Fossilisatie of stagnatie?

n o ee rr d e ll o0 ee pp o e fossilisatie of stagnatie veellaagopgeleide en analfabete nt2 leerders hebben zich een vorm van nederlands eigen gemaakt die ver verwijderd is van het nederlands van een moedertaalspreker als er in die vorm weinig of geen verandering komt kan dat wijzen op fossilisatie fossilisatie is echter een begrip dat niet meer zo vaak gehoord wordt in het competentiegerichte tijdperk ineke van de craats vroeg zich dan ook af of fossilisatie helemaal is verdwenen met de intrede van het cef erk en het raamwerk a nt2 of dat we er gewoon niet meer op letten ineke van de craats radboud universiteit nijmegen krompraters en tweede taal voorkomen als ook regels satie of van stabilisatie want wanneer in de jaren tachtig van de vorige eeuw die daar niet uit afkomstig zijn je zou kun je zeggen dat iemand niet meer werd met enige zorg gekeken naar het eigenlijk kunnen zeggen dat tussentaal vooruit gaat na een jaar na vijf jaar of taalgebruik van zogenaamde krompra interlanguage bestaat uit een serie tus na tien jaar er is maar weinig onder ters krompraters waren volwassen sentalen iedere keer dat een leerder zich zoek dat zich over zo n lange termijn tweedetaalleerders van de eerste genera een nieuw facet van de grammatica eigen uitstrekt en in het nt2 onderwijs maak tie gastarbeiders in de eerste plaats maakt en daarmee een grammaticale ver je niet vaak mee dat iemand vijf jaar op afkomstig uit italie en spanje voor werk andering aanbrengt in de tussentaal ver les zit en tien jaar helemaal niet de ter in de mijnen en later ook uit turkije en andert het systeem en begint er een nieu mijn die nodig is om te kunnen conclu marokko zij deden vaak in ploegen we tussentaal selinker 1972 om tot deren dat fossilisatie is opgetreden dienst zwaar werk waar nederlanders dezelfde grammaticale kennis te komen toch is er onderzoek waarbij na vele niet zo n trek in hadden ik herinner als een moedertaalspreker moet de leer jaren nog eens gekeken wordt naar me dat een groep turken en later ook der door veel tussentaalsystemen heen dezelfde grammaticale verschijnselen marokkanen in grote houten keten het klinkt misschien merkwaardig maar de case studie van patty lardiere woonden op het terrein van de kabelfa bijna niemand slaagt erin om door al die 1998 is een voorbeeld daarvan patty briek ze kwamen niet veel in contact tussentalen heen te komen vroeg oflaat was van chinese afkomst en had jaren met nederlanders waren laagopgeleid komt een tweedetaalleerder zelfs een in indonesie gewoond zowel in het en hadden geen andere taalleerervaring getalenteerde tweedetaalleerder tot een chinees mandarijn als in het dan die met hun eigen moedertaal een stadium waarin zijn kennis van de twee indonesisch wordt een werkwoord niet keer in de week werd in het buurthuis de taal niet meer toeneemt zijn leerpro vervoegd een aspect waar de hoogopge taalles gegeven door vrijwilligers op ces staakt of fossiliseert ondanks het feit leide patty in het engels veel moeite het moment dat deze krompraters op dat er voldoende taalaanbod is bij de een mee had hoewel zij op universitair les kwamen was het kwaad vaak al gebeurt dat in een eerdere fase dan bij de niveau functioneerde en dus kwalitatief geschied zij hadden zich een kromme ander voor een getalenteerde tweedetaal goed taalaanbod kreeg vervoegde zij na vorm van nederlands aangeleerd die ze leerder kan het bijvoorbeeld best zijn dat tien jaar in de vs het werkwoord in de al vele jaren gebruikten hij nooit de uitspraak volledig onder de tegenwoordige tijd 3 e pers nog altijd knie krijgt ofhet gebruik van het woord niet in 95 van de gevallen