Documenten
annemie gevaerts op een aantal facetten van de taakgeri chte klaspraktijk gaan we in deze bijdrage dieper fes leysen in het werken met inleidende activiteiten instaps het geven van duidelijke instructie s jo van den hauwe bij taken het ondersteunen van cursisten door betekenisonderhandeling en het eva lueren van de uitge v oerde taak we hebben daarvoor een taak geselecteerd huis te koop uit d e syll abus ned erlands v oor and erstaligen nive au b halfgevorderden van het interfacul taakgericht werken me t tair centrum voor toegepaste linguistiek ictl het talencentrum van de ufsia uni volwassenen versiteit antwerpen waar we all e dri e wer ken2 deze taak wordt hieronder beschreven twee van ons hebben deze taak in hun cursusgroep in praktijk gezet de derde au teur woonde elke les bij hij noteerde het dat o o k in taakg e richt onderwijs alle leerkra chten lesverloop en zijn bevindingen in een obser hun eige n s te mp e l drukken op de lesse n die zij vatievers lag op basi s van deze gegevens en geven blijkt overduidelijk uit dit artikel twee de eigen erva ri ngen van de lesgeefsters wordt lesgeve rs nederlands aan a nders talige n binnen de verslag uitgebracht van het precieze lesver volwassenen e ducatie bouw den ee n taall es op aan loop van beide less en de hand van dez elfde taaltaak naast een bo el we organiseerden ac hteraf ook een groeps overeenkom ste n vie le n e r tussen de twee lessen ook gesprek onder de auteurs waa ri n we enerzijds behoorlijk wat ve rschill e n op te tek e ne n in dit de c oncrete le ssen bespraken ond e r andere artikel w o rden b e ide less en en docente n als suggesties voor aanpassingen maar ander uitgangspunt genomen voor een bo e iend relaas ove r zijds ook wat deze twee erva ri ngen ons in de praktijk van taakgericht onderwijs daarbij meer algemene termen kunnen leren over de do o rlopen d e aut eurs de ve rschille nde fase n van een praktijk van het taakge ri cht werken taakgerichte les vanaf de instap tot de proces ge richt e evaluati e en spitse n z e hun aandacht t o e beschrijving van de taa k op de inbre ng van de docent die nodig is om e en taakge richte l es niet alleen op papier maar ook in in het kader van het thema wonen worden de lev en sechte praktijk t e do en werk en d e auteurs de cursisten geconfronteerd met een taak zijn werkzaam bij h et interfa cultair ce ntrum voor rond de koopjeskrant de koopjeskran t is een toegepaste linguistiek r etl het talencentrum erg populair belgisch advertentieblad de van de ufsia univ ersiteit van antwerp en formule erv an is het omgekeerde van wat m ees tal het geval i s bij advertentiebladen adve rteren is gratis de krant zelf moet je wel dit artikel gaat over de praktijk van taak betalen ge richt werken we zull en het in de eerste tijdens d e le s werken de cursisten in vier plaats niet hebben over doel s te ll inge n en heterogene groepjes elk groepje krijgt een werkvormen om die doelstellingen te realise recent exemplaar van de koopjeskrant en voert ren maar wel over volwassen cursisten die twe e opeenvolgende taken uit aanvankelijk met taken worden gec onfronteerd en lesge doorzoeken de cursisten de koopjes krant en vers die hen daarbij ondersteunen we heb pluizen ze de adve rt enties onder de rub ri ek ben ervoor gekozen om in dit artikel de wonen uit omdat ze naargelang de rol die catego ri een te gebruiken die we in onze hun werd toebedeeld e en andere woning of dagelijkse onderwijspraktijk hanteren cursis geschikte meubels nodig hebben de tweede ten lesgeefster lesgever enzovoort ze kun taak bes taat uit het zelf ops te ll en van een nen naar be li even vervangen worden door advert entie voor diezelfde koopjeskrant de leerling studente docente leraar enzovoort studenten will en wederom afhankelijk van 316 moer 1997 6 koopjeskrant groep t groep 3 jullie zijn een engels gezin met vader jullie zijn een australisch gezin met moeder en vier kinderen jull ie ver vader moeder en vier kinderen jullie huizen binnenkort van londen naar hebben net een huis gehuurd in de antwerpen ju llie zoeken een woning buurt van antwerpen j ullie hebben en will en liefs t iets huren echter nog geen meubels en jullie willen zoveel mogelijk spullen twee opdracht i dehands kopen