‘Ja kijk, mag ik dit zeggen…’

ring die van jan de vries o a in taalbeheersing zonder taalwetenschap in levende talen april 1977 nr 323 te veel gericht op procedures en die van anderen weer te veel taaltheoretisch van lint vindt dat dat allemaal moet kunnen hij stelt dan ook zeer algemeen taalbeheersing be studeert de vraag naar wat mensen doen met taal in een sociale context pag 7 en taalbeheersing moet ook de gebruikvoorwaarden van de pro dukten en van de vormen van taalverkeer be schrijven dat levert een normerende taak op pag 8 zeker bij een zo jong vak als taalbeheer boel sing is dat een juist standpunt het zou te ge makkelijk zijn om het object van het vak stevig in te perken om vervolgens te kunnen beweren dat besprekingen een heleboel onderwerpen niet in het vak passen het onderwerp van dit boekje een onderzoek naar de regels van het spel in tv interviews met den uyl is dan ook betrekkelijk uniek het zoe ken naar spelregels verwijst naar de wittgenstein wim van bee rs se opvatting van het taalspel van lint vergeet ja kijk mag ik dit zeggen echter in zijn onderzoekspraktijk dat kritische taalbeheersing niet alleen zou moeten onderzoe het is druk in de wetenschappelijke wereld met ken welke regels er bestaan maar ook hoe die re name in de wereld van de taalbeheersing na het gels institutioneel bepaald zijn als doelstelling werk van drop en de vries begint dat nu ook in noemt hij dat wel en hij brengt dat in verband groningen zijn vruchten af te werpen peter van met ethiek taalbeheersing is niet alleen een lint publiceerde het eerste nederlandse taalbe soort van reclamekunde pag 9 volgens hem heersingsonderzoek in boekjesvorm wat buiten een geluid uit de jaren 60 de interesse van het gebied van de vaardigheden valt ja kijk mag van lint in ethiek blijkt overigens ook uit een ik dit zeggen opmerkingen over de verbale apart hoofdstukje over ethische uitspraken van strategieen van een minister president en zijn on den uyl dervragers in elf televisie interviews van januari dat ik niet tegen mijn hoogleraar maar wel tegen tot maart 1976 bovendien kondigt hij nog drie mijn leerlingen mag zeggen he doe jij dat raam boekjes aan in de serie vlugschriften op het ge s effe dicht heeft alles te maken met hierarchie bied van taalbeheersing bij dezelfde uitgeverij autoriteiten enzovoort een kritische taalvaardig xeno een over vormen van taalverkeer een over heid zou juist zijn dat ik die regels wil en kan dialoogstructuren en een over verbaal geweld overtreden van lint noemt echter alleen vormen xeno is zoals ze zelf zegt een uitgeverij zonder van verbaal geweld ontoelaatbaar overtredingen winstoogmerk als reactie op de toenemende con van de regels als voorbeeld noemt hij gebruik centraties in de nederlandse uitgeverswereld ze maken van je machtspositie komt op voor het kritische boek dergelijke op maar wat worden mensen anders geacht te doen merkingen wekken natuurlijk verwachtingen over met hun machtspositie er geen gebruik van prijs en inhoud dat het goedkoop kritisch en maken niet alleen voor vakbroeders is hoewel het wat taai is om je door alle uiteenzet hoewel niet speciaal voor vakbroeders gaat van tingen over de gebruikte begrippen heen te wor lint in hoofdstuk 1 in op een juist voor vakbroe stelen het is wel geen wetenschappelijk geschrift ders interessant probleem zijn opvatting over het in de traditionele zin maar ook zeker geen jour vak taalbeheersing van lint vindt de opvatting nalistiek verslag zoals van lint op pag 5 aan van van eenveren en grootendorst object en kondigt bevat het boekje aardige observaties doelstelling van taalbeheersing in spektator 3 over verborgen vragen het vragen naar de beken 1973 74 te veel beperkt tot gericht op verbete de weg functies van de omhaal van woorden e n 32 hoe de regels van het vraaggesprek gehanteerd omroep we kunnen zeggen dat de analyse van worden van lint juist vanwege de wel bescheiden klaas wybo van der hoek schrijft een hoofdstuk maar toch ook kritische pretentie te veel op het je over de standpunten van waaruit den uyl formele en te weinig op het inhoudelijke