Naslagwerken functioneel leren gebruiken

naslagwerken functioneel ieren gebruiken jan loeien naslagwerken zijn zeer uiteenlopend en kunnen bijzonder functioneel zijn voor het oplossen van alledaagse ook niet schoolse problemen met de eerste reeks opdrachten die hierna beschreven worden kunnen de leerlingen de boeiende wereld van de naslagwerken ieren ontdekken nadien wordt hen geleerd hoe ze een naslagwerk moeten kiezen in functie van het gestelde probleem en wat zijn de algemene gebruiksregels om uit een naslagwerk te halen wat erin zit de laatste reeks oefeningen laat hen de beperkingen van naslagwerken ontdekken een bonte wereld hoe zouden we die hele hoop publika ties kunnen benoemen streven naar algemene categorische benamingen en eerste reeks opdrachten die zowel van soorten informatie en documenta individueel als in kleine groep kan uit tiebronnen gevoerd worden heeft tot doel de leerlingen te sensibiliseren voor de 3 laten we ze eens stapelen in kleinere uitgebreidheid de rijkheid van naslagwer groepen waarin soortgelijke werken ken het zijn type opdrachten die aange samenligger gebruik maken van ver past moeten worden in functie van de ver schillende verzamelkenmerken zoals zameling van naslagwerken die u vooraf nederlands en anderstalige eendelige bijeengebracht hebt en meerdelige niet en wel geillustreerde verklarende en vertalende algemene en 1 gedurende een ruime tijdsspanne alle vakgebonden gebonden en losbladige aanwezige werken ter hand nemen zonder kleur en met kleur moderne en inkijken met aandacht de titelbladzijde klassieke alfabetisch geordende en in lezen om te vernemen wat elk werk thema s of tijdvakken gerubriceerde zegt te bieden voldoende tijd uittrek ken zoniet blijft het beperkt tot een 4 stel een zo uitgebreid mogelijke lijst op heel vluchtige blik op de aanwezige van verschillende soorten informatie naslagwerken bronnen die hier liggen en misschien zelfs aangevuld met bronnen die hier 2 liggen hier nu allemaal woordenboeken niet zijn maar waarvan je weet hebt of zitten er nog andere dingen tussen doe dit in kleine groepen b v sep dec 1991 nummer 1 2 21e jaargang mk verklarende woordenboeken rend woordenboek ons voorlopig vertalende woordenboeken depanneren telefoonboeken en gouden gids encyclopedieen 8 je zoekt een disc jockey voor een kaartenatlassen stratenplannen wan feestje denk je dat de gouden gids delkaarten daarover iets te bieden heeft woordenboeken voor correct taalge bruik 9 je lust geen lever zoals men die door vreemde of moeilijke woordenboeken gaans thuis in de braadpan waarmaakt woordenboeken voor bepaalde beroe denk je ergens bereidingswijzen te kun pen of vakken nen vinden die lever misschien wat aan naamlisten adreslijsten pryslijsten trekkelijker kunnen maken kookboeken dialect woordenboeken 10 hoeveel steden of gemeenten met de steekkaarten benaming betlehem zouden er in euro hobby woordenboeken lwiswooraraad pa liggen sets runen planten en dierengidsen 11 ligt gent t o v de zeespiegel hoger of kruidenboeken lager dan dendermonde vakkundige handboeken technisch tekenen planlezer fotografie v ees 12 vinden we 20 woorden die rijmen op waarbereidingen k das waar vinden we die het makke lijkst 5 blader eens in een voor jouw onbe kend naslagwerk tot je iets vindt dat 13 open plaats in het bos welk kort interessant lijkt tot je stoot op een klei woordje bedoelt men daarmee meestal ne ontdekking iets wat je niet had ver in de opgave voor een kruiswoordraad wacht sei 6 probeer eens gebieden belangstellings 14 hoeveel naamgenoten van jou wonen punten te bedenken waarvan je ver er in je telefoonzone moedt dat er geen naslagwerken over bestaan 15 hoeveel staten zijn er momenteel ver enigd in de u s a 7 stel dat je de oppervlakteberekening voor een cirkel kwijt bent denk je dat 16 ontwerp in kleine denkgroepen een een gewoon woordenboek als ver schema volgens dit principe links schueren modern woordenboek plaats je soorten problemen rechts modern standaard woordenboek en plaats je soorten informatiebronnen en atlas standaard uitgeverij antwerpen