Het nieuwste boek van Quintana en andere jeugdliteratuur

koos fiawi n keis het nieuwste boek van quintana en andere jeugdliteratuur van ni ia nederlandse auteurs kun of kon je elk jaar wel een boek ver wachten dal zegt niet allijd wat over de kwaliteit thea beek man cn jaime dros bijvoorbeeld hebben een gestage productie evert hartman had die even eens qui wang is een totaal andere auteur we hebben na hei sucees volle de bavia nenkopung uit 1982 vijf jaar geduld moeten hebben voordat de man ver scheen en daarna zelfs bijna dubbel zo lang rvlaar wie zijn nieuvrste werk her boot van bod pa aardachtig leegt zal moeten toegeven dat zijn on geduld he loond nijp 611 p 88 89 las u rue enkele reacties op dit beek bod pa eeri rare snuiter mi verschijnt uil het niets rijdt als in t i 21 spa ghetti western hel langzaam het verhaal binnen vergezeld v an een waf cn een wolf en verdwijnt er niet uit voor we bijna 300 pagina s verder zijn met deze introductie slaagt quidleel11 er prima in om bod pa mythische proporties te geven waxinee het hele verbaal meteen uitgetild is boven het niveau van een verslag van gebeurtenissen die zich ooit ergens hebben afgespeeld een enigszins ervaren lezer voelt diieet hier is meer balli dc hand opletten hier komt geen verhaaltje maar een modem epos min of meer dan het hoek is terecht naar bod pa vernoemd hij is als sjamaan geroepen door de vader van pellegrin om deze lichamelijk en geestelijk steviger op zijn be nen te doen staan dras ben je geneigd te denken dat het genezingsproces van pellegrin door bod pa consequent pelgrim genoemd de leidraad van het boek zal zijn als dat al zo is dan vergeet je dal al lezende toch voortdurend door dat bod pt zelf zo n intrigerende figuur is en bovendien is het verhaal tolaal gericht op de verhouding van die tree er is bijna niets wat daarvan afleidt of het zouden de kleinere pisod over f ellep idas vader moralen zijn maar die zijn alleen weer van belang in zoverre ze de achterg vim bod pa verduid lijken en verklaren wam pellegrins vader dignis hulp heeft ingeroepen bod j is een rare snuiter zei ik hij is lijk niet alleen blind en kreupel hij is ook een onoverwinnelijk zwaardvechter en een niet onder de tafel te krijgen drinkebroer hij is wijsgeer maar ook verlener van tg onlogische 21dekch3 en en zanger van raadselachtige liedjes hij zou het in her smdiehuis goed doen want hij geeft nooit rechtstreeks antwoord zijn methr xlc is kenne lijk pellegrin zo confronteren met de wereld en hem veer in veel raadreis stellen dat deze min of meet gedwongen wordt out zelf oplossingen en ant woorden te bedenken fascinerend vond ik de verslagen vande eindeloze tochten die beiden maken door de woestijn tijdens welke tochten pelllegrin wordr wijsgemaakt quintana levert pracbiige hchrijvingen de steppen en woestijnen van cell waal azie een nomadcnstam ergens in dc middeleeuwen confrontaties niet legendarische tegenstanders die alleen maar willen kiezen tussen bod pa ver 56 hawinkels het nieuwste boek van quintana en andere jeugdliteratuur slaan en de dood lang e gesprekken tusse n meester en leerling waari n de meester het verdomt om antwoorden te geven maar juist ieder mogelijk ant woord weer ondergraaft dit alles larderend met oeroude mythologische verha len voor pellegrin om gek van te worden voor de lezer zeer intrigerend aan het eind van de lectuur weet de lezer echt zeker dat het hele boek alleen maar om bod pa leek te gaan waar het in werkelijkheid om begonnen is ge weest is wat quintana pellegrin en in diens voetspoor de lezer heeft laten ondergaan nadenken over het leven en deszelfs zin prachtig dit is het zoveelste voorbeeld van een boek dat uitgegeven is als jeugdboek maar dat zonder enig bezwaar als een normale roman voor volwassenen dus op de markt gebracht had kunnen zijn de scheiding tussen jeugdliteratuur en literatuur voor volwassenen blijkt ik zeg het nog maar eens een keer in een aantal gevallen theoretisch te zijn en dat is buitengewoon spijtig want me nig volwassen e zou aan de wereld van bod pa een enome geestverruimin g kunnen overhouden een kleine anekdot e te r adstruering va