stel een lijstje op van geschikte wonin gen en noteer er de telefoonnummers opdracht i bij stel een lijstje op van de dingen die je nodig hebt en schrijf er de telefoon opdra cht a nummers bij van de mensen die je stel ook een adve rt entie op waarmee daarv oor gaat opbell en jullie je londense woning als vakantie woning will en verhuren opdracht 2 stel ook een advertentie op waarin je datgene vraagt wat je nog niet kon vinden groep 2 groep 4 ju llie zijn een ouder echtpaar ju llie jullie zijn een ouder e chtpaar jullie wonen nu in een groot huis dat ju llie vijf kinderen zijn de deur uit en e igendom is maar jullie willen verhui daarom verhuizen ju ll ie nu van een zen naar iets kleiners groot huis naar een klein comfo rtab el appa rtementje jullie oude meubels zijn opdracht i echter te groot ju ll ie zijn du s op zoek stel een lijstje op van geschikte wonin naar tweedehands meubels die wat gen en noteer er de telefoonnummers kleiner zijn bij opdra cht i opdracht a stel een lijstje op van de meubels die je stel ook een advertentie op om ju ll ie tweed ehands wil kop e n en s chrijf e r huis te verkopen de telefoonnummers bij van de men sen die je daarvoor gaat opbellen opdracht a stel een adve rt entie op waari n jullie je oude meubel s te koop aanbieden afbe elding i opdracht uit h e t c urs is t e nboe k ro nd h e t th e ma wonen hun rol een nieuwe eigenaar vinden voor uit deze ko rt e schets blijkt duidelijk een hun ove rto ll ige meubels of vo ri ge woning fundamenteel verschil tussen een taak en de afbeelding i is een kopie uit het cursisten meeste oefeningen in een niet taakge ri chte boek met de instructie per groepje aanpak in het laatste geval gaat het meesta l 1997 6 moer 317 om het inoefenen van elementen uit het lesverloop in groep i taalsysteem bijvoorbeeld een adve rt entie lezen en oordelen of een uitspra a k over de adver fase i instap de lesgeefster situee rt d e ze tentie waar of niet waar is of afkortingen uit les in het thema wonen waanrond al enk ele de advertentie koppelen aan vo ll edige woor lessen werd gewerkt zij vraagt de cursisten den uit een woordrijtje zelden gaat het om d ri e moeilijke woorden uit het semanti s ch wat men sen met taal doen de centrale rol die ve ld wone n te zoe ke n en daar ee n omsc h rij de taalelementen krijgen resulteert onvermij ving van te geven de stude nten gaan indivi delijk in een reductie van de talige werkelijk dueel aan het werk nadat de lesgeefster de heid waarin de cursisten terechtkomen na d e o pdra c ht heeft herhaald e n een voorbeeld les het gaat dan nog niet eens zozeer om het gegev e n ondertu ss en druppelen de laat gebrek aan authentiek taalmate ria al 3 als wel komers binn e n de instruc tie wordt voor hen om de geri nge werkelijkheidswaarde van de nog eens hern omen meeste oefeningen ook diegene die door de de le sgeefster loopt rond leest wat d e auteurs als communi c atief worden bestem studenten al s chreven stuurt bij geeft com pe ld mentaar op dit moment blijkt dat een curs is de taak die wij onze cursisten voor s chotelen te de opdracht nog niet begrepen he eft z e is wel uit het leven gegrepen aangezien de s ignale ert onde rtussen dat ze bang is voor het meeste van o nze c urs isten ne derlan d s l eren naderende examen een andere cursiste zit in omdat ze het buit en het leslokaal nodig haar moede rtaal haar dagboek bij te houd en hebben opteren we voor leeractiviteiten met geen woordenboek is haar ex c uus een hoge bruikbaarhe idswaarde en een zeer na ongeveer een kwarti e r legt de lesgeefster groot gehalte aan authentiek taalmate riaal en de oefening stil en vraagt de s tudenten uit dus voor een taakgeri chte a anpak uit de hun dri e b esc hrijvinge n de be s te te kiez en commentaren van onze cursisten blijkt dat ze elke c ursist leest haar of zijn beschrijving dat erg waarder en voor de anderen raden het woord waarover het gaat de l es geefster zet de woorden op het het lesverloo p bord na dit rondje zegt z e dat ze de and ere beschrijvingen komt c orriger en tijdens d e de lessen werden ge geven op het ictl dit volgende oefening talencent ru m verzorgt een programma ned er lands voor anderstalig e n dat bestaat uit inten fa s e 2 de taak het laatste woord dat s iev e