tenslotte teken je tussen de problemen utrecht 1968 jou uit de nood kan hel links verwijspijlen naar de informatie pen waar zou je kunnen gaan zoe bronnen rechts b v ken onder meetkunde p 701 in kadertje zjn er geen betere meer telegram telefonisch versturen rechtstreekse informatiebronnen om dit bellen naar 1125 aan de weet te komen kan een verlda liti 21e jaargang nummer 1 2 ser dec 1991 moeilijke woorden 24 wie of wat was augias gewoon verklarend woordenboek moeilijke vreemde woorden 25 kan je kikkerbilletjes ook koken als bereidingswijze boek met de trein naar zee 26 waar m oet je zijn als je je fiets wil laten spoorboekje station graveren inlichtingendienst 27 ligt singapore op de evenaar 17 in naslagwerken vinden we dikwijls pic togrammen dat zijn grafische symbolen 28 waarvoor kan alsem goed zijn die voor zichzelf spreken sommige zijn 29 bestaat er een museum voor oldti misschien minder duidelijk we zullen er mers waar enkele belangrijke instuderen vooraf gaande zoek en verzamelopdracht van 30 waar kan je in antwerpen voor foto de belangrijkste pictogrammen b v graaf studeren rijkswacht politie apotheker dokter water gas elektriciteit antigifcentrum 31 bestaat er een computerprogramma rode kruis tele onthaal zelfmoordpre over redoxreacties in het neder ventie giftig produkt brandgevaar ver lands boden te roken bibliotheek nooduit gang restaurant toiletten voor 32 zoek goeie citaten over nederigheid of heren voor dames vuilnisemmer trap bescheidenheid pompstation sporttakken 33 waar wordt in vlaanderen het sint 18 van welke begrippen diensten die maartensvuur nog ontstoken wat wil we met een pictogram kunnen herken dat zeggen nen willen we meer uitleg waar kun nen we die uitleg vinden 34 hoeveel consumenten zitten er allemaal samen in het europa van de twaalf 19 her en der rijzen er informatiecentra uit de grond voor energiebesparing voor 35 komt de veldmuis ook in midden span gemeentelijk beleid en inspraak voor je voor sport en cultuurmanifestaties voor toe ristisch aanbod spoor er enkele op 36 loopt er een tentoonstelling in brussel die zich in je streek bevinden over b v japanse keramiek 20 wat zijn groene telefoonnummers 37 1s er dit weekend een film met bekend muziekidool te bekijken 21 wat gebeurde er voor opvallends in jaartal op internationaal niveau 38 hoeveel stemmen behaalde louis tob back bij de laatste parlementsverkiezin 22 mogen we zeggen beroep doen op gen 23 welk frans woord kan je in scrabble leg 39 hoe heten de bewegende delen van de gen met deze blokjes y s c u m vleugels van een sportvliegtuigje ser dec 1991 nummer 1 2 21e jaargang von 40 waar lag thracie 54 kan je in brussel voor architect stu deren waar zoal 41 hoe vertaal ik lieve hemel in het engels 55 wat is er bijzonder aan de grauwe klauwier 42 loopt er een wandelroute langs mariekerke aan de schelde 56 hoe zet je checklist om in behoorlijk nederlands 43 zoek vijf type namen van auto s waarvan je de betekenis niet met 57 hoe zeg je in het frans van het ene zekerheid kent en zoek daarvan uiterste in het andere uiterste val dan de betekenis sen in de woor len denboeken b v scirocco nevada chamaofe 58 bestaat er een leerprogramma op pc over de wetten van mendel 44 wat is er wetenswaard aan emel gem 59 wat is een gimmick 45 welke roepnamen zijn er zoal afge 60 le moral en la morale zijn dat zo leid van johannes maar synoniemen in het frans 46 hoelang stap le van de baraqua 61 omgekeerde rollen zoek een michel tot aan de brug van hockay omschrijving van een woord in een langs de aangewezen trektochtrou woordenboek straks gebruiken we te gemiddeld 4 km uur die als quizvraag waarbij de klas groep de verklaarde omschreven 47 hoe moet het nu eigenlijk principe term moet raden princiep of princiepe 48 wie is in vlaanderen andre leysen leren raadplegen 49 hoe laat is het in los angeles als het hier 17 u in de namiddag is de eerste reeks oefeningen tracht de wereld van naslagwerken ten toon te stellen 50 wat is in de computerwereld een als een rijk uiteenlopend boeiend verras bug send gebied in de reeks oefeningen