Documenten
neem het voortouw wacht niet af de rol van de literatuurdocent in culturele en kunstzinnige vorming om culturele en kunstzinnige vorming ckvi voor alle leerlingen gestalte te geven is nogal wat nodig voor een vak dat gering is van omvang moeten meer dan ooit collegae van verschillende vakken het met elkaar eens worden over de rol van de literatuurdocent gaat het in deze bijdrage over the over veel overleg en discussie op de scholen zelf nodig is en dat is niet matisch werken onder leiding van een kunstcoordinator simpel in een tijd dat de gemiddelde wat ervoor pleit dat de talendocent zich kandidaat stelt docent horendol wordt van de claims die de vernieuwingen over de hele lijn voor het coordinatorschap en over zijn twee andere rollen op hem leggen kunstvakdocent en kunstmentor het hart van het vak wie zich afvraagt welke kennis van welke kunst en cultuur domein b moet worden overgedragen krijgt een wam de moor het vak culturele en kunstzinnige 160 en 180 uur antwoord in de thematische verbinding vorming i onderscheidt zich met binnen de bescheiden omvang van van de culturele en praktische activitei nadruk van ckv2 in zijn duidelijke 200 respectievelijk 120 uur moeten in ten domeinen a en c als bezwaar accent op de receptie en beleving van ckvi alle kunsten tot hun recht tegen rigoreus vasthouden aan thema s de kunsten ckv2 bezit een sterk komen naast literatuur zijn dat beel gelden de individuele voorkeuren van ambachtelijk karakter en lijkt daarin op dende kunst muziek drama dans en de leerlingen toch ook een belangrijk de huidige overige kunstvakken film en alle zogenaamde culturele uitgangspunt in het nieuwe vak daarnaast is ckvi verplicht voor alle activiteiten plaatsvinden dus het thema s vormen in principe het kader leerlingen in de tweede fase terwijl lezen van wereldliteratuur het bezoe waarbinnen de leerlingen een bezoek ckv2 hoort tot de verplichte vakken ken van theater en filmvoorstellingen brengen aan museum schouwburg van de leerlingen die het profiel concerten en exposities maar daar etc ze geven de grenzen aan van de cultuur maatschappij volgen van naast ook nog de activiteiten uit de keuze voor bepaalde kunstuitingen het literatuuronderwijs nederlands andere drie domeinen de praktische thema s bieden de mogelijkheid om voor het vwo onderscheidt ckvi zich activiteiten die overigens ten dienste de culturele activiteiten voor te berei bovendien in zijn accent op receptie in staan van de beleving van culturele den en te verwerken ze hebben als de vorm van beleving bij nederlands activiteiten de kennis over kunst en voordeel dat ze de toch al noodzake althans in het vwo gaat het immers cultuur en wat de slo noemt reflectie lijke selectie van voorbeelden sturen om een evenwicht van de belevings en kunstdossier aan de hand waarvan leerlingen beter kant en de formele en cultuurhistori leren waarnemen we moeten hier nog sche aspecten samenhang veel ervaring mee opdoen binnen het het aantal uren van dit nieuwe vak is de bedoeling is dat deze veelheid aan netwerk van scholen dat sinds septem zeer beperkt in een periode van drie heterogene elementen samenhang krij ber 1996 het nieuwe vak aan het uit jaar 200 uur voor vwo leerlingen van gen onder de paraplu van thema s proberen is wordt materiaal van de twee jaar 120 uur voor havisten de slo rekent op een thema per slo gebruikt over het thema vergelijk dit met het profielvak ckv2 semester en door de schoolorgani het vreemde dat is nog lang niet wat dat aanzienlijk dieper kan graven 480 satie af te stemmen op de samenwer het zijn moet en zulks is geen wonder uur voor vwo 360 voor havo dat wil king van docenten in het ckvi team bij bijvoorbeeld het onderdeel muziek zeggen per schooljaar respectievelijk allebei geen eenvoudige zaken waar word je wel heel erg beperkt in je tsjlp lette ren 7 4 niet steeds alle kunsten men van een theater een gesprek met het werken met thema s heeft voorts de choreograaf de schrijver of de als voordeel dat onderwerpen sturend architect een rondleiding door het werken bij het bepalen van welke kun museumdepot of het bijwonen van een sten je bij een project zult betrekken orkestrepetitie kunnen het inzicht in bij voorkeur alleen die kunsten die op de totstandkoming van de verschil natuurlijke wijze met de inhoud van lende kunstuitingen vergroten en daar het thema verband hebben deze in mee het enthousiasme voor de