Klaar? Af! Afscheid van de gestaalde leerlijn in de ISK?

recensi e alternati e f voor een le erlijngestuurde aa npak pleit jaspa e rt daa ro m voor e e n t aa kge ri c hte mani e r van werken in de lijn van de teerder h e terogen e differentiatie vormt een b elan g geert van de ven rijk ond erdeel va n een taak ge ri chte aanpak dit houdt in da t l eerling e n ni e t word en klaar m opgesplitst in a fzond e rlijk e niveaugroepen van nive auvers chill e n wordt jui s t gebruik afscheid van de gestaald e g em aa kt door gev ord e rde ta allee rd ers te lat e n sa menwe rk en me t minder gevord erde v an leerlijn in de isk d e nood ee n deu gd gema a kt zo lijkt h e t nu h e t st e unpunt nt2 in le uv e n lesma t eri a a l h ee ft ontwikke ld sp ec i aa l geric ht op d e ont ha alkl as in h e t secund a ire o nd erwij s de b e l gi sc h e isk pendant valt b e t e r te b esc houw e n nora bo g a e rt hilde bro e kae rt go e de le of d e no de n hi e rm ee gele ni gd zijn e n of duran chri stin e me c h elma ns mi e st er c kx c ur s ist e n en do ce nt e n e r de u gd aa n zull e n yve tte smits kla a r af inleidin g 4 1 blz b e l e v e n v oorda t ik de ze vrage n d e finitief doce nt e nhandl e iding inclu s ief werkblad e n b e antw o ord een korte bespre king van d e voor de leerkra c ht en bronn enlij st aa o blz al gem e n e handl e iding de handleiding bij d e 216 k o pi e erbl ad en vo or d e l ee rlin ge n 216 l esse n en h e t c urs i s te nm a t eri aal blz b ee ldwoord enboek 17 blz le uven st e unpunt nt2 1 998 isbn 90 75511 15 9 wat is een taak bf 3500 voor doce nt e n di e ni e t ve rtro uwd z ijn m et een taak geri c hte aanpak g e e ft d e a l ge m e n e uit d e b es chrijvin g van marjan h e nd ri k s en handl e iding in h e t bo e k inl e iding geno emd ri e t kademaker do ce nt e n nt2 aan een ee n go e d ov e rzi cht ke rnb egripp e n va n ta ak int ernation a le sc h a k e lklas i s x t e ijmuiden ge ri cht o nd e rwij s k o men h e lde r na a r v ore n moe r 1994 4 blijkt m et wat voor z a ken ee n zoals a l doend e l ee rt m en d e c e ntral e plaa ts docent r ek e ning mo e t houde n bij d e opva ng van m otiva tie binn en het l eerproc es de ken van an de rs tali ge l ee rlin gen in h e t v oo rt ge z e t ni s klo of di e leerlin ge n moeten o verbru ggen ond erwij s binne n d e isk h ee ft ee n nt2 in situ a ti es me t ee n rijk t a al aa nb od voor een docent t e m ak e n m e t l eeftijd sversc hill en ui tgebr e ide bespreking van ta a kgeri cht o nd er m e t c ultuu rv erschill e n ni ve auv ersc hill e n e n wij s ve rwij s ik n aar het the manumme r van m e t v e r sc hillend e sc hoolc arri e r es van l ee rlin moe r 1997 6 en n aar h e t pi oni e rsw erk v a n d e ge n in h e t verl e de n b o v e ndi e n i s er v oort von werkgroep nt2 1996 durend tu ss entijds e in stroom va n le erlingen reg e lm atig i s de th e o rie in de inl e idin g i n d e loop van h e t sc h o olj aa r ho e br e n g j e v oo rzien van l e uke voorb eeld e n e n c a s e s daar lij n in l aa t s t a an ee n glimme nd strakk e ond e r een wat mind er aanspre ke nd e noem e r l ee rlijn d e nk en d oe opdr ac ht e n vo or do ce nte n niet voor ni e t s bracht jaspaert voormalig d e z e cases zouden