Publicatie datum: 1977-01-01
Auteur: Lieve de Pauw
Collectie: 07
Volume: 07
Nummer: 5
Pagina’s: 1-10
Documenten
h e r f s t o o n f e r e n t i e 7 7 sbroo m taalieschouwin g dronge n b e l g i g v e r s l a g stroo m t a a l b e s c h o u w i n g s u b s t r o o m nederland s al s eenheid va n taaleeesersiij g e n taaleeschouwin g zaterdagvoormiddag algemen e i n l e i d i n g wim va n calca r l e i d t t b i n t a s l i s va n iernan d e a gesiiiueer d i n ee n maatschappij k r i t i e k maker s ve n d e t a a l wat se g i k a l s i k p r a a t f wa t h o o r t di e maatschapp i j a i s i k p r a a t voor on e ds e leraar z i j n welk e t a e l spreke n wij wa t beteken t dat voo r d e l e e r l i n g e s w a t l e r e n 1 d e t e k s t e n di e wi j aanbieden juv l s c h o o l v e r l a t e r s veroorzaker a g r o t e r e werkloosheid 2 e r l o o p t ee n hon d i n d e t u i n i een hora d l o o p t i n d e tuim i i vb 2 i s weinigzeggen d z o a l s d e meest e v b n i t d e t r a d i t i o n e l e grammati c a s vfe l e c h t e r i s ee n z i n me t eei a vandaag bela ngrijk e inftoud op v e r s c h i l l e n d e nivea u a f c n o l o g i e s y n t a x s semaratiek prag matiek e n v a s a l t v e r s c h i l l e n d e gezichtspunte n p s y c h o l i n g u l s t i e k i n d i v i d u sociolingu ilstio k m i l i e u gemeenschap ka n i k uitspra ken tekstens benaderen op he t nivea u va n d e fcnologi e k r i j g i k t e make n me t h e t klankeiir a r s e n a a l maa r 00 k me t he t m i l i e u dialect en d e afkomst de t o n g v a l el j d c synta d s me t vorme n e n volgorden b i j d e seman tiek me t v e r w i j z i n g ove r wel k ding welk e groe p g a a t h e t h i c r er a b e t e k e n i s ho e v ord t h e t h i e r i n h e t l i c h t g e s t e l d wersohil i i l d e pragmatie k s t e l t v r a g o n a l s wa t i s ho t oogmerk va n d e s p r e k e r s c h r i j v e r e n ho e word t d o boodscha p ontvangen herman meddon s duw t on s mo t d e nou s o p d o pra k ijk er a we l o p 6raze bezighei d o p d i t o g e n b l i k hi j d e e l t d e gel e von folder s u i t en goef t i e d e r eo n k w a r t i e r t j e d e t i j d o m me t h e t to al beschouwingsmodel s o a l s he t zopa s i s u i t e e n g e z e t dez c t o k s t t e l i j f t e gaan i n eer o plenu m worde n a l l e bemerkinge n gerangscmir t n a a r d e d r i e h i e r r e l e v a n t e niveau s sy se pr ee n grabbe l s y n t a c t i c c h o f s y n t a c t i s e h l i s d e v o o r o p p l a a t s l n g va n de voh 1 e n w i j o p v r l l e n d gcvolg d doo r a c t i o s e n s t r n d p u n tens s u b t i e l gebeur t i n 2 d o v c r s c h u i v i n g vob vottflezer 2 semantisch ee n merkwaardig e t e g e n s t e l l i n g o f inconsequenti e i n 1 word t g e p l e i t voo r ne t doorbreke n va n d e t r a d i t i o n e l e 1 terminologie o f t i t u l a t u u r e r z i j n s l e c h t s l e r a a r s maa r die woird t i n 4 nlweo r g e b r u i k t j o p pragmatisch i nivea u r i j s t hierdoo f d e v r a a g o f d e putbliellb g e r i c h t h e i d we l consequen t word t gehsanrteerd doo r d e s c h r i j v e r j em verde r o f hij zic h signaalwoordera a l s k l a s s e s t r i j d ka n veroorlovem ir e eer a wervend e t e k s t a l s dez e voo r d i t vlaamse publiek zaterdagnamidda g pel substtroom dez e sst r 2 titel fa d e v o o r s t e l l i n g d e e l t wi m on s d e t e k s t u i t trai l ee n a r t i k e l 1 belgisch onderwij s zwange r va n d e pjroblemen u i t ee n federland s oirderwi jsva kbondsblad doel teste m o f i k d e