Documenten
studiehuis en l e ren lere n lei do centfuncties kunnen overn e m e n moti jo tegels veren con c entreren strategiekeuz e v e rwer ken toetsen en bij s tellen v a n het l e erpro c es etcetera het lijkt onvermijd elijk dat je de uitoefening v a n derg elijke functi es e e rs t gaat nederlands in he t belon e n totdat leerlingen erv aren dat het uitvoeren van d eze fun c ties zic hz e lf beloont studiehuis in de vorm van b e tere c ijfer s b e tere r es ulta ten efficie nter we rk e n het n a denk e n ov e r en vormg ev en va n d a t proces begint nu bij ons e en b e etj e op gan g te komen l e erlingen prate n wat mee r dan voorheen met e lk aar e n e e n aantal ja ren ge le den we rd op h et ja co bus met hun do c ent ove r ee n e ffici e nte aanpak college in en sch ede in he t kade r van b e le ids van leertake n docente n demonstr ere n de plan o ntwikk eling ge analyseerd hoe het ond e rwijs a a npak van de v ak man leerpro ces in een klas doo rgaan s verloopt de co nclus i e van die analyse was e nigsz in s k a rika t u hoe ver je op dit punt met jongvolw asse nen raal gefo rmul eerd da t een le ra ar van het ja cob us kunt kom e n i s ni et duidelijk w el lijkt h et college n oo i t een l ee rling voo r z i ch op de weg zag v erstandig om d e kan s op fru s trati e ni et al t e of hij li ep hem wel te du we n of om een a nder groot t e mak e n door al te hoge v e rwac htin b eeld te geb rui ken het was de le raa r d ie de k ar ge n te ko es t e r e n w a t daarbij helpt i s h e t trok wa a rin d e l eerl i nge n co mfo rta b el h a dden obse rv e ren van h e t gedra g van volwasse nen plaatsgen om e n om di t b ee ld te v erande ren we rd die ook nogal ee ns meer gespit s t zijn op b es lo ten in het schooljaar 1995 11 996 op een va n de resultaten en produkten dan op nad e nken lo kati es te exp e rim ente ren m e t de invoe ring v an ove r de w e g die daartoe l e idt al is het maar h e t s tudie huis in 4 ha vo jo tege ls is als d ocent omdat andere n van he n re sultaten e n produk ned erlands en conrect o r van d e afde ling ha vo op t e n verwa c ht e n deze lo k a tie nau w b etrok ke n bij de uitvoe ri ng v an he t project in d it artike l beschrijft hij zijn ervari n literatuu r ge n m et h et v a k ne de rla n ds in he t studi ehuis g e lderen amo s van ron oostdam mo nd e linge taalvaardig he id nede rland s bus s um cou tijdens d e vo orbereiding van h e t proj ec t tinho 1994 s tudiehui s 4 havo we rd e en enqu e t e g ehou d e n onder de do c enten ov e r hun huidi ge manie r v a n l esgev en en over de ge w en s te mani e r in de tw e ed e fa se vrijwel una ni e m kw a m n aar vo r e n dat m e n v ee l mind e r in structi e wild e gev e n e n ve el me er d oo r de leerlin g z elf wild e lat e n do en ook bij d e leerlin ge n we rd via krin gge spre kke n gepol s t ho e zij d acht en o ve r h e t huidig e onde rwij s s y s teem en we lk e veranderin gen e n v e rbe te ringen zij w e nst en hoewel ze ov er h e t huidige onderwij s ni e t ontevreden ware n vonden ze to c h dat e r door do c ent e n te v ee l g e pra at w e rd en dat zij v ee l m ee r ze lf wilden do e n g e zi e n d e do e l e n di e d e stuur g ro ep tw ee de fa se ge fo r m ul ee rd ha d zou d e n adruk in he t s tudiehuis inde rd aa d moete n li gg e n op d e v e rgrotin g v a n d e zelfst a ndigheid v an d e l e erling te n opzic ht e van zijn s tudie e n h et 2 72 mo e r 1996 6 studiehuis e n leren lere n aankweke n van