Lezen in de multiculturele samenleving

rece ns i e geletterdh e id lit e ratuuronderwij s en l e ze n de bijdragen aan de bundel zijn geordend naar drie thema s in de eerste drie artikelen gaat het herman giesbers lezen om de ontwikkeling van wat tegenwoord i g zo fraai geletterdheid wordt genoemd zeg maar in de multiculturel e het vermogen bewust om te kunnen gaan met taal en dan in het bijzonder schriftelijke taal same nl evi ng karin heesters doet verslag van haar onderzoek naar het vermogen verhalen te vertellen bij 9 tot 1 3jarige ki nderen waarbij zij een dick schram anne marikes raukema vergelijking maakt tussen leerlingen van jemeljan hakeniulder red lezen en nederlandse en turkse afkomst paul leseman ieesbevordeffi q in een multiculturele snrnenlevinq gaat in op de relatie van voor lezen en taal en delft eburon 2000 leesvaardigheid en wijst op een alternatieve isbn 90 5166 806 6 228 blz e 20 0 route om deze vaardigheden te ontwikkelen en verkrijgbaar via boekhandel of rechtstreeks bij te verbeteren onder andere door het belang van de uitgever 01 5 2131484 mondelinge interactie te benadrukken in vergelijking niet de eenzijdige nadruk die nu nog grotendeels gelegd wordt op het aanleren in het vorige nummer van moer is uitgebreid van technische leesvaardigheid nora bogaert aandacht besteed aan lezen en leesbevordering bericht over een vlaams project om het leren van basisschool tot pabo wat daar nauwelijks of lezen voor zowel allochtone als autochtone geen aandacht heeft gekregen is de betekenis lezers aantrekkelijker te maken en te verbeteren van de multiculturele samenleving voor deze een project in de lijn van het taakgericht thema s meertalige leerlingen en leerlingen met taalonderwijs zoals dat ontwikkeld wordt door meer dan alleen een nederlandse culturele het steunpunt nt2 te leuven zie liet achtergrond beinvloeden in toenemende mate themanummer taakgericht taalonderwijs afloer de leerlingenpopulatie op scholen en dit 1997 6 gegeven alleen al leidt tot vragen over zaken als leesonderwijs leesbevordering en het tweede thema betreft het literatuur literatuuronderwijs onderwijs in het voortgezet onderwijs pauline schreuder bespreekt de verschillende ideo alweer enige tijd geleden op 5 en 16 mei logische visies die daaraan ten grondslag kunnen 2000 organiseerden stichting lezen en de liggen en welke consequenties deze hebben universiteit utrecht rond dergelijke vragen het voor de invulling van het literatuuronderwijs congres lezen en leesbevordering in een robert burroughs gaat in op de moeilijkheden multiculturele samenleving de resultaten en die liet interculturele literatuuronderwijs in de bijdragen van dit congres zijn nu na te lezen in verenigde staten moet overvinnen en hoe die een congresbundel met dezelfde titel het moeilijkheden samenhangen met literatuur overkoepelende thema van congres en bundel is onderwijs dat sterk gericht is op gecanoniseerde de receptie van fictieve en literaire teksten in literaire teksten dick schram en cor geljon een didactische situatie maar dit thema is heel presenteren onderzoek naar de verwerking en ruim geinterpreteerd en uitgebreid tot lezen en waardering van respectievelijk een nederlands taalvaardigheid in het algemeen zodoende is verhaal een vertaald turks verhaal en een ook aandacht besteed aan zaken als voorlezen en verhaal uit de zogenaamde migrantenliteratuur het vertellen van verhalen als voortraject op het door nederlandse en niet oorspronkelijk zelf lezen en aan de functie van verhalen lezen nederlandse leerlingen op basis van de en vertellen voor het vergroten van de resultaten uit dit onderzoek formuleren zij taalvaardigheid in het bijzonder de eigen aanbevelingen voor intercultureel literatuur vertelvaardigheid onderwijs maurice crul gaat eveneens in o p 2002 1 moer 35 teksten uit de migrantenlireratuur hij wijst op behalve deze 14 artikelen bevat de bundel nog het belang van het aanbieden van dergelijke het verslag van de forumdiscussie voorlezen in teksten voor onder andere turkse en marok een multiculturele samenleving door maria van der kaanse jongeren voor het versterken van de aalsvoort en een samenvatting van het leesmotivatie het positieve imago van het boek onderzoeksrapport voorlezen eeronderzoek naar en het lezen en van het culturele zelfbewustzijn hei voorleesgedrag thuis bij leerlingen van groep zeven en acht van viff anuterrlarnse basisscholen een een laatste thema is het lezen in meer algemene rapport van yolanda kaufinann zin will van peer en maria theodoridou gaan na in hoeverre lezers met