Ervaringen van Surinamers

dorian de haan marion sluis keijzer interview ervaringen van surinamers in nederland wonen op het moment ongeveer 150 000 surinamers mensen die tot ver schillende ethnische groepen behoren creolen hindoestanen javanen chinezen maar die voor een groot deel dezelfde ervaringen hebben met een van de andere ethnische groepen in nederland de nederlanders gerold woerdings en romeo york zijn creolen joyce llahi jimmy moerlie en sardha rampal zijn hindoestanen zij vertellen over hun ervaringen met onderwijs en racisme in nederland gerold woerdings geboren in paramaribo op 17 briljant op m n examenlijst maar met het school jarige leeftijd naar nederland gekomen werkte onderzoek had ik wel goeie cijfers eerst een half jaar is toen weer naar school ge gaan de tweede klas van de mavo hij wilde een taalonderwij s b vakkenpakket maar de directeur had daar wei nig vertrouwen in omdat hij veronderstelde dat er in suriname werd er veel aandacht aan gramma in suriname een achterstand was ten opzichte tica besteed dus met grammatica was ik altijd van nederland na de mavo heeft hij de havo ge goed terwijl de rest de nederlandse leerlingen daan daarna werkte hij ruim een jaar en hij is nu die kregen echt 4 en en 5 en een ding hield ik derde aarsstudent biologie en gezondheidskunde niet van dat was die boekenlijst maar ik las ge aan de nlo in amsterdam woon uittreksels van boeken waar ik n ontiege lijke hekel aan had was m n uitspraak de w hoe was de overgang voor je van de school in su spreek ik heel anders uit en dan moest ik op een riname naar de mavo hier gegeven moment de nederlandse leraar in de klas i k was een stuk ouder dan de anderen ik was 1 7 nazeggen dat deed ik in het begin drie vier jaar m aar dat heeft erg positief op me ingewerkt keer op het laatst werd ik vreselijk woedend en omdat ik me moest bewijzen i k was een stuk rij liep gewoon de klas uit ik ben naar de directeur per daardoor heb ik ook altijd goeie cijfers ge gegaan en heb gezegd ik pik het niet je moet haald wat het nederlands betreft ikzelf had niet proberen om me te veranderen zeventien geen problemen met het n ederlands i k was niet jaar praat ik al zo en dan kom ik hier op schoo l 84 en dan wil hij me even in de les heel anders laten lijk je komt bijvoorbeeld uit suriname je komt praten ik heb daar geen zin in ik vind het best hier met je cultuur je komt in een andere cul hoe ik praat tuur dan kun je het verschijnsel krijgen dat ze met een mooi woord acculturatie noemen maar moest je in de klas die leraar nazeggen kinderen krijgen een soort minderwaardigheids ja voor iedereen kan je je voorstellen hoe je je complex fanon zegt diep in mijn hart heb ik dan voelt he het verlangen een blanke te zijn dat speelt ook bij veel kinderen want als ik in buurthuizen kom wasje de enige surinamer in de klas en ik zie surinaamse jongens van zestien zeven met z n tweetjes zaten we in de klas tien jaar en dan spreek ik ze aan in het surinaams dan zeg ik fa a de go hoe gaat het dan krijg ik maar kreeg die ander zo n behandeling niet enkel antwoord in het nederlands die jongens nee die was alleen aan mij toebedacht weten niets meer van suriname en ze willen het ook niet weten ze proberen het angstvallig te en kreeg je daar nog opmerkingen van andere verbergen in de klassen merk je het ook er zit leerlingen over ook een surinaams meisje in mijn stageklas en ja je werd er echt mee gepest ka rtje twee turkse je moet echt dingen uit ze trekken ater dat soo rt dingen maar toen was ik me ze zijn echt bang om te praten niet echt bewust van m n positie en van m n eigen waarde je schaamde je bijvoorbeeld als nog even terug naar dat praten je zei dat jij je af mensen zaten te praten over wat heb je vandaag zijdig hield van gesprekken gegeten dan hoorde je bijvoorbeeld aardappe op een gegeven moment daar op school voelde ik len karbonaadje enzo ik had dus heel andere me ook erg onzeker want in suriname heb je ne typen dingen kouseband en dat kennen ze niet derlands geleerd op school van kleins af thuis he gegeten dus dan hield je je doelbewust van mocht je zelfs geen surinaams praten dan moest zo n gesprek afzijdig alleen omdat niemand je je niet zo vernegerd doen dat