vaardigheden om die zelf tijden van 25 minute n toe t e kennen de keus standigheid t e bere ik e n voor 25 minuten w erd mede ingegeven door het feit dat mens e n du s ook le e rlingen gehalveerde instructietijden gemiddeld 20 minuten intensi ef iets kunnen opne men ook werd aa ngenomen da t le e rlin om a an de z e w e nsen en doelen tegemoet t e gen niet te lan g me t he tze lfde bezig kunnen kome n we rd b es lot e n de be s ta a nd e in s tru cti e zijn d e le s dag we rd in ac ht uur van s o mi tijd te halve re n e n d e da a rdoor uitges paa rd e nuten op ged ee ld a fwi sse l e nd ins tructie 25 of tijd t e rese rve r e n voor z elfw e rkzaamhe id s o minuten e n z e lfw e rkza amhe id zi e afb ee l do o r d e l e erlin g d e in stru c ti e tijd v oo r ee n ding i 4 uur s vak zoal s nederl a nds w e rd du s b ep erkt tot tw ee le sure n de c ont ac tur e n d e stilte en begeleide studi e ur en d a t l eerlingen een vakdoce nt mo e t e n kunne n ra a dplegen mo es t e n wel gelijk blijven tijdens de zelfwerkzaamhe id kunnen le e rlin a an d e bes ta and e l es s e ntab e l ov e rwo g en gen zelf ki ez e n w e lke vakke n zij ga an do e n werd de tw ee in stru c ti e ur en te split s en in in s tilte of b e gel e id e studie stilte s tudie vie r in s tru c ti e tijden van 2 5 minut e n w a ar ge s chi e dt in e e n ap a rt lok aal w aa rin abs olute do o r e r ee n s preiding over d e w e ek t o t s t and stilte he e rs t gewaa rbor g d door ee n s u rv eil gebr acht kon word e n sommi ge doc ent e n lant da ar i s ond e rlin g c onta c t tu ss en le e rlin m ee nd e n ec hte r voor bepa a ld e on derde l e n ge n of ove rl eg met d e sur ve illa nt ni e t toeg e van d e l ee r s t of ni e t ge no eg t e h e bb e n a an sta a n b ege l e id e s tudi e ge b e urt in de medi a 25 minute n da a rom we rd b es lot e n p e r vak th ee k waar i nfo rm a ti ebro nn e n bij d e h and ee n l es uur va n so minuten en twee in s tru c ti e zijn en waar te zijn e r tijd o ok c omput e rs voo r les 1 2 5 min biolo gi e duit s 25 min frans natuurkund e hand el l es 2 so min stilte studi e bege l e id e studi e pauz e l es 3 50 min en ge l s wi s kunde b l es 4 50 min st ilte s tudi e b e ge l e ide s tudi e pauze l es 5 25 min g esc hi e d e nis e conomi e 25 min stilte s tudie begeleide s tudi e les 6 s o min stilte s tudie b e g el e ide s tudi e p a uz e les 7 s o min wi skund e n n e d erl a nd s le s 8 50 min sti lt e studie be g el eid e studi e afb eelding i voo rb eeld van ee n dag ro o s ter 1996 6 moer 273 st u diehuis en leren l e re n t e ks tv e rwerkin g word e n gein s tall e erd hi e r week 43 mo ge n l ee rling en in groepje s s am e nw e rken instructie beeldspraak blz 40 d m 43 t elkens is ee n vakdo cent aanwe zi g om vra maken oefening 23 t m 26 g en te beantwoorden hulp t e bi e den e n extra studietip lees eerst de theorie goe d uitl eg te geve n individu e el of in gr oe pj es het door en ga na of je alles le erge rui s mo et ec ht er w el b e p e rkt blijven begrepen hebt vraag zonodig in d e praktijk bl ee k da t he t ac ht s te uur extra uitleg aan je docent o nhaalbaar wa s vand aar d a t dit uur faculta maak dan pas de oefeningen tief mocht word e n ge bruikt e n ve rd e r die nd e controle controleer je werk met be v oor inh aalw e rk en al s s tr a fuur v oor di e hulp van het correcti emodel ge n e n di e zo ndi g d e n tege n d e rege l s of di e en ga na waarom je fouten hun tijd ni e t v oldo e nd e b enut