Publicatie datum: 2004-01-01
Auteurs: Ria van Adrichem, Anita Middel
Collectie: 07
Volume: 07
Nummer: 2
Pagina’s: 12-15
Documenten
e r k n u t v 0 e r n g levensverhalen schrijven er wordt heel wat geschreven met nt1 cursisten in de educatie niet alleen zakelijke maar gelukkig ook creatieve teksten de vele cursistenbundels die op scholen worden gemaakt en de inzendingen voor de rubriek uit eigen pen op de website van de stiep laten zien dat alfabetiseringscursisten prachtige verhalen en gedichten kunnen schrijven na het thema poezie in de klas in alfanieuws 4 van vorig jaar staat deze keer het schrijven van levensverhalen centraal hoe pak je het aan als docent hoe krijgje cursisten aan het schrijven wat doeje bij emotionele belemmeringen ook een idee voor nt2 cursisten ria van adrichem en anita middel creatief schrijven durven schrijven gebruiken voor je verhaal en in welke creatief schrijven is schrijven voor je ple het schrijven van een verhaal begint met volgorde en maak ten slotte met elk zier om je gevoel of je gedachten uit te bedenken of vertellen en wordt gevolgd woord een zin drukken bijvoorbeeld in de vorm van door het omzetten in schrijftaal voor een gedicht levensverhaal dagboek cursisten is het belangrijk dat de weg van in plaats van een onderwerp kun je ook voorleesverhaal voor de klein kinderen vertellen naar schrijven zo kort mogelijk iets concreets als uitgangpunt nemen liefdesverhaal en alle mogelijke andere is te lang aarzelen bij het opschrijven zoals een ansichtkaart een foto een genres die in de bibliotheek zijn te vin van gedachten leidt er vaak alleen maar dagelijks voorwerp een geluid of een den toe dat ze hun eigen negatieve criticus bandopname een geur een voorwerp dat in de modulaire leerlijn nederlands als worden je kunt voelen iets wat je kunt proeven moedertaal wordt op kse niveau i 2 en het is belangrijk voor cursisten te ont cursisten kunnen dan associeren vanuit 3 voor creatief schrijven een groot aantal dekken dat ze zomaar kunnen schrijven hun zintuiglijke waarnemingen zorg doelen geformuleerd we noemen er een wat ze verteld hebben stimuleer daarom altijd dat er voldoende tijd is om de paar die wij belangrijk vinden vooral het durven schrijven en wijs cur opdracht uit te kunnen voeren cursisten weten dat schrijven niet sisten erop dat ze achteraf net zo lang bespreek met elkaar welke eisen er alleen zakelijke doelen dient maar dat kunnen nalezen sleutelen en herschrij gesteld worden aan het verhaal een ver het schrijven van een eigen verhaal ven tot ze tevreden zijn geefbij het haal voor jezelf zoals een stukje in een ook een manier is om je eigen gedach schrijven houvast door te helpen bij het dagboek hoeft niet uit mooie volzinnen ten ervaringen fantasieen en gevoe onder woorden brengen van gevoelens of te bestaan een verhaal dat ook door lens uit te drukken gedachten anderen wordt gelezen zal aan meer cursisten durven gedachten aan het om te voorkomen dat cursisten zich eisen moeten voldoen papier toe te vertrouwen en durven ongemakkelijk voelen kun je een schrijf schrijffouten te maken opdracht geven waarbij je het onderwerp dagboek zondag 25januari cursisten weten welke strategieen ze geeft en de cursisten een associatieoefe kunnen gebruiken bij het schrijven ning laat doen vertel iets over het onder gisteren zijn we met het hele gezin naar het eerst vertellen en dan schrijven goed werp plaats het in een context en geef park geweest kijken en onder woorden brengen een gestructureerde opdracht het was mooi weer wat je ziet associeren fantaseren bijvoorbeeld ga eerst na wat je over dit we hadden broodjes en zo bij ons brainstormen trefwoorden opschrij onderwerp weet schrijf dan zoveel mark heeft wel 2 uur gevoetbald ven selecteren en in zinnen formule mogelijk trefwoorden of woordvelden op het was een fijne dag ren kies vervolgens welke woorden je wilt doen we gauw nog eens 12 alfa nieuws nummer 2 mei 2004 e r k n u t v o e r n g voorbeeld van 1ssocieren stap 1 chronologisch de ander associatief de een vertelt over thuis de ander over werk schrijven doen mensen in dit geval om wandelen bloemen een ander mee te laten beleven wat zij koffie zelf beleefd hebben zij schrijven hun zwanen eigen gedachten gevoelens of ervaringen op en wisselen die uit met de lezer je kunt met de groep ingaan op de park inhoud van emotionele verhalen door vogels eendjes open vragen te stellen eerst objectieve vragen als over wie gaat het wat voor zon vijver mensen zijn dat wat maken ze mee wat gebeurt er in het verhaal daarna subjec stap 2 tieve vragen als hoe past het verhaal bij je eigen ervaringen wat voelde je toen je het verhaal las hoorde wat wil kun je op een kladblaadje schrijf ik de woorden in