kreeg je echt te dan kon vragen wat jij had gegeten mijn vriendin horen van je ouders je moest overal nederlands bijvoorbeeld die zat gewoon te liegen dat ze praten aardappelen had gegeten terwijl ze echt puur dus enkel op straat als je met je vrienden was surinaams had gegeten dus dan zat je gewoon sprak je surinaams in suriname heb je bepaalde te jokken alleen omdat ze niet zouden gaan vra uitdrukkingen in het nederlands die daar nog gen o wat is dat o wat vies dat soort dingen gangbaar zijn maar die hier al lang verdwenen dan ging je gewoon liegen het is een soort zelf zijn en dat weten die nederlandse leerlingen niet discriminatie doordat je bang bent datje bepaal een woord als pinare bijvoorbeeld kennen veel de dingen zegt die verkeerd overkomen en dat je nederlandse leerlingen niet pan noemen ze kritiek krijgt dan ga je minder zeggen als je pot daar en ik ga me baden dan zeggen ze weet dat beide pa rt ijen op gelijke voet staan dat heb je een ligbad ik zeg nee een douche je niets hebt te vrezen dat je vrijuit kan praten dan moet je niet zeggen ik ga baden want dat dan kom je los doe je in een ligbad dan zeg ik nee wij suri namers zeggen altijd baden ik heb wel toen je naar die directeur stapte had ie begrip duidelijk gemaakt ik praat op mijn manier en voor wat je zei niemand hoeft me te verbeteren want ik werd er ik heb er nooit meer iets van g ehoord die leraar echt kwaad om dat was vorig jaar op de nlo heeft me niets gezegd maa r hij heeft me ook nooit meer zo behandeld in de klas dat ik dingen ik denk dat t voor leerkrachten heel moeilijk is moest nazeggen die leraar is er toen mee opge om dat te zien leerkrachten zijn er niet op voor houden bereid nederland heeft een band van 300 jaar met suri heb je het idee dat dat soort dingen nog steeds name achter de rug maar de doorsnee nederlan voorkomen der weet niets van suriname en ik heb het gevoel i k denk het wel en ik denk dat dat het grote pro dat de nederlander zich niet interessee rt voo r an bleem is van het onderwijs h et is vreselijk moei dere culturen 85 l es i n eige n t aa l e n c ultuu r want het is zijn ervaringswereld in suriname en dan komt er een streep door zo zwart als kinderen van buitenlandse werknemers kunnen dan zeg je roet hier maar hij zei het onderste les krijgen in eigen taal en cultuur als ze op de la van de pan want ze koken op vuur op hout en gere school zitten zo n regeling is er niet voor die pan wordt roetzwart en dan is het ook fout surinaamse en antilliaanse kinderen heb je enig het zijn dat soort dingen waar helemaal geen idee of surinaamse mensen dat zouden willen rekening mee wordt gehouden ik ben er een voorstander van als je ervan uit gaat dat surinamers terug moeten kunnen naar vind je dat er voor surinaamse kinderen extra suriname om hun land op te bouwen dan weten faciliteiten moeten zijn ze niets van suriname ik kan vloeiend surinaams ik vind dat de klassen kleiner moeten zijn dat de praten maar het schrijven dat kan ik echt leraren beter voorbereid moeten zijn ze moeten niet ik schrijf het wel maar op m n eigen ma weten als een kind iets doet of zegt waarom dat nier is en niet direct een waarde oordeel hebben van dat thuis geen sranan mogen spreken dat geldt uit hun belevingswereld voor elke surinamer de mensen gingen hun eigen taal verachten he het nederlands dat r a cism e moest je doen want daar zat brood in hetzelfde verschijnsel kun je ook zien bij de ouders die ik heb samen met iemand anders in de brugklas zeggen tegen hun kinderen opo joe kloroe dat een project gedaan over discriminatie er zaten betekent letterlijk verhef je kleur dus veel ou buitenlandse kinderen in de klas maar het gekke ders zijn blij als hun zoon die pikzwart is een was dat die nederlandse kinderen gewoon duide lichtgekleurd meisje neemt want dan vallen de lijk voor hun mening uitkwamen en daar kwam kinderen lichter uit dat is terug te voeren tot de het naar buiten de mensen hadden rare geurtjes slavernij zonder dat men het eigenlijk bewust er kwam een racistische mop over joden die weet is het zich gaan ontwikkelen dat als je werd thuis verteld door vader en moeder aan blank bent je meer kans maakt in deze maat tafel schappij daardoor mocht je ook