Gemeente en school moeten samenwerken

m et in hun ac ht e rhoofd d e b e lo ft e voor de versla g l eerling en d a t ze e r bij h e t b es tud e re n van hun a nd e re va kke n p rofijt van zull e n h ebb e n d aa r ligt dan w e l een e norm e taak voor d e doc ent ne d e rland s di e d e z e esse nr ee ks attrac harmke gerritsma tief dient t e h o ude n ik k a n m e zo voor s t ell en d a t l eerlin ge n z egge n a w ee r l e re n v ragen gemeente en schoo l b eantw o ord e n i s e r spra k e van h et we rk en in modul es d a n kunn en d e z e l esse n ee n a parte moeten samenwerke n do c h zee r uit ge bre id e modul e vorm en werkt een sc hool n og ni e t ge modul e erd dan i s de bruikbaa rh e id a f hank e lijk van d e inv e n tivite it de moge lijkh e id tot a fwisse lin g h e t op 12 juni 1996 we rd in ams t erd am d e ge duld e n de ov e rtuigin gs krach t va n d e co nfere nti e l o k aa ltaa lb e l eid ge houd e n d ez e do ce nt c onfe ren ti e ge orga ni see rd do or h e t pro j ec mian agement taalbe leid nt2 was primair literatu u r b edo e ld voo r gemee nte n d e ge m ee nt e n word en p e r t au g us tu s 1997 nam elijk vera nt cl aase r e a lezen m e t vers tond utrec ht wo orde lijk voo r d e kwalit eit van h e t ond e r s c hool a d v i esce ntrum 1 9 95 wij s op l ok aa l niveau va naf di e datum gaa n ke mna s e a s v taa l groninge n h e t proj ec t oo k d e midd el e n voo r h e t n e d e rl a nd s a l s bur eau wolte r sgro e p groninge n 1 9 9 4 1995 tweed e t aa l nt2 di e t ot nu toe r ec hts treek s vesse m p v a n e a als je beg rijpt wat ik bedoel n aar d e sc hole n g i nge n n aa r de ge m eent e n nijm ege n berkhout 19 9 5 h etzel fd e geldt voo r de midd ele n voor ond e r wij s in d e alloc ht on e l evende tal e n o nr t g e mee nte n krij ge n dus ee n b elang rijke rol ten aanzien van het onde rwijsbeleid d e confe re nti e was b e doeld om te kijke n op we lke w ijz e ge m ee nt e n di e rol kunn e n ve rvulle n in he t onde r s taa nde geef ik da a r van ee n imp ressi e duidelijk we rd da t de o ntw ikkelin g va n o nd erwij s b e l eid do o r de ge m ee nt e n van groo t b el a ng i s v oor de sch ol e n e n d e w ijz e w a a ro p zij kunn e n we rke n aan d e ve rb e t ering va n hun o nde r wij s lokaal taalbeleid wat is dat in h e t o c hte nd ged eelte w er d door midd el va n ee n inl e iding m e t v id eobeeld e n uit drie ge m ee nte n in gegaan op d e vraa g wat i s l o k aal taa lb el e id e n h oe k a n een ge mee nte hi e rm ee aa n de s l ag g e mee nte n kunn en ee n eige n reg i e g aan voere n te n aa nzi e n van h e t onde rwij s d e ze reg i erol kunn e n zij opne m en do or een l o k aa l taa l be le id t e gaan ontwikke l e n lok aal ta a lb e l e id h eeft al s uit gan gspunt dat de ta a lprobl e m e n van alle l eerlin ge n ee n p erman ente bro n van aandac ht e n zo r g mo et en zijn in de d a ge lijkse onde rwij s praktijk h et g aat du s 242 moer 1996 5 ni e t allee n om het ond e rwij s aan a lloc hton e bu i ten lestijd diverse l esplaa tsen voor b ij lee rlin ge n ma a r ook om n e de rlandse l eer voorb ee ld grieks kroat i sc h e n servi sc h lingen taalbe leid houdt in dat er vanu it h et onderw ijsbeleid in de gemeente d even eenze lfd e vi s i e op syst e mati sc he wijze maat te r richt zich ni e t all ee n op d e ve rb e t e ring rege l e n word e n g enom e n t en aanzi e n van v an h e t onde rwij s o p de s chol e n ma ar he t ond e rwij s van h et n e de rland s n e d