curs ussen op d ri e niveaus beginners werd aangebracht is toeva llig tweede v er halfgevorderden en g evorderden elk niveau blijf in p ri n c ipe kun je de overgang me t elk be s taat uit 120 lesuren de doelgroep bestaat woord uit het semantisch veld wonen uit hogergeschoolde volwass enen uit ver maken ook een fornui s een luchter of e en s chi ll ende l anden een cursusgroep wordt tweedehands douchemengkraan kun j e in de gevormd door gemiddeld 15 cursisten in de koopjes krant vinden de le s geefs t er vraa gt hoe le ssen die we hier bespreken waren respectie de cursisten een tweede ve rblijf zouden zoe velijk 9 en 12 cursisten aanwezig ken als ze er een wilden kopen in de zoal s gezegd gaat het om een les uit h et koopjes krant wordt al s nel gesuggere erd de niveau voor halfgevord e rd en b niveau cur le sgeefster zegt dat ze een pak koopj e skra n sisten die aan deze cursus beginnen h ebben t en he eft me ege bra c ht een intensieve c ursus van 120 uren gevolgd de lesgeefster verdeelt de klas in gro epen en of stromen in via e e n in s taptoets ook de vraagt de studenten hun boek te nemen om cursus die ze hier volgen i s een intensieve d e instructie te l e zen zie afbeelding i avondcursus 12 uur per we ek de le s sen daa rn a loopt de lesgeefster langs de groepen vonden plaats in de zevend e week van de tien d eelt de kranten uit en controleert of de weken die de cursus duurde zoal s aangege instructie goed begrepen is ze deelt woor ven werd elke les gegeven door een van de d enbo e ken uit en een fotokopie van ee n bon auteurs telke ns in haar eig en cursu s groep u it de krant om een adve rtentie op te sc hrij ven zie afbeelding 2 de studenten werke n 318 moer 1997 6 ik adverteer steeds grati s opgelet i immo v ermeld sent de gemeente voertui gen v ermeld eer her merk von uw voertui g deze aeowa ns wo rden do edrvkt veroeat ie ori u e n odrp of h6hmnummer ni et ande rs verschijnt ie p rat r 011 e 1 4 man iere n om je g ratis zoeke rtj e door te geve n ik zoek mij n adv e rtenti e moe t versch i jn e n o nde r hoofd ru b riek nr ik bied aan rubrieken z o z onderrubriek nr geef het af aa n mijn zoekertje moet verschijnen in r ben slechts 1 4 u4l a u b e da blad ha n delaa r 0 mijn e igen reg ionale koopj esk rant na ti on aal a utokoo pjeskrant t koopjes krant idoa f mwl t d motok oopjesk ront na e a aw e 4d woonkoopjeskrant stuur het op na a r d koo e skwnt afsluit s afsluit s woensdag om 11 uur zaterdag om 11 uur afsluit dinsdag om 11 uur adressen z o z d ik ben pa rti kul ier e n bet aal niets 0 ik be n ha nde laa r en betaal x 600 bf rubriek 10 1200 bf deze gegevens worden niet afgedrukt vu l ze wel in o ud er s verschi jn t je advertenti e niet fax 0900 10660 n a a m leeftijd beroep x st roef nr postnr i i gemeente o eel 0900 1 0 600 telefoon l l i i i i i i i i i btw numme r afbee lding z formulie r voor het opgev e n van ee n advertentie in groepjes de lesgeefster loopt voo rt durend gevraagd waari n ze wonen v erschille nde rond ze coacht bemiddelt en bevraagt de soo rt en huizen komen aan bod een vill a een studenten ze leest ook de adve rt enties en rijhuis een appa rtement e en ho e khui s e t c e verbete rt die waar nodig tera de woorden die de cursi ste n aanbrengen en die aan bod kwamen in vori ge less en z et fa se 3 evaluatie na de pauze volgt e e n de les geefster op het bord als hulp voor de kort e evaluatie iedereen komt ko rt aan het cursist en bij het screenen van de koopjeskrant woord aan de hand van d e volgende vragen wat was ju llie situatie wat zochten en fase 2 de taak dez e lesgeefster heeft de vonden ju ll ie wel of niet wat vraag je in je opdrachten uit het cursi stenboek aangepast adve rtentie zoals het voorbeeld in afbeelding 3 illustreert de cursisten werken in paren ieder paar lesverloop in groep 2 krijgt een mapje met al het materiaal een blad met situatieb e schrijving en opdra chten n en fase i instap op een transparant staat de s een koopj es krant een adve rt enti eformulier volgende in vlaanderen zeer gangbare spreuk en de achtergrondinformatie over het huis elke vlaming wordt geboren met een bak zoals een plattegrond met de vers c hill ende steen in zijn maag wat wil dit zeggen er kamers een foto van d e gevel