geen sranan die buitenlandse kinderen deden nauwelijks mee praten je moest nederlands praten ik ben blij als er over jou gesproken wordt dat is het he dat veel surinamers bewust zijn in nederland ze hebben geen zelfvertrouwen ze doen echt zo nederig op een gegeven moment krijg je echt het had je het idee dat het voor meisjes en jongens gevoel dat wat je van huis hebt meegekregen niet hetzelfde gold om sranan te praten deugt he nee voor meisjes was het veel strenger meisjes zelfs bij mij op de opleiding er was een neder worden so wie so strenger behandeld in surina landse jongen waarmee ik erg goed bevriend raak me dat levert ook onderwijsproblemen op in te toen zei hij op een gegeven moment gerold suriname is men erg streng op school wordt res mag ik je iets vragen ik zeg natuurlijk hij pect van je verwacht je moet luisteren stil zijn zegt je valt me honderd procent mee als ik de meester vertelt het wel het enige wat je moet naar m n ouders had geluisterd was ik niet met je doen is opschrijven antwoorden op commando omgegaan hij is 19 jaar in nederland wordt het tegenovergestelde van je er was een zigeunerkamp vlak bij een stage verwacht mondigheid je moet meedoen dat school n docent zei in de klas zeg lopen jullie had ik ook sterk toen ik hier kwam ik geloofde niet te dicht langs het kamp anders komen jullie m n oren niet toen een jongen zei meneer ik de volgende dag met luizen op school en dan vind dat u slap luit als je zoiets in suriname hebben we direct een plaag vandaag sprak ik doet ga je geheid twee weken van school af maar een surinaams meisje ook van de nlo en ze zei hier zegt die vent graag wat zinniger opmerkin dat ze het gevoel heeft dat n docent dingen zegt gen en dan gaat ie gewoon door hij pakte hem waar hij helemaal niet achter staat dan maakt hij wel op het mondeling examen af en toe grapjes naar haar waar ze geen ant in suriname leerde je alleen dingen over neder woord op weet zo van waarom ga je niet terug land zo wit als sneeuw bij een test vulde naar suriname wat helemaal niet ter zake doet iemand in zo wit als kokosmelk dat is goed met mensen van school ging ik naar een disco 86 theek en toen kwam ik moeiteloos binnen toen sardha rampal 18 jaar geboren in paramar i bo ik ns alleen ging moest ik lid zijn dat soort in 1976 naar nederland trucs joyce ilahi 20 jaar ze is 10 jaar in nederland jimmy sardha en joyce zitten op de streek heb je het gevoel dat het sterker is dan toen je school amsterdam een school voor pa rt ieel leer hier pas was plichtigen waarin verschillende opleidingen zit de mensen zijn geneigd zondebokken te zoeken ten kantoor techniek richting e d in samen nu het slecht gaat met de economie de werk werking met het gewestelijk arbeidsbureau is er loosheid zeggen mensen gauw die gasten komen een cursus jeugdige werklozen een ee njarige onze plaatsen innemen orientatie waaraan joyce sardha en jimmy deel nemen inte rculturee l onde rwij s overgang naar nederlan d gisteren ben ik op de bakkers annex koksschool geweest zevenhonderdzoveel jongens zestig jimmy het grootste probleem was in het begin meisjes waa rv an twee surinaams ik heb gevraagd om de mensen te kunnen verstaan want wij spra waarom er zo weinig mensen van minderheids ken in suriname duidelijk nederlands maar hier groepen zitten ze wisten het niet maar dachten wordt een beetje binnensmonds gesproken dat turkse en marokkaanse ouders hun kinderen sardha mij kwam het ook zo vreemd voor we niet naar zo n school sturen omdat ze andere eet waren hier pas gekomen en gingen hier naar de gewoontes hebben ze hebben er niets aan dat markt en m n zus zei mag ik een kilo bakoven hun kinderen de nederlandse keuken leren ze en die man keek zo vreemd en zei wat bak kunnen beter thuis leren kok e n oven m n zusje zei ja bananen lacht joyce bij mij ook zo het taalgebruik was hier je zou ook kunnen denken aan surinaamse of heel anders he maar ja je moet je gewoon aanpas turkse of marokkaanse leerkrachten die iets sen dus leren over hun keuken jimmy en de scheldwoorden hier zegt men ja maar daar is de markt niet voor die school krijg de tyfus maar in suriname zeg je je moe leidt hier op voor de nederlandse hotels en restau ders kut of je moeder heeft