e en goede a anleiding direc teur van het ste unpunt nt2 in 1997 kunn e n vormen voor e en disc us si e binnen ervaringe n uit d e belgisch e i s x kl as na a r docententeams ze ke r in ne de rl and waar voren al s e erst e b e wijsstuk in zijn r equi s itoir taakge ric htheid m ee r da n in b elgie tot ond e r tegen het con ce pt van d e l ee rlijn al s zod a nig wij s ve rni euwing b e hoort is extra a a nda cht same n ge vat in e e n s oundbit e uit d e hsn voor vorme n v a n intervisie nuttig c onfere nti e v a n dat j aar er i s geen s pra k e w a t i s ee n taa k e e n t aak i s ee n ge heel v an van een leerlijn maar van e en onderwij slijn ha nd elin gen die j e mo et uitvo e r e n met het die de onderwij sgeve nde houvas t bi edt ni et oog op h e t bereike n v a n een bepa a ld doel de t e erder zi e ook moe r 199 8 3 bij ui ts tek in klaar a p i s g ekoz e n v oor taken waarin ge ldt deze uit s pra ak voor d e i sx klas als taal e s s enti e el i s om bepa alde doelen te 338 m o er 1999 6 bereiken goed nieuws gezien de doel heterogene differentiati e stellingen van moer en de vort is daarbij dat over de grenzen van het vak nederlands geheel in lijn met de eerder beschreven wordt heengekeken gem a kkelijk wordt in opvatting van jaspaert neemt klaar afl de de l essuggusti es een link gelegd na a r bij he terogeniteit van de opvanggroep als uit voorbeeld de expressievakk e n rekenen of gangspunt alle le e rlingen worden in taken s port va ak groepsgewijs of in tweeta ll en voor probl emen gesteld die ze gezamenlijk dienen geen leerlijn maar lessuggestie s op te lo sse n in eerst e instantie staat daarom ook voor alle leerlingen de luis t erv aardigheid al bij het vlu chtig doorblad eren va n klaar ce ntraal dit b etekent dat ook andersalfabeten af wordt duidelijk dat ge en gestaalde leer en alfabetisant en voll edig tot hun recht kunn e n lijn wordt nages treeft de auteurs spre ken komen in de lessen h e t visu el e karakter van de z elf b es c h e iden ov e r e e n bundel le ssugges kopi eerbladen maakt d e l ess tof voor ee n ie der ti es deze s ug ges ti es zijn v e rdeeld over to egank elijk om he t l esmateri a a l voor g evor t wa alf blokken met 1 3o a c tiviteiten go e d d e rden a a ntr e kk elijk te houde n is echte r ook voor ongevee r zestig lesur e n het is ni e t de differentiatie naar boven toeg evoe gd dit be b e doeling d e map blok voor blok door t e te ke nt bijvoorb ee ld dat bij gevord e rden m eer w e rk e n na a r b e li ev e n put de do ce nt uit de e i sen worden ges teld aan t aa lprodu ctie of dat bronn e n w a ar nodig s t aan e r a a nwijzinge n d e vi suele onde rst e unin g bij een ond e rd ee l voor e e n w e ns elijk e op ee nvol ging van a c ti van een ta ak w e gv alt daarbij blijft h e t vit e iten d e blokk e n v a ll e n bijvoorbe e ld n a drukk e lijk de bedoeling dat de gevorde rden uitee n in basisac tiviteiten en v e rvolga c tivi bij de r est van de groe p betrokken blijven ze te i ten de basisactivi tei t en zij n gecentreerd prese nte re n uitkomst en van e en taa k bij voor rondom b as is v o cabulair e e n di e nen v oo r a f b ee ld mond elin g waarbij de do ce nt de nodige gaand aa n ve rv olgactiviteiten te w orden vis u ele onders t e uning