Documenten
annie eikelenboom m m v sip drijver kieuer het onderwijs in het nederlands aan anderstalige kleuters onderwij s pannekoeken lekker 1 voora f in de drechtsteden dordrecht sliedrecht pa pendrecht zwijndrecht en hendrik ldo am een gedrukt tijdschriftartikel is misschien wel bacht wordt het onderwijs aan anderstaligen ge niet de beste manier om ervaringen en belevenis coordineerd aangepakt voor zowel het openbaar sen over te dragen wij hopen echter dat we toch als het bijzonder onderwijs is er een groep onder de sfeer kunnen overdragen waarin we werken wijsgevenden in dienst van de gemeente dor toen we dit verhaal nog eens doorlazen vonden drech t we het een te stellig en het ander te zwak neerge een raad voor het onderwijs aan anderstaligen schreven daarom willen we drie opmerkingen waakt over de inhoud in die raad hebben onder vooraf maken anderen delegaties van schoolbesturen en buiten 1 wij weten het ook niet zeker we zijn nu vier landse oudercommissies zitting jaar bezig met anderstalige kleuters en we heb het voortgezet onderwijs in de drechtsteden ben het gevoel dat we op de goede weg zitten wordt ondersteund met drie internationale maar we hebben geen middelen om te bewij schakelklassen zie het artikel van koosje bou zen dat we op de goede weg zitten logne in dit nummer 2 alle kinderen zijn persoonlijkheden en ver in het lager onderwijs werken extra neder schillen derhalve onderling bij anderstalige landse marokkaanse spaanse en turkse leer kinderen komt er nog een cultureel verschil krachten bij want we werken met turken chilenen speciale leidsters voor anderstalige kleuters hindoestanen marokkanen etc die onderling werken tot nu toe alleen nog maar in de stad anderstalig en divers van cultuur zijn het is dordrecht dus heel moeilijk om over de anderstalige annie eike nboom is een van de zes teamleden kleuter te spreken van de zogeheten vliegende brigade sinds 1974 3 peuters en kleuters zijn naar ons land geko zij bezoekt net als haar collega s iedere ochtend men met een gezin mee zo n gezin wordt nog een drietal kleuterscholen en zij werkt er met sterk bepaald door de taal en de cultuur van groepjes van ongeveer vijf kleuters in een apart het moederland daarom zal het nederlands kamertje annie doet dit werk vier jaar sip drij voor deze kinderen nooit moedertaal worden ver co auteur is sinds zeven jaar coordinator van op grond daarvan willen wij de kleuters het ne de veertig extra leerkrachten in het kleuter en la derlands leren als gebruikstaal als tweede taal als ger onderwijs vreemde voertaal bovendien zijn we overtuigd 20 dat het taalprobleem wel belangrijk is maar voor reizen of uitgaan zonder reisdoel of voor je al onderdeel is van een veel wijder probleemveld plezier het is hen onbekend lees hierover ook de eerste paragraaf van eline bij voor zijn denk ik aan het volgende buntsma s artikel de kinderen worden al vroeg als kleine vol wassenen behandeld een kind van vier wordt 2 eerste ervaringe n rustig dwars door een drukke stad gestuurd met geld tas en opdracht om boodschappen ik werkte op een gewone kleuterschool daar te doen datzelfde kind kan ook de hele mid kreeg ik plotseling zes turkjes in mijn klas ze dag op de baby passen thuis als moeder weg waren erg eenzaam en ik had het daar moeilijk moet ze hebben al vroeg een serieuze taak in mee toen in dordrecht bij de vliegende brigade het gezin voor het kleuteronderwijs een vacature kwam ik heb verschillende leerlingetjes die al prach solliciteerde ik tig kunnen weven wat me in mijn eerste periode het meeste opviel was de onzekerheid van de kinderen som en langzamerhand krijg je dan een beeld van je migen die pas gearriveerd waren dorsten me niet pupillen ook door het contact dat je zoekt met eens aan te kijken omdat ik uit mijn vorige de ouders werkkring wist dat deze kinderen tijden in een