hoewel de tussentaal en fossilisatie er vervoeging bij koppelwerkwoorden in onderzoek naar tweedetaalverwerving juist heel goed ging toen negen jaar wordt meestal aangenomen dat leerders wanneer is er fossilisatie later opnieuw onderzoek gedaan werd van een nieuwe taal zelf een taalsysteem het is moeilijk om met zekerheid te was het resultaat niet beter in zo n creeren waarin zowel regels van de eerste zeggen wanneer er sprake is van fossili geval kan veilig geconcludeerd worden alfa nieuws nummer 3 oktober 2009 21 e r del o e p dat bij patty dit aspect van de grammati wordt vaak gekenmerkt door een grote onderwerp dit is ook het soort taalge ca gefossiliseerd is er is dus alleen spra hoeveelheid structuren uit de eerste taal bruik van krompraters dat zij zichzelf ke van fossilisatie als er in de taalpro en het ontbreken van functiewoorden of in het contact met nederlanders hebben ductie van de leerder structureel en over functionele elementen zoals vervoegin aangeleerd langere termijn grammaticale structu gen inflectie bij turkse leerders van in de volgende fase die in kader 2 te ren voorkomen die afwijken van de doel het nederlands wordt het eerste plateau zien is verschijnen voorzichtig werk taal selinker lakshmanan 1992 gekenmerkt door woorden die geen infinitief meer zijn het hele werkwoord infinitief aan het maar nog niet goed vervoegd zijn ook stagnatie einde van de zin na het lijdend voor zien we de koppelwerkwoordsvorm is in een onderwijssituatie verwachten we werp en het modale werkwoord moet verschij eigenlijk niet dat een leerder fossiliseert ontbreken van lidwoorden nen die laatste twee vormen staan omdat het taalaanbod is afgestemd op ontbreken van het onderwerp sub voorin de zin kijk in de eerste zin en het beheersingsniveau van de gemiddel ject waai in zin 2 staan ook na het onder de cursist in een groep of op het indivi geen inversie van onderwerp en werk werp zoals in het nederlands gebruike du maatwerk ten top toch komt iede woord na een bepaling lijk is maar kijk in zin 4 en komt in zin re docent wel tegen dat een cursist aan geen bijzinsvolgorde werkwoord na 8 staan nog steeds aan het eind van de zijn plafond lijkt te zitten er is geen het onderwerp in plaats van aan het zm zichtbare verbetering te constateren eind van de bijzin noch door een test noch door de docent kader 2 voorbeeld van de volgende fase in vergelijking met het tijdsbestek bij marokkaanse leerders verschilt dat waarin patty is gevolgd is de tijd waar plateau op een aantal punten de infini dochtertje kijk verdrietig van sprake is in een les situatie altijd tief verschijnt aan het begin van de zin sneeuw regen wint waai heel veel maar kort zo kort dat je eigenlijk niet voor het lijdend voorwerp ook kan in winter kan spreken van fossilisatie het lijkt plaats van de infinitief een vervoegd weer komen kijk meer of er plateauvorming optreedt en werkwoord stam of stam t verschij 5 papa niet kom de leerder de stap naar het volgende nen zonder dat dit duidelijk wordt inge plateau of tussentaal nog niet kan geven door het onderwerp hij speelt meisje nu moet naar de vrienden maken in zo n geval lijkt de term stag maar ook ik speelt papa is niet komt natie meer terecht het zou kunnen dat mooi weer de leerder die stap een maand of twee kader 1 voorbeeld van het eerste plateau 10 misschien getrouwd later wel kan maken bovendien zitten voor een turkse leerde r elif nu dochter is groot laagopgeleiden veel langer op een pla teau van een tussentaal voordat het dan vader in de boot weg behalve infinitieven en half vervoegde volgende grammaticale stapje gedaan meisje niet blij werkwoordsvormen aan het begin van