bi e dt zodat ook b egin doorgenom e n ne rs de prese ntati e kunn e n volg en d e auteurs gev en zelf gee n leeftijds gr e n s doel van lessuggesties en take n voor h e t m a t e riaal mijn in sc h a tting op b asi s van het cursis t enmate ria a l i s dat ee n lee ftijds s choolta al is ee n belangrijk s truikelblok voor c ate g o ri e va n tw a alf tot en me t v eerti e n j aar t s x le e rlinge n klaar af st e lt zich d a arom hi erme e goed bedi end kan w ord e n t en doel da t l eerlingen zich de ze taal eige n make n daarto e zijn sc hoolt aal woord en gese rol docen t l ec t eerd wa ar va n l ee rlin ge n d e b e teke ni s g emakkelijk kunn e n ac ht e rhalen bijvoor het is goed dat het tot cliche verworden b eeld omd a t het om handelings t aa l gaat die do ce nt als be ge leider niet in de handleidin g v erwij s t na ar c on c ree t wa a rn ee mbare h ande opduikt ond er pakk e nd e r kopjes als de lin ge n en d e voorwe rpe n di e d aa rbij h o re n g an gmak er d e toponde rhande laar d e di in e ers t e aanl eg g a at h e t in d e t a ke n voora l plomaat en d e gids wordt ve el tre ffe nd er om verbete ring va n lui s tervaardigheid in v erwoord wat de rol v a n de do ce nt is da a rbij sc hool c ontext komt dat de less uggestie s pas tot vo ll e ontwik na as t talig e do e l s t elling e n w erkt kla ar af ke ling ko men al s de do ce nt zijn rol g o e d oo k aan nie t talige zo a ls h e t b e vorderen v an vervult m e t a nd e r e woorden het l es materia a l ee n positiev e groeps ge e st dat lijkt gezi e n de nodi gt ook uit tot een ande re rolopvatting dan gevari eerde gro ep ssamen stell ing geen ove r di e van e e n ge n e raal voor d e tro e pen e e n bodige lu xe het is prettig d a t de aut e urs ook kleine kri ti sc he opmerking in d e handleiding hi e r niet e n g talig te gen de we rkelijkh e id bij de lesse n staan tek s ten di e een do ce nt dient a ankijken soci aa l p syc holo gi sc h e fa ctor e n uit te s preken regelmati g l e tte rlijk uit g e schre s pelen binnen de eerste opvang vaak een nog v e n voor do cente n van wi e zulke kwalite iten grotere ro l dan taalachterstand als hierboven worden ge eist lijken m e deze woorden in d e mond overbodig 1999 6 moer 339 hollandse muizenissen overheerse nde t a ala a nbod in de a ctiviteit blokken i e n 3 kringacti v ite ite n en raadsels e n mi sschien is het ty pi sc h h oll a nd s om va n een tru cs zijn v oorbeelden van ordening naar goede algemene handl eiding nog meer ver w e rkvorm blok 6 klasvoo rw erp e n i s bijvoor antwoording te wens e n dan zij al geeft to ch beeld duidelijk op voc abulaire g ekozen in werd bij twee onderd el en een streng calvinis all e blokken kome n ond e rwerpen aan bod di e tische ge e st over mij vaardig rel evant zijn voor de sc hool dat kan ee n link h et ee rste kritiekpunt b ehoort meer tot de zijn na a r het vak kun s tzinni g e vo rmin g cre n onb evre di gd e nieuwsgierig he id j e k o mt e r tiejj of s port be wegi ngsa c tivit eiten m aa r ook al s do c ent n am elijk ni e t ac hter uit w elk e r ek e n en getal le n tijd aa n bod kome n bronn en de schooltaalwo orden zijn g eselec daa rn a as t regel s en ge woonte s op sc hool t e erd e n in welke m a t e ze verv olgens door