een indicatie volgt een kort onderwijsleergesprek vraag en van de li gging enzovoo rt antwoord elke vlaming wil een eigen huis eerst wordt gevraagd om de opdracht te bezitten kopen of bouwen zo komen de lezen en eventueel ui tl eg te vragen een paar cursisten verder op een huis huren renoveren groepjes gaan onmiddellijk a an de slag de of aanpassen aan een aantal cursisten wordt lesgeefster eist opnieuw de aandacht op om n a 1997 6 moer 319 g r oe p 2 1 situati e jullie zijn het gezin van interieurarchitect stephane de pauw stephane is getrouwd en zijn vrouw is zwanger van een tweeling jullie wonen in een verbouwde woning met 1 slaapkamer zie mapje dit huis zal in de toekomst wel wat te k l ein zijn het huis is ook niet echt handig er is een winkel op de benedenverdieping stephane wil de woning boven de winkel verhuren voor 20 000 bef in de maand zijn winkel wil hij houden stephane zoekt een groot huis met een tuin en met minstens 3 slaapkamers telefoonzone 015 of 03 het mag een oud huis zijn stephane kan het renoveren 2 opdracht a zoek in de koopjeskrant naar een vijftal geschikte woningen telefoonzone 015 of 03 maak een lijstje van deze woningen schrijf voor elke woning de kamers op en het telefoonnummer 3 opdracht b jullie moeten het huis boven de winkel verhuren maak een advertentie voor de koopjeskrani vul het advertentieformulier nauwkeurig in jullie vinden informatie over de kamers van het huis in het mapje voor de rest moet je een beetje fantasie hebben afb eeldi ng 3 vo orbee ld van een opdra cht in de twe ede les te ga an of de opdracht echt begrepen is twee krant verder moeten ze aankruisen of ze cursisten wordt gevraagd wat de opd racht is parti c ulier zijn of handelaar en hun personalia de cursisten werken aan de opdra chten noteren over het ge heel genomen worden sommige paren beginnen met de eerste op de formulie rtjes degelijk ingevuld dracht namelijk het zoeken van een a antal geschikte nieuwe woningen andere paren fase 3 evaluatie onder grote tijdsdruk starten met het op s tell en van de advertentie wordt een aantal paren gevraagd om hun een pa ar omzeilt het groepswerk ee n curs ist situatie uit te leggen en het huis dat zij het werkt aan opdracht n en de andere a an meest geschikt vinden te presenteren aan de opdracht b daardoor is er bijna geen interactie groep de advertentieformuliertjes worden bij dit p aar terwijl er bij de andere groepjes door de lesgeefster voor correctie meegeno druk v a n gedachten wordt gewisseld men naar huis het advertentieformulie rtje dwingt tot b e knoptheid de cursist e n hebben slechts een bespreking van leeraspecte n beperkte ruimte om hun woning zo aantrek kelijk mogelijk voor te stell en daarom wor tijd ens de nabesprekingen bleek dat deze den ze min of meer v erplic ht om afkortingen le s sen ons ontzettend veel kunnen leren over te geb ru iken voor de b es chrijving van de zeer uiteenlopende aspecten van taakge ri cht kamer s in het huis ze kunnen hie rvoor w e rken we beperken ons hier tot de vi e r t eruggrijpen naar de afkortingen die in de voor ons mee s t pregnante koopj eskrant gebruikt worden ze moeten bij het adv e rtentieformuli ertje ook aangeven in instaps wat letterlijk het eerste opvalt welke hoofdrubri ek en in welke onderru bij beide lessen is dat de les niet begint met de briek d e advertentie moet vers chijnen som taak zelf telkens gaat er een inleidende migen hebben problemen met het interprete oefening aan vooraf die niet is opgenomen in ren van de inhoudsopg ave van de krant ze het cursistenbo ek de lesgeefsters hebben met moeten aangeven in welke van de vijf ver deze oefening dezelfde dubbele bedoeling schi llende koopjes krant e n de advertentie moet ten eerste wordt de huidige les verankerd in opgenomen worden er is bijvoorbeeld ook een groter geheel in dit geval het thema een autokoopjeskrant en een mo tokoopjes wonen waa ri n onder andere een woorden 320 moer 1997 6 schatoefening met verdeelde informatie en het scheppen van een context waa rin die twee luisteroefeningen vragen oplossen bij taalvaardigheidstraining zo optimaal moge respectievelijk een luisteropname en een stukje lijk kan verlopen in die zin is het niet video aan deze taak voorafgaan er wordt toevallig dat