gericht spreekt ik als krantelezer ik als politicus ik als is tegelijkertijd is dat moeilijk te vermijden als je minister president wij als kabinet enzovoort en primair op zoek bent naar structuren in eert ge een hoofdstukje over het typische taalgebruik sprek en de namen van de deelnemers van secun van den uyl academische taal lange zinnen dair belang vindt vgl pag 11 en 21 de onder complexe zinnen en stijlfiguren als herhaling en zoeksopzet is tegenstrijdig en daar is van lint enumeratie rudie kagie legt in een hoofdstukje slachtoffer van geworden over de persoonlijke en politieke achtergronden het uiterlijk van het boekje mag niet onbespro van den uyl uit waarom de interviews met den ken blijven daarvoor is het te opvallend goed uyl niet interessant zijn qua nieuwswaarde fraai papier verluchtigd met foto s en tekeningen het is belangrijk dat de conclusies van van lint en een mooie typografie jammer dat dan de controleerbaar zijn alle geanalyseerde inter schrijvers van de verschillende hoofdstuknum views zijn in een bijlage opgenomen daardoor is mers en de paginacijfers in de inhoudsopgave ont het voor een boekbespreker ook gemakkelijk een breken en dat de hoofdstuknummers uitsluitend aantal zwakheden op te sporen daarvan wil ik in de inhoudsopgave staan en niet boven de nog twee hoofdpunten noemen hoofdstukken zelf in de eerste plaats doet van lint in zijn onder de verwachtingen die door het boekje worden zoekspraktijk niet in de uiteenzetting van zijn opgeroepen worden maar ten dele waargemaakt uitgangspunten net alsof een tv interview een het is zeker een goed initiatief maar de conclu echt tweegesprek is er is maar ee n ondervrager sies zijn te formeel en te weinig kritisch en maar er zijn talloze toehoorders kiezers en ondanks de aankondiging van de uitgever dat potentiele kiezers en den uyl is genoeg geslepen het minder dan f 10 zou kosten bent u f 15 politicus om daarmee rekening te houden we armer als u het koopt wat ik ondanks de kritiek mogen rustig aannemen dat den uyl aan bijvoor toch maar zou doen van lint hoopt terecht dat beeld hans jacobs andere dingen toeve rt rouwt het boekje interessant materiaal bevat voor men wanneer ze samen naa r den haag reizen dan sen die onderwijs geven in het hanteren van een wanneer er een paar miljoen mensen meeluiste taal pag 5 ren de context van de massa communicatie en de bewustzijnsindustrie blijft echter in zijn geheel peter van lint ja kijk mag ik dit zeggen gro buiten beschouwing ningen stichting uitgeverij xeno 1977 een andere beperking van het zoeken naar regels onderzoek blijkt uit de opmerking dat hans ja cobs zich niet aan de regels van het inte rv iewspel peter dekkers houdt de onde rv raagde op zijn gemak stellen kleine gramma t ica van de waanzi n een goede relatie vestigen pag 24 hieruit zou blijken dat het om een institutie gaat en niet om taalbeheersing en taaldidactiek worden tegen de persoon den uyl van lint vindt dat jacobs woordig met enige plechtigheid aan de man ge probeert de toffe jongen uit te hangen en ziet de bracht jonge vakken hebben altijd de neiging tot ongedwongen haagsche kringen sfeer als mogelij overdreven serieuziteit tenslo tte liggen er pro ke verklaring met geen woord rept van lint over fessorale zetels in het verschiet de wetenschap het gezamenlijke partijlidmaatschap van jacobs pelijke erkenning vraagt nu eenmaal om opge en den uyl dat de vara nog steeds een pvda pompte hoogstandjes de status moet opgekrikt omroep is dat jacobs en den uyl toffe jongens worden met behulp van onuitwarbare cijfercodes onder elkaar zijn deze context blijft buiten be bij onleesbare theorieen schouwing waardoor van lint niet te weinig daarom is het bijzonder wanneer temidden van maar verkeerde conclusies trekt daardoor is van al die ernstigheid nog wat te lachen valt met de lint ook niet in staat de wantrouwende vragen kleine grammatica van de waanzin van a j ver van tros interv iewer r bruijns in verband te voorn kun je dit op l eerzame wijze neemt de brengen met het telegrafische karakter van die schrijver het status schrijven op de hak 33