Met Calis naar de Tweede Fase

literatuu r recensi e onze lite ratuur van piet calis nu a ll een stamt uit die tijd overzichtelijke pagina s met veel i ll ustraties en weinig tekst ko rt e fragmenten en twee naas t elkaar liggende pagina s beh an kees van beek delden steeds een onderwerp ko rtom een lay out van een videoclip niet te lang v e el met calis naar plaatjes en een summier v e rhaal ik vond het een achteruitgang het verhaal van de litera de tweede fase tuur had plaat sgemaakt voor een s e rie korte schrijversportr e tten en ik kon ook zelf mijn teks te n ni e t meer kiezen en de leerlinge n zeke r he t bo e k wa s veel meer leerlingv ri endelijk de a l genoemde piet calis on ze lite ratuur am s terdam meu i llustrati es al mo es t de doc ent vaak het lenhoff r99r deel z 168 blz deel 2 185 b l z verband met de teks t uitleggen en rege lmatig isbn 90 280 5728 5 fos vogelvlu c hte n zodat de l e erling ook niet piet calis m m v margot de wit on ze m eer zelf ho efd e s am en t e vatt e n lit e ratuur hulpboek ams t erdam meulenhoff nu komt d e tweede fase e ra a n l e erlingen 1996 1 3 1 blz isbn go 280 2238 4 f17 50 moeten me er z elfstandig aan de slag en ze pie t calis m m v ma rgot de wit en edith moet e n vooral l e r en lere n ik was be ni euwd zuid ere nt on ze l ite ra tuur docentenhandlei in hoeverre ca lis deze nieuwe tre nd s in e e n ding amsterdam meule nhoff 1 996 io6 blz nieuwe druk of e e n nieuwe methode zou isbn 90 280 2330 5 verwerken dit jaar verscheen bij onze litera bijbehorende vid e o ve rkrijgbaar bij het let tuur van pi et calis een hulpboek met mede terkundig mus e um f49 50 werking van margot de wit e en doc enten handleiding me t medewerking van margot de wit en edith zuide rent en ee n video toen ik begon met lesgeve n h e t was nog v e r band hoewel in d e inleidinge n m e t geen voor mtv mo cht ik op he t vwo literatuur woord ger ept wordt over de tweede fas e geven uit he t sp e l e n de knikke rs van p cali s mag je van e en hulpboek dat in dez e tijd en anderen e en pra chtig boek niet a lleen de ges chreven wordt toch wel verw achten dat inhoud veel tek s ten waa rin de lite ratuur als hier iets van de doelstell ingen v a n de tweede e en groot cultureel v e rhaal met relevante fa se in te rug te vinden is dan d enk ik e erder i ll u s traties werd voorges choteld je kon d e aan de doelste ll ing een globaal overzi c ht van ve rs c hillende onderdel e n van ons vak zo de literatuurgeschi edenis dan a an lit e raire mooi integreren a a n een groepje leerlingen ontwikkelin g en ik denk v ooral aan alge me gaf je de opdra cht z elfstandig de inleide nd e ne studievaardigh e den a ls informatie v erwe r paragrafen te bestudere n tekstverklaren daar ven verwerken e n bewerken werkhouding over aanvullende pri maire t e ks ten te verza zelfstandigheid en werkplanning komen melen bibliotheekopdrachten en dat vervol die nu in h et hulpboek aan de orde gens in de kl as te pres enteren mond elinge taalvaardigheid en zelf mocht ik tekst en opze t uitzo e ke n die de th e o rie ill u s treerden da t was soms wel tijdrovend maar het gra s dui eers t iet s over d e opzet van h e t hulpboek nen in literaire teks t en vind ik altijd een van het volgt on ze lite ratuur ze e r n auwg ez e t per de l eukste onderdelen van h e t voorbereiden hoofdstuk is er een tijdbalk en verv olgens maar de jeugd en d e tijdgeest veranderde per twee pagina s een toeli c hting bij de de muziekc li p deed zijn intrede en een i ll ustraties vragen bij de theo rie en of de studieboek moest ook flitsend worden korte teksten en soms enkele opdrachten bij die teks ten en veel plaatje s ik pro b eer mijn pe n opdrachten staan ook vaak fragmenten waar en de videos erie schrijvers in beeld ver bij het loslat e n van de videoclip layout geluk schenen ill ustratiem a teriaal bij d e literatuurle s kig d e mog elijkheid biedt om ook langer e 1996 6 moer 385 literatuur pri maire teksten aan te biede n de keuze van wezen naar teksten in het hulpboek en het di e teksten i s vooral originee l buit en d e theori eboek over de relatie mens dier hulp verrass ing van donkers ben ik weinig ever boek p 112 dankzij een verhaal van her greens tegengekomen mine de graaf kan zelfs over de grens geke de tijdbalk dient om het histori sch inzicht ken worden er wordt een lijn getrokken naar in de ontwikkeling van de literatuur aan te gogol hulpboek p 127 structuura naly scherpen maar helaas is de tijdbalk a lleen ti sche vragen zijn niet opgenomen met vad erlandse literaire data ingevuld zodat daarnaast zijn er discu ssieopdrac ht en die het v erband met een algemeen histo ri s c h en zijn helaas wel erg vrijblijv end ge formuleerd c ultur eel inzicht onmogelijk wordt en d e zo is er naar aanleiding