h a dd e n hebt gemaakt proefwerk stijlfiguren in week 46 studiewijzer s afb eelding z voorbee ld uit een s t u di ew ijze r voo r i ed e r v a k in he t 4 havo proje c t we rd ee n s tudielas t vast ges t eld d e tijd di e minim aal doo r d e l ee rlin g a an het v a k b est ee d mo e t na j ar e n van r outin e mati g draai e n va n l esse n wo rd en om h e t l ee rpro gr a mm a me t su cc e s te m oe t j e j e b e zin ne n o p de l eersto f wat vol gen uit gan gs punt hi e rbij w as h e t oor b e h a nd el j e ze lf uitv o e ri g w at laat j e d e spronke lijke aa ntal l esse n v o or he t vak aange l eerlin g do e n vuld m e t zo minut e n voor en n awerk p er les j e mo e t ee n g o e de ind e lin g mak en o ve r h e t als d e s tudi e l ast v oor a lle v akken wo rdt jaa r zodat alles behand e ld ka n w o r de n o pge te ld kom j e aan een we rkw ee k v an 3 2 a j e mo e t j e ge d achte n l a te n gaan ove r de juis t e 33 uur v o o r een l ee rlin g zw akk e en lan g aa npak va n d e o nd erwerp e n z am e leerlinge n zullen m ee r tijd nodi g h eb j e mo e t nade nk e n o ve r de vraag w e lk e b e n goe de e n s ne ll e l ee rli nge n minde r we rkv orme n h et b est p asse n bij ee n ond e r om leerlinge n in d e ge l ege nh e id te s te lle n w e rp ins tru c ti e z elfwe rkz a amh eid v a n de ze lfs t andig t e we rk e n h eeft i e d e re sec ti e ee n l ee rlin g sa me nwerkingso pdrac ht we rk s tuk s tudi e wijz e r sa men ges te ld in di e s tudi ewij ze r e n proj ec t e n we lke hulpmidd e l en daa rvo or s ta at al s inle idin g ee n ov e r z i c ht van de l ee r nodi g zijn do ele n di e in h e t b etr e ffe nde j aar b e r e ikt t e n slott e mo e t j e d e tijd insc hatt e n di e de die n e n te worde n e n er i s ee n j aa r ove rzic ht l ee rling nodi g h ee ft o m een opdrac ht uit t e van h e t lee rpro g ra mm a op ge nom e n t e n vo e r en slott e wordt we ke lijk s aa n gegeve n w a t e r aan in s tru c ti e wo rdt gegeve n w at d e lee rling z e lf het vak nederland s m oe t do e n e n wann ee r e r proe fw erke n e n sc hri fte lijk e o ve rh o rin g en zijn s o ms wordt vo o r h e t va k ne de rla nds mak e n we ge bruik o o k a an gegeve n op welk e wijz e d e le e rling te va n d e me th o d e over e n weer 415 havo van we rk mo e t gaan zi e afb ee lding 2 f e t eri s e n l ewi s m e ul e nh o ff edu ca ti ef ze op deze w ijz e w ee t de l ee rling w at e r va n druk 19 9 2 dit b oek blijkt h ee l gesc hikt t e h e m verl a ngd wordt in d e tijd di e hij zel fs t an zijn o m ee n s tudi e wijz e r bij t e make n d e di g mo e t b es t ed en door d e s tudi e wijz e r i s e r ver sc hille nd e o nd erw e rp e n zijn gro e p sgew ij s gee n s prak e m ee r va n l esuit val doo r afwe zi g in ge d ee ld zo dat er ze lfs modulair m ee ge h e id van ee n do ce nt d e lee rlin g kan imm e rs w e rkt ka n w o rden d e th eo ri e i s zoda ni g gewoon do o rwe rke n aa n h e t pr ogramma d at geprop ortioneerd d a t de z e ge makk e lijk in in d e s tudi ewijze r i s vast ge l eg d 25 minut e n kan word e n uit ge l egd en e r is bij h e t m a ke n van ee n studie wij zer h ee ft v oor elk ond e rwerp ee n beh oo rlijk a ant a l o efe nin de do ce nt n aas t h e t n ad ee l va n ee n b e ho o rlij ge n die de l ee rlinge n z e lfs tandi g o f in g ro ep s ke tijds inves te ring di e ove rige ns in d e vol ve rb a nd kunn en v e rw e rke n in de oude ee rs t e ge nd e j a r e n ruim sc ho ot s wordt