Publicatie datum: 1986-01-01
Auteur: Renata Dosen
Collectie: 17
Volume: 17
Nummer: 1-2
Pagina’s: 72-75
Documenten
renata dosen joegoslavisch oetc in nede rland sazetak jugoslavenska nastava materinskog jezika i kulture u nizozemsko j u ovom clanku govori se o nastavi materinskog jezika i kulture jugoslavenske djece u nizozemskoj u uvodnom dijelu clanka dat je prikai strukture jugosla venskih migranata i njihove integracije u nizozemsko dru stvo p r ema podacima s kojima raspolazemo 90 jugoslavenskih gra dana zeli se vratiti u domovinu svake godine vraca se lof nadalje govori se o organizaciji dopunske nastave nas tava se odrzava subotom ili srijedom poslije podne u 18 razlicitih mjesta najveea skola nalazi se u rotterdam u i b r oji 560 ucenika nastava se izvodi prema planu i programu iz domovine dopunskom nastavom obuhvaceno je 118o ucenika sto izno si 90 od ukupnog broja jugoslavenske skolske djece s tom djecom radi 38 nastavnika osnovni ciljevi dopunske nastave su njegovanje materin skog jezika upoznavanje kuiture svog naroda ocuvanje nacionalnog identiteta i omogucavanje lakseg ukljuciva nja djece u jugoslavenski skolski sistem pri eventual nom povratku dosadasnja iskustva pokazala su dobre rezultate er wonen i n nederland 14 000 joegos l aven de tweede groepering wordt gevormd door ge de redenen waarom ze hier wonen zi j n ver kwalificeerde werknemers vanuit joegoslavi schillend de eerste en grootste groepering sche bedrijven die in nederland voor bepaalde bestaat uit niet gekwalificeerde arbeiders nederlandse bedrijven werk verrichten mee stal waren deze mense n i n joegos l avie de derde tevens de kleinste groepering werkl oos d i e i n nederland kwamen werken bestaat uit meestal hoog gekwalificeerde vaak v i a bemiddeling van de arbe i d s bureaus i n joe universitair opgeleide arbeiders die voor eigen goslavi e en werkgevers in nederland verantwoordelijkheid naar nederland zij n 72 gekomen duidelijke rechtspositie van de leerkrachten terwijl de eerste en tweede groeperingen nog was voor velen aanleiding om dit werk te zoe al wat moeite hebben met integreren is de ken om in hun levensonderhoud te voorzien derde groepering al lang geintegreerd en heeft de diploma s van de leerkrachten werden een betrekkelijk goede positie in de maar gedeeltelijk door de nederlandse over maatschappij heid erkend alle joegoslavische leerkrachten de integratie in de nederlandse maatschappij werden beschouwd als niet volledig bevoegde speelt waarschijnlijk ook een rol bij de toe onderwijskrachten ze worden door de ge komstplanning van de verschillende groeperin meenten betaald gen terwijl volgens een enquete van de coordinatie van het onderwijs was zowel voor eerste en tweede groepering zeker 80 van bevordering van de inhoud als van de organi de mensen terug wil keren naar joegoslavie is satie nodig er bestond behoefte aan het uit dit percentage bij de derde groepering veel wisselen van praktische ervaringen voor het kleiner ieder jaar gaat 10 van de mensen samen denken over belangrijke knelpunten terug volgens gegevens betreffende uitschrij alsook aan stimulering door permanente bij ving van schoolkinderen scholing van de leerkrachten en de koppeling met het onderwijssysteem in joegoslavie dit het joegoslavische oetc alles was de reden voor het instellen van de functie van coordinator vanaf 1979 is er een het aantal schoolgaande joegoslavische kinde coerdinator voor oetc uit joegoslavie door ren dat in nederland aanvullend etc onderwijs wie eens in de twee maanden vergaderingen volgt bedraagt 1 180 d it is 90 van het to met de joegoslavische leerkrachten worden tale aantal joegos l av i sche k i nderen in 1972 georganiseerd werd in rotterdam de eerste joegoslavische uit deze samenwerking werd de behoefte ge school voor aanvu ll end onderw ijs opger i cht en boren om een vereniging van joegoslavische het jaar daarop begon in amsterdam de twee oetc leerkrachten op te richten in utrecht de joegos l av i sche school het init i atief kwam werd in 1981 de eerste bijeenkomst van alle van de ouders waarbij deze steun kregen van in nederland werkzame joegoslavische leer de joegoslav i sche ambassade en de sticht i ng krachten gehouden en werd de vereniging voor buitenlandse werknemers