Publicatie datum: 1992-01-01
Auteur: Anne Nederkoorn
Collectie: 23
Volume: 23
Nummer: 7
Pagina’s: 241-242
Documenten
redactionee l aan de dichtstbijzijnde school was het twee uur lopen met uitzondering van een paar bij de school logerende jongens ging niemand uit het dorp naar school beide cursisten wonen anne nederkoorn inmiddels vijfentwintig jaar in nederland ze redden zich prima in de nederlandse taal maar lezen is denken zijn nu pas in de gelegenheid te leren lezen en schrijven ze zijn op hun zevenenveertigste voor het eerst naar school gegaan in een lees en schrijfgroep hebben ze leren aan het eind van een bladzijde realiseert een spellen dop konden ze verklanken als dee oo doorgewinterde lettervreter zich wel eens dat pee vervolgens is met een van hen doorgegaan hij geen idee heeft van wat hij gelezen heeft met het verklanken van klankzuivere woor wie er niet met de gedachten bij is kan werk den als tas kip bel met de ander is gewerkt tuiglijk met de ogen langs de regels gaan zon met eigen uitgesproken en samen opgeschre der dat de inhoud doordringt ven teksten waarin woorden als motorolie en lezen is denken terwijl je leest ben je bezig aubergine voorkwamen onlangs las elk van betekenissen in je hoofd op te roepen verban beide cursisten een van een medecursist ont den te leggen met wat je al weet al lezend toets vangen ansichtkaart eerstgenoemde cursist las je de inhoud van wat je leest aan wat je weet of woord voor woord op de manier van guh hur kent juist omdat lezen met denken verbon oh eh oeh tuh eh hun om vervolgens vra den is kan iemand die er niet met het hoofd bij gend op te kijken en afwachtend te zwijgen uit is niet goed lezen het hoofd zonder naar de tekst te kijken kon dat geldt niet alleen voor een doorgewinter hij de tekst feilloos weergeven maar daarna de lettervreter maar ook voor een beginnende met de ogen op de tekst gericht werd het weer lezer die letters verklankend denkt aan een het stapje voor stapje ontcijferen van een moei ruzie thuis of aan hoe zijn gestuntel zal over lijke puzzel de andere cursist las al bij de eerste komen op degenen die naar hem luisteren een keer guh hur omhoog kijkend groeten beginnende lezer die nieuwsgierig is naar de voor de ene cursist is lezen een technisch ge boodschap die hij onthult is met een veel com beuren terwijl voor de andere cursist lezen plexer maar ook veel logischer natuurlijker direct met betekenis te maken heeft samenhangender karweitje bezig hij is met gedachten en al betrokken bij het leesproces ook voor kinderen zou functioneel begrij in het tijdschrift over kinderboeken leesgoed pend lezen van het begin af aan een recht moe signaleert annerieke freeman smulders een ten zijn juist kinderen die struikelen over de verandering in methoden om te leren lezen techniek die immers maar een onderdeel van nieuwe methoden voor het aanvankelijk lezen het hele leesproces is mogen niet aangeleerd zijn steeds consequenter ontwikkeld vanuit de krijgen dat lezen louter die techniek is visie dat elk lezen vanaf de allereerste kennis making ermee een inhoudelijke bezigheid in een recent nummer van het tijdschrift mag moet kunnen zijn lezen begint dan niet met gezien wordt leren lezen van diverse kanten a b c of met boom roos vis maar met een belicht er staan artikelen in waarin de nood verhaal dat je mooi of een bericht dat je be zaak van functioneel aanvankelijk lezen bena langrijk vindt freeman smulders 1992 drukt wordt maar daarnaast beschrijft een leerlingco rdinator hoe een kind met leespro hoe juist het is om in het aanvankelijk lees blemen wordt onderzocht op een manier alsof onderwijs meteen met functioneel en niet de tijd heeft stilgestaan alleen maar met technisch lezen te beginnen het kind wordt onderworpen aan de brus bleek mij kort geleden tijdens mijn werk in de een minuut test gedurende een minuut moet basiseducatie uit de alfabetiseringspraktijk het hardop zo snel en zo veel mogelijk losse ken ik twee cursisten die zijn opgegroeid in woordjes lezen woordjes die niet nieuwsgierig kaap verde van het dorp waar zij woonden tot maken die geen boodschap representeren di e 1992 7 moer 241 niks met het kind maar alles met de school en roos hoogedoorn het leerboekje te maken hebben en dat is nog maar het begin er volgen avt kaarten met rijtjes tweeletter woorden en rijtjesdrieletterwoorden reeksen wat vertel je mij nou woorden onder elkaar en het kind moet ze lezen kaart na kaart net zolang tot het niet het herschrijven van tekste n verder kan en het frustratieniveau kan worden vastgesteld kassets 1992 in het basisonderwijs de leerlingco rdinator bedoelt het goed er kan nu een hulpprogramma worden samen gesteld toegespitst op de specifieke leespro blemen van het kind maar om de frustratie in het lezen die het heeft opgelopen ongedaan te roos hoogedoorn is verbonden aan de taaldruk maken is wellicht een veel dringender hulp werkplaats van de stichting kunstzinnige vorming programma nodig een programma waarin amsterdam als consulent literaire vorming bege lezen denken mag zijn leidt zij leerkrachten in het basisonderwijs op het gebied van de literaire vorming en het taaldrukken literatuu r in het kader van het onderwijs voorrangsbeleid zoekt ze samen met de leerkrachten van groep 7 en 8 freeman smulders a het aanvankelijk lezen van de bentinck school naar invalshoeken om van voorbij oud en nieuw in technisch lezen in uit de werkwijze van het taaldrukken aan belees en leesgoed 199212 p 73 7 6 schrijfvaardigheid te werken onder het motto wat kassets y kijk eens ik kan al lezen een voor vertel je mij nou ontwikkelde ze een serie lessen beeld van zorgverbreding bij aanvankelijk waarbij het herschrijven centraal staat technisch lezen in maggezien juni 1992 p 27 in de drie hieronder beschreven lessen ligt de na 29 druk achtereenvolgens op het schrijven van verschil lende versies van een verhaal het schrijven van een krantebericht naar aanleiding van een voorval en het beschrijven van een ogenschijnlijke bijzaak als hoofdzaak h ersc hrij ve n e n lezen herschrijven maakt kinderen los in hun pen het geeft ze de kans te experimenteren met verschillende stijlen en genres ze ervaren het als een spel van lezen schrijven lezen een tekst van een ander herschrijven is een onge dwongen bezigheid je hoeft je minder af te vragen klopt wat ik schrijf met mijn erva ring die speelruimte schept mogelijkheden om de vaardigheden op het gebied van creatief schrijven te vergroten zo ervaren de kinderen vanzelf het verschil tussen het verwoorden van ervaringen en het schrijven van fictie de ma nier waarop dit gebeurt stelt hen in staat tot een goed resultaat te komen je hebt immers de tekst van het kind naast je in de kring als basis om te kunnen herschrijven moet je eerst lezen wat er staat dat is zo vanzelfsprekend da t 242 moer 1992 7