vrage n b e g r i j p di e w e ora s kunne n s t o l l e u n a v dez e t e k s t ron d b e t volgend e thema bo e z i e t ee n s c h r i j v e r z i j n l e z e r b l i j k e n s datgen e wa t h i j geschreve n heof t wat wi l di e s c h r i j v e r n i c t va n wi e d i t l e e s t e n wa t h e e f t da t voo r m i j l e z e r voo r uitwerkin g de e e r s t e vraa g b e t r e f t d e semantiek d e twe e volgend e de pragmatiek deze vrage n z i j n v e r d e r c o n c r e t e r uitgewerk t i n h e t a r t i k e l va n wim herman i n levend e tale n 321 dec 7 6 itederland s a l s 1 eenheid van t a a l b e h e e r s i n g e n taalbeschouwingi daarvan make n wij mx da n oo k dankbaa r g e b r u i k meteen i s d i t ee n z o v e e l s t e t e s t o f dez e vrage n stu k voo r s t u k wel d e g e l i j k b r u i k b a a r goed l hanteerbaa r zijia we gaa m verde r aa n d e han d va n ee n a r t i k e l u i t d o volkskran t 160323 steeds minde r wor k voo r scftoolverlaters e n u i t d e waar h e i d zelfd e dag regerin g moe t erkenne n werklooshei d d r e i g t voor roieuwe gol f s c h o o l v c r l a t e r s doel onderzoeke n o f i k me t d i t soor t vrage n ka n werken o f d e vragen r e l e v a n t z i j n of ho e i k oo k o p schoo l mo t zulk e protleera s t e l l i n g ka n vxerke n of ho e h e t mogelij k i s o p dez e manie r oo k t o t produkti e va n t e k s t e n t e komen 3 let wel zeg t wi m j e v e r t r e k t we l v a n u i t pragmatisch e vragen maar t e l k e n s wanuee r j e j e beweringer a mee t oraderstctuae n met b e w i j s m a t e r i a a l z a l j e da moete n vinde n o p h e t seman tisane e n s y n t a c t i s c h e v l a k de r e s u l t a t e r a van d e v e r s c h i l l e n d e werkgroepje s worde n m j e e n gebrachit e n g e s y n t h e t i s e e r d daarbij zij m echter d e volgend e vrage n opgedoke n waar begi n j e i n d e k l a s oo k a l me t di e vx ager a va n pragmatie k noar semanrfcie k s t e e v a s t 4toe gee f j e le trao i eii i k l a s ho e raaak j e d e l l n ver ftrouw d met a l di e begrippe n hoe gebrui k j e z e vooi r d e produkti e va n t e k s t e n vbaral o p d e twe e l a a t s t e vrage n word t ingegaara eeit b e g r i p p e n a p p a r a a t i s n o d i g misschie n ka m b e t wel vereempoudig d wordem v he t i s aar a t e brenge n e n t e verduide l i j k e n d m vr vragen he t ka n b e s t g e l e i d e l i j k worde m opgebouwd elk jaar du s ee m a a n t a l vrage n meer d e reed s gegeve n vrage n gebruik j e 6d k best b i j j e beaordelira g va n t e k s t e n va n l l n op d e duui verwer f j e ee n h e l e b a t t e r i j i w a g o n di e j e i n p r i n c i p e op g e l i j k welk e tekst lea n a f v u r e n somraig e vrage n z i j n vooi som mige t e k s t e n n i e t r e l e v a n t oo k da t kuime n d e l l n metter ifclj d z e l f aanwijze m dee l e r a ar ka n nagaa n waa r voo r d i e bepaald e k l a s d e g r o o t s t e pro memera z i t t e n e n daardo o r later e bepalen i wa t h i j n i t d e s y n t a x i s semantiek bxyvei r t a f e l h a a l t b v l ver mndingswoorden i n ee n l s t e of 2d e k l a s s o wat d e produkti e va n t e k s t e n b e t r e f t wer k j e oo k b e s t i n verschil lende s t a d i a j e ka n to v beginne n me t i m p r o v i s a t i e s waarto j j e ze ee n a a n t a l vrage n geef t di e z e zic h moete n s t e l l e n zo bou w j e g e l e i d e l i j k j e b a t t e r i j verde r u i t een moeilijkheic l l i g t n a t u u r l i j k b i j d e motiverin g wa t voo r z i h e e f t hee l deze aanpa k a l s ee n 1 1 