Leesbevordering op de pabo

erna van koeve n ik houd niet van lezen nooit van gehouden ik ben blij dat het lezen voor de lijst achter de rug is ik lees alleen nog maar de yes zegt de zeventienjarige pabo student alma ze heeft leesbevordering op de geen boek meegenomen maar gauw een verhalenbundel uit de mediatheek gehaald ik pab o moet nog even kijken of het wat is nicolien heeft een mbo opleiding achter de rug daar heeft ze wel iets gedaan met kinderliteratuur een paar jaargeleden de eerste dag in de eerste week best leuk oordeelt ze ze heeft welteruste n van liet eerste pabo jaar de studenten hebben vandaag practicuni om zich voor te bereiden op wat waarschijnlijk hun eerste activiteit op de stageschool renate ik weet nog dat de meester altijd uit zal worden voorlezen er is ze gevraagd een boek pluk van de petteflet voorlas dat deed hij zo mee te nemen van huis en er een te kiezen waar ze goed dat ik ben blijven lezen goede herinneringen aan hebben het protestant christelijke karakter van de opleiding wordt meteen duidelijk uit liet relatief grote aantal boeken van van kleine beer meegenomen dat vind ik zulke der hulst het grote voorleesboek boekjes uit de serie schattige tekeningen antoinette is een echte voor onze kleinen maar ook kinderlectuur als de lezer als kind en tiener heeft ze zo ongeveer de dolle tweeling van eriid blyton en de kameleon van hele nederlandse kinderliteratuur gelezen paul h de roos zo hier en daar een boek van anke de biegel tonke dragt en nu leest ze vooral vries thea beckniann jaap ter haar nederlandse literatuur van de huidige kinder literatuur is ze niet zo meer op de hoogte maar een groot deel van de pabo studenten heelt aan liet dat zal wel goedkorren hier denkt ze ze heeft begin van de opleiding weinig ervaring met de kleine kapitein meegenomen dat werd kinrier literatuur toch wordt op de pabo aan liet vroeger op de basisschool voorgelezen taalonderwijs relatief weinig aandacht besteed dit is hartstikke leuk boek de beste herinneringen jammer een enthousiaste pabo docent heeft een die alma nicolien en antoinette hebben aan grotere kans dat zijn studenten zeljgaan lezen en op kinderboeken op de basisschool is het voorlezen de basisschool reet boeken werken erna van koevee van de meester spannende boeken over de pleit voor leesbevordering op de pabo de leesbevor oorlog en zo een gezellige sfeer in de klas dering moet dan wel zo praktisch mogelijk zijn ook de stageschool kan stimulerend werken twe e fac toren er zijn twee belangrijke factoren die de aandacht voor leesbevordering op de pabo beinvloeden allereerst de diversiteit aan studenten voor wat betreft hun achtergrond en hun opleiding een groot deel komt niet uit een leescultuur en heeft bij het arriveren op de pabo geen of een zeer mat ige belangstelling voor boeken er zijn er met een havo achtergrond een zekere leesdiscipline weinig zicht op het aanbod kinderliteratuur en met een mbo achtergrond vaak weinig leeservaring zowel op het gebied van kinderliteratuur als van literatuur voor volwassenen in veel gevallen wel een kennismaking met kinder prentenboeken achter de rug daarnaast is er een enkele leerling meestal met havo vwo achtergrond die al las voor de middelbare school en oo k 200i 3 moer 91 daarna is blijven lezen gebied van voorlezen en vertellen studenten een tweede factor is het aantal uren die op de lezen voor en vertellen aan de eigen pabo klas opleiding beschikbaar zijn voor het lezen van of aan op de pabo uitgenodigde basisschool boeken het pabo curriculum is in veel gevallen leerlingen uiteraard is voorlezen en vertellen over een groot aantal vakken verdeeld in ook een activiteit die op de basisschool veel modules van 40 uur ondanks de telkens terug aan de orde komt kerende berichten in de pers over ontlezing het aanbieden van modules die speciaal over te weinig kennis van taaldidactiek bij gericht zijn op jeugdliteratuur en lees leerkrachten maakt het taalonderwijs op veel bevordering met onderwerpen als genres het pabo s nog steeds een relatief klein deel uit van beoordelen van kinderboeken het inrichten het totale curriculum van een leesomgeving en dergelijke de conclusie van het onderzoek van m otter het zorgen voor differentiatiemogelijkheden naar de aandacht op pabo s voor leesbevordering op het gebied van jeugdliteratuur en is dan ook niet verwonderlijk otter verwacht leesbevordering waarin studenten zelfstandig dat studenten als je kijkt naar de doelen di e onderzoek doen naar aspecten van de jeugdliteratuur en of leesbevordering