het insch o lingsa c tivit e iten d e gevoelens di e daar bo e k zijn ve rspreid do e l is a anbod van bij ee n rol sp e l e n g evoele n s na as t zi e kte of s c h o olta alwoorden e n c ons olide ri n g maar pijn li cha am meer ab s tra c t beno emd maa r hoe dit verv olgens geb e urt we lk e woo rd en w el nutti g is het bl ok beschrijve n de term en woorde n waa rom me t een hoge re o f la ge re w a ar h e t gaat om h e t t oeschrijve n v a n s p ec i frekw e nti e aa ngebode n w ord en d a n and e re fiek e k e nm erk e n aa n sc hoolhand e lin ge n e n blijft onduidelijk voor ee n doc ent di e ni e t voorw erpen z oal s ee n kro mm e lijn ni et e nkel o p de sugge stie s uit de handleidin g wil duid e lijk wordt uit de h andleidin g in hoe ver vare n is het noodzak e l ijk t e we ten ho e h e t r e l ee rling e n zic h be wu st mo e ten zijn va n het komp as w erkt w aa rop hij vaart ei ge n pri o ge koz e n ind elin gs princip e in de doce nten riteit e n zijn d a n ge makke lijk e r te s t elle n h a ndl eiding zek e r bij diffe re nti ati e n aar bo ve n is h e t de kopi eerbladen geve n d e lee rlinge n g e e n h a ndig al s doc e nte n we ten welke woord en vi su e le indi ca tie ov er de groep eri ng v a n een mee r produ c ti eve aanpak verei se n en tak en in de diver se blo kk e n le id en zij na w e lke rece ptief kunn en worden aangebod en ve rloop van tijd z e lf a f o m w e lke blokken het e n geco n s olideerd gaa t in i e de r gev al lijkt e nige refl e c ti e o p h e t d o el v a n e e n serie take n op e ni g m o ment h e t tw ee d e kri tiekpunt i s ie ts wa t ec ht in d e w e n se lijk er staan gee n aanwijzing e n in d e sfe er van jammer hoort noch taalb e l e id handl e iding ho e dit a an te pa kke n e e n noch taalstages ko m en in de alge men e hand vre e mde eend in d e bijt vormt blok 12 l e iding aan bod bij he t over sc hrijd e n v an pu zze ls en raadse ls waa rva n in de handl e iding vakgrenz e n hoort automa tisc h c ontac t me t nie ts mee r wordt gegeve n d an de antwoor c oll ega do ce nten uit d e zaa k va kk e n om l eer de n ling e n s n el a a n de pr a ktijk va n de to ek o m s ti d e doc ente nh a ndlei ding i s ve rd e r o ve rzi c h g e sch ool te laten we nne n zijn t a al s t a ges een te lijk ing e d ee ld voor a fgaa nd aa n elk blok id ea al middel na ar mijn s maak m a g infor krijgt de docent e en be knopte uitleg van do e l mati e hi e rover in ee n volgende druk ni e t e n organi sati e va n het he le blok ond e r h et ontbr ek e n vooral in vakover s tijgend e ac ti kopj e opm e rkingen e n richtlijnen k a n hij bij vit eite n ligt imm e r s co mp ete nti es trijd op de vo orb eeld v e rwijzin ge n vind e n n aar t ake n lo e r b e t er dit vroegtijdi g o nd e r oge n t e zi e n met ee n ve rgelij kba a r o nd e rw e rp o f worden omd at a nders leuke zak e n voor l eerlin ge n su gges ti es g e d a an vo or ee n bepaalde v ol g orde bijvoorb ee ld de s tages we l e e n s onm oge lijk in take n p e r taak s t a an v e rvolg en s he t do e l zoude n kunnen worde n d e organi s atie v a n de l es h e t le s verloop het taala a nb o d e n d e diffe re nti a tiemoge lijkh ed e n handleiding als bronnenboek duide lijk vermeld o ve r h e t alge m