er b est ee dt ook aand ac ht aa n de taalvaardi g l a nds a l s mo e d e rta a l n e d erlands al s twee d e h e id van kinde re n in d e vo o rsc h o ol se p e ri o t aal de d e ge m ee nt e s ub s idi ee rt daa rto e v e r he t ond e rwij s in h e t n e de rland s h e t t aal sc hillende proj e cte n waarin oud er s kunn en gebruik in de ni e t ta a lvakke n zi e n ho e zij de ta al o ntwikk eling van hun he t o nde rwij s in a llo c ht on e l eve nd e ta l e n kinde ren kunn e n s timule r e n uit d e ic ae i ding kwam n aar vo r en d at de om gemeenten ve rd e r t e he lp e n bij de ge m eente n bij d e o nt w ikke lin g van l okaal ontwi kk e ling van l oka al taalb el eid is h et t aalb e l e id voo ral z o r g m o e t e n dragen voor ins tru n i e nt l okaa ltaa lon d e rivijsbe l eid t en does de ka de rs de randvo o r waard e n d e sc h o l en schate litj en s 1 99 6 o nt w ikke ld hiermee z e lf z o ude n ver antwoo rd e lijk mo e te n blijven kunn e n ge m ee nt e n aa n de ha nd van de voor de inhou den van h et onderwijs v rage n co n s tate r e n o p we lke o n d e rwe rp e n er bijvoorb eeld info r mati e on tbree kt o f ac ti e de praktijk in drie gemeente n moet wo rd e n o nde rnom en o m hun taa l b e le id te kunne n v ormgeve n staa tssec re tar i s wa t de rol va n d e ge m ee nte n t e n aa nzi en ne te l enbos n am dit ins trum e nt aa n he t slo t va n h e t o nd e rwij s co n c r ee t k a n b e te k e n e n va n de inl e idin g in o ntva n gs t in h aar reac ti e we rd geillu s tree rd a a n d e h a nd va n een hi e ld z ij o nd e r m ee r ee n pl e ido o i voor d e dri e t a l ge m ee nt e n di e a l ni e t l ok aal taa l pro fess i o ne l e aa nda c ht voo r h e t tv ta o nder b el e id b e zi g zijn gronin ge n rotte rd am en w ij s o ok ree d s in d e vo o rsc h o ol se p e ri o de d event er dit o m he t vroegtijdi g o nt staa n va n a chte r d e ge mee nte gronin gen li e t zi e n ho e ze s t anden bij l ee rlin gen te voork o m e n o p ba si s van h e t v erza m e l e n van c ijfe r s ov e r d e ins troom van nie uwk om ers voor ve r en nu de s cholen sc hill e nd e g roep e n l ee rlin ge n ee rs t e opvang voorzi e nin ge n h eeft ge r ege ld zow el in h e t te rwijl h e t oc ht e nd ge d eelte vo o rn a m e lijk p r imair a ls in h et voort gez e t o nd e rwij s b e tre kkin g ha d o p h e t primair o nd e rwij s d aa rbij i s ook gewe rkt aa n rand voo rwaa rd en we rde n in d e middag work shops geh o ud e n b e tre ffend e d e kw a lit e it va n h et ond e rwij s voo r dri e do el g r oep en h e t prima ir o nd e rwij s de gemeente h eeft h et met ex tra gelden h e t voo rt ge z e t onde rwij s e n d e volwasse n e n m oge lijk ge maa kt d a t sc h o l e n met kl e ine e du ca ti e g roep e n kunne n we rke n b ove ndi e n we rd bij ee n va n d e worksho p s vo o r h e t voort voorzi e n in n ascholin g van de d ocente n op geze t o nde rw ij s we rd ee n wa t m ee r co n c ree t h e t ge bi e d v an l esge v en aan and e rs t ali gen b eeld gegeve n van wat ta alb e l e id nu e i ge n diffe renti a ti e in g roep e n en d e rge lijke lijk voor scholen k an b e te k e n e n wer ke n aa n d e gemee nte rotte rd a m ri c ht zi c h ond er t aalb e l e id wo rdt in gegeve n do or he t fe it da t m eer o p h e t ond e rwij s in d e alloc ht on e s t eed s m ee r sc h o l e n e rk e nn e n dat v ee l l ee r l eve nd e tal e n vo o r g rot e g ro ep en turkse lin gen ni e t he t nivea u h a l en dat p as t bij hun m a ro