zowel met behulp van literatuuronderzoek als op de tatiana ik vond als kind de bo e ken van basisschool evert hartman geweldig ze waren in een sfeer deelname aan bestaande leesbevorderings geschreven die mij erg aa nsprak ik had hergevoel activiteiten als de jonge gouden uil de dat ik een va n de personen van de boeken was voorleeswedstrijd of het uitnodigen van een ik leefde in een andere tijd en op een andere schrijver of illustrator op school plaats lezen is nu nog steeds mijn grootste combineren van jeugdliteratuur niet de hobby ik heb net de dikke meester jaap uit andere modules nederlands om de beschikbare tijd voor jeugdliteratuur te verruimen is het mogelijk in andere modules pabo s zich ten aanzien van leesbevordering jeugdliteratuur te integreren in de module stellen veel boeken moeten lezen maar er blijkt aanvankelijk lezen kan bijvoorbeeld een vooral aandacht besteed te worden aan boek als jubelientje leert lezen van hans prentenboeken en poezie andere genres komen hagen een belangrijke rol spelen in de minder aan bod dat is logisch het lezen van kleutermodule beginnende geletterdheid is boeken past per definitie niet binnen het er de mogelijkheid veel aandacht te schenken modulaire systeem een module van 40 uur is aan de leeshoek het belang van voorlezen niet het lezen van vijf of zes boeken snel gevuld boeken voor kleuters enzovoort en verloren voor allerlei andere belangrijke combineren van jeugdliteratuur niet andere aspecten van het vak vandaar dan ook dat de vakken ook de docenten van de andere meeste pabo s hun toevlucht nemen tot het vakken maken gebruik van kinderliteratuur lesgeven over kinderliteratuur tot het oefenen historische jeugdboeken bij geschiedenis doe in voorlezen en vertellen zowel op de opleiding boeken bij biologie als in de stage en studenten niet name korte het organiseren van projecten in projecten i s teksten laten lezen die wel passen in het modulaire systeem prentenboeken en poezie gerreke als kind las ik graag boeken als voorbee lden blauwe plekken oorlogsivinter en boeken van omdat de tijd voor jeugdliteratuur beperkt is lemniscaat die boeken gaven zo n compleet wordt op de lerarenopleidingen basisonderwijs beeld ik kon er uren over nadenken ik vond liet zoveel mogelijk geprobeerd de mogelijkheden mooi dat die verhalen spannend en echt af ervan uit te buiten ook buiten de specifieke waren op school waren alleen maar stomme lessen literatuur en leesbevordering een paar boeken ze waren altijd gepaft met bruin papier voorbeelden van voorkomende activiteiten en de ondenverpen spraken me riet aan het organiseren van practica met name op het 2001 3 moer 92 het al gauw mogelijk jeugdliteratuur een rol te literatuur sterk uitgebreid van de wereld van het laten spelen een project kan in zijn geheel kinderboek verschijnt een herziene druk jacques gericht zijn op jeugdliteratuur het kan er ook vos heeft een aantal werkboeken op het gebied onderdeel van uitmaken denk bijvoorbeeld van jeugdliteratuur samengesteld van tom aan een project poppenspel een theaterproject baudoin verschijnt jeudliteratuur voor de of een project intercul uraliteit beroepspraktijk casper markesteijn schrijft het het gebruiken van jeugdliteratuur bij dag handzame boekje boekje open over kinder en openingen en vieringen kinderpoezie pren jeugdboeken op school van de hand van jan van tenboeken en verhalen lenen zich vaak goed coillie verschijnt leesbeesten en boekenfeesten voor dit soort gelegenheden hoe werken met kinder en jeugdboeken bij aandacht besteden aan jeugdliteratuur en biblion in samenwerking met slo en leesbevorderingsactiviteiten in het studenten stichting lezen verschijnt het door een groep blad pabo docenten geschreven aan de slag met als er een studentenblad is op de pabo is er de kinderboeken een programma leesbevordering ten mogelijkheid daarin aandacht te besteden aan behoeve van pabostudenten en onlangs werd bij nieuw verschenen boeken of evenementen wolters noordhoff leren lezen laten lezen gepresenteerd literatuur dat de aandacht voor l eesbevordering op de lerarenopleiding basisonderwijs toeneemt is ook waar te nemen in de studieboeken die er yvorme als kind had ik weinig geduld om gebruikt worden in de jaren zeventig deed rustig in een stoel een boek te lezen ik ging liever taaldidactiek aan de basis van de nijmeegse iets doen doordat ure op school bepaalde boeken werkgroep taaldidactiek haar intrede op de moesten lezen ontdekte ik dat er eigenlijk hele pabo tot 1992 neemt leesbevordering in dit leuke boeken