neem bijvoorbeeld de ouderavond die we organi klas konden zitten zonder een steek vooruit te seerden geheel tegen de bedoeling in kwamen komen durfde ik mijn onderwijsdoelen te veran zowel de ouders als de kinderen en dan niet al deren ten opzichte van het gewone kleuteronder leen onze leerlingen maar ook hun broertjes en wijs primair stelde ik het geven van sociale ge zusjes natuurlijk zeiden de ouders gaan kin borgenheid als doel en al het andere was voorlo deren niet om zeven uur naar bed want s avonds pig voor mij bijzaak wordt het juist vaak gezellig en het is een gebrek in die beginperiode had ik ook nog geen leermid aan liefde voor je kind als je het op de gezelligste delen ik nam wat materiaal mee uit mijn oude momenten naar bed stuurt ik heb toen mijn pro klas geen denkspelletjes want die vooronderstel gramma snel veranderd de tweede helft van de len vaak ervaringen die deze kleuters niet heb avond heb ik een demonstratie les gegeven met ben zoals poppen de aanwezige kinderen vanaf twee jaar ieder langzamerhand ontdekte ik waarin deze kleuters een was trots en gelukkig ook ik verschillen van hun nederlandse leeftijdgenoot zo groeien je ervaringen en leg je langzamerhand jes op bepaalde gebieden zijn ze achter en op gemakkelijker contact zelf word je vrijer je ver andere gebieden voor wacht al bepaalde reacties je neemt maatregelen bij achterstand denk ik dan aan het volgende een vader die een huilend kind komt brengen no speelgoed is voor veel anderstalige kleuters dig je uit er die ochtend bij te blijven volstrekt onbekend verkeer is voor deze kinderen die vaak van 3 m ijn huidige praktij k het platteland komen erg druk tekenen knippen en plakken hebben de in eerste instantie probeer ik met de kleuters meesten nooit gedaan contact te krijgen daarna vertrouwen te winnen andere ervaringen met de elementen water is en pas in tweede instantie gaan we beginnen in het nabije oosten een kostbaar goed waar met het onderwijs in ons team hebben we een je niet mee knoeit nederland is het wonder ladder opgesteld volgens welke ons inziens de land waar het water zo maar uit de muur ontwikkeling verloopt komt ik laat ze er naar hartelust mee spelen 1 nonverbaal contact eerst oogcontact dan en plassen ze zijn verrukt van de kraan en ik speelcontact via knuffeldieren zoals poesjes ga met ze naar de wc teddyberen e d voor hen zijn dieren om te melken of om wol 2 verbaal contact bereidheid tot nazeggen van te krijgen of om je te vervoeren of als dat 3 het reageren op heel eenvoudige vraagjes wat allemaal niet meer kan om ze op te eten is dit een boek huisdieren zoals wij die hebben kennen ze 4 kleine opdrachtjes kunnen uitvoeren deze niet opdrachtjes worden zo mogelijk ingebed in 21 een totale activiteit bijvoorbeeld pak het pot het laatst heel vriendelijk meneer de agent mag lood ik nu doorrijden alstublieft abdulla liet zijn 5 het beantwoorden van vragen eerst nonver bord zakken en salueerde baal dan op den duur verbaal bijvoorbeeld zo schakel ik alle zintuigen zoveel mogelijk in je hoe oud ben je hoe heet je kunt beter een appel eten dan alleen maar een 6 compleet verbaal communiceren in zinnen appel zien je kunt beter een appel zien dan een in het allereerste begin ben je erg intuitief bezig appel tekenen je kunt beter een appel tekenen ik probeer te ontdekken wat een kleuter aantrek dan het woord appel uitspreken kelijk vindt zo is het ene kind dol op dieren en het andere prutst graag op de scholen heb ik een op geregelde tijden maak ik observatieverslagen kastje met allerlei spulletjes en zelfgemaakte spel daarbij ga ik uit van de volgende vier criteria letjes en er is altijd wel iets dat de aandacht a het aanwezig zijn van een vertrouwensrelatie trekt van een kind daar ga ik dan op door zowel verbaal als nonverbaal ik besteed erg veel aandacht aan het mimische b