verschillende culturele inhoud stijgt uit bove n de titel achtergronden ook verschillende betekenissen uit dit overzicht blijkt al hoe divers de toekennen aan literaire teksten een belangrijke verschillende bijdragen in deze bundel zijn niet conclusie is dat de cultuurgebondenheid van alleen qua thematiek maar ook qua inhoud betekenissen te sterk overschat wordt wat op aanpak en presentatie in ieder geval is duidelijk zijn beurt weer betekent dat de toegankelijkheid dat de titel van het boek bij lange na niet de van literaire teksten uit andere culturen inhoud dekt de argeloze lezer die terecht waarschijnlijk vaak groter is dan men denkt denkt dat hij vanuit verschillende invalshoeken jemeljan hakernulder onderzoekt in een geinformeerd wordt over het lezen en het laten experiment of het lezen van verhalen met lezen van fictieve of literaire teksten in een personages uit andere culturen van invloed is op pedagogische of didactische situatie zal al snel hoe de lezer die andere cultuur gaat zien merken dat dit onderdeel maar een relatief klein enerzijds suggereren de resultaten dat literatuur gedeelte van het boek beslaat en in veel artikelen een rol zou kunnen spelen bij het kweken van eigenlijk alleen maar indirect aan bod komt begrip voor andere culturen anderzijds blijken voor de lezer uit de onderwijspraktijk bepaalde stereotypen juist ook versterkt te basisschool voortgezet onderwijs of opleiding worden gerhard rupp doet verslag van zal daar nog bij komen dat de onderzoeksniatige onderzoek naar leesgedrag van duitse jongeren en wetenschappelijke benadering van het in relatie tot mediagebruik david hanauer laat onderwerp veel zwaarder vertegenwoordigd is op basis van de resultaten uit 15 diepte dan een meer praktische toepassingsgerichte interviews met immigranten in israel zien welke benadering het enige duidelijk praktische betekenis lezen in de eigen taal heeft en heeft artikel is in feite bevordering van leesvaardigheid bij gehad bij het leren lezen in het hebreeuws autochtone en allochtone leerlingen in vlaanderen lourina de voogd ten slotte geeft informatie door nora bogaert terwijl bijvoorbeeld geljon over het grote utrechtse tcult project talen en schram er goed in geslaagd zijn praktische en culturen in lombok en transvaal en hoe in conclusies te verbinden aan hun onderzoeks het kader daarvan onderzoek is gedaan naar het verslag lezen van zakelijke teksten en de problemen die bij veel andere artikelen zal de lezer die wil dat niet zich meebrengt in een multiculturele weten wat hij naamoer met de gepresenteerde wijk als het utrechtse lombok beschouwingen en onderzoeksresulaten toch zelf die verbinding moeten leggen wat in het twee bijdragen staan min of meer los van de drie ene geval crul of van peer en theodoridou genoemde thema s margreet de lange bijvoorbeeld gemakkelijker zal zijn dan in het informeert over de problematische situatie rond andere heesters hakemulder bijvoorbeeld i n lezen leesbevordering en de verspreiding van dit verband is het ook erg jammer dat de boeken in zuid afrika een multicultureel land redactie niet meer werk gemaakt heeft van het niet veel armoede en niet maar liefst 11 officiele leesbaar maken van artikelen nu is het zo dat talen zeki arslan en irene out schipper een belangwekkend en informatief artikel als dat bepleiten het inzetten van meerdere instanties en van leseman verloren gaat door een ontoe velerlei materiaal vooral ook tweetalig materiaal gankelijke schrijfstijl waarin onnodig jargon en om het voorlezen en verhalen vertellen aan heel lange gekunstelde zinnen de boventoon voeren jonge kinderen in het gezin te bevorderen 2002 1 moer 36 lezers en ieesbevordering in een multiculturele gerichte informatie als ondersteuning voor zijn samenleving is een boek geworden dat zeer breed activiteiten op het gebied van lezen en leesbe van opzet is niet een veelheid aan belang vordering zal de overwegend wetenschappelijke wekkende informatie zowel vanuit nederlands benadering en presentatie vrees ik een te grote perspectief als vanuit het perspectief van andere barriere vormen landen de inhoud gaat de suggestie uit de titel voor anderen en hierbij valt onder andere te dan ook ver te boven denken aan beleidsmedewerkers onderwijs of vanuit het perspectief van de man of vrouw in coordinatoren taalbeleid en natuurlijk aan het veld zal de sterkte van het boek echter ook onderzoekers zal het boek echter zeker van tevens zijn zwakte zijn voor wie bijvoorbeeld grote waarde kunnen zijn op grond van de titel zoekt naar praktijk 2002 1 m oer 37