die nu volgt brengen we algemene regels aan die 51 in welk zwitsers kanton ligt disen het functioneel gebruik van naslagwerken tis moeten versterken daarbij staat als grond gedachte voorop dat we in de plaats van 52 geraak je met sabena zonder over hals over kop temidden van het naslagwerk stappen naar bagdad te gaan zoeken eerst wat tijd moeten investeren in het lezen van de gebruiksaan 53 wat is de scheldnaam voor de wijzing dus eerst nu ogenschijnlijk wat tijd oudenaardenaars verliezen om later veel tijd te winnen ne4 21e jaargang nummer 1 2 ser dec 1991 1 opdracht voor werkgroepjes van 3 of 4 grote klasgroep zullen uitleggen en leerlingen elke groep neemt 3 verschil demonstreren hoe men vlot gebruik lende soorten naslagwerken ter hand maakt van dit naslagwerk en wat men van elke soort wordt de gebruiksaan er redelijkerwijze mag van verwachten wijzing doorgenomen de algemene regels voor een goede raadpleging wor 2 opstellen van een plan waaruit blijkt den kort genoteerd enkele zoekop waar we bij de verschillende soorten drachten worden bij wijze van oefening naslagwerken de gebruiksaanwijzing helemaal uitgevoerd de werkgroepen meestal beschreven vinden bereiden tenslotte voor hoe ze voor de b v woordenboek gebruiksaanwijzing vooraan wegenkaart legende in een aparte rechthoek of op keerzijde kookboek alfabetische iet van gerechten achteraan of overzicht van hoofdstukken vooraan tiidschriftartikel opzoeken in jaaroverzicht klapper tenzij we de publikatie datum en bladzijde kennen gouden gids gele bladen vooraan nederlandse index eerst het nummer opzoeken bibliotheek verschillende catalogen soorten 3 opzoeken van zeer algemene symbolen 7 groepsopdracht landkaarten stads en afkortingen en hun betekenis b v p plannen hebben vaak een register waar biz nr m vr b fr pl b v n w de plaats wordt aangeduid met z 0 n n leiters cgfers die de ordinatenzone aan geven waarin deze plaats ligt onder 4 wat doen we met vreemde namen per zoek dit systeem oefen het in leg het soonsnamen plaatsnamen waarvan nadien uit voor de hele klas geillus we riet zeker weten met wake letter ze treerd met voorbeelden beginnen en die we verklaard widen vin den in een woordenboek b v 8 wat doe je wanneer je heel actuele infor lasser jassaraasse kroefsjow ciroet matie wil vinden die je vermoedelijk rag spw croeisjow leren meerdere moge riet in een woordenboek zal grinden lijke ingangen na te gaan leren gebruikmaken van recentere bron nen tijdschriften kranton snerene 5 welke soorten lijsten registers kunnen media of neologisme woordenboeken we aantreffen in een handboek b v zaakregister persoonsregister plaats 9 zoek op in wat voor een soort naslag naamregister auteursregister waartoe werk we terechtkunnen met de volgen dienen ze hoe gebruiken we ze de vraagstukken wat betekent laar nederlands 6 wat doen we met personen of begrip woord pen die met meer dan een woord wor aan welke stroom ligt kairo den aangegeven b v lamme goed hoe schrijven we het meervoud van zak goede vrijdag kanunnik ser dec 1991 nummer 1 2 21e jaargang is het nu kwotatie of quotatie of beide schrijven vergelijk een naslagwerk uit hoe rijd ik met de auto van erembode die vroegere periode met een recente gem naar kruishoutem bron recent gepubliceerd na 1980 geraak ik om 20 u van lokeren nog m a w nadat voyager i en voyager ii naar oostende met de trein op een close up opnamen van jupiter had gewone woensdagavond den doorgeseind naar de aarde is op punt stellen wel goed neder lands 3 neem een wereldkaart ter hand in een wat gebeurde er zoal in ons land in de atlas in een encyclopedie in het atlas loop van de maand waarin leerling gedeelte van een geilustreerd woorden uit de klas geboren is boew bereken of de evenaar ook zui waar vind ik de formule om de inhoud ver meetkundig in de helft van de van een cilinder te berekenen tekening loopt is dat het geval in oude wat doe ik wanneer mijn vierjarig neefje atlassen aan een fles white spirit heeft genipt is er een overzetboot tussen le havre 4 zoek in een gewoon verklarend woor en dover denboek op muzak