grote rants echt gericht op de chique bediening niet sardha je vader heeft n lange lacht op de kleine surinaamse eethuisjes en op de school verwachtte men van je datje maar je zou toch ook chique surinaamse restau abn sprak accepteerde men dat je anders rants kunnen hebben sprak ja ze zijn er nog niet joyce ja ze accepteerden het wel ze wisten dat ik ben doelbewust bezig met teruggaan naar suri je van suriname kwam name maar op de nlo wordt zo westers gedacht jimmy je maakt wel dingen mee dat je iets an men projecteert de problemen van hier naar daar ders doet bijvoorbeeld in suriname krijg je veel het geld wat hier beschikbaar is voor excursies over zuid amerika de geschiedenis is anders ik audiovisuele apparatuur en dergelijke kwam op een middelbare school terecht ik had het is de vraag of ik daar die ruimte heb wat veel gemist dus ik kon er niet mee door voor m n vak betreft ik leer alles over nederland ik nederlands had ik altijd onvoldoende het was wilde een determinatietabel voor planten in suri moeilijk ze te verstaan name toen ik daar pas was kon ik er nergens sardha ik had niet zoveel problemen dus als ik een vinden het enige wat ik vond was een tabel iets zei en zij wisten het niet dan leerden ze weer voor bomen die was door bruynzeel samenge iets van mij ik vond het wel best steld je ziet waar de belangen liggen jullie zaten niet als enige surinamers in de klas hoe zou je het gevonden hebben alleen jimmy moerlie 24 jaar geboren in meerzorg dis sardha helemaal niet leuk dan voel je je heel trict suriname in 1974 naar nederland geko anders dan die andere kinderen dan denk je zal men ik met ze gaan praten dan weet je in een groep 87 niet wat je moet zeggen maar heb je er geen mening ovsr t jimmy als je iemand van je eigen soort genoten wat bereik je met een mening je bereikt er niets in de klas hebt voel je je meer tot hem aangetrok mee o f je moet van een goeie familie komen ken he ga je meer met hem om goed gestudeerd zijn maar voor ons hier in ne joyce ik had geen problemen hoor ik vind het derland is die kans er niet het is heel normaal juist leuk als je met ze omging kon je het een en als ik in een bedrijf werk en er werken 500 hol ander leren vond ik hoe ze waren hun gewoon landse mensen en ik kom als eerste zwa rte daar tes binnen dan kan ik daar nooit directeur worden ondanks dat ik er alle papieren voor heb on racism e danks dat ik meer geschikt ben ziet men toch lie ver een blanke ik hoop dat ik eens terug kan heb je ooit heigevoel gehad dat de nederlandse gaan naar m n eigen land daarom trek ik me er leerlingen je anders behandelden eigenlijk niet zo veel van aan als ik in m n hoofd joyce ik heb het nooit gemerkt had dat ik hier pers e moest blijven dan zou ik sardha ik ook niet wel een ander leven gaan leiden jimmy ik niet in de school niet maar ja verder merk je normaal dat je minderwaardig bent hoe zouden jullie erop reageren in zo n bedrijf altijd dat is toch normaal als ik me zaterdag joyce ik zou het niet weten ik zou er uitleg aankleed ergens kom aanbellen zeggen ze je voor vragen bent geen lid ja daar sta ik dat is omdat ik sardha ik zou ontslag nemen want in zo n zwart ben he het is heel normaal ik neem het werksfeer zou ik niet kunnen werken ze ook niet kwalijk ze zullen er vast wel goeie redenen voor hebben maar ik vind het eigenlijk in een ander bedrijf kom je het misschien weer wel stom we zijn hier in de minderheid er zijn tegen zoveel miljoen mensen ze zijn allemaal blank sardha ja ik denk niet dat het zal veranderen dus het is logisch dat er bepaalde plaatsen zijn mensen blijven toch hetzelfde waar ze liever alleen mensen van hun soort wil jimmy ik denk n directeur die 500 mensen in len dat heb je ook in landen waar veel meer dienst heeft zal zeggen dat kan niet jij bent zwa rt en wonen de blanken gaan naar hun eigen zwart dan gaat mijn personeel heel anders reage plaatsen en de zwarten ook dus zijn er ook hier ren dat weet ik zeker en je kunt er toch nergens plaatsen waar de blanken zeggen nee sorry we mee terecht ik ken genoeg mensen die het heb willen geen zwart en hier kijk dat kun je ze niet ben meegemaakt kwalijk nemen maar ik vind het wel achterlijk want we zijn niet met zoveel dat we