te ru gv e r druk s taan z e lfs formuli e r e n afge drukt m e t die nd tal van be langrijke voord ele n b e hulp waarva n d e leerlinge n a an d e ha n d 274 mo er 1996 6 studiehui s en leren lere n van een aantal crit e ria zelf elkaars brieven v e rsla ge n e n op s tellen kond e n beoorde l en groepsopdracht voor 3 personen een g o e d hulpmiddel op weg naar zelfs tandig benodigheden le r e n a een literair werk dat i n drie verschillen al s de l ee rling ee n a a nt a l oe fening e n he eft de uittrekselboeken wordt besproke n ge maakt kan hij bij de doc e nt een c orr ec tie b kopieen van die besprekingen m o del krij ge n of d e go e d e a ntwoorden inzie n c over en weer blz 11 8 in ee n map aan v ankelijk b e stond e r e nige hui ve r om a n tw oord en e n c orrec ti e mod ell e n 1 lees met drie personen ieder apart het te r inza ge t e geven de a ng s t dat e r a lleen zelfde literaire wer k ov e rg esc hreve n zou word e n zond e r d e oe fe 2 kopieer de besprekingen van dat boek uit nin g en te mak en w as ec ht er ten onre c hte drie verschillende uittrekselboeken l ee rlingen in h et s tudie hu is gaan zi ch gelei 3 noteer de vragen van de punten 1dm 7 de lijk h ee l and e rs g e dr age n dan in d e vro e behalve 2 in over en weer blz 118 op ge re l essen d o ordat z e m ee r worde n a an ge een apart vel in dezelfde volgorde als in s pr o k e n op hun z elfs tandi gh e id d o ordat ze het boek via de s tudi e wijz e r m ee r in zicht krij gen i n 4 neem over wat in jouw uittreksel over h e t hoe e n waarom van d e s tudie voele n z e de afzonderlijke vragen wordt gezegd en zi c h meer ve rantwo o rd e lijk t en opzi c ht e va n geef aan wat niet behandeld wordt hun e i ge n werk 5 wissel onder elkaar de gegevens uit naa s t de b es tuderi n g van de m ethod e e n he t zodat ieder drie varianten heeft op de lit e ra tuurbo e k d at op d ez e l fde wijz e in de vragen van over en weer blz 118 studi e wijze r i s ve rw e rkt w ordt er bij n e d e r 6 discussieer puntsgewijs over de drie va l a nd s ook nog aandac ht b es t ee d aan afzonde r rianten lijk e proj ec t e n zo a l s bij vo orbe eld h e t l ees wat zijn de overeenkomsten en wat zijn ve rsl ag en t eks t e n b eeld de verschillen wat moet er bij welk uittreksel bijge h et leesverslag voegd worden en wat kan bij welk uit treksel worden weggelaten h e t make n v an ee n uittrek sel boekb espr e geef bij elk punt aan wet je goed of slecht king o f l eesve rsl ag i s ee n va n d e v aardi gh e vindt en waarom d e n die jui s t in 4 havo v an b e lan g zijn geef tenslotte een beargumenteerd eind o nd er a nd e r e t er voorb ereidin g va n h e t ex a oordeel over elk uittreksel en bepaal m enond e rd eel lit e ratuur te rwijl in voor welke het beste is en waarom gaande kl asse n al bo ekv e rsl age n ge maakt zijn 7 maak beurtelings een verslag van de dis die zi c h va a k b e p e rkt en t o t ee n in h e t kort na cussies ve rt e llen va n h e t verhaaltj e wo rdt in 4 havo 8 maak gezamenlijk uit de drie uittreksels m e er gee i s t m e t n a me wat b e tr eft de verh a al het volgens over en weer blz 118 meest analyse ideale leesverslag nu is i e de re n ee rlandi c u s wel v ertrouwd 9 lever in bij je docent nederlands me t de ge d acht e dat uittr ek sels vaak ge h ee l auteurs en titels van de gebruikte uit of ged ee lt e lij k worde n ov e rg es c hre v e n van trekselboeken me d eleerlin ge n of u i t uittrek selbo e k e n j e de taakverdeling binnen