e en i s oo k het t a al gebruik in de handl eiding h e ld e r zoal s ge z egd s taat h e t do ce nten vrij naar omd a t he t boek no gal wat bew egin gs s p e ll e eigen oordee l te putt en uit de re c ept e n di e tj es e n tru cs bev at di e zich s lec ht laten in de do ce ntenh a ndl e iding s taan b es chreve n uitle gge n in woord e n i s ook voor vi su el e d e twa alf blokken in de handl e idin g zijn ond erst e uning ge zor gd vooral bij op h e t g ec entree rd rond werkvorm en of rond h e t eerst e gezi c ht mo eilijk uiziende g oo ch eltru cs 340 moer 1999 6 touwspelletjes dit is een oud en bekend spelletje voor twee personen de hier afgebeelde figuren zijn de bekendste je kunt zelf echter eindeloos va rie ren met nieuwe figuren wanneer je de ba s is bewegingen eenmaal goe d onder de knie hebt j l 1 speler 1 maakt een lus om beide pol sen waarbij hij de be ide loslijnen parallel houdt 3 2 hij steekt de rechterwijsvinger onder het touwtje aan de binnenk ant van de linkerpol s 3 hij steekt dan de linkerwij svinge r onder he t touwtje rond de rechterpols 4 hij spant de figuur en heeft nu de wieg ondersteboven 5 speler 2 pakt de lijnen die elkaar tu s sen de h anden van spel er 1 kruisen tu ssen duim en wij s vinger 7 6 hij trekt de lijnen naar buiten omlaag en 5 onder de parallelle lijnen tu ssen de polsen van speler 1 door 7 hij duwt de lijnen omhoog tussen de paral lelle lijnen 8 8 speler 1 l a at los en speler 2 strekt dunnen en 6 wijsvinger s en heeft nu een dubbelkruis 9 speler 1 pakt de draad van bovenaf tussen duim en wijsvinger op de plaats waar de lange lijnen elkaar kruisen 11 10 hij trekt de lijnen omhoog naar buiten en naar beneden ll dan duwt hij ze tussen de lange parallelle lijnen naar boven 12 speler 21aat los terwijl speler 1 zijn handen o1 0 12 uit elkaar trekt en de duimen en wijsvingers strekt hij heeft nu een straatje 1 3 speler 2 trekt de enkele lijnen links met zijn rechterpink naar rechts 14 hij trekt de enkele lijnen rechts met zijn linkerpink naar links is 15 hij brengt de handen omlaag en wel 13 16 9 zodanig dat duimen en wijsvinger naar binnen wijzen en brengt ze tussen de dubbele lijnen weer omhoog die dan over zijn duimen en wijsvingers komen te liggen 14 1 6 speler 1 laat het touwtje los en speler 2 strekt duimen en wijsvingers en kijkt nu van bovenaf op de strijkpla nk afb eelding i zelf to u wspell etj es d oen teks t ni et illust ratie uit d e h an dle iding wa s dit g ee n ov e rbodi ge luxe welis wa ar zo goed mogelijk n a te doen naar z oe k eens u it troo s t de h a ndleiding vooraf ove ri gens is h oe het we l moe t weliswaar s telt d e docent h e t gee n ramp als een truc mis lukt in de klas goochel aar vertrouwen in zijn leerling maar je kan de taak dan ve rander en van pro bee r mij een b eetj e profess ional g aat nu eenmaal nie t 1999 6 moer 341 wat een monster hoeveel dieren zitten er in dit beest omcirkel de dieren waarvan je stukjes in dit beest terugvindt pc q f v i mop i 1 1i r f j j a afb eelding 2 voo rb eeld uit curs is tenrnat eriaal klaar af graag af om die re den moest ik bij d e of dit a a n mijn v i s u el e voor s tell i n gsve rmoge n b esc hrijving van ee n touws pelletj e ook na ligt zi e a fbe e lding i in alle a ndere g e valle n