kan worden dat blijkt onder andere uit zwaaien de zin komt ook is voor in combinatie onderzoek zoals dat hier beschreven is dochter terug naar huis met een zelfstandig werkwoord die waarin slechts 40 van de laagopgelei elke week of elke dag komen constructie is komen komt kan gezien de vrouwen in anderhalf jaar een of kijken worden als een tussenfase naar het ver twee taalniveaus steeg cf van de craats papa misschien terug maar niet voegde werkwoord op de tweede plaats 2005 2009 en uit onderzoek van en dan zomer afgelopen in de zin na het onderwerp zie alfa strube 2008 die groepen analfabete winter nieuws 2008 nummer 4 cursisten een jaar volgde om de vooruit vader niet terug taalontwikkelingsfouten gang van mondelinge vaardigheden in meisje altijd komen met de fiets kaart te brengen longitudinaal ntz onderzoek op de zinnen in dit stukje tekst hebben of roe plateaus van ontwikkeling geen werkwoord of het werkwoord in nederland is bijna geen onderzoek het plateau waarop of de tussentaal wordt niet vervoegd de zinnen zijn over langere tijd gedaan het zoge waarin beginnende leerders stagneren niet compleet en vaak ontbreekt het naamde esf onderzoek dat in de jaren alfa nieuws nummer 3 oktober 200g e r d e l o e p e r d e l o e p tachtig van de vorige eeuw in tilburg is vooruitgang 11 werkw achter gedaan besloeg bijna twee en een half is werkw jaar en had betrekking op laagopgeleide o werkw vooraan leerders die in contact met 100 nederlanders zonder cursus de taal leerden tussen 2003 en 2005 is verge 80 r lijkbaar onderzoek gedaan naar laagop 60 r b geleide turkse en marokkaanse vrou 40 mr m ar wen i die in het kader van een cursus op een roc nederlands leerden van 20 r m h r de craats 2005 2009 zij werden o w anderhalf jaar lang gevolgd langer was 1 2 3 1 2 3 1 2 3 vrijwel niet te doen omdat de uitval figuur 1 overzicht van de werkwoordsontwikkeling van drie turkse leerders die vooruit groot was en ze na een jaar aan hun gaan inburgeringsverplichting hadden vol daan stagneerders e j werkw achter de deelneemsters 2 aan dit onderzoek is werkw hebben in drie periodes van vijf tot zes o werkw vooraan maanden een aantal taken gedaan om 100 zicht te krijgen op hun groeiende taal 80 vaardigheid zo moesten ze in iedere cyclus van vijf tot zes maanden een 60 t t i i tekenfilm zie kader i en een stripver 40 t i i haal in eigen woorden vertellen alle werkwoordsvormen in hun verhaal wer den bekeken op plaats en vorm staat het werkwoord achteraan en meestal 20 o h 1 2 3 111 1 ni 2 3 t 1j1 1 2 3 onvervoegd of vooraan en meestal ver figuur 2 overzicht van drie leerders die stagneren de eerste leerder is aliye voegd of wordt de tussenvorm met behulp van is gebruikt la werkw achter stagneerders achteruitgang de resultaten daarvan zijn weergegeven is werkw in figuur 1 3 hierin wordt zichtbaar o werkw vooraan hoe het gebruik van de werkwoorden 100 verdeeld is over drie fases 80 fase i waarin het werkwoord achter aan in de zin staat en achter het lij 60 dend voorwerp 40 fase 2 een overgangsfase waarin is 20 wordt toegevoegd aan het begin van de zin of op de tweede plaats papa is niet o r komt 1 2 3 1 2 3 fase 3 waarin het werkwoord al of niet figuur 3 overzicht van twee turkse leerders die stagneren links neriman en rechts correct vervoegd vooraan de zin ver elif in de ontwikkeling van het werkwoord schijnt vooruitgang figuur 2 en 3 die van de stagneerders tot onder de 60 bij de derde leerder in figuur i is de ontwikkeling van de bij de niet stagneerders daalt het aan is dat al het geval in de eerste cyclus niet stagneerders weergegeven en in tal infinitieven aan het eind van de zin de eerste twee leerders