de groep wie mag blij zijn som s a l s e nk ele passag es eigen bestudeert welk uittreksel wie maakt w e rk zijn de pa a r br a v e en ijv erige lee rlin welk verslag etcetera ge n n i et te na g e s proken di e we l hun hui s de planning op datum en tijd we rk keur ig z elf h ebben geda an verslagen van de discussies om h e t ma k e n va n e en go e d l e e s versl ag het ideale leesverslag dus het eindpro grondi g aan t e l ere n en t e ve ns het v ers ta ndi g duct ge bruik mak e n v a n b es t aa nd e hulpmidd el en zoal s uittre k selboeken te bevordere n hebben afb eelding 3 instru cti e voo r he t project le es ve rs lag w e e en klein proje c t opg e zet in 4 havo dat 1996 6 m o er 275 studiehuis en l e ren lere n uitgev oe rd kan worden in het s tudie hu is in gebra c ht worden en was dus we l in orde groep en van drie a vi e r l e erlin gen moes t per ied er had zijn eig e n uittr eksel e n mo es t d aa r g ro ep ee n lite rair w e rk ge l ezen worden dat mee we rken d e pl a nning daarent egen was in dr ie a vi e r uittreks e lboek e n was b esprok e n vaak t e globaal op g eze t k enne lijk h ee ft de d e bo e k e n w a ren in d e s c hoolbiblioth ee k le e rling zi c h pas bij d e afw e rkin g v an de a anw e z ig zie afbe eldin g 3 h e t hoofddo el opdracht ge re aliseerd dat oo k e en o ve rzi c ht van he t proj ec t leesve rs lag w as het mak en van va n de pl a nnin g bij gev oeg d e n inge l eve rd een go e d lees versla g n eve ndo elen waren he t mo es t word e n to en kon hij ni et meer prec i es aa nl e r en v a n h e t kriti s ch ge bruiken va n hulp aa n ge ven wa nne e r e n ho e lang hij o ve r een midd e l e n het ler e n w e rken me t ee n go e d e ond e rdeel h a d ge daan pl anning he t mak e n van ee n go e d e taakver onda nks de ve l e kantt e k eninge n ove r de de lin g he t b ev orde r en van h e t s am e nw e rk e n uit voe rin g i s h et pr oj ec t al s zod a ni g toch i n groe p e n h e t aanze tt en tot ee n di s cuss ie e n ges l aagd l ee rlingen zijn inte ns ieve r be zi g h et ma k e n van di sc u ss i eve rsl age n g ew eest m et h et make n va n ee n uittr ek se l h oe w el a an d e t e ho og ges t e lde verw ac h h e bb e n w a t v a n e lk aa r ku nn e n le r e n e n de tin ge n ge midd eld ge nome n ni e t w e rd vol do cent kan n a dez e e valuati e ee n v ol ge nde daa n gav e n de r esultate n v a n h e t proj ect uitvo e ring b e te r vo orb e re id e n e n b egele ide n r e d e n tot v oldo e ning d e e indproducte n ook h e t studi e huis h ee ft zijn nut b ewe ze n weli swaar ec l ec tisc h sa me nges te ld wa r e n va n h et l e z en va n he t lit e rair e w erk geb e u rd e ee n g o ed ni ve au en do o r de leerlinge n z e l f vaa k ge h ee l of ged ee lt e lijk in d e stilt e s tudi e geord e nd v e rsc hill e nd e gr oe p e n h ebb e n in d e b egel e id e s tu d ie wer d h e t g roep swe rk inde rdaa d kritisc h l e r e n kijk e n n aa r uittre k ged a an ge disc uss i ee rd e n aan de doce nt o m s elbo e ke n tijd en s de b egel e id e s tudi e we r b ege l e iding gev ra a g d d e n aan d e do ce nt bijvo o rb ee ld vrage n ges t e ld a l s m e n e er in dit bo e k s taa t d a t h e t tekst en beel d verh a al c hr o n o l og isc h is e n in d a t b oek dat h e t ni et c hrono lo gi sc h i s wa t i s nou w aar e e n ande r proj ec t in h e t s tudie hui s 4 havo bin n e n h e t k a d e r v a n h e t zelfs t a ndi g l e r e n was he t pr oj ec t t eks t en beeld moet