Je zou veel meer willen doen … Een interview met Maria Bakker

dorian de haa n begeleiding van de leerling je zou veel meer willen doen een interview met maria bakker de overgang basisonderwijs voortgezet onderwijs levert voor nederlandse kinderen problemen op maar misschien voor allochtone kinderen nog meer in den haag heeft de onderwijsinspectie voor de surinaamse kinderen een specifieke maatregel getroffen in verband met deze overgang de doors tromingsbege iding op dit moment wordt die begeleiding verzorgd door twee leerkrachten ronald lie kien tsoen en maria bakker via maria bakker hoorden we van deze begeleiding met haar hebben we een gesprek zij heeft onder meer dertien jaar als klasseleerkracht in de haag se schilders wijk gewerkt in 1976 is voor surinaamse kinderen in den haag uren in plaats van voor de doo rstromingsbegelei de zogenaamde doo rstromingsbegeleiding opge ding voor eigen taakleerkrachten te gebruiken zet als tijdelijke maatregel inmiddels blijkt dat in verband met het geplande onderwijsvoorrangs velen er erg tevreden mee zijn maar de maatregel beleid zijn de formatieplaatsen slechts tot de da blijft tijdelijk de leerkrachten zijn aangesteld in tum dat dat wordt uitgevoerd gegarandeerd formatieplaatsen die door het rijk extra ter be de opzet van de doorstromingsbegeleiding is als schikking zijn gesteld deze voor den haag 27 volgt in de zesde klas krijgen de surinaamse kin format i eplaatsen worden besteed aan overkoepe deren extra taallessen van een taakleerkracht die lende activiteiten waaronder onder meer het bij de gemeente is aangesteld deze leerkrachten voorlichtingscentrum voor anderstaligen het gaan ook op huisbezoek ze blijven de kinderen schoolmaatschappelijk werk en de doo rstro in het voortgezet onderwijs volgen tot en met het mingsbegeleiding vallen de verhouding tussen eindexamen de leerkrachten geven dan zelf geen deze activiteiten worden in het gezamenlijk over les meer maar ze functioneren dan meer als leg van openbare en bijzondere scholen vastge schoolcontactpersoon ze houden in de gaten steld in tijden dat het aantal leerlingen daalt be hoe het op school gaat met de kinderen en blij staat de neiging van schoolbesturen om te kiezen ven de gezinnen bezoeken als het slecht gaat voor minder overkoepeling en bijvoorbeeld meer wordt er met de school gepraat een coordinator schooltijden voor de eigen scholen zo hebben speciale contactpersoon of sommige leraren om alle bijzondere scholen voor 1982 83 besloten de te kijken of er extra hulp kan worden geboden 73 er wordt eventueel advies gegeven voor verwijzing singsmoeilijkheden zijn wel te overbruggen net naar een andere school zijn er problemen thuis als bij de nederlandse kinderen maar later wordt dan wordt contact gelegd met het maatschappe het moeilijker de prestatie op hetzelfde niveau te lijk werk van de wijk e d de taakleerkrachten houden omdat de taal steeds moeilijker wordt werken op een beperkt aantal lagere scholen op en dan zien we de problemen door onze contac het moment 11 in de loop van de tijd zijn ze ten met de gezinnen veel scherper omdat wij de meerdere kinderen uit een gezin gaan begeleiden kinderen blijven volgen merken we het ook als en kennen ze ook verschillende scholen voor ze opeens van school verdwijnen want dat ge voortgezet onderwijs goed aan maria bakker beurt wel eens er is een scala van motieven om hebben we gevraagd wat haar activiteiten zijn en de studie te beeindigen huwelijk slechte presta welke specifieke problemen de overgang naar het tie leeftijd slechte gezinsomstandigheden voortgezet onderwijs voor de surinaamse kinde ren oproept in hoeverre is er