kka anse spaa n se e n k a apve rdi aan se intellec tu el e ve rmo ge ns d e l ee rp res tati es portu gese l ee rlin ge n i s op circa honde rd blijven a c hte r omda t lee rlinge n o nvoldo e n b asi ssc h o l e n binn e n sc hooltijd ond erwij s in d e t a alv aardi g zijn om s choolse taaltake n uit e i ge n ta al georga ni see rd da a re nbove n finan te voere n voor b eeld en van sc h oo l se taal c i ert de gemee nte het m t o proj ec t m ee r t a ke n zijn h e t le ze n van sc hoolb oe kt e kst en ta li ge opv a n g in de ond e rbouw dit pro h e t kunne n b e antwo orde n van vragen bij j ect werk t aan d e verb e t ering van de afs tem di e t e ks t e n en h e t kunne n vol ge n van de ming tu s sen h e t e i ge n taalond e rwij s e n h e t uitl eg van d e doc e nt taalb e le id op sc hool i s onde rwij s n e d e rlands d a arnaas t zijn e r e r da n op geric ht di e s c hool se taalvaardi gh e 1996 5 moer 243 de n op een pla nm ati ge e n s tructurel e wijze literatuu r te b evorderen daarbij gaa t het met name ook om he t ontwikk el e n van ee n gezanie nlij projectmanagement nt2 l o kaal taalbe le id k e taa laanp ak d e t aalaanpak tu s s e n de v e r s h e rtoge nbo sch kpc 1 996 sc hi lle nde v a kken mo et zovee l mog elijk op roorda j e a instrument taalb e le id voo rtgeze t elkaar afgestem d z ij n er k unnen b ijvoor o rd erw ijs s h e rtoge nbo sch kpc 1995 b ee ld a fs praken wo rd en gemaa kt ove r de do essch a te s te n p litj e n s instrument lo k a a l wijz e va n mondelinge in structi e di e elke taalovidenv y sbe le id utrec ht ans 1 996 do c ent hant ee rt of m e n s preekt af om binn en alle vakken e xpli cie t aand ac ht te b es t e d e n aa n de zoge na a md e sc hooltaa l woorde n di e in d e vakt e ks t e n word e n ge bruikt in he t proj ect lande lijk ta a lbe leid vo hee ft m e n vee l a a ndac ht voor d e wij ze waarop t aalb e l eid op een sch ool tot s tand ka n ko m en om te beginn en vindt op ba s i s van he t inst ru m e nt taa lbel e id voo rgeze t o nde r wijs roorda e a 19 9 5 ee n uit gebre ide dia gn ose van d e sc h o ols itu a ti e plaa t s me t d ez e di agn ose k a n ee n held e r b ee ld word e n gege ven van hoe h e t n e d e rlands al s sc hool vak h e t n ed e rl ands a l s in s tru c ti e taal binn e n vakke n e n h e t n e derl a nd s binne n st eun e n hulplessen op de sc hool eruit zi et wat zijn d aarbij kne lpunt en e n in w elke ri chting we ns t d e sc h oo l ve rbe te ring op ba s i s va n d e di ag no se sc hrijft de sc hool een taal b ele ids pl a n in dit pla n s taat b esc hreve n wat d e probl e me n zijn e n we lk e m aatregel en e r mo e t e n word en ge no m en om d ez e op t e l osse n hi e rbij zijn niet all ee n d ocente n of coordinatoren b etrokken maar j uist ook dire cti es d e di re cti e van ee n sc hool k a n a ctie f bijdragen aa n d e inv oe rin g va n taal b ele id d oo r o nde r a nd e re t e z o rge n voo r goe d e randvo orwaa rd e n taa kure n inro o s t e ring e t ce te ra en zo is duidelijk dat de activiteiten op scholen in het verlengde liggen van het beleid van de gemeente gemeenten kunnen via lokaal taalbeleid scholen stimuleren aan taal beleid te werken bijvoorbeeld door facilitei ten te verstrekken voor goede taalbeleidsplan nen van scholen en zorg te dragen voor netwerken waarin scholen hun ervaringen uit kunnen wisselen scholen dienen daarnaast hun eigen inspanningen te leveren om daad werkelijk te komen tot een goed inhoudelijk taalbeleid 244 moer 1996 5