h e t a ntwoord zijn w at d e nk e n julli e lee rlin ge n d enke n wel ee ns dat z e vo o r hun e r ze lf van l ee rlin ge n kwam e n e rac ht e r da t lit e r a tuurlij s t kunn e n v ol st a an me t he t b e kij uittre ks elbo e ken ook van e lkaar ove r sc hr e ke n v a n d e v erfilming van ee n bo e k i n pl a ats ve n e n o ntd ekten g ro ve fout e n in de bo e k van he t t e l e z e n om nu op vo orh a nd de z e b es pre kin ge n kortom d eze l e erlin gen zul n ei gi ng d e k op in te drukk e n wilde n we d e l e n v o orta an opp asse n o m z o m a ar alles t e l ee rlin ge n ze lf la t en ontd e kk en dat e r b e gelo ve n e n o ver te sc hrijv e n w at in uittr e k ho o rlijk e ve r schill e n kunn en onts t aa n tu ssen se lb oe k e n s taat d a t hop e n w e t e nm ins t e d e oo rspro nke lijk e t e ks t van ee n ve rhaal en d e di sc u ss i e onderw e rp e n kw a m e n ni et b ij h et sce n ario va n d e verfilmin g ervan als i e d ere groe p vold oe nd e tot hun rec ht dat d aa rd oo r o o k eni g b ese f zou ont s t aan v an h e t bl ee k vo or a l uit d e ve rs l agen di e vaa k s um e i gen e van de tw ee m e dia zou d a t mo oi mie r ware n en de d e n ve rmo e d e n dat d e m eege nom en zijn c e ntraal in dit p roj ec t l ee rl i n ge n e r ni e t goed raad mee wi st e n e r s tonde n he t ve rh aal e n d e filmversie v an de ni e t v oldo e nd e t ijd vo o r inge ruimd ha dde n of doo d van de s malle o ude m a n van h ee r e h eeres het simp elw eg ov e rgesl age n h a dd e n t oc h m a in d e ve r ge lijk i n g we rd s p eci al e aa nd ac ht wa r en er gro ep en bij die ook dit ond erdeel b es t ee d aa n d e vol gord e v an d e ge b eurt eni s voldoend e uit gevoe rd hadd en e n echt in sen in h e t bo e k e n in d e film aan d e disc uss i e ware n gega an j e mo e t w e l b e d e n weggel at e n as p ec ten in d e fi lm e n d e ver k e n d at de z e l ee rlin ge n no g w eini g a a n schill e n in d e co nt ex t waa rbinne n d e ge be ur gro e p sw e rk hadde n ge daa n e n no g gee n t eni sse n zi c h a fs pe elde n d e z e vergelijking di sc u ss i evaardi gh e id h a d ge o e fe nd mi ssc hien v o e rd en l ee rlinge n in tw ee tallen o f allee n uit d a t basi s vorming l ee rlin gen op dit onde rd ee l in d e t o ekomst bet er sc ore n na a floop va n h e t pr oj ec t bl eek he t doel het de taak verde ling kon gem a kkelijk tot s t a nd lat en ontd e kk en dat ee n ve rh aa l i ets hee l 276 moer 1996 6 studi e huis e n ler e n lere n ander s is da n d e v e rfilming e rvan duidelijk all e s nog e e n s b e kijk e n z ee r gediffe ren b er e ikt niet in h e t minst door d e k e uze van ti ee rd op de l e erlin g toeg esn e d en onde rwij s ve rh aal en film laat h ee res ma de oud e man du s zonder e xtr a belastin g voor de do ce nt dood gaan v e r gelijk de tit e l in d e film is daarva n gee n s prak e g ee ft de film m ee r e en co ncl usie sfe erte ke nin g h e t ve rh aa l geeft v ee l s terke r de tra gie k van de ee nzame oud e m a n tot d e d e organis ati e van h e t s tudi e hui s zoal s di e dood e r lo gi sc h op vo lgt door d e opdrac h gere aliseerd i s op h e t ja c obus c o llege bie dt t e n w erd a an d e leerlin ge n duid elijk w a t d e vele vo o rde l en ook voor h e t va k ne de rlands ve rsc hille n w are n d e ge d ac ht e n van d e oud e onze erv arin g i s dat d e geprogramm ee rd e m an in h e t ve rhaal kond en ni et zo nd e r meer l ee rs tof ruimsc hoot s ge h