Literatuur, een feest!

versla g het programm a all e scholen waren van te voren ingedeeld in groepen die zich na de opening verdeelden herco lim over zeven verschillende zalen de centrale hal en de foyers in twee zalen lazen schrijvers literatuur een feest voor en dat werd afgewisseld met muziek en cabaret in twee andere was gelegenheid om vragen te ste ll en aan auteurs en werden er dis cussies gevoerd op het open podium kwa op woensdag 15 maart was in het neder l ands men een heleboel gasten hun zegje doen congresgebouw in den haag de vierde afle cabaret en toneel stonden de hele dag cen vering van bulkboeks dag van de literatuur traal in wee r ee n a nde re zaal b o ve nd ien was het g ro otste li teraire festival in nederland er door de organisatie een bioscoop gemaakt waar zo n 65 0o scholieren aan mee doen waar drie verfilmingen van nederlandstalige gedurende de hele dag konden ze kijken literaire werken draaiden in de hal vormden luisteren praten met en vragen stell en aan een gro ot aantal stands samen de informatie onder andere kader abdolah remco cam markt en naast het verzamelen van een grote pert hugo claus hella s haasse yvonne tas met folders kon iedereen daar een gokje keuls jos vandeloo leon de winter dirk van wagen bij het literaire rad van avontuur al weelden joost zwagerman likkend aan eefi vers geschept italiaans ijsje op die markt was ook een plek ingericht 650o jongere n waar je in een speciaal daarvoor gemaakt decor op de foto kon gaan met je favoriete ruim een uur van te voren stro omden de eerste gast van de dag van de literatuur toen ik jan scholieren de centrale hal van het nederlands mon tyn zag staan in het decor van dit literai congresgebouw binnen zittend op de trap re aandenken vond ik dat best indrukwek pen sloffend met hun handen in hun zakken kend een hele rustige bedaarde man die toch kletsend en giechelend wachtten ze op de de loopgraven in rusland tijdens de tweede opening naarmate de hal voller en voll er wereldoorlog overle efde die in cambodja en werd kon ik me steeds beter een voorste lling vietnam de ellende van de oorlog aan zijn maken van het aantal o s oo jongeren dat mij ogen voorbij zag trekken al vaak ter ore was gekomen lopen van n in het kader van het boekenweekthema naar s betekende zwoegen door de menigte 1 995 d e vijftig s te mei had bulkboek een ten het aantal inschrijvingen voor deze dag i s toonstelling samengesteld met de titel vijftig wel twee keer zo groot maar dat zou organi jaar vrijheid al met al een grootschalig gevari satorisch niet meer te overzien zijn en daa ro m eerd programma waar je je makkelijk een breidt bulkboek het festival ook niet uit wel dagje kon vermaken hier volgt het verslag van zijn er plannen voor een vlaamse versie zo zei een wandeling door de verschi llende zalen gerben kuipers bestuurslid van stichting bulkboeks dag van de literatuur in het nrc de prins willem alexanderzaal h a nd e l s blad al vroeg in de morgen bleek hoe populair toen ik de prins will em alexander zaal youp van t hek was iedereen wilde een inkwam was jules deelder net bezig om zijn kaartje bemachtigen voor zijn voorstelling bijdrage af te sluiten er gingen veel lachsalvo s later die dag hij bleek in elk geval te populair op in de zaal en als slot deelde hij boeken uit voor de informatiebalie waar je de kaartjes eerst gooide hij enkele exemplaren het kon krijgen want die brak van zijn voetstuk publiek in maar daarna zette hij een doos onder het gewicht van zoveel duwende scho neer op het toneel en iedereen moest zelf lieren nadat de balie verplaatst was en de maar pakken na een kleine aarzeling stoven kaartjes vergeven waren verliep a ll es weer op de leerlingen naar het podium om een boekje ro lletjes te bemachtigen jules deelder was klaar e n 1995 3 moer 123 vertrok onder luid applaus de coulissen in beantwoordden van leerlingen het panel ne lleke n oordervliet verontschuldigde zich stond onder leiding van joan boonstra alida voor haar schorre stem omdat ze de avond neslo of maarten sparijer naast vragen over daarvoor bij het boekenbal was geweest ze las de boeken zelf ging de interesse van de leer voor uit de naam van de vad er nadat ze e e n lingen va ak uit naar hoe een schrijver nu korte inleiding had gegeven over het verhaal eigenlijk een boek maakt waar hij zijn inspi