a l l e e n voo r d e punt en werk t ook kler ka n j e uitgaan va n pragmatisch e vrage n a l s wa t i s e r veranderd i n d e workelijkhei d toch ee n minimu m inzak e d e houding de o p i n i e v d s t e l l e r h e e f t dez e t e k s t eiiig e overtuigings k r a c h t t o v ojideren word t e r enig e vor m v a c t i e me e verbonden je kar o j e l l n we l g e r i c h t l a t e n s c h r i j v e n z e informere n zic h eerst v a n u i t vcrscheiden e t e k s t e n ove r ee n b e p onderwerp j da n s c h r i j v e n z e ee n t e k s t wo or hu n medelln z e krijger a d a a r b i j h e t vragenapparaat aangebode n e n kunne n z o oo k e l k a a r c o r r i g e r e n te quistwate r substroom i eeginselen vooraf wer d samer r me t d e iwc e ander e substrome n d e i n l e i d i m g doo r w va n calcai h medderr s e n a stur m gevolgd de substroo m beginselo n va n taalbeschouwing beston d u i t ee n 14 tal deelnemer s hoofdsakelij k u i t he t secundair onderwijs en wer d g e l e i d doo r a sturm werkschema 1 u i t l e g b i j d e voorinformati e 2 k r i t i s c h e beschouwin g va n ee n t e k s t me t bijbeho rende vrage n u i t ee n t r a d i t i o n e e l handboe k 3 taolbeschouwin g analys e va n enkel e tekster a u i t een populair weekbla d 4 terugkoppelira g naar d e k l a s s i t u a t i e 1 d e voorinformatie wer d no g eon s doorgenomer t voora l pun t 1 6 de inhou d va n d e taalbeschouwing aangezien niemrja d va n d e deelreemers merme e probleme m had wer d d a d e l i j k overgeschakel d naar h e t volgend e punt 2 opdracht a karitisc h onderzoe k va n d e t e k s t he t vro a gstu k vara d e v r i j e t i j d s b e s t e d i n g doo r drs m van de n dunge n u i t schrijvonsderwijs tradit handbk pun t 12 u i t d e voorinformatie d e keuze va n t e k s t e n wer d a l s b a s i s voo r d i t onderzoek gebruiki idem voo r d e vrage n b i j dez e t e k s t er wer d e e r s t i n kleini e groepje s gewerkt ir a h e t plenu m kwa men w e da m t o t dez e gemeenschappelijk e beviradirage n a izr verban d me t d e t e k s t zol f d e t e k s t i s t e vaa g o m d e l l n iirzich t t e geve n i n hu n maatschappelijke e n p e r s o o n l i j k e s i t u a t i e h i j i s 00 k raiet d i r e c t gekoppel d aa n d e e i g e n concret e s i t u a t i e van d e vermoedelijke l e z e r s va n ech t a a n s l u i t e n b i j d e leefwerel d va n d e l l n i s ef gee n sprak e hoogui t vo n ee n raakpunt identifica t i e me t d e t e k s t b l i j k t e r g moeilij k t e zijm d e a u t e u r gaa t s l e c h t s u i t va n zijr a eige n normensystee m en nodig t d e l e z e r n i e t u i t t o t doordenker a o f t o t be wustwording va n z i j n eige n s i t u a t i e h i j geef t he m 00k n i e t d e kan s o m z i j n eige n waarden e n normensys teem me t da t va n d e andere n t e v e r g e l i j k e n 5 he t 4de criterium rangschikking va n de teksten rond een thema gekozeit samen met de lln kon hier niet gehanteerd worden een echte situering va n de tekst in zijn maatschappe lijke en historische contex t ontbreekt volledig er wordt bijvoorbeeld rtiet vermeld voor wie en waar voor de tekst eigenlijk geschreven ward en welke teksten er nog bijhoren jfelui1t op zichzelf is de tekst niet erg waardevol hi j wordt bruikbaarder als je er zelf goede vragen bij stelt en zo de lln laat reageren op dergelijk verbalisme de lln zouden er moeten toe komen uit zichzelf vragen te stellen hij zo m tekst fe ini verband met de irragen hij de tekst doorgaajis zijn ze onpersoonlijk en toetsen ze enkel lage leesvaardigheden z e doen een