hulk brunch fit nessclub squash cheeseburger reg gae checkkt stoned shoarma beperkingen vind je deze termen terug wat is daar voor de verklaring waar vinden we deze woorden wel verklaard ten opzichte van naslagwerken is het goed weet te hebben van beperkingen en gren 5 zo leerden onze grootouders in hun zen die beperkingen liggen op het vlak van toenmalig schoolboek voor aardrijks historische en temporele bepaaldheid ide kunde iets over huishoudkundig afrika ologische oriertatie ruimtelijke en inhoude lijke beknotting gerichtheid op een bepaald de negerstaten gebruikerspubliek westers etno centrisme de negers zijn ruwe onwetende en hei culturele conditionering de volgende dense vo keren of fetischisten aij spre opdrachten helpen de leerlingen ach een ken anerleinegertalen meer genuanceerd oordeel te vormen over naslagwerken 6 denk je dat we vandaag de dag vol strect objective betrouwbare informa 1 zoek het woord nozem op in verschue tie krijgen over verafgelegen wereldde rens modem woordenboek stan len en culturen daard uitgeverij antwerpen utrecht bij voorbeeld in de vierde druk van 1974 7 in de krant wordt bij artikels over inter wat leren we nu over de samenstellers nationale gebeurtenissen doorgaans van dit woordenboek hoe staan zij het persbureau vermeld waarvan men tegenover het verschijnsel nozem het bericht heeft overgenomen grote westerse agentschappen zin associa 2 is een encyclopedie van 1970 nog wel ted press united press international betrouwbaar inzake ons beeld over de beide amerikaans agente france planeet jupiter waaraan is dit toe te press frans reuter brits zoek op of 21e jaargang nummer 1 2 ser dec 1991 je ook berichten vindt die werden over ring in haalbare stappen een stuk geleide genomen van bronnen als tars lijkheid de eerste stap is een gevoelsmati u s s r fides vaticaan d i a zaire ge stap verlekkerd worden op naslagwer het duitse k n a het japanse kyodo ken en met plezier de charme ervan news serice of het chinese hsin hua ontdekken wanneer we erin slagen dit alles nieuw china associated negro press te initieren in een fascinerende sfeer van antara indonesie vele uiteenlopende soorten naslagwerken die zich uitstrekken over meerdere kennis 8 neem lukraak een strook van ongeveer en vaardigheidsgebieden dan is de kans 15 cm lopende tekst van een artikel uit op het wekken van duurzame belangstel het letterkundige katern in een week ling voor het naslagwerk aanzienlijk ver eindnummer van de standaard de groot laten watertanden dat is de didacti standaard der letteren en evenveel sche kunst tekst lukraak geplukt uit het volk van dezelfde datum onderstreep in beide stroken tekst de moeilijke woorden tel jan toefen ze op vergelijk vinden we in een poc instituut voor voortdurende vorming ket woordenboek verklarend neder van de middenstand lands de verklaringen van alle onder jozef ii straat 30 streepte moeilijke woorden 1040 brussel 9 vinden we op staf of landkaarten gedetailleerde informatie over militaire vliegvelden controleer dat eens hoe verklaar je dat noten 10 je zoekt deskundige uitleg over ver schillende soorten legeringen waarin 1 een meer voledige didactische verant koper zit is het wel verstandig om naar woording en uitwerking vindt de lezer in een algemene gezinsencydopedie te j toeden ergens tussen a en z voor grijpen waar kan je beter terecht een functionele raadpleging van naslag werken in nova et vetera oktober 1990 lxvii de jaargang nr 1 2 themanummer wate rt anden p 69 95 2 oeders van liefde de vijf werevdde in de toekomst zal iedereen meer en meer en in verband met belgie mijn vaderland een functioneel beroep moeten doen op tessenderlo beroepsschool h hart s d informatiebestanden in allerlei soorten en vermoedelijk gepubliceerd in de periode formaten het is echter geen klein bier omstreeks 1920 p 78 leerlingen die uit zichzelf niet steeds staan te popelen om veelvuldig en veel te lezen of te schrijven toch dichter bij het naslagwerk te brengen nochtans moeten we het blij ven aanbevelen dat vraagt een benade sep dec 1991 nummer 1 2 21e jaargang lipt