsers daarom eenzijdig heid in waardenorientatie en hun hand uitsteken voordat ze de bocht ingaan veronderstel de voorkennis vermijdt toch is een fietser die zo iets doet uitzonder en toen kwam er een win d de passaatwind lijk die bij ons waait en die zag de arme jongen juist in peilingsonderzoek en daarover gaat h et staan en dacht wat kan ik voor hem doen en boe k van de glopper mag een normaalverde hij maakte zich groot en b ree d door heel diep ling per definitie niet de b asis vormen voor eni adem te halen boog zich voorover en p ffff hij gerl ei kwalificerende grens tussen prestaties die blies de jongen hoog de hemel in weg van de boven respectievelij k onder de maat zijn blijk rotsen en het strand van de geiten en de mieren baar heeft de g l opper dit niet beseft h et is dus weg van de aarde toeval dat juist dit onderdeel van zijn proef door dergelijke verhalen ve rtellen d tot leven schrift wel op zijn pootjes terechtgekomen is te brengen wordt oo k een extra stimulans toe gevoegd aan het verder leren van het neder lands voor al die leerlingen voor wie het de tweed e taal is de werkgroep van o l ga orman was een van de vijf wor ksho p s in het middagprogramma van een conferentie over intercultureel onder wijs in het vak nederlands deze conferentie werd georganiseerd in het ka d er van het ico vo project dat namens de vslrc door het x pc word t uitgevoerd in de afgelopen jaren is binnen dit project ma te r iaal ontwikkeld voor intercultureel onder wijs in een aantal vak ken in augustus 1989 is het project een nieuwe fase ingegaan veertig projectscholen worden gedurende twee jaar be tggo i moer 77