Het welbevinden van de brugklasser

daan van alten begeleiding van de leerling het welbevinden van de brugklasser in het welbevinden van brugklassers blijkt de leerkracht een belangrijke rol te spelen er heerst veel onbehagen onder meer over de hulp die docenten onthouden aan leerlingen die met hun werk achterop zijn geraakt daan van alten werkt als leraar aan een scholengemeenschap naar aanleiding van zijn studie onderwijskunde aan de uva zoekt hij naar oorzaken van en samenhang in het wel bevinden van brugklassers onderstaand a rt ikel is een voorlopig deelverslag twee reacties per persoon zo was bijvoorbeeld van een onderzoek dat ik gedaan heb onder alle de eerste uitspraak op onze school heb je veel leerlingen van de school waar ik werkzaam ben denkvakken en weinig doevakken drie van de als scheikundedocent behalve de leerlingen heb vijf brugklassen beamen deze uitspraak met het ik ook ouders en do ce nten geenque teerd veel gemiddelde cijfer 7 5 daarnaast scoort de twee gegevens moeten nog verwerkt worden maar die de kolom veel lager wil je dat ook klas b1 van de brugklasleerlingen heb ik er voor dit a rt i geeft dan het cijfer 3 4 deze klas is erg ontevre kel uitgehaald den over de verhouding tussen denk en doevak we hadden toen juni 1982 op school vijf brug ken klas b4 een groep met een relatief hoog klassen met in elke klas ongeveer evenveel jon welbevinden geeft voor de wenselijkheid een gens als meisjes de onderzochte school is een ge 4 5 wel degelijk ook kritiek op dit punt dus wone scholengemeenschap voor vwo havo waar maar minder dan de leerlingen van 61 klassikaal les en voor alle vakken cijfers worden mijn bedoeling is over dit onderzoek tezijnertijd gegeven een uitvoerig verslag te schrijven nu houden we in de enquete heb ik de leerlingen en de ouders ons bezig met de vraag en de docenten 35 uitspraken voorgelegd en daarover hun mening gevraagd hun mening hoe bevalt het de brugklassers op hun nieuwe komt naar voren in de vorm van een cijferwaarde school ring van 2 tot 9 is deze uitspraak volgens u juist geef dan een hoog cijfer en tevens vindt niet erg best die conclusie mag ik wel trekken u wat in deze uitspraak staat wenselijk geef dan uit de gegevens van mijn onderzoek er blijkt veel ook een hoog cijfer op elk item kreeg ik dus onbehagen te bestaan bij alle leerlingen ten tijd e 43 van het onderzoek juni 1982 ik heb hen ge met andere gegevens van het onderzoek die ik in vraagd of ze zich op school vrij voelen of ze het drie categorieen onderbreng er gezellig vinden of ze op school wat van het le 1 de leerlingen zel f ven kunnen genieten 2 de invloed van docente n gezelligheid gaat nog wel dat scoort een klein 3 invloed van de schoolstructuur zesje een 6 om het in rapportentaal te zeggen daarna wil ik ingaan op enkele factoren die dui maar voor hun gevoel valt er zeer weinig van het delijk samenhang vertonen met de cijfers die de leven te genieten en voelen ze zich op school erg klassen gemiddeld behalen onvrij deze kritische houding wordt nog eens vervolgens vergelijk ik met elkaar de brugklas onderstreept door hoog genoteerde uitspraken met het laagste en die met het hoogste welbevin als de school beheerst mijn dagelijks leven en ik den hou weinig tijd over voor mezelf en ook de tenslotte nog iets over verschillen tussen jongens school is een soort opberginstituut voor jonge en meisjes ren de leerlingen oorzaak en samenhan g uit het onderzoek kan ik enigszins opmaken wat voor leerlingen een bepaalde klas bevolken alles terecht mag je de vraag stellen wat je met dit natuurlijk statistisch bezien wat voor leerlingen soort constateringen aanmoet zitten er bijvoorbeeld in de klassen met het hoog krijgen we op school de verkeerde kinderen of is ste welbevinden het blijken de leerlingen te zijn de school verkeerd komen de leerlingen uit de die thuis in het dagelijks leven gezin vrienden verkeerde milieusof maken ze verkeerde keuzen familie minder dan anderen te maken krijgen zijn de docenten zo vervelend met echt belangrijke dingen zoals werk loos ik wil proberen op een eerlijke manier te onder heid ziekte genezing ruzies en dergelijke het zoeken waar dat onbehagen vandaan komt of blijken de leerlingen te zijn die meer dan anderen minstens waar het mee samenhangt voor elke van de docenten verlangen dat dezen uitmaken onderzoeker blijft de moeilijkheid om rechte wat er tijdens de lessen gebeuren moet en ook