kunsten houd kan betrekking hebben op ver en de daarmee verbonden kunstinstel schillende aspecten van de kunsten lingen aanwakkeren leerlingen begrij niet alleen de feitelijke inhoud het pen dan bijvoorbeeld ook beter waar wat waarover gaat het eigenlijk om je een schilderij niet hoort aan te maar ook op de vormaspecten en de raken of waarom in de cultuur van de middelen die door kunstenaars worden klassieke muziek van de toehoorder gebruikt om betekenissen over te dra een houding van rust en stilzwijgen gen het hoe daarbij moeten we wordt verwacht terwijl in de pop steeds het persoonlijke element van muziek juist het tegendeel gewoon is het vak dat is de nadruk op de bele in den helder op het etty hillesum ving door de leerling in het oog hou college hebben ze daar ervaring mee den een leerling kan zich bijvoorbeeld opgedaan door wat ze noemen een in het kader van een ckvi project rondje cultuur voor de derde en ervan bewust worden waarom hij liever hogere klassen nog in het kader van een boek leest dan de verfilming de basisvorming in als t er in zit wil t bekijkt of andersom er uit het verslagboek van het project naast inhoud vorm en kunstzinnige goede praktijk van kunsteducatie middelen kunnen ook tijd en plaats als in tsjip 6 3 en 6 4 besproken zie bindende factoren dienen het rijks met name de kunsteducatieve praktijk museum werkt aan een ckvi project van een fusieschool in 6 3 is hier over de functie en plaats van de kun over informatie te vinden sten en de kunstenaar in de gouden eeuw die aanzienlijk verschillen met verschillen tussen disciplines die van vandaag utrecht in de middel maar het gaat bij ckvi niet alleen om eeuwen nijmegen in de romeinse de overeenkomsten in vorm en inhoud tijd amsterdam in de tweede helft van bij de diverse disciplines ook de ver keuze als je aan een thema vastzit de negentiende eeuw de geschiedenis schillen zijn van groot belang daarom blijken bijvoorbeeld thema s van onze steden biedt voor ckvi pro tegenover het lineaire karakter van de die met stromingen samenhangen ge jecten materiaal te kust en te keur literatuur je hebt er tijd voor nodig makkelijker uit te werken de ervaring dergelijke thema s hebben hoe om om een tekst te lezen van begin tot die daarmee door lily coenen bram vangrijk ook een duidelijk kader een einde staat het directe beeld van een noot en ton cox is opgedaan bij vak bijkomend voordeel is de mogelijke schilderij een beeldhouwwerk een overstijgend literatuuronderwijs blijkt uitwisseling van het thema met andere foto een momentopname waarvan de positief zo kun je tamelijk gerust zijn scholen in de stad voorafgaande en volgende gebeurtenis op thema s als de romantiek en binnen een thema project zou ook sen niet zichtbaar zijn een film is een expressionisme waarin tijdgebonden ruimte kunnen worden gemaakt voor reeks bewegende beelden waarin door kunstwerken en cultuur op veel scho activiteiten die niet direct aan het gaans een verhaal wordt verteld maar len op leerlinggerichte wijze ter sprake thema zijn gebonden zoals het opdoen toch weer op heel andere wijze dan in zijn gebracht in dit nummer biedt van kennis over de culturele instellin proza muziek verwijst nauwelijks naar marjolein gritter vanuit haar docent gen zelf en de mensen die daar werk de werkelijkheid tenzij er letterlijk schap engels een andere mogelijkheid zaam zijn een kijkje achter de scher vogels in fluiten maar eerder naar n 7 4 emoties en stemmingen en dat weer facetten van kunst bezitten kunnen verschillende bovenbouwjaren zich zo anders als dikwijls in een gedicht praten leren praten over kunst daarin kunnen inschrijven voor hetzelfde pro gebeurt een theaterstuk is tijdgebon moeten niet alleen zij maar ook wij ject als een school daarvoor kiest den als toeschouwer zullen we moeten docenten vertrouwen krijgen heeft dat gevolgen voor de opzet van de blijven zitten tot het einde willen we voorwaarde is wel dat leerlingen deze thema s organisatorisch betekent dit het in zijn geheel kunnen volgen ter betrokkenheid ook daadwerkelijk dat je zou kunnen kiezen uit bijvoor wijl we het boek waarin het nemen ervaren beeld drie mogelijkheden cursorisch van tijdsprongen en het wisselen van hoe kunnen we dat bewerkstelligen werken dus laat ons zeggen een les ritmes de gewoonste zaak is dicht kun door in de keuze van de thematiek en uur per week modulair werken zoals nen klappen als we even iets