vertonen ook alfa nieuws nummer 3 oktober 200g 23 e r del o e p een toenemend aantal is werkwoord gebruikt ze minder infinitieven aan ai in een half jaar les had ze geleerd constructies en leerder i ook een toe het einde van de zin 78 dan alle het werkwoord te vervoegen en aan nemend aantal werkwoorden vooraan anderen op een na in figuur i het het begin van de zin na het onderwerp in de zin zij heeft dus fase 3 bereikt niveau ligt dus hoger dan bij de te plaatsen na acht maanden stopte leerder 2 heeft nog erg weinig werk meeste anderen maar in cyclus 2 en 3 ze omdat er een baby kwam het woorden vooraan maar zit duidelijk zakt ze terug naar het niveau dat aliye onderzoeksproject liep echter door en in de tussenfase bij leerder 3 neemt in cyclus 3 had althans wat de toepas alle testen en naverteltaken werden het aantal is werkwoord constructies sing van grammatica betreft gewoon afgenomen ondanks dat zij af en groeit het aantal werkwoorden in geen van deze gevallen zou ik van geen les meer had en de baby letterlijk vooraan bij haar neemt de tussenfase fossilisatie willen spreken want daar meer plaats in ging nemen in de af ten gunste van fase 3 voor zijn deze cursisten niet lang resultaten is duidelijk achteruitgang te genoeg gevolgd de term stagnatie zien zodra ze met de lessen gestopt is de ontwikkeling die geschetst wordt gedefinieerd als tijdelijke ontwikke zowel op het punt van de werkwoords in figuur i vond plaats over ongeveer lingsstop lijkt mij meer op zijn vervoeging als van de werkwoords anderhalf jaar en laat zien dat vooruit plaats plaatsing door de lessen had ze gang niet snel gaat bij laagopgeleide geleerd haar eigen taal productie goed leerders oorzaken stagnatie te monitoren op dit punt de belasting aliye neriman en elif verschillen niet van de zwangerschap en het gebrek geen vooruitgang in opleiding ze hadden alle drie vijf aan gedwongen oefening in de taalles de cursisten die geen vooruitgang jaar basisonderwijs in turkije achter maakten echter dat de prestaties die lat en zien zijn verdeeld over twee de rug de leeftijd verschilt ook niet haar de meeste moeite kostten het figuren in figuur 2 zijn de cursisten veel tussen de 29 jaar elif en 37 jaar eerst terugval lieten zien te vinden bij wie er geen duidelijke aliye de verblijfsduur scheelt wel ontwikkeling te zien is en in figuur 3 veel aliye is al i9 jaar in nederland wat helpt degenen die achteruitgang laten zien maar heeft nooit veel contact buiten wat helpt in deze drie situaties is aliye vertoont tussen cyclus i en 2 de deur gehad ook al had ze school denk ik verschillend het is duidelijk geen vooruitgang maar in cyclus 3 is gaande kinderen ze komt het meest dat elif die eigenlijk een self made een lichte tendens te zien die op ont in de buurt van het type langzame kromprater was het meeste geholpen wikkeling duidt ze gaat de construc leerder was door expliciete en correctieve tie is werkwoord gebruiken de twee neriman is iets langer dan een jaar in feedback haar monitor werkte uitste andere leerders in figuur 2 gebruiken nederland ze is een echte lezer en kend maar de kennis was nog niet iets minder infinitieven tussen de 70 wat verlegen contacten buiten de voldoende geautomatiseerd om ook in en 80 en daar komt in het daarop deur zijn zeer schaars en de thuissitu zwaardere omstandigheden zijn werk volgende jaar geen verandering in de atie is moeizaam vanwege problemen te doen het kan ook dat de motivatie tussenfase met de is constructies komt met de kinderen waar ze erg onder om nederlands door te zetten verslap evenmin opgang en ook het aantal de lijdt te toen de baby zich aankondigde werkwoorden vooraan in de