een last kun en op school leerkrachten nen zijn sardha het ging normaal niet dat ze je achter maar ondanks dat ik poen in m n zak heb ik ben stelden of alleen blanke kinderen erbij betrok beter gekleed dan de meesten die daar zi tt en ken kom ik er toch niet binnen als de helft zwa rt joyce ik heb niet gemerkt dat ze iets verkeerd was en de helft blank zou ik zeggen goed als er deden ik had een hele goeie leraar op de mavo genoeg mogelijkheden zijn maar wat voor moge hij kwam ook nog bij ons eten als hij over de lijkheden hebben we we hebben dezelfde rech leerlingen thuis kwam praten ten maar we hebben hier geen mogelijkheden jimmy ze vroegen me wel of ik uit de rimboe als ik wil gaan dansen moet ik perse naar een su kwam n paar leerlingen zo van wonen jullie in rinaamse dancing gaan anders is m n zaterdag van die hutten hebben jullie geen water vier avond bedorven jaar terug was ik in brabant n klein jongetje bleef naar me kijken met z n moeder hij zegt hoe zou dat moeten veranderen meneer hoe komt het dat u zo zwart bent ik jimmy ik weet het niet er zijn maar 50 000 zeg ik ben gewoon zo vroeg ie bestaan er zulke koppen die over de hele aardbol beslissen wie mensen die jongen was 6 jaar of zo maar in ben ik amsterdam zoals we nu wonen kunnen ze niet meer vragen of er alleen pinabladerenhutten staan de meesten hebben wel een neger of nege 88 rin in de klas gehad het zijn geen kleine kinde zou ik het helemaal niet redden ren die op school komen jimmy ik kan surinaams heel goed spreken maar schrijven daar weet ik geen moer van maar taa lproble m e n in het hindoestaans weet ik dat ik beter ant woord kan geven dan dat ik het in het neder sardha we spraken daar nederlands op school lands zou kunnen j i mmy je mocht geen andere talen spreken om sardha als ik iets moet vertalen in het engels dat er in sur i name verschillende rassen zijn zelfs dan doe ik het zo ik vertaal het eerst van het ne t ijdens de pauze werd er flink op je gelet je derlands in het hindoestaans en dan doe ik het in kreeg gewoon een pak slaag als je iets deed wat het engels als ik een woord niet weet dan denk niet mocht ik in het h indoestaans zeg je t zo en zo en dan kan ik het wel zo vertalen spreken jullie thuis hindoestaans ook hier joyce ik heb toch liever het nederlands sardha ja niet altijd we praten ook surinaams jimmy omdat zij een wit hart heeft lacht en nederlands alles door elkaar joyce ik niet maar m n moeder praat af en toe zullen we ermee stoppen wel tegen me maar ik antwoord niet terug in het jimmy ja maar ik wil nog even zeggen dat hindoestaans want ik kan het niet zo goed maar black beautiful is het surinaams praten we wel soms jimmy nou ik praat gewoon hindoestaans thuis vooral met m n moeder romeo york in 1956 naar nederland gekomen sardha veel gezelliger medewe rker van de stichting best voor de afde jimmy en met m n familie met m n broers ling onderwijs scholing en vorming is onder enzo praten we meestal neger engels maar ne w ijsconsulent met name voor de begeleiding van derlands dat praat ik alleen als ik op school ben surinaam se jongeren in schakelklassen of als ik een nederlandse vriend ontmoet of n vriendin ik vind het veel gezelliger m n eigen de overgang naar n ederlan d taal daar kan je echt in uitlullen met surinaamse leerlingen in de klas praat ik altijd surinaams ik zat in een internaat in amsterdam nederland was heel groot allemaal grote gebouwen veel wat vind je ervan als er meer aandacht komt voor mensen nederland was vies voor mij en neder jullie taal en cultuur op school land was voor mij een heleboel kinderen die op jimmy lacht het is onmogelijk ik denk n i et een merkwaardige manier met ons omgingen dat het ooit zover komt er kan misschien een ons waren mijn broer m n zusjes en ik wat me lesuur voor zijn dat mensen niet denken dat het bijgebleven is is dat m n broer overal de baas was een puinhoop daar is of dat mensen op straat zit en ik de assistent baas en dat we op leven en ten te bedelen dood vochten met andere kinderen die dat ook wilden zijn wij waren de enige surinaamse kin extra lessen nederlands deren in ons gezichtsveld sardha nee ik heb altijd in het nederlands les gehad ook in suriname en je zusjes joyce ja