‘Ik volg Russisch bij Tatiana Gapinska.’ Native speakers in het Vlaamse talenonderwijs

69 ik volg russisch bij tatiana gapinska native speakers in het vlaamse talenonderwijs veerle frateur ik ben al acht jaar in belgie en ik had nooit van deze opleiding durven dromen ik ben heel blij met dit project toen ik naar belgie kwam was het aanbod van taal lessen nog vrij beperkt er waren weinig mogelijkheden voor anderstaligen om te integreren en een kans te krijgen om werk te vinden volgens hun diploma ik heb russische taal en letterkunde gestudeerd waarbij russisch aan anderstaligen een van de vakken binnen mijn aggregatieopleiding was ik hoop dat ik na de oplei ding een job zal kunnen vinden als leerkracht russisch in het volwassenenonder wijs en ik hoop dat dit project niet beperkt zal blijven tot de muren van dit lokaal en dat nog velen na ons deze kans zullen krijgen tatiana gapinska terugblik op stapel te zetten zo kwam een vrij unieke samenwerking tot stand tussen lokale en n augustus 2003 ging het ictl regionale actoren zie figuur 1 1 binnen dit steunpunt taal en communicatie gloednieuwe initiatief stond de anderstalige van de universiteit antwerpen hierna taal leerkracht centraal de samenwerking ictl van start met een vernieuwend werd immers gestart volledig in functie van pilootproject het ictl ging in zee met deze cursisten en een cursistgeorienteerde vdab antwerpen om hoogopgeleide aanpak werd dan ook logischerwijs de lei anderstaligen voor te bereiden op een draad voor het project niet alleen de didac nederlands talige lerarenopleiding het tiek was studentgericht maar ook de rui scvo pesta lozzi uit antwerpen was graag mere visie en missie waar de partners bereid om daartoe een specifieke en aange gezamenlijk de schouders onder zetten paste lerarenopleiding voor anderstaligen vdab tewerkstelling op arbeidsmarkt andertalige taal leerkrachten scvo pestalozzi universitair talencentrum figuur 1 samenwerking gpb opleiding vakspecifiek nt2 tussen lokale en regionale actoren december 2005 nummer 2 35e jaargang 70 de doelgroep bestond uit anderstalige taal problemen preventief en curatief opge leerkrachten waarvan de meerderheid al volgd door sterke aandacht te besteden een aggregatiediploma van het thuisland op aan grammaticale en lexicale vormcorrect zak had en die allen de aspiratie hadden heid deden we op een consequente manier een nederlandstalig gpb getuigschrift2 te aan taalpreventie het is de maatschappelij behalen om hun moedertaal of een ander ke plicht van een universitair talencentrum vak te kunnen onderwijzen in het vlaamse om de taalproductie van hooggeschoolden onderwijs reele tewerkstelling in het neder op te tillen tot de taalvaardigheidsnormen landstalige onderwijs dat was dus de ultie die op de arbeidsmarkt en binnen de studie me eindbestemming context gelden daar worden vormvereisten nog zeer strikt gehanteerd een gebrekkige het ictl verzorgde daartoe een schakel taalvaardigheid of krompraterij zal snel een pakket nt2 dat vooreerst bestond uit een negatief halo effect scoren op de algemene extra intensief taalstoombad in de warme waardering van een werknemer of student zomer van 2003 taalmodule 1 tijdens en diens competenties en kwaliteiten deze training werden de vaardigheden van het niveau vantage b2 van het europees het beoogde eindniveau van taalmodule 2 referentiekader 2000 geconsolideerd en was het niveau effectiveness c1 van het tevens werden contexten thema s en spe europees referentiekader of het profiel cifieke woordenschat aangereikt inzake academische taalvaardigheid zoals de vak onderwijs onderzoek didactiek intercultu groep van de nederlandse taalunie het rele communicatie en diversiteit na deze omschrijft in het certificaat nederlands als voorbereiding waren de leerkrachten vol vreemde taal 2002 kortom het niveau doende slagvaardig om in september hun van de deelnemers werd opgekrikt van lerarenopleiding aan te vatten onafhankelijk naar vaardig taalgebruiker zoals het in het europees referentiekader tijdens het eerste semester van de leraren staat gedefinieerd opleiding bood het ictl hen nog een com plementair taalverrijkingsprogramma nt2 de einddoelstelling van het schakelpakket aan taalmodule 2 tijdens deze taalcoa nt2 in zijn geheel was zoals gezegd de ching werden taalvaardigheden en woor