sprake van samenwerking tussen lagere en vervolgschool in de klas geven we taallessen daarbij vinden we de ene school heeft een beter contact met het het begrijpen van het nederlands het belangrijk voortgezet onderwijs dan de andere dat is vaak ste de kinderen moeten leren zelfstandig een afhankelijk van het aantal leerlingen dat naar die biologie of aardrijkskundeles te kunnen leren school gaat sommige scholen van het voortgezet veel surinaamse leerlingen leren alles uit het onderwijs sturen rapporten van de eersteklassers hoofd daarom laten we samenvattingen maken naar de lagere school scholen nodigen zesde klas we beginnen met stillezen daarna vertellen ver sers uit maar soms blijft het contact beperkt tot schillende kinderen wat ze hebben gelezen dan werving van leerlingen pas gaan we naar de vragen kijken de kinderen als er later moeilijkheden met de kinderen zijn zijn vaak erg op cijfers gericht ze willen alles kan de lagere school daar niets meer aan doen voor het moment goed doen en daarna gaat het de kinderen zijn ouder geworden en veranderd weer overboord daarom vind ik ons werk ook erg belangrijk wij als ik iets behandel wat bijvoorbeeld meer met zijn langzamerhand een vertrouwenspersoon voor algemene ontwikkeling heeft te maken zeggen de ouders geworden kennen vaak de omstandig ze juf laten we eerst het lesje afmaken het heden thuis je zou ook kunnen zeggen dat som gaat ons ook om vaardigheden in het werken met mige ouders deze begeleiding nodig hebben voor een woordenboek een encyclopedie het gaat al als ze het nederlands slecht beheersen en wei ons om begrip van de woorden het surinaamse nig opleiding hebben gehad tegen de directeur kind heeft meer moeite met het onthouden van van de school zeggen ze dan op alles ja ze be nieuwe woorden omdat het minder aanknopings grijpen vaak niet wat hij hun uitlegt maar bij mij punten heeft dan het nederlandse kind ze ko omdat ze zich op hun gemak voelen durven ze men zo vaak op woorden waar ze het wezenlijke wel hun wrevel hun weerstand te uiten bijvoor niet u it kunnen halen ik zeg kijk het woordje beeld dat ze vinden dat hun kind niet juist wordt maar eens goed aan bijvoorbeeld meedogenloos behandeld dat ze moeite hebben met werkweken dat is zonder meedogen ze zien geen verband omdat ze dan geen toezicht op hun kind kunnen met medelijden houden dat ze voor de lagere school graag willen ook vind ik het belangrijk dat ze synoniemen dat er huiswerk wordt gegeven soms zijn ze het kennen als ze het op de ene manier niet begrij niet eens met wat er op school wordt besproken pelijk kunnen maken dat ze het dan ook op een ze vinden dat de school alleen moet bijdragen aan andere manier kunnen zeggen t kan me niet zo de intellectuele vorming veel schelen of ze die d s en t s goed doen als ze in het begin vinden ze het vaak vervelend als ze zich maar kunnen uiten en als ze maar begrijpen op hun vingers worden getikt dat ze niet op de wat er wordt gezegd als je ze zover kunt bren ouderavond zijn geweest dat zet ze dan een gen is een hoop van hun problemen opgelost beetje op ze denken eerst we worden op het wat de overgang naar het voortgezet onderwijs matje geroepen ze hebben een ander beeld van betreft de kinderen vinden het in het begin leuk naar school moeten komen als ze eraan gewend het is een nieuwe school de moeilijkheden zijn zijn vinden ze ouderavonden wel goed vaak heb er niet zozeer in de eerste klas eventuele aanpas ben ze schroom ook in verband met de beheer 74 sing van het nederlands hebben we voor huisbezoek maar meestal komt daar nog een middag bij tussendoor bellen we is de doorstromingsbegeleiding voor alle suri