zin neemt elif is 13 jaar in nederland en heeft gewoon weer naar les lijkt het beste niet toe zichzelf door contact met buurvrou recept wen en op het werk nederlands aliye zou gebaat zijn bij meer contac achteruitgang geleerd deze zelfwerkzaamheid had ten en meer de wereld in taalstages in figuur 3 laat neriman van cyclus i er toe geleid dat zij een grote woor oudercursussen ook neriman zou naar 2 een zekere vooruitgang zien denschat had gekregen maar werk onder de mensen moeten komen en van cyclus 2 naar 3 gaat zij daarente woorden niet vervoegde het werk bijvoorbeeld een oudercursus kunnen gen achteruit de is constructie is ver woord na het lijdend voorwerp in de volgen zodat ze beter tegen de proble dwenen en wordt weer vervangen hoofdzin plaatste en het onderwerp men met de kinderen opgewassen is door infinitieven aan het eind van de dan vaak wegliet in feite had ze dus en daardoor meer ruimte krijgt om zin elif wijkt op verschillende punten de kenmerken van een kromprater bij profijt van de taallessen te kunnen af van de andere cursisten in cyclus i de intake werd ze geplaatst op niveau trekken 24 alfa nieuws nummer 3 oktober 2009 o n 0 e r o e l 0 e p conclusie om een onderwijssituatie gaat is het 14 359 375 is fossilisatie nu aan het verdwijnen meer terecht de ontwikkeling van leer selinker l 1972 interlanguage ral 12 2 omdat iedereen op les moet en niet de ders als aliye neriman en elif als stag 2 9 231 gelegenheid krijgt te fossileren op het natie dan als fossilisatie te kenmerken selinker l u lakshmanan 1992 laagste niveau of omdat in het zolang het tegendeel niet bewezen is language transfer and fossilization in s raamwerk nt2 het accent meer dan gass l selinker red language transfer in ooit ligt op de functionele vaardighe language learning 197 216 amsterdam john den elifhaalde niveau ar luisteren literatuur benjamins spreken en schrijven met gemak craats i van de 2005 is als voorloper van strube s 2008 veel ziek ja veel ziek omdat de grammaticaliteit pas op hoge finietheid toegepaste taalwetenschap in feedback in de alfabetiseringskias les 151 re niveaus een rol gaat spelen redzaam artikelen 74 157 167 27 2 9 was ze absoluut maar voor haar eigen craats i van de 2009 the role ofis in the gevoel was het geen correct nederlands acquisition of finiteness by adult turkish i dit onderzoek werd uitgevoerd in het kader bovendien fossiliseert iedereen die niet learners of dutch studies in second language van nwo project no 355 70 17 getiteld het echte moedertaalniveau bereikt als acquisition 31 1 59 92 stagnation in l2 acquisition under the spell we fossilisatie niet alleen op het begin lardiere d 1998 case and tense in the fos of the li niveau betrekken zeker wanneer het silized steady state second language research 2 alle namen in dit artikel zijn gefingeerd advertentie beter thuis in nederland thuis sociale redzaamheid voor anderstalige senioren de inburgering en integratie van allochtonen in nederland is al jaren een belangrijk agendapunt de eerste gene ratie migranten is daarbij echter een vergeten groep zeker wat taalcursussen betreft voor deze groep de anderstalige senioren is de lesmethode thuis ontwikkeld de methode is opgebouwd rond tien thema s zoals werk cultuur en vrije tijd die uitgewerkt zijn in taallessen deze thema s sluiten aan bij de belevingswereld van allochtone ouderen en informeren hen over allerlei relevante onderwerpen voorzieningen en instellingen hoe voorkom je ongelukjes in huis hoe kun je een volkstuintje krijgen wat is de wijkpost voor ouderen in thuis staat het praktisch taalgebruik centraal de nadruk ligt op spreken en luisteren vt ril dc bot gerri c