‘Hé, mag ik uwe gom eens, bitch!’

51 ac h t e rklap s he mag ik uwe gom eens bitch luc wyns roepswerk tijdens de les nederlands in een derde jaar moderne wiskunde de leerlingen zitten gedreven te werken aan hun opdracht de leerkracht beweegt zich als een goede coach doorheen de klas observeert stelt vragen en onder steunt waar nodig he mag ik uwe gom eens bitch vera rommelt in haar etui en gooit het bevraagde met een boogje naar peter de leerkracht slaat bleek uit geschokt door het taalgebruik van peter en dat voor een leerling uit de derde moderne dan kleurt haar aangezicht stilaan rood van verontwaardiging over het gebrek aan respect dat deze leerling toch wel tentoonspreidt tegenover zijn vrouwelijke medeleerling de ontploffing is er dan ook een die kan tellen peter dat kan echt niet door de beugel de knoppen op de taalmengtafel1 voor formeel belgisch nederlands vliegen omhoog zo spreek je je medeleerlingen niet aan het werk aan de tafels valt stil peter kijkt beduusd naar de leerkracht hoe wat heb ik nu weer gedaan de knopjes blijven nog netjes halverwege informeel belgisch nederlands met een schuifje dialect voor het toch wel antwerps accent vera meisjes zijn nu eenmaal sneller in het oppikken van dat soort boodschappen antwoordt zich ook netjes aan dezelfde mengtafelinstellingen houdend wat is het probleem mevrouw peter heeft toch niets fout gedaan mevrouw janssens verbolgen over zoveel misplaatste solidariteit gaat echter door je biedt onmiddellijk je excuses aan en voor de non verbale aspecten van deze communicatie ont breekt nog elk knopje op de taalmengtafel het vervolg van deze situatie laat zich al raden misschien was het anders gelopen indien de leerkracht deze uitspraak van peter had aan gegrepen om een taalbeschouwelijk intermezzo te houden waar gebruik gemaakt kon april 2009 nummer 4 38e jaargang 52 worden van de taalmengtafel zij had namelijk peter vera en zelfs de rest van de klas kunnen vragen om die uitspraak eens om te zetten naar de schuifknoppen op de mengtafel daar naast zou er ook even een setting gemaakt kunnen worden die de verwachtingen binnen een klas situatie voorstelde en een vergelijking tussen deze twee zou voor iedereen wel eens erg leerrijk kunnen blijken peter en vera zouden tot inzicht kunnen komen in hun taalgebruik dat hun taalgebruik tij dens het groepswerk vooral kenmerken van straat en groepstaal bevatte dat klassituaties andere verwachtingen stellen aan het taalgebruik van zowel de leerkracht als van de leer lingen en dat als het de bedoeling is om conflictsituaties te vermijden want dat is natuurlijk ook niet altijd het geval het reeel taalgebruik best afgestemd wordt op de wederzijdse verwachtingen de leerkracht zou dan misschien ook tot het inzicht gekomen zijn dat het taalgebruik van peter helemaal niets te maken had met een onbeleefde beledigende seksistische of andere houding tegenover vera maar dat dit behoort tot de alledaagse straat en groepstaal van deze jongeren voor een leerkracht kan dat inzicht ook nuttig zijn als het de bedoeling is om conflictsituaties te vermijden maar dat is natuurlijk altijd het geval luc wyns luc wyns telenet be noot 1 zie de bijdrage van johan de schryver elders in dit nummer 38e jaargang nummer 4 april 2009