Documenten
wim daniel s alternatief leerlingen maken een literatuurtijdschrift schoolonderzoek het schoolonderzoek moderne literatuu r op een andere manie r literatuur in het schooljaar 78 79 ben ik werkzaam ge schrijvers waarmee de leerling zijn ingenomen en weest op het sint danslyceum in s hertogen neergeschreven standpunt inzake literatuur lec bosch als leraar nederlands had ik te maken met tuur illustreert de leerlingen van drie eindexamenklassen havo in het tijdschrift komt ook minimaal een recensie op de genoemde school was het gebruikelijk het voor we hebben het hele schooljaar gewerkt met schoolonderzoek literatuur via de traditionele de literatuurtheorie van jacques van alphen die boekenlijst af te nemen het schoolonderzoek theorie gaat ervan uit dat werking de betrok literatuur van voor 1880 hadden mijn leerlingen kenheid van de lezer bij de tekst gebaseerd is op die manier al gedaan in havo 4 in het eind op een ontwikkeling van het bekende naar het examenjaar konden we ons dus helemaal toeleg onbekende wat wil zeggen dat een recensie een gen op de literatuur na 1880 omdat de leerlin beschrijving moet zijn van datgene waarin de op gen en ik niet zo geloofden in het positieve effect geroepen werkelijkheid herkenbaar was en wat van enkel een boekenlijst bij elkaar lezen zijn we daarin het onbekende het nieuwe uitmaakte naar zinvolle toevoegingen gaan zoeken ik ben met dat uitgangspunt en met het uitgangspunt toen met het idee gekomen om iedereen een dat alle leesvoorkeuren aanvaard worden ook eigen literatuurtijdschrift te laten maken of voor de boekenlijst hebben we als voorbereiding schoon dat voor elke leerling veel extra werk was op dat heel persoonlijke tijdschrift en die want de boekenlijst bleef gewoon bestaan boekenlijst gedichten verhalen en recensies gele gingen ze enthousiast aan het werk en het was zen en geschreven literaire tijdschriften gelezen verheugend om te constateren dat bij het vorde literaire stromingen en lectuurstromingen beke ren van de werkzaamheden het enthousiasme al ken en in en buiten de literatuurlessen om ge leen maar groter werd in dit artikel wil ik iets daan aan meningsvorming van de resultaten laten zien er is geen betere manier om u een indruk te ge ven van die tijdschriften dan door eruit te cite in het tijdschrift gaat de leerling in op zijn visie ren op literatuur en lectuur zo hij daar een onder scheid in maakt duidelijk komt naar voren voor persoonlijke betrokkenhei d welke vormen van literatuur en of lectuur de leerling een voorkeur heeft eigen gedichten en uit de namen van de tijdschriften o a blijkt hoe verhalen worden in het tijdschrift opgenomen en groot de persoonlijke betrokkenheid van de leer ook gedichten en verhalen van bekende dichters lingen is ontmaskering mijn wereld zie jezelf 11 ego wat je leest ben jezelf innerv sion teur op in een van de tijdschriften geeft zo n etc gastredacteur aan waarom hij het maken van een veel namen worden ook verklaard het tijd tijdschrift zinvol vindt het is volgens mij voor schrift het stoplicht staat op rood heet zo om ieder begrijpelijk dat je met je persoonlijke vor dat de schrijfster e rvan nu bij de literatuur stil ming erg bezig moet zijn wil je er op veel gebie staat zoals ze er ng over denkt op de achter den in het leven een bepaalde visie op nahouden kant van de omslag staat het stoplicht op groen natuurlijk is die visie doorspekt met vele gedach dat slaat op een verdere ontwikkeling ten en invloeden in het belang van jezelf is het een andere leerlinge noemt haar tijdschrift ge nu ttig om deze eens op een rijtje te zetten zodat dichte gedachten omdat er gedachten in staan je hierover met anderen een onderhoudende con die gedichten zijn geworden versatie kunt hebben een van de hulpmiddelen de redactrice van net pas wakker schrijft nog hierbij is het maken van een literatuurkrant als net iets te vroeg zo zou de ondertitel van dit tijd je in zo n krant jouw mening over literatuur schrift kunnen luiden want zo is het precies de plaatst en hierin ook gedichten korte verhalen opdracht om duidelijk te maken wat mijn visie e d plaatst die jouw standpunt verduidelijken op literatuur is komt voor mij net iets te vroeg ben je op een goede manier bezig orde in jouw sommige leerlingen die een onderscheid maken visies en standpunten te scheppen het monde in literatuur en lectuur hebben een duidelijke ling schoolonderzoek krijgt er ook een ander ka voorkeur voor lectuur de verhalen die mijn be rakter door er worden geen feiten gevraagd