ik vind het wel zinnig mijn zusjes waren lief op een gegeven moment jimmy ja ik kan talen misschien praten maar wilde mijn moeder toch een van de kinderen bij ja opstellen een verslag n beetje vragen beant zich hebben in suriname en vroeg toen om m n woorden dictee zusje over te laten komen en toen hebben de sardha gewoon nederlands praten is voor mij nonnetjes gevraagd of ze meteen mij wilde nemen wel makkelijk maar grammatica opstellen dat want ik was onhandelbaar toen ben ik voor een vind ik moeilijk jaar teruggegaan toen ik weer hier was was ne derland weer anders voor me toen woonde ik in wat zouden jullie ervan vinden als er examens in oudenbosch ook op een kostschool toen be het surinaams kwamen stond nederland uit dorpjes waar ze nog nooit sardha surinaams kan ik niet zo goed dus dan een zwarte gezien hadden waar echt het hele 89 dorp om je heen kwam staan om aan je haren te wat betekende dat incident met die gymleraar voelen en om aan je huid te voelen of dat echt ik be n er toen w el ove r n a g aa n d e nken van wel schoon was waar ik uiteindelijk als tienjarige verrek zou d at inde rd aa d zo z ij n psychologische testst kreeg die vonden dat ik naar het lyceum of gymnasium moest en waar de taa lp ro b le me n broeder tegen me zei jij moet maar naar de zevende klas toen is er later iemand bij wie laat ik vooropstellen ik vind dat niet de suri mijn broer in huis zat die man was burgemeester naamse kinderen het probleem met de taal heb van geertruidenberg me op school komen halen ben maar dat de leerkrachten dat probleem heb en heeft gezegd op basis van die psychologische ben ik vind dat het probleem van het surinaams tests moet deze jongen naar het gymnasium toe nederlands het probleem is dat het altijd het en niet naar de zevende klas waar ik inmiddels taaltje wordt genoemd dat er denigrerend over inzat en hij heeft me toen op de helft van het wordt gesproken hoewel het surinaams neder jaar naar geertruidenberg gehaald waar ik een lands zich als een eigen taal heeft ontwikkeld maand bijles kreeg om dat half jaar in te haten en wordt het als een soort slecht nederlands be ik kon toen in de eerste klas verder meedraaien leefd het abn is eigenlijk een symbool van hoe toen ik over was ben ik het de broeders gaan ver er op school wordt onderwezen dat de taal van tellen een kleine groep nederlanders als de norm wordt verheven als het onderwijs doelstellingen na zo n advies van leerkrachten is erg bepalend streeft die men zegt na te streven zelfontplooi ja het advies is vaak gebaseerd op verwachtings ing e d dan zou het de eigen taal als een volwas patronen van mensen want al die adviezen die sen taal moeten accepteren als je iemand z n daar op die school werden gegeven daar was taal ontkent ontken je die persoon taal is een mulo echt de absolute top die je kon bereiken onderdeel van de persoon het feit dat het suri een aantal kon naar de technische school de rest naams nederlands geridiculiseerd wordt op moest naar de zevende klas en daar was ik ook school beschouw ik als een aantasting van suri bij en het gaf niets dat ik op dat moment de bes naamse mensen te van de klas was ik verdenk die broeders ervan voor mij is die houding een uiting van gevoelens dat ze in klassetermen dachten dachten n zwa rt tegenover die groep in de neerbuigendheid die jongetje dat hoort niet op een gymnasium men heeft tegenover talen van bevolkingsgroepen op het gymnasium was het een andere klasse weerspiegelt zich onmiddellijk de neerbuigend wat m n medeleerlingen betreft ik was veel meer heid tegenover de groep mensen binnen de groep mens kreeg niet meer zo n bekijks het hele dorp van nederlandse mensen de witte mensen speelt liep niet meer uit ik was een van de jongens van het rondom klassen naar zwarte mensen toe gaat het internaat ik heb een keer daar een toestand het om ethnische of rassenverschillen gehad om m n zwart zijn ik werd een keer uit de klas gezet door de gymleraar en toen had ik daar racism e over geklaagd bij de rector want ik vond dat het oneerlijk was en die rector heeft blijkbaar een surinaamse kinderen zijn nu al lang niet meer onderhoud met die gymleraar gehad en die kwam exotisch wat ik was ze zijn nu een probleem daarna