een bepaalde volgorde wandelen met de tekst de cursisten kunnen een bloemen verhaal zo beoordelen op vogels on geloofwaardigheid on bekendheid zon vijver met de feiten in het verhaal herkenning eendjes identificatiemogelijkheid zwanen koffie eigen levensverhalen vervolgens kun je overstappen op de stap 3 levensverhalen van de cursisten zelf laat cursisten bijvoorbeeld de volgende zin nu maak ik met ieder woord een zin afmaken toen ik jaar was wilde ik het liefst en vergelijk daarna elkaars ik ga wandelen in het park het ruikt naar bloemen antwoorden of maak een tijdbalk met de vogels fluiten de verschillende periodes uit het leven de zon schijnt kind tiener jong volwassene volwasse ik loop langs de vijver er zwemmen eendjes ne oudere laat elke cursist een periode er zijn ook zwanen kiezen waarover hij in de groep iets wil nou nog een lekker kopje koffie vertellen welke associaties horen erbij seizoen geuren personen dieren levensverhalen van anderen en toon daarna het fragment bespreek ouderlijk huis school om het onderwerp levensverhalen in te het fragment aan de hand van de vragen cursisten kunnen enorme drempelvrees leiden kun je videofragmenten laten zien geschreven levensverhalen kun je intro hebben om te praten over hun eigen van tv programma s zoals spoorloos duceren door er een aantal van te laten leven misschien zijn ze bang dat wat ze waarin mensen over belangrijke gebeur zien en voor te lezen je kunt brieven of vertellen tegen hen gebruikt zal worden tenissen in hun leven vertellen geef de interviews uit kranten en tijdschriften spreek daarom van tevoren af hoe je cursisten vooraf een aantal vragen welke margriet libelle viva midi verzame omgaat met de verhalen en dat het vragen stelt de interviewer wat zie je aan len waarin iemand iets over zijn ofhaar onder ons blijft vraag om het proces op de persoon die zijn verhaal vertelt wat is leven vertelt lees ze aan de groep voor gang te brengen ook eerst naar universe er met de geinterviewde gebeurd wat en bespreek de verschillende manieren le ervaringen zoals afscheid nemen een zou je zelf doen als je zoiets overkwam van schrijven de een vertelt bijvoorbeeld vraag als ben je getrouwd of ge schei alfa nieuws nummer 2 mei 2004 13 1 1 1 e r k n u t v o e r n g den levert persoonlijke verschillen en standen weergeven en laat de cursisten bespreek welke tekstsoort het beste past eventueel afwijzing op gezamenlijke deze zinnen in een verhaaltj e verwerken bij de beschreven emoties ervaringen kunnen juist herkenning laat ieder zijn verhaal voorlezen in hoe opleveren ik ben niet de enige die dat verre vinden de anderen de emotie uit de boos heeft meegemaakt praat als docent zelf tekst spreken ik durf ook mee over het onderwerp jouw erva een andere mogelijkheid om emoties te niet te schrijven ringen en verhalen kunnen cursisten sti verwoorden is het spelen van een rollen ben bang voor fouten muleren en hun een gevoel van eerlijk spel bedenk met de groep vier emoties laf heid geven zij zijn niet de enigen die met een b of een andere letter bijvoor zich kwetsbaar opstellen bovendien beeld blij boos bedroefd en bang vraag r geeft het een gevoel van veiligheid en de cursisten deze emoties uit te beelden saamhorigheid en daarna deze beelden te beschrijven hij zij of ik soms komen cursisten met zeer emotio of neem een tekst als uitgangspunt laat bespreek met de groep ook vanuit welk nele verhalen bijvoorbeeld oorlogsherin de cursisten de personages uitbeelden en perspectief je als schrijver een persoon neringen of gebeurtenissen uit het verle daarna samen de dialoog schrijven lijk verhaal kunt vertellen in de ik vorm den die hebben geleid tot analfabetisme bespreek elkaars beschrijvingen of dialo of in de derde persoon laat voorbeelden hierover vertellen en schrijven kan pijn gen zien van andere schrijvers ai te per lijk zijn maar het kan ook helpen de soonlijke ervaringen worden minder pijn en het verleden te verwerken de verhaal gedicht of dagboek direct als ze in de derde persoon worden reacties van medecursisten op deze ver laat voorbeelden zien van verschillende opgeschreven dus met een hij of zij halen kunnen zeer uiteenlopend zijn tekstsoorten die schrijvers kiezen om figuur in plaats van een ik cursisten van dat heb ik ook meegemaakt tot hun persoonlijke ervaringen in uit te kunnen dit ervaren door een tekst in de daar wil ik niet over praten drukken dagboek levensverhaal of bio ik vorm te herschrijven in de derde per grafie gedicht roman welke vorm vin soon of andersom bespreek met elkaar levensverhalen schrijven den cursisten geschikt voor hun verhaal de verschillen die daardoor optreden praten over emoties is een ding maar geef als opdracht een gedicht of verhaal