aan het publiek tim krabbe anticipeerde met rati e vandaan haalt hoe belangrijk de mening zijn korte verhaal waterproef op de vraag hoe van een criticus is hij een verhaal schrijft ook har ry mulisc h adriaan van dis vertelde dat hij zijn boeken stond hier op het podium hij schrijft goeie eigenlijk nog altijd schrijft tegen de stoere boeken maar leest houterig voor jongens op het schoolplein door wie hij altijd naast de voorlezende auteurs konden de werd gepest renate dor restein sc hrijft eigen leerlingen genieten van cre me fraich e met lijk over elke man die haar pad kruist heeft u sketches en liedjes uit hun programma sec iets tegen mannen vroeg een leerling ja vermaakten zij het publiek ook de uit oo s t enorm knollendam afkomstige band de kift zorgde lydia rood zei dat ook een criticus maar voor de nodige afwisseling in de prin s will em e en lezer is maar een lezer ronald tiphart alexanderzaal deze band z ingt en vertelt lie t daar zijn vakantie bo e k voor de literatuur zien zeer energiek verhalen onder begeleiding van dat voor hilariteit en gelach zorgde er zitten gi taar dr um en an de re blaas ins tru menten onder andere een aankleedpop van maarten t ze maken vrije bewerkingen van bijvoorbeeld hart in en een masker van harry mulisch met verhalen uit drauf3en vor der t r van will em een gat voor een pijp om zelf te maken borchert of gedichten van jan arends hun cd een mooi voorbeeld van de kritische blik kranke nhau s verpakt in een sigarendoosje was van le erlingen was dat bart vos als verp er daar ook te koop soonlijking van a ll e bergsporters aan de schandpaal genageld werd het is toch wel de rembrandtzaal schandalig dat al die bergbeklimmers hun rot zooi zo achterlaten op de bergwanden wat i n d e r e mb randtzaal werd e n d eze d ag drie e en milieuvervuiling films getoond eerst pastorale 1943 naar het boek van simon vestlijk gevolgd door de de paulus potterzaa l verfilming van oero eg van h ella s haasse de derde film die aan bod kwam was als twee met zijn ogen dicht droeg mustafa stitou heel druppels water naar d e donk ere k a m er van da gedreve n zijn gedi chten voor ontdekt door mokles van willem frederik hermans remco campert publiceerde hij vorig jaar als oe roeg een soort vervolg op het boek sprak e erste dichter van marokaanse afkomst een de jongeren het meeste aan en de kaartjes dichtbund e l in het nederlands getiteld mijn voor die film waren ook in een mum van tijd vorm en hij werd gevolgd door een camera vergeven tijdens de film was het stil en ieder ploeg van de ikon naast mustafa stitou zelf een zat ingespannen te kijken dat als twee interviewde die ploeg ook enke le leerli ngen druppels wate r werd gedraaid is heel bijzonder die zijn gedichten hadden gelezen net zoals want die film is verder nooit te zien toen ik in de prins wi ll em alexanderzaal was het pro daar naar ging kijken was ik verbaasd dat de gramma hier ook heel afwisselend want naast fil m zwart wit is hoewel van te voren de de voorlezende auteurs kon je genieten van belangstelling voor als twee drupp els water min bijvoorbeeld huub van der lubbe die liedjes der groot was iedereen wilde naar oeroeg zong t erwijl hij zichzelf begeleidde op gitaar was ook nu de zaal vol toen er een verzoekje uit het publiek kwam lachte hij dat li gt een beetje ingewikkeld de jan steenzaal want dat heeft wel vier akkoorden ondanks dat hij niet gewend is om gitaar te spelen in de jan steenzaal was een podium ingericht klonk als ze er nie t is erg gevoelig en zong hij voor een panel waarin enkele auteurs vragen een gedicht van hans andreus dat door d e 124 moer 1995 3 marga minco omringd door leerlingen foto chris van houts gitari st v a n d e dijk op muzi ek i s geze t um om da ar t e zinge n in de m ondri aanzaal i e mand verteld e me dat hij he t er g m o oi vond was hans dorres tijn intussen op h e t podium t o en h alil giir n aast zijn nede rl a nds e gedi c h ve rsc h en e n m et zijn gortdro ge humor hij gaf te n o o k ee n gedi cht in he t turk s voordro eg onder and e re ee n aa ntal di ept epunt en van e en alleen d e kl a nke n maakt en al ve el duide lijk da gj e pretp a rk e e n ij sj e met zand prin s clau s door de op ste ll in g va n h e t podium e n h et e n ik voor een l ac h spie gel gerin ge aa ntal sto el e n vond ik hi er een h eel inti