zijn boek een minimale plaats in en wordt er vaak nog een specifiek op kinderboeken gericht boek naast gebruikt bijvoorbeeld de druiven zijn zoet organisaties zeventien stemmen over set kinderboek van an een organisatie die zich op de pabo en op ruigers van der loeff basenau met voer voor leesbevorderingsactiveiten richt is de stichting kinderen van annie m g schmidt en onder lezen onder auspicien van de stichting lezen andere bijdragen van carl hollander fiep worden onder andere leesbevorderingsprojecten westendorp tonke dragt en miep diekman uitgevoerd onderzoeken uitgevoerd en initia vanaf 1982 was en is de wereld van het kinderboek tieven verzameld op het gebied van lees een orientatie in de jeugdliteratuur onder redactie bevordering en publicaties op het gebied van van annie moerkercken van der meulen en leesbevordering uitgegeven het boekje hanny spelbrink een veelgebruikt boek op caleridariurn leesbevordering is bijvoorbeeld een pabo s in een aantal artikelen wordt onder praktische verzameling leesbevorderingsactivi andere aandacht besteed aan verschillende teiten en via de internetsite van de stichting genres aan de geschiedenis van kinderliteratuur lezen is een groot aantal links naar kinder aan de jeugdbibliotheek in de uitgave van boekensites te vinden af en toe verschijnen er 1992 wijdt taaldidactiek aan de basis een speciaal publicaties speciaal voor pabo s zoals bijvoor hoofdstuk aan leesbevordering en rond die tijd beeld de brochure van iris corstanje en john worden de keuzemogelijkheden voor pabo s met louws vrij lezen blijven lezen betrekking tot studieboeken over jeugd een andere landelijke organisatie is het exper tisecentruni nederlands dit richt zich op speerpunten in het taalonderwijs als beginnende josphina de basisschool heeft er niet echt toe geletterdheid gevorderde geletterdheid monde bijgedragen dat ik ben gaan lezen mijn moeder linge taalvaardigheid woordenschat leesbevor en mijn opna wel die lazen me heel veel voor dering maakt daar niet specifiek deel van uit maar is impliciet wel te vinden in d e 2001 3 moer 93 door leesbevordering structureel op het geanna ik vond het altijd zo moeilijk om door programma te zetten sterk vergroot wordt te lezen daardoor deed ik er heel lang over voor ik een boek uit had dan moest ik weer met m n d ifferent i at i e l eesb evo rde ring stapel je boeken naar de bibliotheek om ze te alma nicolien en antoinette zijn inmiddels verlengen en dan zag ik die medewerkster alweer vierdejaars ze hebben alledrie de differentiatie loken leesbevordering gekozen dat betekent dat ze zelf een onderzoek gaan uitvoeren naar een aspect van leesbevordering alma heeft als verschillende projecten bijvoorbeeld in de onderwerp gekozen leesbevordering op de tussendoelen beginnende geletterdheid of de annie m g schmidtschool dat is mijn mile cd roms zie ook moer 2000 5 6 stageschool van vorig jaar daar hadden ze een leesplan voor alle groepen ik heb met eigen leesbevordering op de pabo en de ogen gezien hoe enthousiast je kinderen kunt basisschoo l maken voor het lezen van boeken als je het op de aandacht voor leesbevordering op de pabo een goede manier aanpakt ik moet eerlijk draagt zeker bij tot een grotere interesse van zeggen dat de pabo er niet voor heeft gezorgd studenten in kinderboeken maar gezien het dat ik meer ben gaan lezen maar door de relatief kleine aantal uren dat eraan kan worden leerlingen en vooral door de annie m g besteed de geringe leeservaring van studenten schmidtschool ben ik wel gaan inzien hoe leuk en het feit dat extra aandacht voor kinderboeken en hoe belangrijk lezen kan zijn veelal afhankelijk is van particuliere bevlogen nicolien gaat een leesomgeving inrichten in heid van docenten is die interesse vaak groep 2 een echte lezer ben ik nog steeds niet betrekkelijk veel studenten kunnen niet uit hun maar ik verzamel inmiddels wel prentenboeken hoofd vijf kinderboeken opnoemen die en tijdens mijn stages heb ik goed kunnen zien aantrekkelijk zijn voor een bepaalde leeftijds hoe je wel en hoe je niet een boekenhoek moe t groep ze hebben wel geleerd wat ze met kinderboeken kunnen doen op de basisschool maar vaak hebben ze het tijdens hun stage marieke de meester las altijd heel leuke boeken onvoldoende in de praktijk gebracht en worden voor zo kwam ik zelf ook op ideeen voor boeken de didactische suggesties die ze op de pabo lekker lezen gezellig in de huiskarner bij de hebben opgedaan niet ondersteund door kennis kachel van boeken door leeservaring dat heeft zijn weerslag