n dit standpunt mij n dochter kom t thuis van een managementcursus met veel hoge pieten van een multinational haar eerste vraag luidt papje hebt een tijdje geleden verteld over een soort filosofieboek iet s met sofie of zo ik heb daar zoveel positiefs over gehoord tijdens de cursus dat wil ik nu ook wel eens lezen heb je dat nog waarop vader heel tevrede n over zoveel gelij k uit volstrekt onverwachte hoek vol daan de wereld van sofie uit de kast haalde besproken in tsjip 5 1 het lied van de raaf de vraag was natuurlijk dus het beste wat een mens kan doen is doodgaan geen alledaagse thematiek je denkt dan al gauw da t het boek waar dit het thema van lijkt wel loodzwaar en moeilijk te verteren zal zijn maar dat valt reuze mee bijna zou ik zeggen integendeel het lied van de raaf va n per nilsson is vanaf het begin tamelijk en verderop zelfs erg spannend het gaat om een man die zich tooit met diverse namen die in verschillende ta len raaf betekenen hij verkondigt ee n zeer pessimistische boodscha p e n brengt een aantal jonge mensen uit wanhoop tot zelfmoord david een ge adopteerde thaise jongen van ongeveer 14 jaar in zweden wordt met een van deze onverklaarbare zelfmoorden geconfronteerd en probeert de waarheid te achterhalen het verhaal geeft zijn wederwaardigheden weer inclusief een eer ste echte verliefdheid en brengt een ontknoping kaler dan zo kan ik het niet weergeven spannend is het zeker de afloop vind ik nogal onbevredigend wel erg snel afgeraffeld maar ik denk dat leden van de doelgroep dat niet erg vinden een ander bezwaar dat ik tegen het boek heb is dat er nogal wat onverklaar bare gebeurtenissen onverklaard blijven die raaf weet en doet dingen die de argeloze lezer doen vermoeden dat hij een soort duivel is maar aan het eind van het verhaal treedt die raaf op en wordt hij als een gewoon maar wat ex treem mens gepresenteerd de onverklaarde gebeurtenissen blijven voor mij althans zo in de lucht hangen als ik het door leerlingen zou laten lezen zou een van mijn opdrachten zijn zoek eens uit of wat bij eerste lezing onver 57 hawinkels het nieuwste boek van quintana en andere jeugdliteratuur klaarbaar lijkt dat ook echt is als antwoord op dat pessimisme van de raaf zeg t een van de andere persona ges aan het eind op de vraag wat is de zin van de mens waarom bestaan wij da t is een makkelijke vraag de zin van de mens is om te leven om te leven en mens te zijn en om dat niet te vergeten verde r niets zo een voudig is het mij lijkt datje daar met een klas wel een uurtje over kunt filosoferen vannacht op zee van frances temple een ontdekking ik had nooit van frances temple gehoord toen ik dit boek in handen kreeg er is oo k niet veel ove r haar bekend d e uitgever meldt z e groeide op in de vs virginia en in frankrijk was onderwijzeres en later als lid van het vredescorps assistent verloskundige in west afrika en vietnam daarna ging z e weer voor d e klas staa n en boeken schrijven i n 1994 ver scheen haar eerste boek over een jongen die om politieke redenen met zijn moeder en zusje moet vluchten uit el salvador vannacht op zee vertelt het verhaal van een groepje mensen dat uit wanhoop vlucht vanuit haiti naar miami president aristide is verdreven en de macou tes hebben het weer voor het zeggen zij terroriseren het eiland bedreigen mishandelen of vermoorden ieder van wie zij zelfs maar vermoeden dat hij een aanhanger van aristide zou kunnen zijn of di e niet volgzaam het militaire regime steunt er is geen werk en geen voedsel e n de scholen mogen alleen maar open blijven als de onderwijzers zich geheel aanpasse n aan de lijn van het regime paulines oom bouwt in het geheim een boot om te vluchten en wanneer de militairen er lucht van gekregen blijken te hebben vlucht hij met enkele fa milieleden de zee op uiteindelijk landen zij op de kust van florida en belan den in een vluchtelingenkamp als het ooit waa r is dan zeker hier de weergave van de korte inhoud doet volstrekt geen recht aan dit boek het is pakkend geschreven en spannend om te lezen in de wederwaardigheden van de personages hun gesprekken en him gedachten wordt de uitzichtloze