Kom je aan de spelling dan kom je aan mijn – De kracht van irrationele argumenten

wim ruitenbeek spelling kom je aan de spelling dan kom je aan mij n vereenvoudiging de kracht van irrationele argumente n er bestaan geen rationele taalkundige argumenten heydt dat doet echter niets af aan de ernst van tegen een radicale spellingvereenvoudiging ter het bezwaar als maatschappelijke kracht de wijl er wel zwaarwegende onderwijskundige argu weerstand tegen een andere spelling is groot bij menten voor zo n vereenvoudiging zijn wie daar zeer veel mensen dat is een gegeven en wie de nog steeds aan twijfelt moet de artikelen van wil spelling toch wil veranderen zal daar rekening bijlsma peter verstegenz of de recente brochure mee moeten houden hoe door een spelling van de vws3 nog maar eens lezen al het dema voor te stellen die enerzijds de grootste spelpro gogische geweld van onze graag als het intellec blemen van zoveel mogelijk kinderen en volwas tuele geweten van nederland poserende colum senen oplost en die anderzijds de bestaande nisten en literatoren doet daar niets aan af niet woordbeelden zo min mogelijk verandert deze temin hebben alle acties voor spellingvereenvou gedachte is niet nieuw maar heeft toch nog nooit diging in de jaren zeventig niets opgeleverd en de tot bevredigende voorstellen geleid dat geldt discussie erover lijkt op een enkele oprisping in ondanks haar beweringen van het tegendeel ook het televisieprogramma van sonja barend na vol voor de spelling 85 van de vws ledig naar de achtergrond verhuisd te zijn het is dus geen probleem van gelijk hebben maar van het aantal voorstellen voor een vereenvoudigde gelijk krijgen spelling is onderhand niet meer te overzien dat er mogen dan geen rationele bezwaren tegen ver gegeven alleen al heeft de discussie over een ver eenvoudiging bestaan zeer veel mensen hebben eenvoudigde spelling danig ve rt roebeld iedereen wel emotionele bezwaren dat heeft de discussie lijkt over iets anders te praten en bij het grote bij sonja barend me weer eens duidelijk gemaakt publiek overheerst dien ten gevolge nog steeds de met haar pathetische uitroep ik citeer uit mijn misvatt ing dat ze willen schrijven zoals je het geheugen mag ik het ook gewoon niet mooi zegt het lijkt dan ook nauwelijks verstandig vinden verwoordde ze ongetwijfeld de gevoe voor nog weer andere voorstellen te pleiten toch lens van zeer velen in ieder geval kwam dit argu moet dat ment steeds weer terug in de talrijke discussies daarvoor is het nodig dat iemand eindelijk eens die ik na de uitzending nog dagen lang moest voe degelijk onderzoekt wat de meest voorkomende ren met studenten en collega s ja maar ik vind spelfouten zijn ook ik heb dat nooit gedaan het zo lelijk natuurlijk zo n argument is niets maar als leraar nederlands aan een pa pabo anders dan een verfraaiing van eigen conservatis ben ik wel veel spelproblemen tegen gekomen me of conformisme tot aesthetische gequeldt bij de kinderen waar mijn studenten tijdens hu n 6 stage mee werken bij mijn studenten en bij mij lingen te willen regelen denk ik dat de spelling zelf vanuit deze ervaring wil ik enkele kantteke ervan vrij zou moeten zijn dan kan iedereen net ningen maken bij de voorstellen van spelling zoveel vernederlandsen als hij wenselijk vindt we 85 daarbij zijn de fouten van de studenten en kunnen dan geleidelijk wennen aan de nieuwe mijzelf het interessantst het gaat er tenslotte woordbeelden en als een woord definitief inbur niet in de eerste plaats om welke fouten kinderen gert verdomd in mijn klad schreef ik hier een maken maar vooral om welke fouten ze moeilijk d zal een nederlandse schrijfwijze het op den af leren duur vanzelf winnen stuiveling overigens geen verreweg het grootste en frequentste spel pro voorstander van spellingvereenvoudiging heeft al bleem vormt ongetwijfeld de werkwoordsspel eens op deze zinnige oplossing gewezen ling daar zijn de bedenkers van alle bestaande een monster in de huidige spellingsregeling waar voorstellen het ook over eens als dat probleem ik vaak tegenaan loop betreft de tussen n in sa uit de wereld was zou al veel gewonnen zijn menstellingen kerseboom als ik het goed begre veel onduidelijker is het in andere gevallen waar pen heb omdat aan zo n boom niet noodzakelij in twee tekens voor een klank bestaan met name kerwijze meer dan een kers hoeft te groeien zo bij g ch au ou en eilij het is echter mijn stellige iets dus heus dit soort onzin is in alle opzichten indruk dat van deze drie de verwisseling van g en erger dan de spelling van thuis of vrouw ch bij volwassenen het minst voorkomt met als begrijpelijke uitzondering licht en ligt dat is nogmaals dit zijn geen nieuwe voorstellen maar ook verklaarbaar omdat ch haast alleen in de die moeten er wel komen op basis van echt on combinaties sch en cht voorkomt waardoor het derzoek naar de meest voorkomende spelproble woordbeeld van woorden met ch over het alge men van vooral volwassen nederlanders wat meen vrij gemakkelijk in het geheugen inslijpt voor verreweg de meeste mensen leerbaar blijkt ook verwisseling van ou en au komt bij mijn stu te zijn laat dat maar zo om de emotionele weer denten haast niet voor waarschijnlijk omdat het standen tegen een nieuwe spelling zo klein moge aantal woorden met au erg klein is verwisseling lijk te maken tenslotte is het een illusie te den van ei en ij vormt van deze drie dus vermoedelijk ken dat je de spelling zo kunt vereenvoudigen dat het grootste probleem waarom stelt de vws dan je geen spellingsonderwijs meer hoeft te geven alleen vervanging van ch door g voor en het is ook een illusie dat je iedereen foutloos de uitgang lijk schrijven zelfs kinderen haast zou kunnen leren spellen nooit fout evenmin als lig waarom zou je die wat meer tolerantie ten opzichte van spelfouten spelwijze dan veranderen bovendien ook lik is vooral van volwassenen onder elkaar is daarom geen fonologische weergave van deze uitgang ook geen slecht idee want je bent pas echt stom de bastaardwoorden geven natuurlijk veel proble als je denkt iemands intelligentie aan zijn spel men in plaats van de spelling van deze vreemde vaardigheid te kunnen aflezen noten t l 1 wil bijlsma en de boom wort hoe l anger hoe dikker in ik hoop dat de spelling verandekwor if onder ijntredaksie van dolf ko hnstamm na m ens de ak sie groep sp ellingvereenvaudig in g 1972 p urmerend 197 2 o orsp ronkelijk in de g roene am sterda m mer 26 2 1 97 2 2 peter verstegen de spelling van 1990 in de revi sor jrg 1 nr 3 pag 26 32 amsterdam 197 4 3 vereni ging voor wete n sgappelike spel li n g 18 argu menten tegen sp elling vereenvoudiging en h un weer leggingen breda 1984 de laat ste twee bevatten overigens weinig meer dan een weergave in eigen woorden van w il b ijlsma s stu k b ron vermelding zou niet misstaan hebben