intensieve be stude ri ng v a n d e vi suele ond e r wa s d e combin a tie van teke ning en te kst steuning afhaken de lezer mag zelf oord el e n afdoende 342 moer 1999 6 het hart van klaar af baar aan de hand van het plaatje maar de uitleg van de doce nt wordt met rode oortjes de taken vormen het kloppende hart van gevolgd je hebt namelijk taal nodig om iet s klaar afl bijna alle taken binnen de blokken spannends te weten te komen een betere hebbe n een handelend of proble e moplossend mo t or b es t aat e r n i e t om te l ere n karakter de auteurs zijn er in ge slaagd e en gr a ppig e n l e erza am zijn de tekenopdrach veelvormig e n m e e s tal zeer aantr e kkelijk aan ten in het blok creatief net al s bij het bod van taken samen te stellen een enkele verv aardigen van en spelen met een eigen k eer heb ik de indruk dat ee n ond e rde el voor tangram sp e l komt de nadruk al s vanzelf op een motiverende taak wel een erg techni sch vormen van voorwerp e n te liggen instructie karakter heeft enkel voorwerpen t e llen onder ta a l teken een dri ehoek wordt visueel h e t kopje van 1 t m 20 i s wat ma ger bijvoor onders teund met te kenin g en die voorb ere i be e ld zo s n el moge lijk voldoen a an ve rde r d e n op vi s uel e pr es entati es in bijvoorbeeld inhoudsloze opdrachten van de docent geef handl eidingen groot in aantal zijn ook de het kapotte s chrift aan x lijkt me ook niet e rg spelletjes zoals bin go doolhof donuno tang s timul e rend maa r dit zijn uitzonde ri nge n ram touw s pelletj es de taken vormen e e n rijke sc h akerin g aa n de onderdelen in het blok raadsels e n trucs didac tis c he invalsho e k e n ze bie de n do c enten blok 3 lijk e n m e bijzond er motive r e nd voor bov e ndien go e de vo o rb eeld en voor de uit l ee rling en jui s t bij een gooch e ltruc wil j e w erking van eigen taa k geri chte l es id eee n wete n ho e di e mo e t word en uitgevo e rd ook ste eds gaat daarbij de didactis che inhoud voor d e v olwas se n re c en s ent geldt dat en zo s am e n met ee n creatieve en inspirerende geschiedde het da t d ez e dri ftig luciferhoutj es w e rk v orm stee ds i s e r daarbij voldo e nd e o p d e jui s te wijz e r a n gsc hikt e o m v ervolg e ns vis u e l e onde rs teunin g om o ok beginn e nde z es ti en lu cifers me t e en i lu c ife r op te taallee rders ov e r d e streep te tr ekken kunn e n till en zie a fbe e ldin g 4 h e t mooie is z o b ev at d e map zo e kopdra cht e n op pl aa t datje de natuurlijke nie uwsgi erigh eid geb ru ikt je s l ee rlinge n zo e k en d e ve rsc hille n tu sse n om bij d e uitle g van een tru c s tru c tuurmar tw ee gete k end e klaslokalen automatisc h komt keerd e rs eers t da arna of ge dra gsstur e nde daarbij de foc u s op kla s voorwerpen die de a anwijzing e n le t op onbewust in te drup do ce nt of een gevo rd erd e l ee rling b e no e mt pel en of z e ontled en al puzz elend een zee r vreemd tenslotte vind ik h et ee n bijzond er go ed soo rtig monst er in b e kendere onderdele n id ee ee n sc hooltaal b ee ldwoordenboek a an wa a rbij vanz elfs prek end d e aa ndac ht w o rdt het l es m a teri aal to e te vo ege n dit woord e n geri c ht op li c h aa ms d el e n pot en vle u ge ls boe k g eeft be g inn ende ta alle erde