naar me toe en zei denk jij dat ik discri er zijn nu tientallen mensen de problemen van mineer ik was helemaal perplex over die vraag surinaamse kinderen aan het onderzoeken en er want ik had er nog nooit bij stilgestaan is maar een enkeling die kijkt naar waar de sch obl het probleem is voor het kind maar hoe heb je dat dan ervaren datje zo beke leerkrachten hebben de attitude van zo gauw ken werd daar in oudenbosch en dat van die ze we maar meer over de achtergronden van die vende klas dat heb je nooit in termen gedacht mensen weten kunnen we er ook beter mee om van discriminatie gaan mensen vertalen het heel gauw in cognitieve nee ik was zeven acht negen een van de weini aspecten dat betekent dat ook pais met z n nota ge surinamers in nederland en onderwijsmensen op de toer zitten van ken nen als we dingen maar kennen dus bijscholing daarvoor verzinnen ze allerlei projecten en daar 90 voor zijn de mensen uit onze groepen zeer gewild maar je kunt toch als leerkrach t proberen de be die komen uitleggen hoe wij in elkaar zitten zo tekenis te achterhalen van de uitingsvormen van lang we meer weten over ze kunnen we ook be een cultuur het is toch goed als een leidster ter met ze omgaan dat noem ik het toppunt weet dat de met henna versierde handen van een turks meisje niet vies zijn en ze daarom niet hoe zou jij een opstelling willen zien schoon gaat boenen kun jij je voorstellen dat je een zwa rt kindje was zou het niet handiger zijn om in plaats van de dat je op school hier zat en de leraar jou les gaat culturen van die 14 nationaliteiten die je op geven over de ontwikkelingslanden die gaat je school hebt te gaan bestuderen eens een studie vertellen dat daar de mensen heel arm zijn en nog te maken van je eigen cultuur een cultuur waar niet zoveel geleerd hebben enzovoo rt in geen plaats is voor iets anders dan aan de ne kun jij je voorstellen wat het is voor een zwa rt derlandse norm voldoen waarom mag een kind kind om over de derde wereld te horen om ge die kleur niet op d r handen hebben wat bete schiedenis te krijgen over zijn of haar land vanuit kent het voor jou dat het kind dat heeft je zal het perspectief van europa van toen en toen eerst moeten teren watje vooroordelen zijn voor werd suriname ontdekt daarvoor bestond het dat je in een cultuur binnen kunt dringen voor niet voor de mensen de geschiedenis alleen in re dat je daar iets mee kunt hebben als een neder latie tot nederland wat er voor nederland nu tt ig landse leerkracht pas met die kinderen om zou was nog afgezien van de structuur waarin men kunnen gaan wanneer ie de culturen van die kin sen de geschiedenis leren over de koningen en deren kende zou ie op kunnen houden want keizers in plaats van over mensen en mensen uit wat hij nooit van die culturen zal kunnen begrij andere culturen allemaal shit wat ik geleerd zijn de dingen die hij of zij niet belangrijk vindt heb over andere mensen dan nederlanders was al het niet belangrijk vinden is juist de basis waar leen maar negatief chinezen zijn wreed en on op culturen met elkaar kunnen botsen als jij iets doorgrondelijk japanners z ijn fanatiekelingen als verbaliteit van een kind belangrijk vindt en de duitsers fascisten de belgen zijn dom de ita het komt naar je toe en legt heel zacht z n hand lianen dieven de fransen liefdes freaken de tegen je arm aan en je ziet dat niet dan kan ik spanjaarden onbetrouwbaar de skandinaviers me voorstellen dat je zegt dat je nooit contact seksmaniakken de engelsen traditionele idioten met het kind hebt gehad en dat het toch zo snik en de amerikanen hebben geen cultuur zou je in te toen het bij je wegging naar zulk soort subtie nederland mensen kunnen krijgen die uberhaupt le dingetjes zal nooit gevraagd worden als er over kunnen kijken naar een land als suriname als een cultuur wordt gepraat maar ze zijn wezenlijk land waar mensen respect voor elkaar hebben voor een cultuur alsje aan cultuur alleen maar dus de ideeen die impliciet of expliciet met het kunt denken in termen van folklore technologie onderwijs worden meegegeven dat zijn de dingen rolpatronen dan zal je alleen maar misinterpreta die pais had moeten aanpakken die 84 maatrege ties maken en d r is geen enkele nederlander