reele tewerkstelling van deze socio econo denschat verder uitgediept en verbreed misch kanszwakke doelgroep in het reguliere ook werden de individuele taalnoden en nederlandstalige onderwijs de lerarenoplei 35e jaargang nummer 2 december 2005 71 ik ben al vier jaar in belgie en ik ben heel blij dat ik aan het project kan deelnemen ik heb gedurende ander half jaar als verkoopster in een winkel gewerkt maar dat wil ik zeker niet levenslang hier in belgie blijven doen ik ben immers onderwijzeres lichame lijke opvoeding met de taal ondersteuning nederlands van het ictl en de leraren opleiding van het scvo pestalozzi zal ik meer kansen hebben om terug in het onderwijs te stappen mijn taal is nog zwak vind ding in combinatie met de taalondersteuning optimaliseerde ik zeker als ik het nederlands als de taal vaardigheden en de didactische deskundigheid van onderwijs en instructietaal zal moe de deelnemers en fungeerde als laatste springplank naar een ten gebruiken in de klas maar als ik begin met lichamelijke opvoe ding erkende plaats in het onderwijs dan kan ik misschien later nog verder doorgroeien in het onderwijs tanya petrova getuigenissen van de deelnemers uit bulgarije ik ben sinds 1999 in antwerpen eind juni zijn de eerste anderstalige taal leerkrachten na komen wonen twee jaar daarvoor twee jaar lerarenopleiding afgestudeerd de slaagkansen was ik als architect afgestudeerd in van de volledige groep worden zeer hoog ingeschat frankrijk en ben dan meteen naar intussen haalden we de banden opnieuw nauwer aan voor belgie gekomen toen ik met de taal geconfronteerd werd heb ik me daar een bijkomend evaluatiegesprek met de cursisten over hun twee jaar op geconcentreerd om te ervaringen en bedenkingen hun getuigenissen en com kunnen spreken schrijven en com mentaren bij de verschillende kwaliteitsaspecten van het municeren maar het was nog niet project kwamen uitdrukkelijk aan bod voldoende toen ik hoorde van het project ben ik me direct gaan inschrijven ik ben immers perfect in december 2004 werd het ictl immers door het departe tweetalig frans engels en binnen ment onderwijs en de europese commissie uitgeroepen als kort misschien wel perfect drie talig 1e laureaat voor het europees label voor innovatief in kameroen hebben we twee lands talenonderwijs de prestigieuze prijs ging uit naar dit project talen zoals ook de situatie is in belgie wegens zijn maatschappelijke relevantie en arbeidsmarktge toen ik naar belgie kwam was het onbegrijpelijk voor me dat een diplo richte orientatie het vormt dan ook een voorbeeld van good ma van frankrijk hier niet erkend practice in de hoop dat het zogenaamde multiplicatoreffect werd mijn diploma is nu wel erkend niet zal uitblijven misschien springt de vonk over naar ande maar ik wil deze opleiding afmaken re scholen en onderwijsinstellingen die hier inspiratie in vin omdat ik van plan ben om in de toe den om gelijkaardige initiatieven met eenzelfde bredere soci komst les te gaan geven maar aan gezien de maatschappij vlug vooruit ale en europese dimensie op het getouw te zetten gaat en het kan zijn dat de plaatsen beperkt zijn hoop ik toch mijn plaats in het onderwijs te kunnen vinden brigitte mewoli uit kameroen december 2005 nummer 2 35e jaargang 72 ik ben kunstschilder en dus wil ik sociale dimensie kunstleraar worden ik werk ook met multimediaprojecten ik zal sollicite gelijkekansenbeleid integratie van hooggeschoolden ren voor een job in het hoger onder wijs of aan een centrum voor volwas senenonderwijs het hangt ervan af geheel volgens het gedachtegoed van het diversiteitsplan wat de mogelijkheden zullen zijn en het gelijkekansenbeleid wil het project hooggeschoolde maar ik wil het zeker proberen als anderstalige taal leerkrachten binnen het nederlands talige het niet lukt kan ik met dit diploma onderwijsveld emanciperen en integreren het project geeft nog steeds aan het werk als taalleer een concrete invulling aan het gelijkekansenbeleid van het kracht native speaker engels het is in ieder geval een mooie kans vlaamse onderwijsveld omdat het zich volledig richt op de dat anderstaligen leerkracht kunnen optimale leer en ontwikkelingskansen van de deelnemers worden in plaats van bijvoorbeeld in en hen ondersteunt en stimuleert in hun onderwijsloopbaan de horeca te moeten werken zulke ook het