Publicatie datum: 1994-01-01
Auteurs: Joop Dijkstra, Willem van der Horst
Collectie: 25
Volume: 25
Nummer: 1
Pagina’s: 13-14
Documenten
recensi e tatie en incorporatie van nieuwe leergebieden nederlands als tweede taal onderwijs in de eigen taal tweetalig onderwijs aanpassing van bestaande leergebieden nederlands als eerste joop dijkstra taal niet taalvakken en de relaties tussen nieu we en bestaande leergebieden willem van der horst prioriteiten algemene verbeteringen priori teiten betreffende intercultureel onderwijs het meta instrumen t taalbeleidsprioriteiten en de eindbalans alle elementen die in deze delen aan de orde komen en dat zijn er heel wat kunnen van belang zijn voor het nadenken over taalbe piet litjens het meta instrument instrument om leidsmaatregelen daarmee zet de auteur te een taalbeleid op een school te evalueren en te ont recht een breed spectrum neer taalbeleid voor wikkelen slo enschede 1993 1 4o blz f 15 meertalige leerli ngen gaat over voorzieningen inzake het onderwijs van taal en het onderwijs in taal kortom het betreft het totale onder onlangs verscheen bij s l o het meta instrument wijs waarmee scholen met meertalige leerlingen voor de praktijk biedt dat brede spectrum taalbeleid kunnen evalueren en ontwikkelen een zeer produktief kader enerzijds ordent het joop dijkstra directeur van de rotterdamse de innovaties van scholen uit het verleden protestants christelijke basisschool savornin met name veel scholen die deelnemen in het lohman en willem van der horst projectlei onderwijsvoorrangsbeleid hebben immers op der van het rotterdamse deltaplan taalbeleid vele onderdelen hun taalonderwijs aangepast bespreken het instrument op grond van hun of het nu gaat om het curriculum de leer ervaringen ermee in het schooljaar 93 94 middelen evaluatie instrumenten of de des kundigheid van leraren de afname van het opze t meta ins trument zet al deze aanpassingen in een taalbeleidsperspectief het honoreert als het het meta instrument is een evaluatie en diag ware die inspanningen en maakt de school nose instrument waarmee scholen hun taal duidelijk dat het bij taalbeleid niet per definitie beleid in kaart kunnen brengen en beslissingen gaat om totaal nieuwe innovaties kunnen nemen ter verbetering ervan deze anderzijds laat het brede spectrum natuurlijk beslissingen kunnen een plaats krijgen in een op elke school een aantal onuitgewerkte ele meerjarig taalbeleidsplan menten zien via deel 4 prioriteiten kunnen het katern bevat een inleiding een hoofd deze worden geordend in een meerjarige stuk over schooldiagnose een handleiding en schoolaanpak van taalbeleid het instrument zelf het instrument is in feite een grondige po ervaringe n ging om all e informatie en afwegingen die voor taalbeleid van belang kunnen zijn helder in rotterdam hebben ai scholen met meerta te maken en te ordenen het bestaat uit vier lige leerlingen in 199 2 1 993 ervaring opge delen daan met het meta instrument zij hebben een deel waarmee een profiel van de school gedurende het gehele schooljaar samen met de wordt opgesteld de school als organisatie de schoolbegeleiding het instrument ingevuld en context van de school de school als onderwijs de resultaten van hun analyse omgevormd tot inste ll ing een taalbeleidsplan enige e rvaringen het intercultureel onderwijsbeleid curricu afname van het instrument vergt ongeveer 4 lum onderwijsleerpakketten evaluatie instru gesprekken van 3 uur en levert verschrikkelijk menten deskundigheid begeleiding veel informatie op de kwaliteit van die infor het taalbeleid waaronder adoptie implemen matie hangt natuurlijk af van degene die d e 1994 i m oe r 13 vragen beantwoordt meestal kan een direc tenslotte moet worden benadrukt dat met teur samen met een schoolbegeleider de mees afname van het meta instrument geen taalbeleid te informatie leveren is gerealiseerd de auteur waarschuwt ook zelf toch is het nuttig om soms anderen in school voor deze mogelijke misvatting het meta in bij de invulling te betrekken bij specialistische strument kan de school leiden naar innovatie onderdelen bijvoorbeeld onderwijs in eigen prioriteiten maar die moeten vervolgens wel taal kan dat extra informatie opleveren bo worden geconcretiseerd in een plan van aan vendien wordt op die manier vroegtijdig pak en daarvoor is meer nodig dan het meta zichtbaar dat taalbeleid een zaak van iedereen instrument biedt andere katernen die in de in school is reeks meertaligheid en taalbeleid verschijnen vullen in dat opzicht het meta instrument aan de omvang in kwalitatieve zin kan voor maar ook schoolbegeleiding is bij die concre sommige scholen problematisch zijn de vraag tisering van prioriteiten en bij de uitvoering bijvoorbeeld naar het schooloordeel over de ervan onmisbaar relatie met het schoolbestuur vinden niet alle scholen relevant voor taalbeleid wat algeme c on c lu si e ner geldt dit voor deel 2 intercultureel on derwijs door de auteur wordt een schoolvisie met bovengenoemde kanttekeningen is het op intercultureel onderwijs beschouwd als meta ins trument zeer waardevol gebleken om het grote kader waarbinnen taalbeleid vorm dat het overwegingen en maatregelen voor de krijgt door scholen wordt deze relatie niet al scholen maar ook voor schoolbegeleiders tijd gezien als gevolg waarvan zij zeker in eer ordent het taalbeleidsplan dat vervolgens ont ste instantie geen maatregelen op dit thema staat is bovendien automatisch toegesneden op overwegen de school zelf en dat is van groot belang want te lang hebben we vertrouwd op standaard heel moeilijk voor scholen en schoolbege oplossingen voor all e scholen met meertalige leiders is wel de gevraagde analyse van het on leerlingen van belang is ook dat met een taal derwijs in de niet taal vakken moeilijk om beleidsplan voor een aantal jaren de taalbe dat deze analyse een fijnmazig inzicht vraagt in leidsinnovaties van de scholen globaal vast de comple xi teit van taaltaken voor tweede staan het is onze stellige verwachting dat dit taa ll eerders moeilijk ook omdat niet zonder gegeven voor scholen ook rust oplevert om meer duidelijk wordt op welke manier deze dat discussies over ad hoc oplossingen energie complexiteit vervolgens verminderd kan wor vreten en die rust zou wel eens heel produk den gebruikservaringen zull en moeten dui tief kunnen blijken te zijn delijk maken of hier aanpassingen van het in strument noodzakelijk zijn het uiteindelijke taalbeleidsplan dat een school ontwerpt is mede het resultaat van oor delen van de school over de effectiviteit van het bestaande taalbeleid is verbetering nodig het meta instrument vraagt bij diverse onder delen naar de taalvaardigheid van leerlingen dat is belangrijk want de effectiviteit van taal beleid moet vooral worden afgemeten aan de leerling prestaties en ontwikkelingen daarin daa rom worden op rotterdamse scholen naast de afname van het meta instrument ook genormeerde taal toetsgegevens van het cito verzameld samen met de inhoudelijke gegevens uit het instrument maakt dit een onderbouwde discussie over taalbeleid op de scholen mogelijk 1994 1 moer 14