anders de wijze waarop we een thema didac op het thij college wordt gedaan in het willen doen een boek kun je boven tisch handen en voeten geven meer zogenaamde septemberproject of dien lezen waar je maar wilt in bed nadruk te leggen op de directe waar bijna alles stoppen in een jaarlijkse onder de deken met een zaklamp in de neming als leerlingen leren goed te projectweek culturele werkweek tuin op een ongemakkelijke houten kijken en te luisteren komen ze al veel over thematisch werken valt natuurlijk bank of in de trein op weg naar het te weten over een kunstwerk we leg veel meer te zeggen maar ik doe dat museum want beeldende kunst kun gen met name in het literatuur en beel hier niet en laat dat aan anderen over je wel in een boek bekijken maar zijn dende kunstonderwijs met het oog op diverse uitgeverijen werken momen we dan net zo onder de indruk van een het eindexamen sterk de nadruk op teel aan methoden thematisch werken beeld als wanneer we in een zaal oog kennis van de geschiedenis en de dat is erg laat gezien het feit dat voor in oog staan met de dik opgebrachte kunstgeschiedenis en op uitgebreide een aantal scholen al in 1998 ckvi verf het enorme formaat en de juiste kunsttheoretische kennis maar leer wordt ingevoerd maar het kan niet briljante kleuren wie de kunsten lingen moeten om te beginnen vertrou anders om enige oefening te krijgen grondig met elkaar gaat vergelijken wen krijgen in hun eigen waarnemend is daarom op veel scholen misschien stapt een geweldige wereld binnen vermogen en zich vervolgens bewust ook door uzelf al met thema s voor waarin voorlopig geen einde komt aan worden van factoren die hun eigen ckvi gewerkt het over betuwe de verrassingen waarneming beinvloeden dat vraagt college en het thij college deden dit in een andere benadering van kunst dan het kader van het proefproject ckvi meer betrokkenheid door accent op we gewend zijn tot nu toe we moeten van de slo joke klumper schrijft in waarneming in ieder geval afzien van ons streven dit nummer over haar werk als kunst voor alles gaat het erom de betrokken naar encyclopedische volledigheid bij coordinator op het thij college heid van de leerlingen te wekken en de uitwerking van een thema en voor gaande te houden bij ckvi gaan we rang geven aan de pedagogische argu drie verschillende rollen ervan uit dat in principe alle leerlingen menten voor het vak we willen leer toen het ministerie in 1996 dacht aan plezier aan kunst kunnen beleven zo lingen het plezier van omgang met de omscholing van docenten ten bate van wel degenen die het profiel cultuur kunsten laten proeven dat vraagt een het nieuwe vak had het nog geen hel maatschappij hebben gekozen als de andere dan vakwetenschappelijke der beeld van de aard van die omscho leerlingen van een meer technische of benadering van het vak niet langer ling geld was uitgetrokken voor de natuurwetenschappelijke richting wordt uitgegaan van de kunst en de scholing van een docent per 180 leer maar of dat ook lukt hangt af van de juiste interpretatie ook leerlingen heb lingen op 4e klas niveau dat was manier waarop wij onze leerlingen be ben interesses een mening bij ckvi nodig om de betrokkene voor twee uur trekken bij de kunsten onze taak is kunnen leerlingen zich hiervan bewust per week gedurende een jaar vrij te het te laten zien en voelen dat kunst worden door met zichzelf en met stellen even werd er bij ministerie en niet iets is van het establishment de andere over kunst te communiceren procesmanagement voortgezet onder oudere kenners of de snobs maar dat organisatorisch zal een ckvi team wijs gedacht aan een specifiek docent kunst jongeren ook iets te bieden veel te verhapstukken krijgen nergens schap ckvi en wellicht is daar in de heeft dat kunstenaars zich bezighou staat bijvoorbeeld voorgeschreven dat toekomst een zinvolle theoretische en den met onderwerpen die ook hen thema s aan een schooljaar verbonden praktische opleiding voor te ontwikke raken ook jongeren die geen uitge zouden moeten zijn dat zou kunnen len maar de noodzaak om met ingang breide kennis van de verschillende betekenen dat leerlingen afkomstig uit van de tweede fase per september tsjip letteren 7 4 5 1998 of 1999 ook met ckvi te werkt als het ware vanuit de school kunsten die receptie staat centraal in beginnen dwong tot spoediger resul organisatie de mentor vanuit de leer ckvi en daarin is bij uitstek de litera