recht op onderwijs zonder discriminatie of uitslui mogelijkheden krijg je niet makkelijk ting is een van de redenen voor het initiatief aangeboden in vlaanderen of mis schien zelfs in europa als je emi greert moet je je aanpassen integre emancipatorisch en herwaardering buitenlands diploma ren en emanciperen op sociaal en economisch vlak het project is voor de communicatie en taalvaardigheid van de cursisten ons echt een steun geweest in dat wordt ontwikkeld zodat zij in staat zijn zich te kunnen uit ingewikkelde proces drukken volgens de complexiteit van hun gedachten en vol michael laird gens hun intellectuele competenties het doel is dat zij zich uit de verenigde staten kunnen integreren in het onderwijscircuit volgens hun intel lectuele capaciteiten en volgens hun specifieke vakbe ik woon al bijna drie jaar in belgie en kwaamheid en deze vakkennis en knowhow op een ade ik heb voor deze opleiding gekozen omdat dat misschien de enige kans quate manier kunnen overdragen biedt om les te kunnen geven in een nederlandstalige school het lukt zo gaan we er niet aan voorbij de vakkennis competenties immers vaak niet bij sollicitaties als en kwaliteiten van anderstaligen in te zetten daar waar nodig leerkracht spaans als blijkt dat je en misschien zelfs wenselijk is de herwaardering van buiten geen nederlandstalig diploma hebt de taalvereisten liggen heel hoog de landse diploma s van hooggeschoolden vormt daar de eerste lerarenopleiding is erg zwaar maar als stap toe zo n duwtje in de rug om in de huidige kennis en je voldoende taalvaardigheid hebt talenteconomie de juiste professionele plaats te kunnen vin van bij het begin en als je het als een den is vaak geen overbodige luxe voor anderstaligen echte roeping beschouwt dan lukt tijdens de lerarenopleiding krijgen de deelnemers dan ook het zeker ik zal volgend trimester waarschijnlijk op een centrum voor administratieve begeleiding bij de gehele procedure om het volwassenenonderwijs in sint niklaas diploma van hun thuisland gelijkwaardig te laten verklaren een leerkracht spaans vervangen juan carlos arbeidsmarktgericht en maatschappelijke meerwaarde uit peru aan het einde of reeds tijdens hun studietraject gaan de leer tijdens mijn luisterstage was ik ver krachten als perfect twee of meertaligen aan de slag in baasd dat leerkrachten vaak nog vlaamse scholen of centra voor volwassenenonderwijs daar instructies geven in het nederlands onderwijzen ze hun moedertaal of een ander vak aan volgens de vernieuwde vreemde nederlandstaligen volgens de actuele en vernieuwde didacti talendidactiek is dat toch een taboe sche principes zo onderwijst sevil akin op dit moment turks 35e jaargang nummer 2 december 2005 73 aan het scvo talen antwerpen daar geeft zij eentalig en je geeft frans in het frans de doel taakgericht les aan een avondgroep beginners en een groep taal is de onderwijstaal toen ik les halfgevorderden binnenkort start zij bij pina project gaf in functie van mijn stage was ik integratie nieuwkomers antwerpen waar ze werd aangewor enorm verrast en de leerlingen nog meer ik legde alles in het frans uit en ven om promotie te maken voor nederlandse taallessen als de leerlingen waren daar heel ver integratie bevorderende activiteit ook virginie ducornez uit baasd over frankrijk combineert studie met werk aan een centrum voor ik vind het ook heel leuk dat ik nieuwe volwassenenonderwijs in herentals en geeft ook les in tal van technieken en didactische werkvor bedrijven ze wil ook lesgeven in het secundair onderwijs men heb leren hanteren want de klas sikale manier van lesgeven heeft intus waar ze vooral leerlingen met een halfgevorderde kennis van sen zijn beperkingen gedemonstreerd het frans wil begeleiden voor haar is het een uitdaging een talig les te kunnen geven aan beginnende taalleerders omdat brigitte mewoli uit kameroen ze totnogtoe vooral in gevorderde groepen werd ingezet ik geef al jaren vorming aan volwas senen en ik was dan ook heel blij aan het project te kunnen deelnemen europese dimensie omdat ik daardoor meer op een didactisch onderlegde manier heb verbetering kwaliteit vreemdetalenonderwijs in leren lesgeven vroeger doceerde ik vlaanderen op een heel klassieke manier en han teerde ik de frontale lesstijl nu inte greer ik groeps en duotaken in mijn het project draagt op