s avonds bijvoorbeeld tegen kerstmis alle leer naamse kinderen lingen van de eerste klassen van het voortgezet oorspronkelijk was de doorstroming bedoeld onderwijs op om te vragen hoe het gaat vanaf voor de surinaamse kinderen die door het neder mei tot de vakantie geven we geen les meer lands slecht uit de bus kwamen vaak wordt maar we gaan dan alle leerlingen af dat zijn er thuis alleen in de eigen taal gesproken de hin ongeveer 350 op een dag kun je soms vijf gezin doestaanse kinderen hebben dan moeite met nen langs maar soms ook maar een de proble voorzetsels verschil tussen hij zij en hem haar men zijn dan zo huizenhoog aanwijzende voornaamwoorden lidwoorden en er zijn altijd broertjes of zusjes die extra les meervoud e d ze hebben moeite om zich goed zouden willen hebben of de moeders zelf som uit te drukken en met taalvaardigheden die voor mige moeders zou je zo graag een bezoekje willen al op school aan bod komen als spreekwoorden brengen omdat ze zo eenzaam zijn kinderen wil tegenstellingen synoniemen als de kinderen be len dat je naar de huiswerkbegeleiding in het ter nederlands kenden kwamen ze vaak verder wijkgebouw komt om ze extra te helpen in het sommigen die net uit suriname kwamen wer weekend daar hebben we geen tijd voor en den getest voor de vervolgschool dat werd dan misschien zou die begeleiding voor turkse en ma ihno sommigen zelfs ihno maar het zat m dan rokkaanse kinderen ook goed zijn maar die heb in het nederlands de kinderen overzien nu beter ben al oetgonderwijs en de faciliteiten zijn be wat er wordt gevraagd ze hebben in de derde perkt klas al een keer een test gehad dus ze hebben er al enige ervaring mee bovendien kunnen ze een maria bakker vertelt dat het moeilijk is om aan te non verbale her test krijgen terwijl die eersten geven welke invloed de begeleiding heeft soms die kwamen die waren zo zenuwachtig maar ook heeft ze het gevoel dat ze weinig kan doen ze de psychologe bekijkt de testresultaten nu an vertelt over een jongetje dat al op de lagere ders alles is een leren net zo goed voor ons ie school veel spijbelde niet tussen vier muren kon dere keer doe ik het ook weer anders je hebt het zitten ook op de its verzuimde hij veel hij deed nooit gevonden de kinderen zijn steeds weer an dan allerlei klusjes werkte bij een fietsenmaker ders onze begeleiding richt zich nu vooral op een wasserette op het land nadat hij twee keer kinderen die beter uit de bus zouden komen als was blijven zitten viel hij in de partiele leer ze het nederlands beter zouden beheersen plicht daarnaast is het zo dat scholen zelf moeten kie in zijn geval kun je misschien zeggen dat de op zen voor de doorstromingsbegeleiding sommige zet van de doorstromingsbegeleiding mislukt is scholen kunnen het inpassen in hun schoolplan maar het is voor hemzelf nog maar de vraag of ie we begeleiden dan een aantal surinaamse kinde vindt dat hij mislukt is op school ren bijvoorbeeld als de turkse en marokkaanse een andere jongen begon op de lts met kleine leerlingen les in eigen taal en cultuur hebben het diefstalletjes in de buurt maar ook op school hangt van de organisatie van de school af na een overstap naar de leao kreeg hij op school en sommige leerkrachten willen het liever zelf conflicten spijbelde kwam in aanraking met jon doen en anderen willen het niet omdat de kinde gens die ook stalen en met de politie vanuit de ren dan de gewone lessen missen bovendien heb doorstromingsbegeleiding is toen contact opgeno ben vorig jaar de bijzondere scholen afgehaakt men met het maatschappelijk werk van de school omdat ze er schooltijden voor in moesten leveren en de buurt hij kon