taten aandrang vanuit het veld maakte ling maar eerst en vooral stellen wij tuurdocent goed thuis hij kan dan het idee aantrekkelijk om ckvi niet ons hem voor als de bindende figuur zoals in feite al decennia lang bij toe te vertrouwen aan enkelingen voor ckvi op grond van vakbekwaam nederlands gebeurt zowel de beleving maar aan teams onder leiding van een heid veelzijdige betrekkingen tot de als de kennisverwerving de cultuur coordinator kunsten communicatieve en organisa overdracht behartigen al naargelang duidelijk is dat wanneer de school torische vermogens hij voor het een of het ander een voor vanuit dit laatste perspectief op verant keur heeft of deze beide wil realiseren woorde wijze met ckvi zou willen mogelijke rollen van literatuurdocent bij leerlingen naar mijn mening blijft beginnen drie kwaliteiten gewenst wat kunnen we nu als literatuurdocent er binnen de eindtermen van alle vak zijn in ckvi voor een rol spelen ken genoeg speelruimte voor eigen ten eerste gaat het om kunstvakdocen allereerst natuurlijk de rol van elke interpretaties ten die hun expertise als docent beel kunstvakdocent met bepaalde ambities maar terug naar de rol van de litera dende vorming muziek drama dans en hart voor de culturele vorming van tuurdocent nu als kunstcoordinator mime en literatuur inzetten voor de leerlingen van oudsher heeft de talen juist omdat deze leiding moet geven ontwikkeling en uitvoering van ckvi docent en in het bijzonder de leraar aan een team dat de beleving van de onderwijs de kunstvakdocent draagt nederlands in de school een sterk bin leerlingen inzake hun culturele activi bij aan het onderwijs dat in thema dende rol gespeeld in alle buitenlesacti teiten boven elke andere vorm van vorm wordt georganiseerd viteiten die met cultuur te maken heb receptie moet stellen dus tekst film ten tweede brengt de aard van het vak ben het schooltoneel de debatingclub of beeldanalyse alleen als dit de bele mee dat de leerlingen op hun leerroute vroeger de declamatietoernooien later ving van de kunstuitingen of de kennis terzake ckvi individuele begeleiders de organisatie van schrijvers op school van kunst en cultuur ten goede komt krijgen die hen helpen plannen de en culturele werkweken daarin was denk ik dat de literatuurdocent de voor juiste kunstuitingen uitzoeken daarop hij of zij niet exclusief bezig er zijn keur verdient boven de kunstvakdocent reflecteren en vastleggen in het kunst zeker ook collegae van andere vakken die sterk ambachtelijk te werk gaat dossier we noemen ze kunstmentoren die zo te werk gaan maar het zijn toch het is in dit licht ook bijzonder jam ten derde zullen teamleiders nodig heel vaak de talendocenten die op mer en slecht voor ckvi dat de aan zijn die in overleg met collegae vak school de lijn van de cultuur bepalen of vankelijke opdeling van de beschikbare docenten de relaties met de kunst medebepalen dat komt misschien ook tijd in 50 voor literatuur en 50 voor instellingen ter plaatse en elders gaan omdat alle leerlingen met literatuur te de andere kunsten is omgezet in een onderhouden de lijnen uitzetten voor maken krijgen terwijl de andere kunst meer paritaire verdeling de druk van het in teamverband te ontwikkelen vakken in de bovenbouw slechts selec de oude kunstvakken en de hbo instel onderwijs en de organisatie op zich tief gegeven worden lingen was evenwel te zwaar voor de nemen van het vak op school dat zijn dat is mijn eerste argument de histo staatssecretaris en zij is voor deze de kunstcoordinatoren rische werkelijkheid zegt mij dat de lobby gezwicht was namelijk meer meest waarschijnlijk is dat elke kunst literatuurdocent een heel goede kunst ruimte gegeven aan de literatuur dan vakdocent voor een aantal leerlingen coordinator zou zijn niet exclusief zou ook de thematische invulling van van de klassen waarin hij zijn speciali maar wel op redelijke gronden daar ckvi aanzienlijk gemakkelijker zijn satie overdraagt tevens mentor is komt als tweede argument bij dat er geweest dan zij thans dreigt te worden maar elke leerling heeft slechts een een kloof gaapt tussen de praktijk van ik baseer dit op onze ervaring met de mentor zodat de kunstvakdocent de andere kunstvakken en het litera ontwikkeling van de omscholings zowel lesgeeft aan leerlingen van wie tuuronderwijs van oudsher heeft men cursus voor docenten tot kunstcoordi hij wel als aan leerlingen van wie hij bij tekenen