situatie helder opgeroepen mij lijkt dat kinderen vanaf een jaar of 12 dit boek met plezier kunnen lezen het perspectief bij pauline maakt identificatie voor hen eenvoudig de perso nages zij n ne t genoe g uitgewerk t o m geen poppe n t e blijven he t boe k schreeuwt er als het ware om dat onze nederlandswlaamse situatie wordt ver geleken met de haitiaanse aan het eind staat een korte schets van de situatie op haiti tussen 91 en 93 en de situatie nu die ietsje beter is het laatste boek van d e inmiddel s overlede n temple de pelgrimsschelp lemniscaat 29 50 is een historisch verhaal uit de middeleeuwen het ver telt het verhaal van elenor en heer thomas fjenor is aan thomas uitgehu welijkt maar heeft nog helemaa l gee n zin in een huwelijk gelukki g blijk t thomas bij terugkeer van zijn kruistocht in 1299 ook geen zin te hebben om direct te trouwen en zeker niet met dat wicht hij heeft tijdens de kruistocht zoveel schokkende ervaringen opgedaan dat hij nogal wat tijd meent nodig te 58 hawinkels het nieuwste boek van quintana en andere jeugdliteratuur hebben om zijn evenwicht te hervinden dat zijn geloofsgenoten to t zovee l gruwelijkheden in staat waren heeft hem diep geschokt vader gregory de dorpspriester die tevens de vertrouwensman is van henor besluit hen samen op bedevaart te sturen naar santiago de compostel a o m namens het hele dorp boete te doen gelukkig voor henor en tot opluchting van thomas verplicht hij hen tot het afleggen van een gelofte van kuisheid het verhaal doet verslag van hun tocht en hun geestelijke ontwikkeling di e hen steeds dichter bij elkaar brengt de reis biedt de auteur de gelegenheid om veel details over land en volk van frankrijk eind 13 e eeuw te geven op har monische wijze gelardeerd met allerlei informatie over geloof en pelgrimeren en de plaats daarvan in de middeleeuwse samenleving dat gebeurt geinte greerd in de vertelling zo dat het daar een onlosmakelijk onderdeel van uit maakt ik had net de doge ring van venetie van thea beekman nog eens ge lezen en ik denk dat er een alleraardigste opdracht voor leerlingen zi t in de vergelijking van de natuurbeschrijvingen bij beide auteurs persoonlijk heb ik het meest genoten van de langzaam groeiende toenadering tussen henor en thomas daarom denk ik ook dat meisjes er net zoveel ple zier aan kunnen beleven als jongens wie dit niet leest het mooiste boek heb ik dit keer voor het laatst bewaard gebr van ted van lieshout gaat over twee broers marius en luuk marins is een halfjaar gele den gestorven aan een veel t e laat onderkende zeldzame ziekte zijn moeder geeft te kennen de volgende dag al zijn spulletjes ritueel te gaan verbranden luuk die dat niet helemaal begrijpt besluit om marius dagboek t e redden om op die manier tenminste een bewijs van diens bestaan over te houden hij neemt zich voor marius privacy te respecteren en het dagboek alleen te ge bruiken om op de lege bladzijden zelf te schrijven maar gaat natuurlijk door de knieen en gaat marius zijn aantekeningen lezen die blijken voornamelijk over luuk te gaan waarop deze naturlijk gaat rea geren zo ontstaat een posthume dialoog die heel boeiend is marius komt op deze manier weer centraal te staan in het leven van luuk die zich de laatste jaren een beetje van marius had afgekeerd hij had namelijk ontdekt dat hijzelf homo was maar ook dat marius het ook was luuk heeft zich daardoor schuldig gevoeld want hij meent het verkeerde voorbeeld gege ven te hebben al schrijvende kan luuk zijn verwarde gedachten ordenen en mede daardoor helderheid krijgen over zichzelf en een soort verzoening met de dood van zijn broer bereiken gelukkig is van lieshout erin geslaagd zijn lezers geregeld de ontsnapping van de humor te bieden waardoor dit zware thema een allesbehalve zwaar boek heeft opgeleverd wie dit niet leest doet zichzelf tekort en wie zijn leer lingen dit boek onthoudt mag van liefdeloosheid beticht worden anton quintana het boek van bod pa querido 1995 34 9 0 per nilsson het lied van de raaf lemniscaa t 1996 29 50 frances temple vannacht op zee lemniscaat 1995 22 5 0 ted van lieshout gebr va n goor 1996 22 90 59