opgericht op het moment z ijn er in nederland 17 scho het doel van de vereniging is len de grootste school is die in rotterdam a bevordering van het contact met het met 560 l eerl ingen daarna vo l gen amsterdam vaderland met 240 en nijmegen met 65 leer li ngen de b het bijhouden van de vernieuwingen op het overige scholen zijn k l e i n met een gemidde l de eigen vakgebied van 30 leerlingen op deze scholen zijn 38 c verbetering van het niveau van het aanvul leerkrachten werkzaam lend onderwijs in de loop de r jaren hebben de joegosl avische d permanente bijscholing van de leerkrachten scho l en met veel moe il ijkheden te kampen ge e het bevorderen van een gecoordineerd con had een g root probleem was het gebrek aan tact met nederlandse onderwijsinstellingen bevoegde leerkrachten de oorzaak hiervan ligt en nederlandse collegae vooral i n het feit dat de aan te nemen leer f versterking van de vriendschapsbanden tus krachten u i ts l uitend te vi nden waren onder de sen nederland en joegoslavie genen die toevallig in nederland waren vanuit in haar driejarig bestaan heeft de vereniging het vaderland werde n geen leerkrachten ge een centrale rol gespeeld bij het doorzetten zonden de meeste leerkrachten waren echt van de verdere ontwikkeling van het zoge genotes van de gekwalif i ceerde arbeiders naamde joegoslavische model voor aanvullend werkzaam bij gedetacheerde joegoslavische onderwijs in nederland daarnaast zijn er acti firma s in enke l e geva l len ging het om men viteiten ontwikkeld voor contacten met leer sen die naar nederland kwamen vanwege krachten van andere nationaliteiten in neder werkloosheid in joegoslavie om ander werk land er werden bijscholingscursussen georga te verrichten niseerd en er werd gewerkt aan verbetering een groot aantal van deze leerkrachten 45 van de rechtspositie van de leerkrachten on heeft gedurende de week ander werk de on gelukkig genoeg ontmoet het werk van de ver 73 eniging weinig enthousiasme zo n 45 van ke kansen bieden zowel voor hun ont w ikke de leerkrachten werkt vijf dagen per week el ling in de n ed erlandse samenleving als in die ders en alleen de zesde dag op school de van joegoslavie voor het geval van terugkeer zondag de dag waarop de vereniging verga naar het vaderland vandaar dat zij niet kun dert is voor de meesten de enige vrije dag nen toelaten dat hun kinderen oo k maar een de vereniging heeft geen eigen inkomsten het les van het n ederlandse onderw ijs missen lidmaatschapsgeld is minimaal en er is tot nu toe geen subsidie dit brengt met zich mee dat doelstellingen de leerkrachten zelf reiskosten en eventuele de doelstelling van ons model voor aanvullend andere uitgaven moeten betalen ondanks de onderwijs kent twee belangrijke facetten ze problemen blijft de vereniging zich inzetten door het ontwikkelen van kennis van eigen voor verbetering van het oetc voor joegosla taal en cultuur de identiteit van het kind vische kinderen ondersteunen en de persoonlijkheid verster ken tevens te vroege divergentie in de so het joegoslavische programma ciale en culturele opvattingen tussen kinde ren en hun ouders te voorkomen en op de de organisati e ze manier de gezinsbanden te versterken het onderwijs wordt zaterdags of s woens door het geven van onderwijs volgens een dagsmiddags gegeven dat wil zeggen in de vanuit joegoslavie voorgeschreven school vrije tijd van de leerlingen buiten de neder plan en programma de reintegratie van kin landse schooltijden het hangt van de school deren in het joegoslavische schoolsysteem af of de kinderen vier dan wel zes uur komen bevorderen in geval van terugkeer naar dit betekent dat de kinderen niets van het ne joegoslavie deze afstemming op het joe derlandse onderwijs hoeven te missen goslavische systeem is des te belangrijker onze argumenten voor oetc buiten de neder wanneer men het feit dat de lagere school landse schooltijden zijn de volgende in joegoslavie acht jaar duurt in aanmer a de leerling verliest niets van het nederland king neemt se onderwijs en op die manier zal hij net als zijn nederlandse leeftijdsgenoten worden ondanks het feit dat zonder een wetenschap klaargemaakt voor het voortgezet pelijk gebaseerd onderzoek moeilijk gesproken onderwijs kan worden over de