conclusies te trekken vinden de leerlingen het dat die docenten hen moeten helpen als ze achter gezellig omdat de docenten zo n goede begelei zijn of als ze niet weten hoe ze hun huiswerk ding geven of geven de docenten goede begelei moeten doen ding omdat het een gezellige klas is men moet mijns inziens zijn dit de meer afhankelijke ook voorzichtig zijn met het aanwijzen van oorzaak meer aanhankelijke leerlingen minder nadenkend en gevolg over de wereld om hen heen men kan het de wat ik heb het voor dit artikel als volgt aangepakt onkritische kinderen noemen ze letten er niet zo per brugklas heb ik onderzocht hoe het er voor op of docenten tijdens de les wel boeiend genoeg staat met het welbevinden dat verschilt heel dui zijn of ze aardig zijn het welbevinden van deze delijk per klas de welbevindens van die klassen leerlingen is hoger vormen een bepaald beeld dat ik heb vergeleken bovenstaande geldt zowel voor jongens als meis jes daarnaast blijkt de kinderlijkheid van jongens in deze klassen ook uit andere uitspraken als behalve al je persoonlijke problemen is er jongens van een bepaalde brugklas nog niet het een probleem waar ieder kind mee te maken gevoel hebben dat de maatschappij hen nodig heeft en dat is al het wennen je moet wen heeft dat ze daar al moeten meetellen dan ver nen aan een grote en ander school aan do hoogt dat het algemeen welbevinden van die centen aan de nieuwe vakken en aan de an brugklas ook willen de jongens met het hoogste dere kinderen eigenlijk vind ik dat allemaal welbevinden dat hun ouders hen naar hun huis aan de ene kant niet erg aan de andere kant werk vragen en diezelfde jongens hebben niet be we je moet niet denken van alles is nieuw paald het idee dat hun ouders met hen belangrij en alles is anders je moet het eerst meema ke dingen bespreken ken het is net alsof je van de ene stad naar het gaat hier volgens mij om de echte kinderen de andere stad verhuist karin spontaan afhankelijk wat naief schatjes hoe meer een klas bevolkt wordt door deze kinderen 44 gemist als een docent een leerling niet helpt bij de laatste paar weken voor de grote vakantie achterstand dan zegt zo n leerling die docent begonnen we ons steeds groter en belangrij ziet me niet houdt geen rekening met mij neemt ker te voelen en we vonden dat alle ukkies mij in mijn situatie niet serieus het ongenoegen uit de eerste tweede derde vierde en vijfde juist over d it punt is het grootst in klassen met klas ons moesten gehoorzamen maar dat de de laagste gezelligheid den ze niet en dan gingen we een beetje hardhandig worden tegen die ukkies die vol schoolstructuur gens ons maar kleine onderkruipsels waren op school krijgen leerlingen veel huiswerk op martijn dat is bekend toch wordt die hoeveelheid door de verschillende klassen zeer verschillend ervaren de ene brugklas meent dat die hoeveelheid meer des te gezelliger ze het op school vinden na de dan gehalveerd moet worden terwijl een andere brugklas dus als die kinderlijkheid er wat af gaat vindt dat ze helemaal niet zo veel opkrijgt en zie je ook dat deze relaties veranderen soms zelfs minder ontevreden is de mate van onvrede hier omkeren het welbevinden van de brugklas wordt over loopt parallel met het algemeen gevoel van gunstig beinvloed door de aanwezigheid van on schoolonbehagen gecompliceerde kinderen die weinig met de grote een ander zeer zwaarwegend punt is de kritiek boze wereld en haar problemen worden gecon op de eenzijdigheid in de verhouding tussen intel fronteerd lectuele vaardigheden en het iets met je handen doen beverhouding tussen denkvakken en doe de docenten vakken zelfs de klassen met het hoogste welbe zijn de docenten tijdens de les aardig nemen ze vinden noemen deze verhouding onjuist wel is er de leerlingen serieus zijn ze behulpzaam als een verschil tussen de klassen onderling hoe meer leerling lessen gemist heeft dit soort aspecten men zich hieraan ergert des te minder vindt men van het docentenoptreden zijn van zeer groot be dat er op school iets van het leven valt te genie lang voor het welbevinden van de leerlingen ten deze samenhang geldt het sterkst voor meis voor aardig zijn krijgen de docenten van de leer jes jongens brengen het anders onder woorden lingen het cijfer 5 7 in de hogere klassen wordt hoe ontevredener de brugklasjongens over die dit cijfer nog lager niet om over naar huis te verhouding denken doen des temeer ze ook vin schrijven