hoe schrijf je nou op wat je voelt laat te schrijven over een geliefd persoon voorlezen eerst zien hoe andere schrijvers het schrijf de naam of de initialen op van cursisten hebben vaak heel wat energie doen zowel in zakelijke teksten kran een geliefde persoon schrijf op waar je en tijd in het schrijven gestopt en dan is tenartikel oproep voor een demonstratie bij die persoon aan denkt herinnerin het motiverend als er iets met het ver ingezonden brief als fictionele teksten gen mooie plekjes geuren kleuren haal gebeurt cursisten kunnen bijvoor verhaal gedicht toneeldialoog dagboek voorwerpen kies een of meer woorden beeld hun verhalen voorlezen in de fragment welke woorden drukken een schrijf je associaties bij die woorden en groep of zelfs op een literaire middag of bepaalde emotie uit als er geen specifie maak daarmee een gedicht of verhaal avond voor meer groepen bij emotio ke woorden in de tekst voorkomen hoe oflaat een el e maken dat begint of ein neel geladen teksten kun je met de cur brengt de schrijver dan emotie over digt met een woord dat een emotie uit sist overleggen welk fragment van de door het oproepen van een bepaalde drukt een el e bestaat uit elf woorden tekst ze wel en welk gedeelte ze niet wil sfeer zon regen storm onweer stilte als volgt verdeeld over vijf regels een len voorlezen het lezen en horen van mist of op een andere manier beginwoord een associatie in twee woor verhalen van anderen maakt dat mensen schrijf in twee aparte kolommen woor den vertel in drie woorden iets meer over nadenken over hun eigen schrijfproduc den op die positieve en negatieve gevoe het beginwoord geef een reactie in vier ten zo kan het ook dat is een leuke l ens oproepen laat cursisten uit beide woorden met een werkwoord erin eindig manier om iets te zeggen of misschien kolommen woorden kiezen en daar twee met een conclusie of uitroep in een juist zo zou ik het niet doen verhalen mee schrijven een positief en woord zie ook alfanieuws 4 van vorig als het verhaal voorgelezen is kun je het een negatief verhaal of geef een aantal jaar over el es en andere dichtvormen verhaal in de groep beoordelen laat de zinnen die verschillende gemoedstoe laat de teksten in de groep voorlezen en cursisten aan de hand van open vragen alfa nieuws nummer 14 2 mei 2004 1 e i r k n u t v 0 e r n g bespreken wat ze van het verhaal vinden zie de vragen onder het kopje levens mijn ervaring met school vroeger en nu verhalen van anderen ik kon niet naar school want ik moest thuis helpen publiceren ik kwam uit een gezin van 17 kinderen de handgeschreven verhalen kunnen op maar nu wil ik het leren de computer ingetypt worden dit biedt want toen kon ik niet ook de mogelijkheid met de spellingcon trole te werken en daarmee eigen fouten en omdat ik bang was op mijn werk gemakkelijk te verbeteren vervolgens ik heb 21 jaar bij thuiszorg gewerkt maar toen moest ik papieren gaan invullen kunnen de verhalen geprint worden en toen werd ik bang en ben weggegaan gebundeld worden in een boekje dat iedere cursist meekrijgt het is ook mia mogelijk bijdragen op te sturen naar de rubriek uit eigen pen op stiep edu halen worden gepubliceerd kun je in plaatjes op het internet laten zoeken catief nl een cursist die moeite heeft zij n overleg met de cursist het verhaal nog zoals in het verhaal van mia gebeurd is verhaal te publiceren vanwege de per een keer op schrijffouten controleren andersom kan natuurlijk ook laat over soonlijke of emotionele inhoud kan cursisten die goed kunnen tekenen kun een bepaald thema illustraties maken of alleen zijn voornaam of initialen opne je hun eigen of elkaars verhaal laten zoeken en bij die illustraties een gedicht men of een pseudoniem kiezen als ver illustreren ook kun je met de groep of verhaal schrijven v e o n d e n v o o r w e r p e n groeten van radia docente marielle geerts van het id college in gouda oefende met haar cursisten uit de alfabetiseringsgroep het schrijven van een vakantiekaart de situatie op vakantie in marokko de geadresseerde je docent in nederland ziehier een paar kaarten die meteen demonstreren dat cursisten in verschillende fases van tweedetaalverwerving verkeren radia bijvoorbeeld zit nog vooral in de lexicale fase na de openingszin volstaat ze met een paar goed gekozen trefwoorden heel goed warm prachtig wat wil je nog meer mimount is al een stapje verder er staan werkwoor den en voorzetsels in de zinnen en de werkwoorden zijn vervoegd maar een paar kenmerken van haar eigen moedertaal leveren nog problemen op ben in nador zo zou je dat in het berber zeggen een apart persoonlijk voornaamwoord als onderwe rp hoeft niet hier heel warm zou in het berber ook goed zijn niet in alfa nieuws nummer 2 mei 2004 l si