resultaten van zulk aan b aan de leerlingen worden grote mogelijkhe vullend onderwijs wil ik hier vermelden dat bij den gegeven om bij remigratie betere aan een gemiddelde vergelijking van de schoolre sluiting te vinden bij scholing of werk in het sultaten van onze kinderen enerzijds met ne vaderland derlandse kinderen en anderzijds met joe c het onderwijs is geconcentreerd in een ge goslavische kinderen in joegoslavie onze kin bouw waardoor een zeer belangrijk psy deren er niet slecht uitkomen zo werd bij chologisch effect bereikt wordt namelijk voorbeeld van een aantal van 74 zesde dat het kind zich als het ware thuis voelt klasleerlingen uit drie achtereenvolgende d er zijn grote groepen kinderen zoals schooljaren 27 tot 36 toegelaten tot reeds genoemd soms wel tot 560 waar havo vwo aan de andere kant verloopt de in door een gevoel van schoolleven in groeps schakeling in joegoslavische scholen van kin verband ontwikkeld wordt deren die naar joegoslavie zijn teruggekeerd e aan de scholen was een groot aantal leer volgens de gegevens uit onze evaluatie zon krachten verbonden soms wel 20 der problemen de schoolrapporten van onze waardoor uitwisseling van ervaringen mo school staan garant voor een probleemloos in gelijk wordt hetgeen de kwaliteit van het schrijven van kinderen in de adequate klas in onderwijs ten goede komt joegoslavie de men i ngen van de ouders ondersteunen dit inhoud model zij hopen dat in de toekomst het hu i di de lessen i n eigen taa l en cultuur gesch i ede ge etc onderwijs voor joegoslavische k i nde n i s en aardrijkskunde worden gegeven volgens ren gecontinueerd za l worden opzet en programma uit het vader l and in joe de ouders w i llen hun kinderen de best moge li j goslavie spreekt men meerdere ta l en d e 74 grootste groep van de bevo l king spreekt slavisch op de school ingeschreven worden servo kroat i sch sloveens of macedonisch zelfs deze kinderen spreken redelijk servo andere talen zij n de talen van minderheden kroatisch dit fenomeen heeft waarschijnlijk waarvan de gelijkwaard i gheid i n alle vormen onder meer te maken met het bekend worden van het maatschappelijk leven is vastgelegd van de manier van werken van de school en de meeste joegos laven in nederland komen ook met een groeiend besef dat tweetaligheid u it kroat i e en servi e het onderwijs aan de geen kwaad kan voor de ontwikkeling van het kinderen van deze joegoslaven wordt in het kind ieder jaar worden er bijvoorbeeld voor de servo kroatisch gegeven aan een grote groep school in rotterdam meer kinderen voor de macedon i sche k i nderen wordt er i n een schoo l eerste klas ingeschreven desalniettemin heeft i n het macedon i sch l es gegeven in nederland de school ieder jaar minder leerkrachten een z i jn geen scholen met onderwij s in het aantal leerkrachten is teruggekeerd naar joe s l oveens goslavie in verband met economische en an vanuit joegoslavie wordt gezorgd voor ge dere beperkingen staan de nederlandse autori noeg schoolboeken en ander d i dactisch mate teiten niet toe dat er nieuwe leerkrachten uit riaal er bestaat een speciale serie schoolboe joegoslavie komen deze omstandigheid vormt ken voor joegos l avische kinderen die in het een belangrijke hindernis voor een verdere ont bu i ten l and wonen wikkeling van ons model in kleinere scholen werkt men met klassen het is te hopen dat een inzet van de autoritei waarin zic h l eerlingen van versch ill end niveau ten op tussenlandelijk niveau van de ministe bevinden de bovengenoemde speciale uitgave ries van onderwijs in nederland en joegosla van schoolboeken komt voor dit werk zeer vie ervoor zal zorgen dat dit belangrijke pro goed van pas bleem van een tekort aan onderwijzend perso neel adequaat aangepakt zal worden gezien knelpunte n de specifieke taak en plaats van zo n aanvul lend onderwijs zou het belangrijk zijn een we al vanaf de eerste klas beheersen de meeste tenschappelijk gefundeerd onderzoek te ver kinderen de servo kroatische taal goed h i erbij richten met betrekking tot de relevantie van w i l ik nog benadrukken dat i n de laatste jaren het werk van zo n school zowel voor de kin steeds meer k i nderen i n de laagste klassen deren als voor hun ouders uit gemengde huwelijken nederlands toego 75