op de basisschool de aandacht voor leesbevordering is daar toch nog vaak beperkt inrichten dat ga ik nu uitwerken voor mijn tot de jaarlijkse boekbespreking en tot wat extra onderzoek antoinette is veel blijven lezen ze aandacht voor het thema van de kinder twijfelt nog over haar onderwerp aan de ene boekenweek het kinderboekenaanbod is op kant is zegegrepen door de griezelhausse en zou veel scholen hoognodig aan sanering toe maar ze wel eens willen uitzoeken wat kinderen gebrek aan geld gebrek aan prioriteitstelling en ouders en leerkrachten op verschillende scholen gebrek aan kennis van kinderboeken zodat een van deze boeken vinden wat de overwegingen keuze gemaakt moet worden uit een moedeloos van de auteurs zijn om ze te schrijven hoe het makend overweldigend aanbod maken dat de zit met kwaliteitsverschillen aan de andere kant oude boeken nog maar een jaartje blijven staan zou ze zich ook wel willen verdiepen in de opvallend is dat leerkrachten van scholen die mogelijkheden om internet bij leesbevordering wel overgaan tot het aanstellen van een op de basisschool te betrekken wat het be leesco rdinator tot het opstellen van een langrijkste is dat ik op de pabo heb geleerd over leesplan voor de hele basisschool vaak enorm leesbevordering dat je kinderen alleen maar enthousiast zijn over wat ze op een relatief van boeken kunt leren houden als je er zelf van eenvoudige manier kunnen bereiken en zich houdt hetzelfde geldt voor pabo docenten een verbazen over de leesmotivatie die bij kinderen docent die gedreven praat over kinderpoezie o f 200i 3 moer 94 over historische kinderboeken die blijft je bij het sterk afnemende aantal contacturen zal juist zo n docent maakt dat je gaat lezen deze rol van de leraar zijn voorbeeldfunctie in de knel komen relatie theorie praktij k uit gesprekken met studenten blijkt dat literatuur leesbevordering op de pabo zo praktisch baudoin t e a 1994 jeugdliteratuur voor d e mogelijk moet zijn theoretische uiteen beroepspraktijk groningen wolters zettingen beklijven niet het is bijvoorbeeld noordhof f verschrikkelijk moeilijk studenten zich bewust coillie j van 1999 leesbeesten en boekenfeesten te laten worden van kwaliteitsverschillen tussen hoe werken niet kinder en jeugdboeken boeken dat kan alleen door veel te laten zien leuven llavidsfonds nfodok veel voor te lezen door ze bij wijze van spreken corstanje i en j louws 2000 vrij lezen iblijven mee te nemen naar de witte boekhandel naar de lezen den haag biblion uitgeverij speelgoedwinkel en vervolgens naar de kernmeren c e a 2001 aan de slag met kinderboekhandel theorie moet altijd direct kinderboeken een progranima leesbevordering aan praktijkvoorbeelden en zo mogelijk aan de voor pabostudenten den haag biblion stage worden gekoppeld uitgeverij de invloed van de stageschool op studenten i s meelis voorma t e a 2001 leren lezen laten lezen groningen wolters n oordhoff moerkercken van der meulen a en h linda ik vond het verschrikkelijk dat we op de spelbrink red 1982 en 1987 de wereld basisschool altijd verplicht moesten lezen als we van het kinderboek een orientatie in de klaar ivoren roet ons werk jeugdliteratuur groningen wolters noordhoff graf w de h spelbrink red 1997 de wereld dan ook erg groot als leesbevordering daar een van liet kinderboek groningen wolters prominente plaats inneemt ziet de student het noordhoff belang ervan en gaat later in zijn eigen markestijn c 1999 boekje open over kinder werksituatie misschien ook eerder initiatieven en jeugdboeken op school dordrecht uitg nemen de i nktvis de pabodocent lijkt een belangrijke plaats in te nijmeegse werkgroep taaldidactiek 1978 nemen bij het bevorderen van het lezen een 1985 1992 taaldidactiek aan de basis enthousiaste docent heeft een grotere kans dat groningen wolters noordhoff zijn leerlingen zelf gaan lezen en op de otter m e en h paus 1998 voorlezen en basisschool niet boeken gaan werken hij kan jeugdboeken in de curricula van de pabo s studenten er ook van doordringen dat het lezen amsterdam stichting lezen van boeken niet zomaar een aardigheidje is ruigers van der loeft basenau a red 1971 maar dat het wezenlijk is voor de ontwikkeling de druiven zijn zoet zeventien stemmen ove r liet van kinderen voor wat betreft hun leestechniek kinderboek hoe hetgeniaakt en beoordeeld wordt hun emotionele ontwikkeling hun woorden groningen wolters noordhoff schat enzovoort enzovoort door de toe vos j 1990 jeugdliteratuur gorinchem de nemende digitalisering van pabo opleidingen en ruiter 200i 3 m oe r 95