r s a l vro e g etce t era zie afb e elding 2 daa rn aa s t zijn e r tijdig d e mo ge lijkheid nasl agmat eriaal te ge s tru c tur eri ngso pdra c hte n waarbij v eelal stri p s bruike n h e t maakt bov endi en attent op e e n op een juis t e v olgord e mo e t e n wo rd en ge legd woord e nb oe k d a t in h e t nt2 onderwijs nogal of het jui s te eind e v a n e en s t ri pv e rhaal mo et ee ns wordt ve rg e te n m e t wat witl a k e n ee n word e n gegev en zi e afbeelding 3 pen zijn typis ch vla ams e a anduidingen a l s wi e zo e kt naar het v e rschil tussen een re fter kantine e n p e nn enzak etui snel te vo e tbal of e e n bo wlingbal voor he t e ind e v a n v erv an gen door noord ned e rlandse alt e rna e en stri p ove r een vo etb a lwedstrijd m e t pro tieven blemen komt automati sc h op fysi e k e ken me rk e n van de rge lijke voorw erpen inspirerend materiaa l er zijn hand elings opdra c ht e n waarbij l ee r lingen gevraagd wordt expe ri menten te doen het doet deugd dat er nu binnen d e isk een leuk is bijvoorbeeld d e taak waarbij l e erlin taakgeric ht e aanp ak mogelijk wordt die aan ge n gevraa g d wordt in e en bepaalde houding d a cht h e eft voor de wezenlijke problem en te gaan staan en dan van daaruit t e proberen van deze vorm van opvang de grote hetero een been of arm te strekken is dit mogelijk of g e niteit de voo rtdurende tussentijdse instroom niet zonder r ec eptiev e kenni s van het voca het blijkt niet noodzakelijk geforcee rd een bulair e lichaamsdelen is de taak al uitvoer rechte leerlijn aan te houden waar de prak 1999 6 moer 343 kies hetjuiste einde van het verhaal a of b a b afbee lding 3 voo rbee ld uit curs is t enmateriaal kla a r af tijk zelf zo n bo chti g traj ec t vol g t er b es taat literatuu r nu inspire re nd lesm a teri aal d a t laa t zi e n dat he t ook and e rs ka n de nood is hi ermee zeke r h e ndrik s m r kademaker v a k vo or vak v e rz acht e en tre nd h op e lijk gez e t n aa r d e eige n klas in moe r 199 9 4 blz 217 zoals vake r wann ee r een eerste v erni e uwing 228 in de s m aa k valt j e zie t op ee n s wat allem a al th emanumm e r moer 199 7 6 in de lijn va n de nog mee r nodig is da a r i s de uitbouw naar tee rde r taakgericht taa londe rwijs a ctivit e ite n buiten de isk in d e vorm van ve n g v a n d e alle h e ns aa n d e k moer t a al s ta g es daar gaa t h e t om de sa me nw erking 1 99 8 3 blz 97 99 tus se n taa l en vakdo ce nten om taalb e leid v o rr we rkgro e p nt2 taakgericht taalonde rwijs daar zijn lessugg e stie s nodig voor le erlingen ee n o nm oge lijk e taak antwe rp e n plan ty n boven de vijftien hop e lijk doet go ed voor 1996 beeld goed volgen 344 moer r 999 6 met een lucifer neem zestien lucifers en leg er een op een tafel leg vervolgens vee rt ien andere luci fers dwars over de ene luc i fer afwis selend links en rechts van de onderste lucifer leg de lucifers met de kop naar boven neem de laatste lucifer en leg hem op de andere lucifers in dezelfde richting als de onderste lucifer neem de onderste lucifer vast en til zo alle andere lucifers mee op omcirkel het woord lucifer in de tekst en omcirkel een lucifer op een van de afbeeldingen lucife r afbeelding 4 uit cursisten inateriaal klaar af 1999 6 moer 345