van enkele frag nederlandse literatuur nogal geisoleerd wordt menten uit de stille kra cht en een kranten aa nge bo d en art ikeltje over zwa rt e magie op s chool de de toelichting in het hulpboek is blijkba a r opdracht b espreek met elkaar de zin en bedoeld om de leerling d e mog e lijkheid te onzin van dit soort verschijn sel e n e n v ervol bied en z elfstandig aan d e slag t e gaan b ij elke gens de vraag we lke voor en n adel en zijn i llustratie moest blijkbaar een begeleidend e raan verbonde n hulpboek p 49 bij de tekstje wat soms erg gezo c ht overkomt bij opdracht bespreek met elkaar krij g ik het de ill u s tratie van een schilderij van willem de zelfde gevoel als bij de toelichtingen bij de koning onze literatuur dl 2 p 83 wordt ill ustratie s de opmerking had natuurlijk net bijvoorb eeld gemeld dat hij uit nederland zo goed van de docent kunnen komen maar afkomstig was in d e v s faam gemaakt heeft nu lijkt het als of de leerlingen zelfs tandig z n werk sterk lichamelijk is verwant met m e t het bo e k uit de voeten kunnen a ll een cobra en hij veel vrouw en portre tteerde vrees ik dat w einig leerlingen zond e r docent het g e toonde schilderij is abstract of derge iet s met dergelijk e opdrachten kunnen lijk e to elichting de zelfstandigheid van de andere opdra cht e n zijn verhalend e schrijf leerling dient vraag ik mij sterk af opdrachten ze lijken dan aan te sluiten bij de doels tellinge n uit het s ubdom ei n li te raire zelfstandig werke n ontwikkeling zoals de leerling kan zijn per soonlijke l ee servaring beschrijven ee n mooie het valt mij wel m e er op dat de vaardigheid opdrac ht is die de leerlingen uitnodigt e en z elfstandig werken vaak wordt geinterpre opstel te schrijven waarin zij zi c h afzetten teerd als de docent afsc haffen sommige tegen de ouderen al lijkt me de aanwijzing ill u stratie s l enen zich uit s teke nd tot het gev e n een manifest te schrijven die vergelijkbaar is van opdrachten die aansluiten bij studievaar met de stijl van van deyse ll s ni euw ho lland dighed en als verwerv e n e n verwerken van hulpboek p 4 1 wel erg hoog gegre pen inform a tie ni et d e opmerking dat a ll e s i s kenm erk e nd voor de roma ntisc h e sc hilder docentenhandleidin g kuns t on ze literatuur dl i p 82 maar een vraag als welke romantis che motieven kom in de docente nhandleiding staan naast a ll e je in dit s c hilderij tegen stimuleert tot antwoorden ook toetsvragen per paragraaf z e lfstandige verwerking van informatie d e s uggesties voor een themati s che aanpak en toe li chting had dan in d e docentenhandle i een toelichting bij de videoband bij de ding kunn e n s taan opdracht en staat soms het doel vermeld en de vra gen bij d e teksten dienen om het worden er a anwijzingen ge geve n di e ant liter a ire inzicht te verdi e p e n noem twee woorden en die toetsvragen zijn natuurlijk werkwoorden di e couperus zelf gevormd heel plezieri g als je eens geen tijd gehad h ebt heeft hulpboek p 43 e n ook vaak om je les voor t e bereiden maar wat moet ik met tussen fragmenten verbanden te leggen zo een toe li chting bij bovengeno e mde opdracht sluit een fragment uit he t leve n is vurrukkulluk naar aanleiding van de stille kra c ht als afhan aan bij e en fragment uit kees d e jongen kelijk van de s feer in de klas kunnen d e ze hulpboek p 5 8 en naar aanleiding van een teksten als uitgangspunt di e n en voor e e n fragment uit wolkers de junival wordt ver klassegesprek docentenhandleiding p 40 386 moer 1996 6 litera t uu r j 5 r y foto chris van houts doc ente n die da t zelf ni et b e dac ht hadden lite ratuur al blijft het a lle maal b ehe lp en als j e wille n dan ook w el wete n hoe z e dat mo et en ooit met het sp e l e n de knikk e rs he bt gewe rkt opz ett e n kan daar nog niet een d ergelijk hulpboek zo h ad in de doc ente nhandleidin g ook wel met opdrac hte n bij ve r schijnen ee n to eli c hting moge n s t aan wa t je ve rd e r me t de sc hrijfopdrac ht e n kunt doe n of ho e j e d e z e opdra c ht en v e rde r kunt ge bruik en i n ee n l ees do ssier wa nt dat i s i e ts wat ik in de handl e idin g mis ho e me t dit hulpbo e k te werk en vooral do c enten di e d e lit e ratuur vanuit d e geschied enis behandele n zijn vaak ni et vertrouwd m et le es do ssiers en bijb eho re nd e cr eatieve schrijfopdra chte n dat geldt ook voor het zelfs ta ndig laten di scu ssi e re n van l e erlin gen over literatuur een mee r uitgebre ide redactie van d e opdrac hte n en e nk ele did actisc h e su g ges ti e s waren e c ht wel op z n plaa ts gewe est wi e die sugges ti e s en a anwijzingen nie t no dig heeft vindt veel l euk mate riaal in d e opdra chten v a n het hulpbo ek het hulpboek i s voor h e n e en nuttige aanvulling op onze 1996 6 m o er 387