Nederlants voor onze gasten

hun mogelijkheden op dit gebied zo te vergroten dat ze zich met net zoveel gemak van de taal kunnen bedienen als hun leeftijdgenootjes welke middelen ons ten dienste staan om dat doel te bereiken is nog nauwelijks bekend na veel aarzeling is onder meer voor imitatie gekozen men moet zich realiseren dat het hier om actie research gaat waarop uiteraard kritiek kan worden gele verd van een theorie uit dergelijke kritiek is wel belangrijk maar ze wordt pas interessant als de criticus vanuit zijn theorie een alternatief experiment opzet om de meerwaarde van zijn uitgangspunten aan te tonen deze reactie is vooral geschreven als poging om te voorkomen dat het mode wordt om in artikelen over n importe welk onderwerp het taal denkprogram ma terloops van wat kritiek te voorzien tot nu toe is dit probleem in ons land de enige poging geweest om niet alleen met hulp te komen voor een groep kinderen die in de ontwikkeling van hun taalgebruik en taalverstaan achterlopen maar die tegelijk ook nauwkeurig wilde bepalen op welke punten die hulp nodig was en wilde meten of die hulp wat uithaalde nederlants voor onze gaste n overeenkomstig de beslissing die de vier onderwijsorganizaties op 13 oktober hebben genomen zullen regelmatig teksten in de geamendeerde spelling pee wesselings wor den afgedrukt hierbij de eerste henk hollaa r naar men zegt zijn er op het ogenblik zo n 120 000 buitenlantse werknemers in ons lant dat betekent dat een op de hondert inwoners een andere moeder taal heeft een aantal gastarbijders heeft ook zijn familie laten overkomen en dat heeft tot gevolg dat flink wat kinderen van buitenlanders op onze scholen zitten en of ze daar meer doen dan zitten hangt ervan af of we in staat zijn ze wat van onze taal te leren in deze aankondiging willen we niet meer dan een paar opmerkingen maken bij het taalonderwijs aan deze kinderen later komen we er wellicht uitgebrijder op terug het is algemeen bekent dat jongere kinderen spelenderwijs een vreemde taal kunnen leren terwijl volwassenen daar veel moeite mee hebben de kin deren leren die taal door te luisteren en daarna zelf te spreken dit is een vorm van imitatie kreative imitatie die men in schriftelike toepassingen ook al lang uit de literatuurgeschidenis kent het is uiteraart nonsens te veronder stellen dat imitatie hetzelfde moet zijn als na papegaaien na fonen het spelen met woorden en zinnen dat ben evers voor het voortgezet onderwijs voorstelt dat bij het bazisonderwijs op een verwante manier al behoorlik inge burgert is en dat ook in kompensatieprogramma s voor kleuters wort gebruik t 109 dat imiteren van en spelen met woorden en zinnen kan eveneens gebruikt worden om de bui tenlantse kin deren aa nspreekbaar te maken zoals dat heet sints het begi n van dit schooljaar wort in rijnmont maar ook daarb uiten gewerkt met nou jij een audio vizuele metode van de heren berlijn de boer en drost uitg j muusses bestemt voor kinderen van gastarbijders in rotterdam heb b en vijf jonge onderwijzers als taak om elk op een drietal scho len waar veel soms 20 tot 30 van deze kinderen zitten tweemaal per dag met nou jij taal te gaan geven op vele andere scholen moeten de onder wijzers dit zelf maar in hun vrije ogenblikken doen in deze metode leren de kinderen tweehonden woorden verwerkt in een aantal elementaire zinspatronen die op overzichtelike wijze worden uitgebauwt de werkwijze die daarbij wort toegepast is er een van aanwijzen kijken en luiste ren nazeggen vragen en antwoorden herhalen overschrijven en vooral drama tizeren van de verhaaltjes uit het boekje fn deze verhaaltjes gaan steels u it van de situaties die het kirt beleeft tuis op school in de buurt en op een vrije dag bijvoorbeelt in het bos bewust is het spreken door en met klasgenootjes in de metode opgenomen de auteurs verklaren door ons omgespe l t een van de grootste moeilikheden zal zijn de buitenlantse kinderen te laten begrijpen dat ze wat ze via de geluitsbant horen moeten proberen na te zeggen inschakeling van een paar handige van tevoren boet geinstrueerde nederlantse kinderen kan hier uitkomst biden zeker in de eerste lessen als via de bant de zin komt dat is jan dan zegt de leerkracht eerst tegen bob n au jij en bob herhaalt wat hij hoorde vervolgens komen marijke en bert aan de beurt maar dan is ook esma zo ver dat ze weet wat het signaal nau jij betekent en de eerste zij het pr i mitive kommunikatie is tot stant gekomen waarschijnlik zal een aantal leerlingen het boeient vinden een klasgenootje te helpen nederlants te leren wel zien we wat bezwaren aan deze metode het tij teerlies enerzijts en anderzijts de ongetwijfelt vaak slordige slecht geart iku leerde uitspraak van de nederlandertjes dit laatste achten gebruikers zelfs een bezwaar van de bant fn dan rijst natuurlik de vraag hoe verder tachtig lessen zijn snel gegeve n en wat dan er zijn een paar verder gaande woordelijsten als de streeflijsten voor 4 en 6 jarigen van kohnstamm maar die kunnen hoogstens de bazis vor men voor een metode misschien is het t eenvaudigst nu over te stappen op een aktiveringsprogramma als dat van gerstel waarvan doelstelling en proble matiek lijken op wat nou jij beoogt ondanks alle problemen waarmee men in deze aanvangsfaze kampt is het van grote betekenis dat het taalonderwijs aan buitenlander tje s nu van de gront gaat komen 110