dergelijke activiteiten nooit wor dan ook telkens expliciet verwezen naar de den opgenomen in cursistenboeken hoog vo ri ge les sen ten tweede is het de bedoe stens in do c entenhandleidingen ling om woordenschat in verband met het voor all e duidelijkheid wi llen we ste ll en dat thema te activeren bij de cursisten de instaps die we voorstaan geenszins samen vall en met een gangbare praktijk waarbij we menen dat onze aanpak niet kan zonder eerst als inleiding bepaalde structuren of dit soo rt inleidende oefeningen met een van woorden in all erlei d ri l of invuloefeningen beide of beide doelste llingen voor ogen in aan bod komen vooraleer de cursisten een het echte leven begint niemand zomaar dialoogje mogen na spelen wat sommigen plotsklaps zonder aanleiding of andere voor dan voor een taak aanzien afgaande context aan een taak met onze inleidende o e feningen proberen wij d ez e s itu aa nge zi e n in stap s ee n we ze nlijk ond erd eel atie te simuleren we roepen er de noodzake uitmaken van het onderwijsproces moet er lijke context mee op immers onze cursisten ook de nodige zorg aan worden besteed zijn een hele dag met andere dingen bezig zonder daar in te overdrijven zoals gezegd geweest en op deze mani e r kunnen zij er moet en taken centraal blijven staan het is inkomen of instappen daarom noemen maar omdat deze taak op het punt s taat dat we dergelijke oefening ook een instap daar we in onze praktijk meer aandacht kunnen naast wordt door het mobiliseren van achter besteden aan de kwaliteit van de instap en grondkennis en of het aanbieden van een toegegeven die kan wat de hier gepresen context voor de eigenlijke taak de uitvoe ring teerde lessen betreft nog flink worden verbe ervan positief beinvloed ten slotte helpen de terd instaps cursisten om de samenhang en de zo is de instap bij de tweede lesgroep elke progressie tussen de verschillende taken te vlaming wordt geboren met een baksteen in zien de leerlijn in een taakge ri chte cursus is zijn maag ongetwijfeld effectief om een heel voor cursisten immers minder duidelijk semantisch veld te activeren aan de and ere omdat cursisten vaak hun vorderi ngen meten kant is het een werkvoren die nauw aansluit in termen van nieuwe woordenschat of ni e u bij het ty pische klassen of k ringgesprek met we grammaticale stru cturen alle n a de l en e rvan d e l esgeefs te r n eemt ee n bij een taakgeri chte taalcursus die uitslui centrale rol in is dus het vaakst aan het tend een aaneenschakeli ng van reele of peda woord waardoor er minder spreektijd is voor gogische taaltaken zou zijn kunnen wij ons de cursisten de lesgeefster stuu rt het pro c es niets voorstellen taken mo e ten wel c entraal ook veel meer onder andere omdat zij een staan maar instaps en evaluaties zie verder agenda heeft zij is de enige die weet waar ze zijn evenzeer noodzakelijk aangezien bij naart oe wil welke woordenschat nog niet aan deze activiteiten meestal ook taal wordt de orde is geweest wanneer het genoeg is gebruikt zou je kunnen ste llen dat het hier enzovoort een agenda hebben is echter niet to c h ook om taken gaat taken zijn in wezen zonder ri sico s de verleiding is bijvoorbe eld niets anders dan al die dingen die mensen vaak groot om meteen verder te gaan zodra doen met het oog op het bereiken van een een cursist een stukje van die agenda aan bepaald doel een hek schilderen een b ri ef levert zonder voldoende na te gaan of ook schrijven een kilo appels kopen of de weg alle andere cursisten mee zijn vragen zijn stuk voor stuk taken van aver bij de andere instap is er geen sprake van dit maet van den branden 1996 p 9 dan ga agendaprobleem de meeste tijd gaat ook j e e r ec ht er aan voo rbij da t deze ac tivi t ei ten naar de cursisten die individueel werke n een andere functie hebben in het onderwijs deze oefening schiet dan echter weer zijn proces ze zijn niet p rimair ge ri cht op het doel voorbij door de hoge abstractie en oefenen van de taalvaardigheid maar wel op moeilijkheidsgraad een definitie geven van 1997 6 moer 321 groepe ri ng kan het best worden ondersteund bijvoorbeeld met behulp van gekleurde of genummerde kaartjes wie materiaal uitdeelt te rwijl hij de ins t ru c tie formuleert kan er vergif op innemen dat een aantal