heroep op repro duktie i p v een eigen inhreng van de lln te eisen de opsteller neemt slechts eenmaal lichtjes afstand van de schrijver van d e tekst over verscheidene moeilijkere passages zijn er geen vragere het pra gmati s che niveau wordt zonder meer onheroerd gelaten het is soms onduidelijk welk soort antwoord verwacht wordt op sommige vragen zou ja of nee kunnen volstaara de g e b r u i k t e z e l f s t n w n verwijze n e i g e n l i j k n a a r n i e t s z e werde n g e b r u i k t i n hu n niet p f rentisl e b e t e k e n i s m a w z e verwijze n n i e t naa r ee n bepaal d ding u i t d e w e r k e l i j k h e i d vb d e ma n de vrou w de mens onderwerp e n hand voorw worde n doo r d e o p s t e l l e r vaak n i e t vermel d i n d e v r a a g t ofwe l vervange n doo r men wa t d e vaaghei d no g maa r een s s t e r k i n d e han d werkt vraa g l z o e k d c b e t e k e n i s o p va n d e woorde n di e jo n i e t k e n t z e g t n i e t hoe j e da t moet doen he t i s trouwens m o e i l i j k o m voo r bepaald e wakterme n a l s r a t i o n a l i s a t i e ee n c o n s t r u c t i e v e g e s t a l t e ee n d e g e l i j k e v e r k l a r i n g t e vinden 6 b i j hee l wa t werkwoorde n z i j n aanvullinger a z o a l s t i j d s aanduidingen weggelate n doo r he t gebrui k va n n o m i n a l i s a t i e me t a l s gevol g ee n t e grot e g e n e r a l i s a t i e voorbeeld wa t word t a l s oorzaa k gezie n va n he t b e s c h i k baar kome n va n s t e e d s mee r v r i j e t i j d jconclusie d e v r a a g s t e l l e r h e e f t zic h a l l e r m i n s t o m d e pragma t i s c h e dimensi e bekommerd daardoor word t he t v r i j b l i j v e n d ka rakte r va n d e t e k s t nog v e r s t e r k t wat voo r on s moeilij k blee k oo k wegen s t i j d s g e b r e k was h e t o p s t e l l e n va n goede vrage n b i j d e t e k s t een s u g g e s t i e u i t d e groe p vraa g 3 b aa n welk e o p v a t t i n g geef t de s c h r i j v e r d e voorkeu r vervange n doo r d e auteu r heef t een eige n o p v a t t i n g over d e v r i j e t i j d s b e s t e d i n g waaraa n mer k j e dat veirte l me t eige n woorde n wa t d e o p v a t t i n g va n di e a u t e u r dan i s wa t i s jou w menin g i n verban d hierme e waaro m ander ide e j e zo u d e l l n d e goede vrage n kurcne n l a t e n oplos sen voo r z e d e t e k s t l e z e n o m z o ee n verwachtingspatroo n t e cresren da t da n achtora f a l s v e r g e l i j k i n g s p u n t ka n dienen hoot t a a l b a k i d e e verzamelin g aanlegge n va n t e k s t e n u i t tijd s c h r i f t e n presentexemplaren di e kunne n gebruik t worde m om bepaald e aspecte n va n d e t a a l grondige r t e bekijke n vb l e x i c o l o g i e f o n o l o g i e 3 besprekin g va n t e k s t e n u i t h e t hederlands e weekbla d priv e v e r g e l i j k b a a r me t s t o r y we t r a c h t e n ee n antwoor d t e wirode n o p d e vrago n welk e vrage n kan i k b i j d e r g e l i j k e t e k s t s t e l l e n ho e bren g i k di e t e k s t e n in d e kla s i n groepje s werde n d e t e k s t e n va n d i c h t b i j hekeken het a r t i k e l va n w v calca r e n h medden s nederlands eenhei d van t a a l g e b r u i k ex t taalbeschouwing levend e t o l e n d e c 7 6 korr h i e r b i j a l s gangmake r g e b r u i k t worden a de raieuwa superauto van minister loersma in d i t a r t i k e l word t d e l e z e r o p d e hoogt e gebroch t va n het memorabel e f e i t da t ministe r va n social e voorzorg boersma zic h ee n citroe n c x p r e s t i ge h e e f t aangeschaft zowat