langstelling hebben zijn detectives science fiction maar het wordt een vergelijking van standpunten en avonturenverhalen deze verhalen zijn voor het mondeling wordt in zo n geval een stuk per mij zo boeiend omdat ze een hoofdpersoon heb soonlijke vorming ben die een rol speelt die iedereen wel zou willen af en toe gaat een recensie vergezeld van een ver spelen namelijk de rol van overwinnaar als men klaring van het nut e rv an het is in ieder geval zo een boek leest verzet men zich in de plaats heel belangrijk om op je relatie tot een boek in te van de hoofdpersoon waardoor je dromen waar gaan en je goed af te vragen waarom je er zo op heid worden reageert zo leer je ook eerlijk tegenover jezelf te lectuur geeft je geen oplossingen maar het zijn en je leert je gevoelens en je karakter beter helpt wel even je kunt je zorgen en gedachten kennen even van je afzetten een voorbeeld van een recensie een gedeelte uit zo vond ik dat ik mezelf best herkende in een recensie van de ver wording van de jonge science fiction als het tenminste niet een absurde durer van leon de winter het boek gaf me het is namelijk een herkenning van mijn dromen gevoel dat er eindelijk eens iemand het met me over de toekomst van de mensheid velen zullen eens was met wat ik zelf voel ik ben af en toe nu zeggen hij kletst zoiets kan nooit dan zeg ik ook een pessimist vooral wat school betreft en altijd maar zo ze lachten jules verne ook uit ik heb min of meer dezelfde ideeen over de maat maar we zijn toch zeker op de maan geweest of schappij als herman durer niet soms maar het boek had nog een andere uitwerking een afwijzing van lectuur komt naar voren in een tegenstelling en die is te voorkomen net boeken die niet vanuit het gevoel maar vanuit zo n type te worden als durer tenslotte wordt een commerciele gedachte ontstaan zou ik lec uit te kijken wat je doet tuur willen noemen een groot gedeelte van elk tijdschrift bestaat uit als ik het in het algemeen bekijk dan heeft lite de zelfgemaakte gedichten of verhalen een drie ratuur veel meer waarde dan lectuur omdat je in tal gedichten literatuur niet alleen meer van jezelf te weten komt maar ook van je hele omgeving doordat er iets herkenbaars in zit wat je aan het denken zet ik heb vrij weinig respect en interesse voor lec tuur ik lees het wel eens wie niet maar het wordt gelezen en opzij geschoven leerlingen treden bij elkaar soms als gastredac 12 ge w eest en heb daardoor vee l nagedacht over m e harmonie zelf terwijl ik luisterde naar de stilte deze citatenreeks is natuurlijk enorm uit te brei vloog een straaljager snel voorbij den maar het bovenstaande voldoet mijns inziens om een indruk te krijgen het tijdschrift en de terwijl ik keek naar de vrede boekenlijst kwamen voor een cijfer ter sprake in kwam een oorlog over mij een gesprek van minimaal een half uur per leer ling heel duidelijk bleek toen dat men literatuur terwijl ik genoot van de rust en lectuur niet passief had ondergaan maar dat barstte jij uit in razernij men ze actief tegemoet getreden was zelfs wanneer u na dit artikel vraagtekens blijft nu ik hier eenzaam zit zetten bij een opzet van een schoolonderzoek die draait de wereld zonder mij meer of wat anders oplevert dan de traditionele boekenlijst is dat toch het proberen waard een gedicht van een leerlinge moge u vergezellen wat een les wat een les wie vandaag wat een uur wat een uur geen risico s wat een dag wat een dag durft het is vrijdag het laatste uur nemen zet zichzelf leven buiten spel toen ik zes jaar was ging ik naar de yrote school wat voe deik me toen groot nu kijk ik om me heen en wat voel ik me nu klein ook bij de gedichten af en toe commentaar toen ik de volgende morgen het papiertje vond waar het gedicht op stond dacht ik bij mezelf jongen kun je echt zoveel gevoelens op papier zetten het is eigenlijk niet de bedoeling van een blad als dit dat het in een ruk uitgelezen wordt elke dag een gedeelte is veel nuttiger alles heeft zijn tijd nodig om zich waar te makenl een commentaar voorafgaand aan een verhaal zelf gedichten schrijven kan ik niet maar verha len tjonge dat vind ik soms dolle gein je fanta seert er maar op los aan gedichten heb ik een grote hekel je moet altijd naar de achtergronden zoeken en aan zoeken heb ik een broertje dood nogal wat leerlingen geven in een nawoord te kennen met veel plezier te hebben gewerkt aan noo t het tijdschrift een voorbeeld dit tijdschrift heb ik met plezier gemaakt ik ben er lang mee bezig 1 jacques van alphen in raam 97 jrg 1973 p 1 64 13