die len van nu zijn erop gericht zwarte kinderen zo mij kan vertellen hoe z n cultuur in mekaar snel mogelijk tot witte kinderen om te vormen steekt ik vind het onderdrukkend om te vragen die hetzelfde denken als nederlandse kinderen dat wij onze cultuur maar eens uit moeten leg gen ik zeg niet kijk naar jezelf maar ik zeg je bedoel je wat dat weien over andere culturen hebt niet in de gaten welke waarden en normen betreft dat leerkrachten zich dan niet in die cul je hanteert bij het kijken naar andere culturen en turen moeten verdiepen zolang je dat niet in de gaten hebt kun je niets ik bedoel dat de nederlandse leerkrachten zou over die andere mensen leren want dan wil je al den moeten ophouden erover te piekeren dat ze leen maar vergelijken ooit kennis over de culturele achtergronden van andere groepen zouden kunnen krijgen anders inte rcultu ree l ond erwij s dan door jarenlang tussen die mensen te wonen en ze als volwaardige mensen te zien want zo wat er op dit moment aan groot spel wordt ge lang je alleen maar naar die cultuur kijkt met de speeld in nederland is nederland is zo tolerant concepties die jij hebt zul je nooit die cultuur nederland is zelfs bereid om zwarte kinderen de leren kennen kans te geven zich te ontplooien als goeie neder 91 landse burgers wat mij daar ontzettend in stoort damse onderwijs die het in de gaten hebben wat is dat de maatregelen van pais erop gericht zijn zo ik wil voorkomen is een gezapigheid van kijk hoe snel mogelijk van zwarte kinderen witte kinderen goed we het doen het is belangrijk dat je je reali te maken is dat intercultureel onderwijs per defi see rt dat racisme een geestelijk gezondheidspro nitie onzin is omdat er niet zoiets als een inter bleem is een ziekte cultuur bestaat surinamers zitten hier in een bepaalde positie wat nederland zou kunnen les in eigen taal en cultuu r doen aan zijn onderwijs intercultureel maken is het onderwijs ontdoen van racisme racisme zit ik zou willen dat het geld dat daarin gestopt zou niet alleen in de taal maar structureel in de on worden gaat naar het opheffen van belemmme derwijsmethode inhouden in de instelling als ringen het is wel een probleem voor ons ge nederland een stapje in de richting van intercul weest de eigen taal is een probleem welke van tureel onderwijs zou willen maken zou men on de surinaamse talen zou je moeten onderwijzen derzoek moeten doen naar waar het zit en als ze eigen cultuur ik denk niet dat je daarin les kunt het zelf niet kunnen laten ze het dan laten doen geven ik denk datje andersom moet denken dat door zwarte mensen die kunnen het feilloos aan de school niet moet zeggen we geven twee uur tonen en dat betekent dat je een heleboel ne ruimte om je eigen cultuur in te beleven maar derland overhoop gooit en dat zal nederland we zorgen ervoor dat jij je eigen cultuur niet nooit goed vinden voortdurend in moet leveren het is net zoiets als je kunt niet zeggen zwart kindje kom maar bij je twee ouders hebt die het kind de hele week ons op school zitten en ik zal m n best doen dat met een stok op het hoofd slaan en een uur in de jij goed mee kunt komen en ondertussen sla je week met het kind gaan zitten om het te liefko het honderd keer per dag in het gezicht de ma zen nier waarop zwarte kinderen hier in het onder wijs gebrainwashed worden is afschuwelijk en ik maar zo n situatie wil ik niet dat het onderwijs denk dat maar weinig onderwijzers zich dat reali verder niet verandert en er n uurtje komt voor seren het gaat niet aan om op opleidingen n het werken met de eigen dingen paar projecten op te zetten waar je mensen wat je wil ook niet een kinderjuffrouw bij dat gezin leert over culturele achtergronden van minderhe stoppen die gaat kijken wat die ouders verkeerd den en dan goeie onderwijzers aflevert als ze hebben gedaan je wil dat die ouders dat gedrag racistisch zijn blijven ze op dezelfde manier veranderen ik wil dat integraal het racisme uit bezig het nederlandse onderwijs verdwijnt dan heb je een extra leerkracht niet nodig op het moment en die leerkrachten die in die richting dingen wil dat de normstelling eruit is kun je met mensen len veranderen bezig zijn er zijn een heleboel mensen hier in het amster 92