aa ld wordt w e heb in filmb e elde n word e n v e rta a ld d aa rt oe b en ze lfs d e indruk d a t l ee rlin ge n meer tijd mo es t bijvoorb eeld de vo l g orde w o rde n v e r b es ted e n aa n h e t vak d a n v o o rh ee n e n dat d e a nderd ook konden l a n g ni e t all e gegeve ns gev r aagde l ee rs tof be te r b es tud ee rd is d a n in uit h e t ve rha al ge bruikt worde n voor d e fi lm d e oud e s ituatie zo nd e r ex tr a dwa n g t e rwijl so mmi ge sce n es moes t e n wo rde n toe d e v ermind e rd e i ns tru c ti etijd v a n 25 minu gev oeg d om ee n ve rhaal ged e elt e filmisc h t e t e n i s h e t gro o t st e s ucces in d e z e op e rati e d e ve rduide lijke n al d ez e ele m e nten kond en d e l ee rli ng i s geco n ce ntr ee rd in d e ze l esse n hee ft l ee rlin gen do o r h e t uitvoere n van d e o pdrac h gee n ge lege nh eid tot afl e idin g weg drome n of t e n h e rk e nne n en deze k wam e n ind e rdaad onru s t s to ke n d e l eraa r h ee ft mind e r tijd t o t uitin g bij de inge l ev e rd e uitwerkin ge n n o di g v o or d e h a ndh avin g va n d e orde e n ka n e e n bijk om end voordeel van dit pr oj ec t i s zij n aa nd ac ht voll edi g ge v e n aa n ee n g o ed e d a t l ee rlin gen h e t ge bruik v an de v id eo in s tru c ti e van d e hoofdz ak e n van d e lee rs tof a nd e r s gaa n wa a rde r e n dan vaak ge b e urt in d e s tilte studi e wo rdt d o or de lee r lin ge n de traditio nel e l esse n d aar w ordt ee n vid e o vooral b enut voor d e v o o rb e r e iding o p pro e f l es vaak gezi e n a ls ee n aa n ge na m e vrij we rk en t erwijl de s urve ill ant zijn ei ge n we rk blij ve nd e tijd v ulling t e r w ijl hi er tijde ns kan do e n l es v oo rb e re id e n co rri gere n kr ant h et kijk en a a nt ek e n i ngen m o eten w orden l ez en et ce t e ra ge maakt di e vo or d e ve rw erkin g n o od zak e d e b ege l e id e studi e b r ac ht in h et b egi n de lijk zijn mees t e pr o ble me n n a int en s i ev e in s tru c ti e binn e n h et s tudi e hui s v rage n hi e r twee w as h e t vaak mo e ilijk voo r l ee rlin ge n om as p ec t e n o m aa ndac h t op d e ee rs t e pla ats d e wee r a an h e t w erk te ga a n s ommi ge n h a d m oge lijkhe id om aan m ee r gr oep e n t ege lijk d e n we l heel vee l tijd no di g o m bij gepr aat t e de film te ve rton en binn e n h e t traditione l e rak en and ere n ware n i n zo h eftige di sc uss i e les roos t e r b en j e gebo nd e n a an apa rte gro e dat d e bure n hun we rk ni e t meer konde n p en t e rwijl binne n he t s tudi e huis zoal s wij d oe n m aar ond a nk s deze a a nl oop pr o ble me n h e t praktiz e r en gr oepen bij e lk a ar gev o eg d h eeft ook de b egele id e studi e zijn nut b ewe kunn e n word e n dit is natuurlijk o o k mo ge z en l ee rlin ge n h ebb e n ervar en dat d oo r lijk bij d e in s tru c ti e voor dit s o o rt o pd ra c h sa me nwe rkin g door elk aa r t e h elp e n d e te n hi e rdoor kan vo or do ce nte n tijdwins t l ee rs to f v ee l snell e r en b e t e r b eg r e p e n w ordt worde n ge b oe kt di e erge n s ande r s w ee r d e do ce nt al s b egele id er wo rdt st ee ds v a ker te inge ze t k an word e n z elfs k an worde n o ve r hulp geroep e n wo ge n om ande r p e rso neel in t e ze tte n voor de ve rtoning va n d e film in h et a lge mee n is d o or d e invoering va n h e t h e t w e rke n in tw ee tall en k a n o ok in d e s tudi e huis veel vera nd erd bij d ocent e n e n no rmale l ess