cursisten de instructie niet oppikt omdat ze al v ast aan het lez e n kijk en zijn geef instructie s ofwel voor ofwel nadat het materiaal is uitgede e ld in het laatst e geval krijgen de cursisten beter d e tijd om het mate ri aal te bekijken alvorens hun aandacht voor de instructie wordt gevraagd bij een taak die uit verschill ende rondes een moeilijk woord daardoor wordt slechts bestaat valt het te overwegen om de instruc een beperkt s tukje woord e nsc hat g e ac tiveerd tie p as te geven voor elke nieuw e rond e de ondanks het feit dat e r t e veel l es tijd in ins tru c tie voo r ee n volgend e ronde wordt beslag g e nomen wordt door deze oefening vaak veel eenvoudiger als de vori g e ronde is afge werkt door opdrachten e en voor een te instructies in een traditionele op woor geven kan ook het probleem dat in lesgroep denschat en grammatica gerichte cursu s zijn 2 werd gesignaleerd worden ondervangen instructies door de bank genomen erg een het curs istenpaar in kwestie had dan het voudi g vul in z e t in het imperfectum werk niet onder elkaar kunnen verd e len en wat is het meervoud van s c hrijf h e t tegen had wel moet e n sa menwerk en indien de ge s teld e taken zijn echter c omple xe vo ll edige instruc ti e toch vooraf wordt ge g e opdra c ht e n zeker op een meer gevorderd ven is het goed om voor een houva s t bij elke niveau bijgevolg is d e instru c tie ook niet in ronde te zorgen bijvoorbeeld door middel dergelijke ko rt e imperatiefzinnetjes te vatten van steekwoorden op het bord er mo e t informatie word e n gegeven over de is het nodig om een instructie mondeli ng te groepsindeling het mate ria al het taa lproduct geven als ze helder op papier staat controleer dat wordt v e rwacht hoe d a t product tot stand wel of de geschreven instructie is aangekomen mo et komen e nzovoo rt geef vooraf duid elijk aan ho eve e l tijd cursis wie taakgeri cht werkt b es t e edt in de voor ten krijgen het is niet zo prettig om tijden s bereiding best voldoend e tijd aan de manier het werk plots te horen dat je no g maar vijf waarop hij de instructie zal formuleren niets minuten hebt wee s niet te gul met tijd in i s namelijk zo frustrerend a ls tijdens de uit het echte leven moet e n de meest e taken voering van de taak veel tijd te moeten steke n onder nog veel grotere tijdsdruk worden in het bij s turen van d e v e rs chi ll ende groepje s uitgevoerd i s de tijdslimiet echt niet haalbaar omdat d e instructie niet goed i s begrepen dan kan nog altijd worden ingegrep e n zonde r de pretentie t e hebb e n voll edig te als het eindproduct wordt ing e zameld om zijn geven we op basis van onz e e rva ri ngen bijvoorbeeld v o rm correcties aan t e brengen met deze twee le s sen een aantal handvatt e n zorg dan voor e en antwoordblad bij onze voor een efficiente instru c tiefase niet al deze taak wordt gebruik gemaakt van het echte aanwijzingen zijn typisch voor taakge richt formulier dat d e ko opjeskrant gebruikt om een onderwij s z e dragen wel alle maal bij tot het advertentie te noter en slagen van een taakgeri cht e le s controleer of de instructie wel i s aangeko begin m e t de organisato rische aspecte n ver men houd er r ekening mee d a t niet ieder deel bijvoorbeeld eerst de groepj es immers een het vanzelfsprekend vindt om en publi c meestal moeten cursisten zich verplaats e n en ervoor uit te komen dat hij of zij de instructie dat geb eurt best eerst zodat elk groepje niet helemaal heeft begrepen al s het niet meteen na de instru ctie aan de s lag kan duidelijk is of de instructie door iedereen is taken in verschi llende rond e s impliceren begrepen kan een cursist word en g evraagd vaak een of andere hergroepe ri ng die her om ze nog eens te herhalen 322 moer 1997 6 betekenisonderhandeling als lesgev er ker wie weet wat x betekent want als zelf beg ri ps problemen oplo ss e n is weinig niemand van de groep s l e d en de bete kenis van effectief onderzoek onder andere van den x begrijpt dreigt het gevaar dat het werk in branden 1 995 he e ft aang etoond dat cursis ten and e r e groepjes moet worden s tilgelegd v ee l meer leren w a nneer ze bij voorkeur me t een eerste stap is altijd om te vragen of het elkaar onderhandelen ov e r die betekeni s hier