een originele wijze bij tot de verbete lessen en maak ik de lessen interac tief met informatiekloven en info uit ring van de kwaliteit van het vreemdetalenonderwijs in wisselingen het was voor mij een vlaanderen en promoot daarmee een taalvriendelijk klimaat unieke kans om mijn jarenlange les binnen europa een van de grote troeven van het initiatief is praktijkervaring te professionaliseren de inzet van native speakers in het vreemdetalenonderwijs en mijn deskundigheid als vormer wie kan beter en authentieker een taal en cultuur overbren van volwassenen te verstevigen gen dan de anderstalige zelf dilek ozugodru uit turkije daarnaast vernieuwen de deelnemers hun pedagogische les volgen in een multiculturele visies en methodieken door een transnationale uitwisseling internationale groep is heel verrij van expertise praktijkervaring en de didactiek van hun kend en positief omdat iedereen zijn thuisland de deelnemers die meestal zelf perfect twee of eigen achtergrond en bagage aan drietalig zijn vormen zo een ideaal promotieteam voor brengt in de lessen het is voor ons talendiversiteit en meertaligheid in multicultureel europa een meerwaarde tot interculturele bewustwording het is ook heel posi tief dat we een positief beeld uitdra promotie van interculturele bewustwording in het gen van vreemdelingen in vlaande onderwijs ren want daar bestaat nog vaak en nog steeds een heel laag en negatief beeld over het is dan ook een goed project om anderstaligen of alloch de lesgevers en coordinatoren van het ictl en van het tonen zoals vaak wordt gezegd in scvo pestalozzi zijn vol lof over het enthousiasme en de een positief daglicht te stellen gedrevenheid van de cursisten om hoge toppen te scheren tanya petrova en daartoe hun leergierigheid naar taal en vakkennis ten uit bulgarije volle aan te boren niet alleen hun sterke motivatie werkt december 2005 nummer 2 35e jaargang 74 aanstekelijk maar ook het cultureel pluralisme van de dankzij dit project kunnen wij onze groep wordt door alle betrokkenen als zeer positief en sti taal onze kennis en onze cultuur uit mulerend ervaren de deelnemers worden zich bewust van dragen via ervarings en kennisuit interculturele verschillen qua taalstudiemethoden en didac wisseling tiek maar ook ruimer het is ook heel positief dat er later ook een vlaming in de klas is bijgeko men dat was heel verrijkend het het pionierswerk is zo succesvol gebleken dat ook vorig werkt ook minder stigmatiserend en schooljaar een nieuwe groep van anderstaligen in de lera meer aanmoedigend voor ons ren opleiding startte deze groep werd doelbewust allochtonen alle cursisten hebben gemengd met vlaamse deelnemers zo kan de interculture vaak dezelfde soort problemen onaf hankelijk van afkomst en achter le bewustwording nog meer worden uitgespit en verruimd grond stereotypen over culturen en en dan uiteraard niet alleen op het vlak van taalstudie maar rassen worden op die manier snel ook qua sociale maatschappelijke en culturele inzichten ontkracht als blijkt dat vlamingen en gelijkwaardigheid van de deelnemers is daarbij de kwintes anderstaligen gewone mensen zijn sens met dezelfde attitudes studievaar digheden en competenties de bonte mengeling van anderstaligen en vlamingen juan carlos vormt zo een mooie afspiegeling van de reele dagelijkse uit peru sociale leef studie en werksituatie de diversiteit van de groep is als het ware een vingerafdruk van een meertalig en multicultureel europa en een uitstekend micromodel van sociale samenhang een fraaie en wat aandoenlijke afsluiter van dit artikel zijn dan ook de woorden van een van de cursisten we zijn van plan om hier in belgie te blijven we zijn klaar voor vlaanderen maar is vlaanderen klaar voor ons veerle frateur ictl steunpunt taal en communicatie universiteit antwerpen stadscampus prinsstraat 13 2000 antwerpen veerle frateur ua ac be noten 1 met heel veel dank aan alle betrokken collega s van het ictl de vdab en het scvo pestalozzi en de cursisten 2 gpb staat voor getuigschrift pedagogische bekwaamheid het gaat om een tweejarige opleiding waarvan het einddiploma gelijkwaardig is aan een aggregatie diploma voor het secundair onderwijs in de reglementering inzake onderwijsbe voegdheid wordt immers geen onderscheid gemaakt tussen beide diploma s 35e jaargang nummer 2 december 2005