ituati e gesc hi e de n ma ar al s ee n l ee rlinge n ho e wel vo or d e do ce nt d e w erk g ro epj e lee rlinge n de film no g een s wil zi e n tijd ze k e r ni e t mind e r is geword e n is di e we l om t e co ntrole r e n of ze all es g oed ge not eerd a nd e rs ingev uld in de b egel eid e studi e is d e h ebb e n ve rgt d at extra tijd e n v e rv e lin g bij doce nt b e zi g m e t i ndividue le lee rlin ge n of die ge n e n v oor wie dat nie t hoeft in h e t klei n e gr oe pj es l ee rlin ge n wa ard oo r hij and e rs s tudie huis kunn e n l ee rlingen tijde ns b egele i e n pre tti ger k a n fun c ti o n e r en dan in ee n d e studi e in e en ap art videok a mertj e ru s tig volle kl as hij wordt s tee ds m ee r b egel e ide r 1996 6 moer 277 s tudiehuis en leren le r e n en i s anders en actiever bij zijn vak betrok helge bonset k e n de leerling gaat door de begeleide studie zijn do cent ook anders zi e n er komen gert rijlaarsdam a ndere omgangsvormen omdat de leerling de hulp van de doc e nt als noodzakelijk e rvaart en hem ook als zodanig tegemoet tree dt de docent is geen boeman meer die lere n leren bij nederlands s traf ge eft als je je hui s werk niet gemaakt h ebt in de tweede fase door d e studiewijzer weet de leerling waar hij naar toewerkt en zal hij steeds me e r de ze lfstandi g heid die hen geboden wordt ga a n invullen naar een eig e n verantwoordelijkheid voor zijn studie op s chool dat hierdoor de le re n lere n acti ef e n ze lfs tandig le ren ze lfs tandig ideale s c hool geschapen is wil ik hier niet we rk e n h e t zijn begripp en die s t erk in de bew e ren daa rv oor zijn nog te veel oude b e langs te lling z ijn ge raakt s inds d e stuurg ro ep verworvenheden en mens elijke zwakheden twee de fa se voors telde om de bovenb o uw van in ge bouwd leerlingen leren vaak nog alleen xnvo e n vw o t e h e rsch epp en in ee n s tudi ebuis voor pro e fwerken raken in tijdnood door zie ook het in te rv i ew m e t cla n visse r t hooft e en verkeerde planning gaan daardoor over e lde rs in dit nummer sc hrijv en van anderen en vul zelf maar verder in m a ar ondanks dat zijn w e van mening dat in dit a rtik e l will e n he lge bo nse t g e rt w e een goede weg zijn ingeslagen e n dat door rijlaars dam de b ewu ste b egrippe n probe ren t e ee n verder e ontwikkeling van vaardigheden v erh e lde re n t e n b e ho eve en b innen de co ntex t va n bij leerling en do cent een school mogelijk is h e t vak ned e rl a nds he t accen t legge n ze da a rbij waa rin beide zo optima al mogelijk kunnen op he t begrip le re n l e r e n ze mak en deze fun c tioner e n b eg rip s b ep aling ve rvolgens concreet aa n d e h a nd v a n ee n dem o ns tra t ie begripsbepalin g wij zijn ni e t de ee r s ten die op h e t idee zijn gekom e n o m d e hi e rbo ve n ge n o emde begrip p e n te v erh e lde re n dat i s a l ee rde r gepro beerd zowe l v a nuit de onderwij s kundi ge ho e k simons zuyl e n 1995 nuy van vroonhov en 1 99 5 van der mol e n 1996 al s vanuit d e tale nho e k couzijn rijlaars dam 1 99 6 b w es tho ff 1 99 6 de duid e lijk s te res ul tat e n zijn wat ons be treft t e vind e n bij simons zu yl en e n w esthoff we geven ze hier onde r ge combin eerd in ee n sc he ma weer zelfstandig werken f 4 handelende leerling zelfstandig leren f 4 leerbekwame leerling zelfverantwoordelijk lere n f 4 autonome leerling simons zuylen 1 995 westhofli99 6 afb ee lding i vo rmen van le re n e n typen van lee rlingen 27 8 moer 1996 6