twe e derd e va n h e t a r t i k e l i s gewij d aa n d e beschrij vdng va n d e wagen d r i e v i e r d e va n d e b l a d z i j d e word t aa n f o t o s erva n besteed d e a u t e u r s l a a g t e r oo k i n giscar d d e s t a i n g d e sja h va n perzib e n koningi n j u l i a n a b i j h e t 7 geval te betrekken ledereerr was net erover oens dat deze tekst duidelijk naar net pufolick toe is geschreven de lezers worden voortdurend bevestigd in hun verwachtingen romajitiek roddel entertainment zachte kritiek op sociale zonden van hooggeplaatste en dus interessante personen deze bladvulling getuigt wel van vakmanschap d e auteur bereikt het gewenste effect o a door de woordkeuze super speciaal fraai gestileerd mooi hierme e kunnen de lln oeir semantisch woord veld opbouwen het kader van he t verhaal het gaat over supersterren de lichte kritiek op een p v d a majidatarls blijft voor parti jgeno tteru aanvaardbaar het argumentatiepatroon m j na gee n voegwoorden wel bijzinnen ingeleid door die dat o p die manier ont staat er een los verband dat de lezer vo nui t zijn eigen verwa chtingen verder kan invullem enkela voorbeeldera doelman r die gisteren vader werd speelde goed ondanks dank zij of amafhankeli jk van het vermel de feit ui t de tekst de bewindsman die verantwoordelijk is voor wat de werkende mensen in nederland verdie nen en voor wat bejaarden wediiwen ere werklozen aan uitkerliig keajgen heeft zich voor zichzelf ee n fraaie limousine als nieuwe dienstauto aangeschaft de stijl spreektaal cf r dat wel ndets daarvan zd enthousiast dat die sterk naar roddel en sloga ns ruikte de ondertitel minister boersma ka n nu comforta bel naar socia le probleemgebieden rijden door de combinatie comfor fcabel socia le probleemgebieden krijgt comfortabel d e betekenis luxueus te luxueus in feite vgl met eindelijk kan m b comfortabel naar zijn werko 8 b d e t r age die va n marc o bakker o f s t r i k t priv e doo r h van de r meyden henk va n de r meyde n d e e l t z i j n l e z e r s o p pakkend e wijz e d e tra gedie vo n marc o bakke r me e he t huwelij k va n d e nederlands e o p e r e t t e z a n g e r me t d e amerikaans e zo ngere s p madde n h e e f t d e f i n i t i e f schipbreu k geleden henk di e zic h u i t g e e f t voo r een p e r s o o n l i j k e v r i e n d va n he t beproefd e p a a r v o e l t zich te n z e e r s t e bedroefd ma a r t u s s e n d e r e g e l s l o o r l e e s j e da t h i j ctlij e n t r o t s i s omda t he t da n toc h allemaa l a f l o o p t zoal s m j had voorspel d het eensgezind e oordee l ove r dez e t e k s t l u i d d e wlu g klaajrge stoorade v l o t l e e s b a r e t e k s t d i e me t wa t kunst e n vliegwerk de wekelijk s voorzierr e ruimh e ka n v u l l e n het a r t i k e l i s zoal s he t voorgaande d u i d e l i j k naa r ee n bepaal d publiek to e geschreven di t i s he t s o o r t t e k s t ove r he t leven dat voo r sommig e mense n zowa t d e f u n c t i e va n b i j b e l h e e f t henk za l j u l l i e we l zegge n wa t ma g e n wa t n i e t mag de l e e s b a a r h e i d word t o m bevorder d doo r d e k o r t e a l i n e a s e n het l o s s e verban d e r t u s s e n de foutiev e i n d e l i n g d e s l e c h t e s t i j l e n s l o r d i g e i n t e r p u n c t i e de t a l r i j k e herheliuaga a ware n volgen s d e meesi e v on s opzettehj k bedoeld o m d e l e z e r d e indru k t e geve n d a t v d m h e t belajug r i j k nieuw s h e e t va n d e n a a l d k r i j g t ook d e schikkin g e n d e fot o va n d e auteu p me t ee n papierkle m a an he t a rtike l