communicatie tussen anderstalig kind en leid deel van mijn spreken ster als ik op school kom maak ik meestal eerst een c communicatie tussen anderstalig kind en ne praatje met de leidster alvorens ik de kinderen uit derlandstalige kleuters de klas haal ik probeer een zo goed mogelijk d het algehele ontwikkelingsmoment van de contact met de leidsters te onderhouden zodat kleuter in de klas ik in mijn bijeenkomsten kan aansluiten op pro veel informatie daarover krijg ik van de leidster jecten die in de klas worden gedaan ik probeer de schoolgeschiktheidstests zijn voor deze kleu ook op de projecten vooruit te werken dan ters erg moeilijk vooral het verhaaltje navertel krijgt een kind alles wel twee keer maar dat is len niet erg de klas wordt dan vertrouwder he dat en dan lever je je kinderen af aan de lagere hebben wij bij onze juf al gehad ze kunnen dan school en je hoopt dan maar dat ze niet bij een al meedoen ze weten soms ook eens iets meer te strenge onderwijzer es komen want dan doen in ons team hebben we projecten ontwikkeld ze meestal geen mond open nederlandstalige momenteel hebben we er zes op papier u kunt kinderen trouwens ook niet ze aanvragen bij de afdeling onderwijs op het stadskantoor te dordrecht 4 tenslotte pannekoeken hartstikke lekker de thema s de boerderij lente ziekzijn beter worden e d vertonen in grote lijnen een concen ik voel me vooral een contactpersoon tussen trische opbouw bij het kind beginnen zijn eigen anderstalige kleuter en de leidster en de school en lichaam en van daaruit via de familie de klas de de ouders en de nederlandse kleuters ik werk school en de straat naar allerlei thema s die de ook wel eens expres in de hele klas ik organiseer verkende wereld steeds iets groter maken met de leidster projectjes over turkije of een in de projecten zitten allerlei excursies omdat ik middag vol spaanse dansjes en muziek het opdoen van nieuwe werkelijke ervaringen es en soms moet je weer stappen terug als de kleu sentieel vind dan gaan we met z n zessen in de ters op vakantie zijn geweest in het moederland bus een rondrit maken de chauffeurs zijn meest veel te laat terugkomen en weer uitsluitend an al wel zo vriendelijk dat ze uitgebreid het verhaal derstalig zijn geworden van de kinderen die een kaartje komen kopen dan denk ik maar weer deze kinderen hebben aanhoren en beantwoorden of ik neem ze mee niet zelf gekozen voor deze situatie ze zijn met naar mijn huis en laat ze alles zien wat ze willen de ouders hier mee naar toe genomen ze moes of we wandelen een brugwachter heeft eens ten en dan ben ik weer de lieve juf die aandacht voor ons de brug opnieuw opengedraaid en mijn speciaal voor hen heeft en die naar hen luistert of kinderen mochten meedraaien binnen het pro ze er nu vijf minuten over doen voordat er een ject verkeer neem ik als het zo uitkomt een zinnetje uitkomt of dat ze het meteen kunnen politie achtige pet mee en een spiegelei bordje zeggen dat maakt niets uit laatst stond een van mijn kleuters als klaar over tenslotte wat hebben die pannekoeken nu met midden op de rustige rijweg een wat oudere anderstalige kleuters te maken fietser wachtte al die tijd geduldig en vroeg op wie de draad van het verhaal gevolgd heeft za l 22 met die vraag zeker geen moeite hebben we ze met stroop en dat is een moeilijk natuurlijk we hebben ze echt gebakken en we woord hebben opgegeten hebben er over gepraat toen we de school uitstap pannekoeken lekker ten onderweg bij de kruidenier en bij de melk boer later op school bij het gasstelletje en toe n dordrecht 1 juni 1978 noten bunt marion hoboken en lia kaper teamlede n kleuterleidsters van dezelfde vliegende brigade 1 voor het praktijkdeel maakten we ook gebruik van 2 stadskantoor afd onderwijs anderstaligen kr 400 gegevens verstrekt in een interview door carla van de spuiboulevard 300 te dordrecht 23