em e sfeer hange n waarin go ed gelui st e rd marga minco gek e ken en g e l ach en kon word en n a as t h et pro g ramma in de zal e n z ag j e ook de mondriaanzaal d e h el e d ag gro e pj es scholi e r e n in e en hoe kje zitte n m e t een aut e ur z e kond en vra ge n s t el voorzichti g deed ik de deur van de mon l en aan een van d e a anwezi ge schrijvers h eel driaanzaal op e n maar door het lawaai dat ik bijzonder wa s h et d a t marga min co aanwezig mee nam uit de hal keke n e nke le n t e r echt was z elde n treedt zij in de public it eit maa r g ee rge rd om op he t podium s tond een kal e voor d e dag van d e lit e ra tuur ma akte ze e en boom en de grond was be zaaid m e t blad eren uitzond e ring het wa s mooi om te zien ho e tijden s d e uitvo ering van van nie um e gh e n zij me t ee n gro ep l eerling e n aan h e t pra ten door theate rb e drijf orie nt ik durfde n a uwe was e n op een ge geven o genblik uitleg de dat lijks mee r ad e m te hal e n to e n ik daar al s in zij in ha a r bo e ke n he rinneringe n in h e t h ed en dringer stond ik ben snel wee r wegge ga a n z e t om ze spreke nd er te maken de mani er s middags kwam ik te ru g e n to e n w as d e waarop u over de geb eurt e nisse n in d e oorlog zaal zo ontze ttend vol op de trap la ngs d e schrijft i s zo ko e l waarom sc hrijft u daar zo kant overal zaten e n s tonden d e l ee rlingen ove r was de vr a ag van een van de uit belgie voor het optr e d e n van youp va n t he k na de afgere is de sc holi eren zo schrijf ik nu een informatiebalie hebb en de sc holi eren de zaal m aal antwoordde ze sommige n vonden het gelukkig ni et a fge broken hij was tijde ns da a rdoor ni et e motione e l een me isje waar maar ook na zijn optre de n in zijn element en m ee ik na afloop nog even sprak was he t daar ging na zijn voorste ll ing naar het op en podi nie t mee een s zij vond d e drie boeken die zij 1995 3 moer 12 5 ruim 6 500 leerlingen bezochten bulkboek s dag van de literatuur foto chris van houts van h aar had gelezen door die s tijl juist heel schap kwijt kon niet alleen over vrijheid s terk op het laatste moment had zij te horen maar bijvoorb e eld ook over een boek of een gekregen dat ze dit gesprek bij mocht wonen schrijver al die ge gevens zijn verzameld en en was zodoende toch in d e geleg e nhe id om vormen ee n onde rdeel van h e t fes tival maga me er te weten te komen over marga minco zine dat onlangs i s ver sch enen bij bulkbo e k toen ik haar vroeg hoe zij de dag vond ant naar a a nleiding v an de ze da g daarnaast bevat woordde ze dat ze h e t tot nu toe fantastisch t e n de comput e r s alle rh ande inform a tie over vond dat straalde ook h el em a al va n haar de auteur s en artiesten die aanwezig waren en gezicht hadden sommigen d e weg naar d e spelletje s g e vonden vijftig jaar vrijhei d de afsluiting ter gelegenheid van de vijftigs te 5 mei was door bulkboek een tentoons te lling samenge de dag was b egonnen in de prins will em steld aan d e hand van foto s stukj es uit boe alexand erzaal m et paul de leeuw daar wa s ken kranteknipsels persoonlijk e voorwerpen ook de a fsluiting ve rzorgd door de osdorp van auteurs een ouderwetse radio kreeg d e po sse deze rap gro ep uit amst erdam vulde de bezoeker een impressie van d e tweede we zaal tot de nok to e m et het geluid van hun reldoorlog en hoe daarover g esc hre ven i s de nederlands talige rap te k s ten de eerste rijen tentoonstell ing ging niet a lleen over de oor gingen helem aa l uit hun dak hossen sprin log maar liet ook zien hoe men se n va ndaag gen meezing en e n sta g e dwing zorgden voor de dag met vrijheid omgaan in de vitrin es en een spetterende fin ale e n dat is ook wat pa st op de panelen van vijftig jaar vrijh e id wa s dat bij dit eve n e m e nt van b a rt ch a bot ma g er te zien maar l ee rlingen wa ren ze lf ook in de elke we e k zo n dag zijn z egt hij in het fes tival gelegenheid om hun mening te geven over magazine daar zal hij toch nog even op moet vrijheid in de foye r van de paulus potterzaal wachten want de vijfde aflevering van bulk stond namelijk een aantal computers in de boeks dag van de literatuur is in maart 1997 zogenaamde bulkboek r e da c tieruimte waar op de e erste dag van de boekenweek iedereen die dat wilde zijn mening of bood 126 moer 1995 3