gehecht wezer a volgen s on s i n di e r i c h t i n g we vermoedde n oo k opze t b i j d o sukkelo chtig e h a n d t e t e n i n g opvallercd wa s verde r oo k h e t creere n va n ee n v e r t r o u w e l i j k e s f e e r gebrui k van voornarnen suggesti e da t d e a u t e u r ee n persoonlijke v r i e n d va n he t ongelukki g paa r i s i k eveneens t y p i s c h h e t ga a t ove r de man marc o bakker h i j i s immers d e bewonderd e o p e r e t t e h e l d va n v e l e vrouwe n e n he t z i j n meestal vrouwe n di e priv e l e z e n het woordgebrui k i s ero p g e r i c h t d e nodig e roma ntie k ron d m b t e wove n held p r i n s eea suggesti e d e l l n z e l f ee n d o r g e l i j k e t e k s t l a t e n schrijven 9 c ma g i k dez e dan s va n u advertentie voo r se n p l a a t me t bijgevoegd e d a n s l e s s e n ef a v dez e tekst war d gesproke n ove r h e t f o u t i o f gebrui k va n t a a l d a d e n er word t n l boloof d da t d e d a n s l e r a a r b i j j o t h u i s kom fr di e b e l o f t e ka n nooi t i n g e l o s t worden d e g e b r u i k t e woordon b l i j v e n o n t z e t t e n d vaa g niemand jon g e n oud honderd duizenden ffioderlanders de l e z e r wcrd t v o o r z i c h t i g moegelok t doo r d e bestudeerd e s t r u c t u u r vo n d c t e k s t o p he t eind e va n ee n a l i n e a word t t e l k e n s ee n vraa g cpgeworpen di e word t da n i n he t begi n va n de volgend e a l i n e a i n v e t t e dru k beantwoord de auteu r maak t oo k v e r o n d e r s t e l l i a g e n v b da t iederee n graa g goed zo u w i l l e u dansen da t j e oenzaa m ben t a l s j e n i e t me t di e honderdduizenden noderlander s kun t meehuppelen hlj beantwoordi r trouwen s zol f z i j n v r a a g u i t d e t i t e l o p h e t einde va n d e talcs t s t a a t e r i n grot e l e t t e r s j a du s 4 terugkoppeliri g ko t j o k l a s s i t u a t i e het wa s orrmogelij k d i t onderwer p no g helemaa l u i t t e diepen enkele vrage n di e opgcterpe n werder a ir a hoeverr o mee t j e d o r g e l i j k e l e s s e n voorbereide n i s h e t mc gelij k c o dez e rnanier j e hel e pirogramm a spraakkuns t b i j v o o r b e e l d e arn bo d t e 1 at era komer a ho e bren g j e d e xin o r to e z e l f vrage n t e s t e l l e n b i j ee n tekst belangrijke punte n ander e vrage n b i j t e k s t e n s t e l l e n i s noodzakelijk hulp middel s c h r i f t aanlegge n me t r e l e v a n t e vrage n tealbeschouwing ka n zorger a voo r d e v e r b i n d i n g t u s s e n vak onderdelen z o a l s spraakkuns t e n s t e l l e n modaliteitswaarde b e l a n g r i j k e voegwoorde n etc ktmne n me t behulr wan e taalbeschouwin g h e r a t t e l i j k b i j d e l l n gebrach t wordera d e l l n zoude n d e gevonde n i n z i c h t e n oo k moete n l e r e n gebruiken a l s z e zelf gaa n s c h r i j v e n d e l l n ee n t e k s t o p ee n bepaald e maniea l a t e n her schrij vera bijvoorbeel d i n d e vor m vaj i ee n reclameboodschap biedk hee l wa t mogelijkheden besluit aaiv ta albesch ouwinf r doer a b e t e k e n t zeker n i e t d a i j e wa i ni l i n net taalonderw i js g e b e u r t zomaa r overboor d moe t gooierc wel da t j e h e e l wo t mee r mogel i jkhedeni k r i j g t lieve d e pau w pollow up stroom groepswerk conferentie dron e m ltj tijdens de conferentie bleek in de stroom groepswerk de wens te bestaan eeb werkpyoep be innende leerkrachten op te richten wie hiervoor belangstelling lieeft en meraan wil meewerken kara contact opnemem met ber t van hoogenbemt vaartdijk i36 2950 hofstad e tel 015 61 13 45