vervolgens op een its te en toen liever eigen taakleerkrachten benoem recht maar daar is hij nooit verschenen op een den gegeven moment is hij opgepakt na verloop van tijd was hij leerplichtvrij het gezin heeft nu een bent u nu tevreden over de mogelijkheden die grotere behuizing gekregen de moeder die er al deze begeleiding biedt leen voor stond en veel klachten had is nu in het ach er zijn zoveel dingen je zou zoveel willen buurthuis dingen gaan doen maria bakker bege doen ik heb nu 58 kinderen op vier verschillende leidt nu andere kinderen uit hetzelfde gezin ze scholen we geven vier dagen les een ochtend benadrukt hoe belangrijk het is dat het met de 75 moeders die vaak alleen zijn goed gaat de jon ogen de vrijheid die nederlandse meisjes lijken te gen is in militaire dienst gegaan en heeft gekozen hebben in de begeleiding is er veel gepraat over voor een verdere opleiding in dienst het belang de school af te maken het meisj e bij een meisje heeft ze het idee dat de begeleiding is er nu mee akkoord om op school te blijven belangrijk is geweest zij woonde samen met haar omdat haar moeder heeft beloofd dat ze daarna vader en broers die zich allemaal verantwoorde zal worden uitgehuwelijkt naast met sociaal ec o lijk voelden voor haar opvoeding waardoor ze nomische problemen krijgen de begeleide rs ook aan allerlei ge en verboden moest voldoen ze is met dit soo rt culturele aspecten te maken als weggelopen binnen de surinaamse gemeenschap het niet goed gaat met meisjes op school zie je heeft de collega van maria bakker overal geinfor wel dat ze worden uitgehuwelijkt meerd ze is toen gevonden woont nu in een te huis en gaat weer naar school bij een ander meis van de kinderen die aan de doorstromingsbege je speelde het probleem dat ze niet meer naar leidingdeelnemen houdt de inspectie nauwkeurig school wilde maar wilde leven thuis waren er de vorderingen bij per leerling zijn er gegevens allerlei conflicten ze keek hoog op naar in haar over advisering naar het voortgezet onderwijs tabe l 1 studie verloop suri naam se l eerli ngen doorstromi ngsbeg elei d ing leerlingen die het advies volgden leerlingen die het advies volgden leerlingen die advies niet opvolgden aantal l n pers aantal n perc aantal lln perc begeleiding 1976 77 begonnen totaal 24 totaa l 12 totaal 7 studi e studi e stud ie nog niet af 3 12 5 nog n i et af 1 8 33 nog niet af 2 28 56 ge slaagd 17 70 83 ges laagd 6 50 ge slaagd 3 42 88 afgewezen 4 16 67 af gewezen 5 41 67 afgewezen 2 28 5 6 begeleiding 1977178 begonnen totaal 53 totaal 13 totaal 16 stud ie studie studi e nog niet af 14 26 41 nog niet af 5 41 67 nog niet af 9 56 25 ges laagd 35 66 04 g esla agd 5 41 67 geslaagd 6 37 5 0 afgewezen 4 7 55 afgeweze n 2 16 67 afgewezen 1 6 25 nrhi ieri 7 begeleiding 1978 79 begonnen totaal 3 7 totaal 19 totaal 30 geslaagd ito 1 2 70 verhuisd 1 bevorderd 33 89 19 bevorderd 14 77 78 bevorderd 23 76 67 doubl 3 8 11 doubl 4 22 22 doubl 7 23 33 begeleiding 1979 0 begonnen totaal 37 totaal 21 totaal 19 ve rhuisd 1 bevorderd 35 94 6 bevorderd 19 95 00 bevorderd 15 78 95 doubl 2 5 4 doubl 1 5 00 doubl 4 21 05 bega eiding 1980 81 begonne n totaal 52 totaal 27 totaal 1 7 verhuisd 2 van school 2 bevorderd 49 98 00 bevorderd 23 92 00 bevorderd 17 100 doubl 1 2 00 doubl 2 8 00 doubl 76 t ab el 2 adv iseri ng voortgez et onderwijs e n opv o lg i ngsperce n tages 1 mavo havo ihnoahno leao itoarsaeao leao mavo begeleiding 76 7 7 begonnen 4 311n 44 7 16 5 9 19 totaal 23 14 9 begeleiding 77 7 8 begonnen 8 211n 28 1 11 15 23 6 4 13 totaal 29 26 29 17 begeleiding 78 7 9 begonnen 8611 n 15 1 15 28 11 11 3 15 totaal 16 43 22 18 begeleiding 