muziek of drama om de nator uitdrukkelijk hebben wij daarbij niet de mentor is drie meest gekozen kunstvakken te grensoverschrijdende lesopzetten voor het is de kunstcoordinator die zoals noemen het accent gelegd op het ogen waarbij bijvoorbeeld vanuit de de naam al aangeeft ervoor zorgt dat ambacht van de kunstenaar op de beeldende kunst een verbinding wordt de leerlingen hun mentor kunnen productie en heel weinig aandacht gezocht met de film of de literatuur kiezen of krijgen toegewezen hij geschonken aan de receptie van de geclusterd rond een thema hoe inge n 7 4 wikkeld dit blijkt te zijn voor mensen meer dan een kwart eeuw ervaring die in hun eigen kunst vak geloven opgedaan die dient naar mijn mening blijkt ons telkens weer geneigd als zij gehonoreerd te worden in een voor de zijn zich diep in te graven in de inte talendocent als literatuurdocent en in literatuur inliteratuur de tweedein de tweede ressante vraagstukken van hun vak het bijzonder de docent moedertaal fase een nieuw fase vak een nieuw vak en zo zal het ook u op school vergaan belangrijke positie een positie die culturele en culturele en als kunstcoordinator zou met name de hem of haar als kunstcoordinator kunstvakdocent en kunstmentor een kunstzinnigekunstzinnige vorming vorming docent nederlands als docent taalvaar digheid en met zijn ervaring op het sleutelrol verschaft in de opbouw en geintegreerdgeintegreerd literatuur literatuur terrein van het opstel bij uitstek de het onderhoud van culturele en kunst onderwijs het zijn onderwijs het zijn aangewezen figuur zijn om de aanleg zinnige vorming 1 ontwikkelingen die u ontwikkelingen die u en beoordeling van het kunstdossier als ik literatuurdocent was op een met zijn kunstautobiografie ter hand te scholengemeenschap zou ik dus niet wellicht graag wilt graag wilt wellicht nemen en daarin de collegae van de afwachten tot de schoolleiding een volgen word daarom volgen word daarom andere kunstvakken te begeleiden collega met uren over op het nieuwe nu donateurnu vandonateur de van de dat is een derde argument om als lite vak zou zetten maar het voortouw ratuurdocent het voortouw te nemen nemen en mij aanmelden als kunst stichting promotie stichting promotie coordinator het vak zal er bij gebaat literaire vorming spl literaire vorming spl kunstmentor als individuele begeleider zijn want van alle kunstvakdocenten en u ontvangt endan onder dan onder u ontvangt dat de literatuurdocent als kunstmen is de literatuurdocent juist omdat hij tor fungeert onderscheidt hem niet van ook talendocent in brede zin was het meer viermaal perviermaal meer jaar per jaar de collegae ckvi alle kunstvakdocen minst ingegraven in zijn discipline het tijdschrifthet tijdschrift ten zijn gewend om met leerlingen in dat is in dit geval een voordeel van tsjip letteren tsjip letteren dividueel te praten over hun werk en betekenis e een leercircuit uit te zetten daarin zal dit blad houdt dit ublad op houdt u op de literatuurdocent veel kunnen leren de hoogte van dealle hoogte van alle van de ervaringen die bijna alle docen ontwikkelingen in ontwikkelingen in ten beeldende vorming hebben opge het kunst enhet literatuur kunst en literatuur daan met zulke leerplannen terwijl de literatuurdocent op zijn haar beurt onderwijs inonderwijs nederlandin nederland deze leercircuits helpt omvormen van en vlaanderen en en vlaanderen en de productie naar de receptiekant in kijkt ook verder kijkt ook verder het bijzonder de belevingskant recente ervaringen wijzen er boven dan onze taalgrens dan onze taalgrens dien op dat niet nadrukkelijk genoeg het onderscheid gemaakt kan worden voor nlg 45 bef 820 voor nlg 45 bef 820 tussen het nieuwe vak ckvi waaraan u gaat meewerken en het oude kunst bent u donateur bent u kunt u donateur u kunt vak in een nieuwe setting ckv2 het zich aanmelden zich bij aanmelden bij gaat in ckvi niet om productie maar drs a van de akker drs a van de akker om receptie en de reflectie die op het de schietspoel de1schietspoel 1 leren wordt gepleegd door leerling en docent mentor geldt niet het product 5051 dl goirle 5051 dl goirle de gemaakte gouache of tekening 013 534 60 013 93 534 60 93 het eigen toneelspel maar de beleving e mail arie hettie plnet e mail arie hettie plnet door de leerling van wat hij gehoord gezien of gelezen heeft daarin heeft de literatuurdidactiek meer dan welke andere vorm van didactiek ook sinds