en nu belangrijk is om de betekenis van taakge ri cht werke n en betekenisonderhan x te ke nn en niet a lle woorden zijn belang d eling gaan hand in hand dat blijkt ook bij rijk om e en taak tot e en goed einde te de uitvoe ri ng van deze taak waarbij er telkens brengen als dat wel het geval is kan aan de erg veel b e tekenisonderhandeling ontstaat c ursisten gevraagd word e n of de context hen d e cursisten ste ll en vlijtig hypothesen op met verder helpt of kunne n ze gewezen worden betrekking tot d e vele afko rtingen in de op onde rdelen die ze wel begrijpen zie ook adve rtenties van de koopj e skrant van averma et 1996 over de leerkrac ht als omda t een taak meestal in een groep wordt mediator zo w e rd in de e erste les groep uitgevoerd ligt het voor de hand dat groeps gevraagd naar de betekenis va n half open leden elkaar helpen met de betekeni s van he t bebouwing d e lesge e fster vroeg eerst w e lke materiaal wa a rm e e ze moeten werken mee stal woorden de c ursis t he r kende ze v roeg ook komen ze er zelf wel uit natuurlijk gebeu rt welk woord je in bebouwing kon herken het dan nog dat iemand of een groepj e een nen op die manier w erd de betekenis uitein beroep doet op de lesgeefste r om een beteke d e lijk door d e cursist z elf gevonden nisprobleem op te lossen bijvoorbeeld luxe afw luxe afwerking voll inge r kkn vo ll e evaluatie s een van de le sge efsters ve rtel dig inge ri chte keuken lee rkracht e n moeten d e dat ze in p ri ncipe na afloop van een taak bij dit soo rt taken wel over meer onderhan enkel een procesevaluatie doet hoe is het deli ngstechnieken beschikken dan de klassie gelopen wat vond je moeilijk waarom 1997 6 moer 323 wat heb je bijgeleerd wat kan je nu dat je voor de taak niet kon samen wordt gepro beerd om de vinger op de wonde te leggen wat moeten de studenten nog leren of oefe nen om deze taak probleemloos uit te voeren in het dagelijkse leven in taakgericht taalonderwijs is die evaluatie erg belangrijk zoals gezegd zijn ook de mees te c ursisten gewend hun groeiende taal beheersing te meten in termen van nieuwe woordenschat en grammatica vorde ri ngen in taalvaardigheid zijn voor hen minder dui delijk procesevaluaties kunnen hen helpen natuurlijk uit het leven ge grepen mensen om die progressie wel te zien verschill en er zijn dus heel verschillende anderzijds mag de productevaluatie niet reacties op eenzelfde situatie mogelijk wie worden verwaarloosd een taak werkt naar taakge richt werkt moet bereid zijn die ver e en bepaald product to e en cursisten ver schillen te aanvaarden en moet er op een wachten terecht feedback op de correctheid creatieve manier mee kunnen omgaan of d e kwalite it van dat pro du ct h et is echt er taalonderwijs is een complex gegeven wij belangr ijk om goed na te denken over een vinden een taakgerichte aanpak de be s te werkvorm voor die productevaluatie die manier om die complexiteit aan te pakken moet namelijk een meerwaarde hebben voor maar die aanpak is zeker geen tovermiddel het leerproces zo heeft het zoals van den die de c omplexiteit zou kunnen opheffen branden 1 996 terecht opmerkt geen zin een integendeel wie taakge ri cht werkt wordt discus si e die in verschi llende gro e pjes i s juist sc herper geconfronteerd met de vele gevoerd nog eens over te doen in plenum vers chi ll ende facetten van een leerpro c es die dat voegt niets toe aan het geleverde werk in elkaar bovendien wel eens voor de voeten de groepjes durv en lopen zoal s hopelijk duidelijk is geworden in onze ook bij onze taak is het de vraag wat de bijdrage is er geen a ll eenzaligmakende manier meerwaarde is wanneer de cursisten moeten om daarmee om te gaan lesgevers maken luisteren naar welke woningen elk groepje daarbij keuzen die meestal naast voordelen heeft gevonden dat probleem stelt zich bij ook nadelen hebb en zoals i s gebleken tijden s elke taak waar elk groepje tot een andere ons gesprek na afloop van de lessen oplossing moet komen in zo n geval kan op die manier is onze bijdrage ook het een werkvorm worden verzonnen met een verslag geworden van een alvast voor ons zeer toegevoegde waarde zo zouden bij deze taak boeiend proce s van onderwijsreflectie we groepjes met dezelfde opdracht samen kun hechten