79 8 0 begonnen 7711 n 16 5 20 22 16 5 12 totaal 25 38 17 begeleiding 80 81 2 1 2 12 16 19 14 4 14 begonnen 96 iln totaal 23 28 33 f1871 1 de percentages moeten als volgt worden gelezen van het eerste begeleidingsjaar hebben alle kinderen die een mavo mavo havo of havo advies hebben gekregen dat advies opgevolgd totaal 23 procent van de kinderen heeft een lhno lhno of lhno leao advies gekregen 7 procent heeft dat advies opgevolgd 16 procent heeft een ander het advies gevolgd of een heel andere keuze gedaan 5 procent van de kinderen die een ito ito its lts of lts leao advies kregen heeft dat opgevolgd 9 procent heeft gekozen voor het advies of het advies helemaal niet opgevolgd totaal 19 procent van de kinderen kreeg een advies leao of leao mavo maar geen van hen volgde dat op doubleren verwijzingen naar andere scholen succes geringer zijn er zijn kinderen die het overgaan slagen of zakken tot en met 1981 82 advies volgen er zijn er die toch de school van ging het om 356 kinderen we zullen voor deze het advies proberen en er zijn kinderen die bei kinderen een aantal cijfers geven die de inspectie de adviezen niet opvolgen ons heeft verstrekt met de uitdrukkelijke vermel ding dat het om een willekeurige groep gaat het uit de cijfers blijkt dat vooral de laatste jaren zijn surinaamse kinderen de meeste van hindoe weinig kinderen blijven zitten op de vervolgscho staanse afkomst die op scholen zitten waar len ook de kinderen die het advies niet opvol besloten is mee te doen aan de doorstromingsbe gen er zijn echter wel verschillen in het percen geleiding er zijn geen gegevens over de andere lage van de kinderen bij wie de begeleiding in surinaamse kinderen en evenmin zijn dergelijke 1976 en 77 is begonnen dat slaagt de cijfers zijn gegevens beschikbaar voor de rest van de haagse lager voor de kinderen die het advies opvolgden leerlingen de cijfers zijn dus niet representatief of het advies helemaal niet opvolgden het gaat erom een indruk te krijgen van het stu dieverloop van een bepaalde groep kinderen we zijn vervolgens nagegaan hoe de verhoudingen i n tabel 1 is een indeling gemaakt naar de wijze liggen ten aanzien van de advisering u it tabel 2 waarop de leerlingen het advies voor doorstro blijkt het aantal adviezen voor mavo havo in de ming hebben opgevolgd meestal wordt een posi loop der jaren sterk is gedaald van 1976177 tot lief advies gegeven met daarnaast een ad en met 1978 79 als start van de begeleiding is het vies voor een type school waarvoor de kansen op percentage adviseringen voor een combinatie 77 met het lhno gestegen van 23 procent tot 43 roepsonderwijs te maken heeft met de selectie procent daarna lag het weer lager maar nog al van de kinderen die worden begeleid het zou tijd wordt meer dan een kwart van de meisjes zeer wenselijk zijn dit soort gegevens voor de hele naar een lhno combinatie doorverwezen de per groep surinaamse en ook voor de buitenlandse centages voor combinaties met lts en leao wisse en nederlandse kinderen te systematiseren len per jaar schoolloopbaanonderzoek voor allochtone kin opvallend zijn de gegevens over het niet opvolgen deren in vergelijking met nederlandse lijkt in van het advies de leao blijkt voor het meren het kader van inzicht in en wens tot een goede deel van de adviseringen niet te worden gekozen onderwijsbegeleiding van deze kinderen zeer het is moeilijk na te gaan of de stijging van de noodzakelijk percentages van de adviseringen voor het lager be ik vind de havo een leuke school maar je moet veel leren maar dat moet je er maar voor over hebben want later kun je mis schien een goed beroep krijgen dat best goed betaalt 78