dus iets gunstiger worden docenten be den dat ze op school nutteloze dingen moeten le oordeeld op hun bereidheid de leerlingen serieus ren je hebt in je dagelijks leven dan weinig aan te nemen om naar de mening van leerlingen te die leerstof je komt er op school niet genoeg willen luisteren deze docenten instelling wordt achter wat je allemaal wel of niet kan genoemde door de leerlingen gewaardeerd met een zes hoe meningen en gevoelens lopen volledig parallel wel dat volgens de leerlingen bij lange na niet ge met de gezelligheid van de klas noeg is veel erger is het gesteld met de hulp die tenslotte nog een opvallende factor die zeer dui docenten geven aan leerlingen die met hun werk delijk en in nogal ernstige mate samengaat met achterop zijn geraakt doordat ze lessen hebben het welbevinden van de klassen dat betreft de gemist een klacht overigens van alle leerlingen heterogeniteit van de klas vinden de leerlingen op de hele school dat er in hun klas hele knappe en hele dom in alle klassen zeker ook in de brugklassen me leerlingen zitten is er op dat punt veel ver blijkt er een zeer nauwe relatie te bestaan tussen schil tussen hen ja dat vinden de leerlingen en het aardig vinden van docenten enerzijds en de dat vinden ze erg vervelend en dat zou veel min sfeer in de klas anderzijds hoe tevredener ze zijn over de docenten hoe prettiger ze het vinden op school het is dan ook ten sterkste aan te raden als de leraren kwaad zijn wordt er wat afge te voorkomen dat een bepaalde klas opgezadeld vloekt ga maar aan je moeder vragen zeg wordt met een te groot aantal als onaardig be gen ze dan of als die het niet weet moet je kend staande docenten een belangrijk punt wat maar naar de conrector gaan die weet het de docenten aardig maakt is de reeds genoemde vast wel frank hulp die ze geven aan leerlingen die lessen hebben 45 gen met belangrijke dingen let wel ze spreken mijn moeder wil mij naar het augustinuscol dat als wens uit niet als feitelijke situatie aange lege en de meester wil me naar de osb ik zien bij meisjes deze wens veel sterker leeft dan weet niet wat ik moet kiezen ik wil graag bij jongens mag je verwachten dat meisjes dus naar een l ts omdat ik kok wil worden of in hogere cijfers zullen behalen en dat is dan ook ze de bouw wil werken niels ker in brugklassen het geval zou het misschien zo zijn dat leerlingen die het op school wat be treft prestaties goed maken daardoor gestimu der het geval moeten zijn hoe meer verschil ze leerd worden om zich te gaan interesseren voor op dit punt in hun klas menen waar te nemen andere zaken dan huiswerk en repetities des te lager is het welbevinden van die klas blijk de brugklassers krijgen tijdens de zogenaamde baar vinden de leerlingen op de onderzochte studielessen onder meer huiswerkbegeleiding en school die heterogeniteit erg storend en ik denk ze worden veel meer dan leerlingen uit de ho dat dit ook niet verwonderlijk is het betreft een gere klassen door hun ouders op het doen van klassikale school waar klassikaal en frontaal huiswerk gecontroleerd opvallend is dat meisjes wordt lesgegeven en waar voor iedereen dezelfde weliswaar veel minder worden gecontroleerd normen gelden met name op het vlak van intel lectueel vermogen havo vwo de leerlingen maar dat de controle die er is duidelijk gekop moeten allemaal in hetzelfde tempo meekomen peld is aan het prestatieniveau van die meisjes de ouders vragen pas als die meisjes met slechte re en dat is zowel voor de langzame als voor de snel sultaten komen dat vinden die meisjes verve le leerling vervelend het zou interessant zijn de lend maar het lijkt niet door te werken op hun ze uitspraak voor te leggen aan leerlingen van een schoolwelbevinden middenschool of van een montessori lyceum de controle door ouders op de jongens is dus veel zou het daar anders uitpakken sterker maar niet gekoppeld aan cijfers blijkbaar vinden ouders het om welke reden dan ook cijfers altijd belangrijk om hun zonen te vragen of ze op een school waar voor alle vakken cijfers wor hun huiswerk gemaakt hebben den gegeven zijn die cijfers voor leerlingen ou verder blijkt zowel voor jongens als meisjes dat ders en docenten een belangr i jke aangelegenheid de huiswerkcontrole vooral toeneemt als de leer vergelijk je de versch i llende resultaten van de ling niet zozeer in een paar vakken echt slecht is brugklassen dan zie je niet veel samenhang van en in de rest nog