binnen ons team veel belang aan dit nen gezet worden met als opdracht om tot communic atieve proces ons onderwij s wordt een oplossing te komen de beste koop of er beter van en zoals we nog een s expliciet huur de leerkracht kan ook de product hebben kunnen vastste ll en taakge ri cht onder evaluatie zelf in handen nemen door even wijs geeft veel meer aanleiding tot dergelijke tueel achteraf feedback te geven op het gesprekken want elke taakge richt e les biedt product van elk groepje stof tot nadenken wat kan anders beter en wanneer je die aanpassingen een volgende b es lu i t keer doorvoe rt duikt er gegarandeerd weer iets problematisch op wie taakge richt werkt de taak die hier is gepresenteerd is wat ons leeft met imperfectie en onvoorspelbaarheid betreft uit het leven gegrepen de twee lessen waari n hij werd gebruikt waren dege lijk en hadden een hoog rendement en to c h waren ze heel verschill end maar ook dat is 324 moer 1997 6 noten en li teratuu r nora bogaert t met dank aan onze coll ega veerle frateur goedele duran voor de feedback naar aanleiding van de lessen en de conceptversies van dit a rtikel 2 we willen onze vroegere en huidige colle ga s op het ictl nva danken voor hun een grote doos aandeel in het totstandkomen van het lesma teri aal waa rvan we gebruik mochten maken de rol van explicitering in 3 wie taalelementen of zelfs taalfuncties als uitgangspunt neemt voor de ontwikkeling taakgericht onderwis van lesmate ri aal zal meestal teksten cr e eren in functie van die elementen authentiek taalmate riaal is m e estal te heterogeen met betrekking tot taalelementen en taalfuncties omdat het nu eenmaal met andere bedoelin in het traditione el taalonderwijs worden gramma ge n wordt geproduceerd ticarege ls en s trategieen vaak ee rs t afz onde rlijk 4 bron hiervoor vormt het tijdschri ft ik ga uitgelegd en inge o efe nd om pa s daarna geintegreerd b o uwen opknapp en en verbouwen lasne t e worden in communicatieve opdrachten in taak media office nv nr 201 jrg 2 5 juni 1 997 g ericht onderwijs wordt v eelal de omgek ee rd e weg bewande ld uit hun poging en om taal te b eg rijpen van avermaet p een innige omhelzing tus en te producere n in co mmunicatieve situaties leiden sen de les e n de wereld daarbuiten de rol van taalle e rders gaandeweg regels en strategi een af en de leerkracht in taakge ri cht onderwijs in het is door verder taalgebruik dat deze regels en vort werkgroep nt2 red taakge richt taal strategieen ver jnd worde n is er binnen taakge richt onderwijs ee n onmoge lijke taak deurn e plan o nderwijs dan g een plaats vo o r expliciete uitl eg van tyn 1 996 blz 2 2 7 26 7 regels en s trategieen toch wel nora bogaert e n van avermaet p k van den branden goedele duran b eiden v e rb o nden aan het steun taakge richt onderwijs theoretische uitgangs punt nt2 leuven belgie tonen wat h e t doe l van punten in von werkgroep nt2 red taak expliciteri ng kan zijn e n ho e e n wannee r die gericht taalonderwijs een onmoge lijke taak deur expliciteri ng taalverwerving kan ondersteun e n zij ne plantyn 1996 blz 9 20 doen dit vanuit hun erva ri ng met e en specifiek e van den branden k negotiation of meani ng in doelgroep anderstalige nieuwkom e rs maar hun second language acquisition a s tudy of p ri mary inzichten zijn ook bruikbaar voor taalleerders van sch o ol classes proefsc hri ft leuven xu leuven andere leeftijden e n nive aus 1995 van den branden k ieder zijn zeg werk vormen om productie van taa lleerders te in taakgericht onderwijs wordt taalvaardig bevorderen in von werkgroep nt2 red heid rechtstreeks opgebouwd via zorgvuldig taakgericht taalonderwijs een onmoge lijke taak geconstrueerde en geordende taken krijgen deurne plan tyn 1996 blz 1 e 1 1 6 de teerders de mogelijkheid om allerlei soor ten regelmaten te ontdekken in het taal aanbod dat tot hen wordt gericht naarmate bepaalde taalelementen prominenter aanwezig zijn in een bepaalde taak en over het taken aanbod heen is de kans wellicht groter dat ze door de teerder worden opgemerkt en aanlei ding geven tot het formuleren van een hypo these over hun betekenis of hun functione ringssysteem in dit artikel zullen we nagaan hoe docenten kunnen inspelen op dit spontane ontdek 1997 6 moer 325