goed maar wel als de resultaten cijfers met het welbevinden de klas met het laag over de hele linie niet erg sterk zijn ste welbevinden heeft zeker niet de laagste cij fers bij de jongens zie je nog wel iets van samen twee klassen vergeleken 61 en 6 4 hang bij v i er van de vijf brugklassen maar bij meisjes helemaal niet deze twee klassen zet ik even apart omdat ze zo ve rv olgens wijs ik op een karakteri stiek van leer tegengesteld zijn wat betreft het welbevinden 61 l i ngen die de hogere cijfers behalen in de brug klassen het z ijn die leerlingen die meer dan ande heeft het laagste welbevinden en b4 het hoogste welke andere omstandigheden vertonen deze re leerlingen willen dat ze in het dagelijks leven zelfde tegenstelling bij familie vrienden en dergelijke te maken krij het blijkt dan dat de leerlingen uit klas b1 zich laten kennen als mensen die thuis meer dan alle andere leerlingen meemaken op het gebied van half november kwam er ineens weer een werk loosheid ruzie ziekte en genezing en der nieuw begrip in ons leven proefwerkweek gelijke dit in tegenstelling tot de leerlingen van hoe kunnen ze het verzinnen om daar de b4 waar dat juist het minst het geval is de leerlin hele week proefwerken te geven in het be gen van 61 ergeren zich er het meest aan dat ze gin deden de leraren ook onnatuurlijk aardig maatschappelijk nog niet meetellen er nog niet maar na een paar weken kwamen de echte le nodig zijn en ook dat ligt bij b4 andersom b1 raren uit hun hol gekropen toen begon pas klaagt het meest over de school als opberginsti de school ans tuut b4 het minst de meisjes van 61 worden door hun ouders het 46 minst van allen gecontroleerd op het maken van zijn meer bereid zich te verdiepen in belangrijke huiswerk de 6 1 jongens voelen zich tijdens de levensproblemen in hun thuismilieu daartegen lessen het minst vrij d eze punten liggen voor de over hebben jongens meer de behoefte om in de jongens en meisjes van b4 precies andersom maatschappij al mee te tellen meer dan meisjes leerlingen moeten zich aanpassen aan de school willen ze verder gaan leren en ze hebben ook va zich inpassen in de schoolstructuur ze moeten ker een baantje het man vrouw rolpatroon zit er leren in het gareel te lopen mijn indruk en over blijkbaar al vroeg in tuiging is nu dat dit des te gemakkelijker gaat de jongens stellen zich afhankelijker op naar ou naarmate de leerlingen speelser ongecompliceer ders en docenten daarover heb ik al een en ander der zijn leerlingen die in hun leven al wat meer gezegd ze krijgen voor het gevoel van de leerlin hebben meegemaakt wat meer levenservaring gen ook meer hulp en controle en dan nog zijn hebben laten zich veel moeilijker in het systeem ze daar ontevreden over ook ten aanzien van passen en omdat de school dat nu eenmaal van boeiend lesgeven en het aardig zijn tijdens de les hen eist hoeft het ook niet te verwonderen dat sen komen de docenten er bij de jongens beter af het welbevinden van deze leerlingen op school dan bij de meisjes dat zal wel samenhangen met een stuk lager ligt het feit dat jongens slechtere resultaten behalen het ziet er over het algemeen naar uit dat jongens jongens en meisjes meer aandacht krijgen van docenten dan meisjes die meisjes zijn minder overtuigd van het nut van het welbevinden van meisjes is in de brugklassen de school meer dan de jongens vinden zij het een hoger dan dat van jongens de meisjes voelen zich opberginstituut dat hun dagelijks leven teveel vrijer en vinden het op school gezelliger overheerst het is bij ouders en leerkrachten bekend dat in de leeftijd van de brugklassers de meisjes in ont ik ben me e rv an bewust dat al deze dingen nade wikkelingvoorliggen op de jongens ze zijn gro re bespreking nadere doordenking nodig hebben ter serieuzer preciezer en ijveriger waarschijn en dat is dan ook precies de bedoel i ng van een lijk verklaart dat deels waarom meisjes steeds ho onderzoek als dit dat vooral docenten meer gaan gere cijfers behalen in de brugklassen dan jon zien met wat voor mensen ze bezig zijn en daar in gens de meisjes zijn ook meer sociaal voelend en hun werk rekening mee gaan houden mijn broer zegt dat het een leuke school is maar er zijn ook mensen die zeggen dat ze daar drugs gebruiken en weer anderen zeg gen dat het een rotschool is maar ik geloof pas in een van die praatjes als ik het met mijn eigen ogen gezien heb dus wacht ik nu maar rustig af carla 47