Nog meer kranten in de klas

neer je de krant een paar keer als leermiddel hebt worden en gebruiken we hem als aanvulling bij de gebruikt als je eenmaal aan deze werkwijze ge methodes wend bent blijkt de krant dagelijks boordevol te o p het ogenblik proberen de kinderen naar aan staan met artikelen die je voor allerlei vakgebie leiding van nieuw aangeboden leerstof zelf lessen den kan gebruiken te maken met behulp van krapte artikelen hoe nu enkele maanden later is de krant als leermid de resultaten daarvan zullen zijn en waar dat del eigenlijk de gewoonste zaak van de wereld ge heen zal leiden moet de toekomst ons leren willem mooijma n nog meer kranten in de kla s waarom zou je kranten in de klas halen in ieder geval omdat kranten meestal gratis materiaal leveren voor wandversieringen verkledingen proppen poppenvulling illustra tie en verhaaltjes bijvoorbeeld verder omdat kranten je een kijk op de wereld wil en geven en hetgeen kwaad kan om op school s te kijken hoe die kijk gericht wordt niet alleen kranten maar ook tijdschriften niet alleen de krant op de lagere school maar ook elders in het onderwijs daar gaat dit stuk over de stichting krant in de klas kik bestaat sinds voor nederlands mavo lbo zijn er twee docen januari 1976 en heeft nu vier boeken en een aan tenboeken een voor klassen 1 en 2 een voor 3 tal kranten en brochures uitgegeven het doel van en 4 met lesideeen en achtergrondgegevens bij kik is het helpen ontwikkelen van de vaardig de docentenboeken horen leerlingenboeken een heid tot lezen en hanteren van het dagblad bij klassepakket kost voor 25 leeri9ngenboeken en leerlingen van 10 tot 18 jaar dat is houterig ne een docentenboek f 96 15 voor dat geld krijg je derlands maar dat kan kik niet helpen kik is ook nog twee weken vijf verschillende dagbladen een geesteskindje van de vereniging de neder in tweevoud toegestuurd en kan je een videoband landse dagbladpers en al bestaat het bestuur uit over het maken van een krant lenen 5 vertegenwoordigers uit dagbladland en 5 verte voor maatschappijleer mavo havo vwo is er net genwoordigers van het onderwijsveld dan zal de zo n set voor dezelfde prijs doelstelling toch wel bedacht zijn door het be de docentenboeken kan je ook los kopen dan stuur van de nederlandse dagbladpers en dat is kosten ze f 30 90 per stuk al het leerlingenma geen vereniging van schrijvers maar van directeu teriaal zit daar ook in dus dat kan je zelf verme ren nigvuldigen als je dat goedkoper kan en kranten de directies van de kranten hebben er natuurlijk zijn er zat als t eenmaal loopt wel wat voor over om een ingang te krijgen op de boeken voor nederlands vind ik vaak erg school daar zitten hun toekomstige klantjes wie schools er komen bijvoorbeeld nogal wat invul er vies van is om gebruik te maken van hun aan oefeneningen in voor die de leraar kan maken biedingen moet wel bedenken dat zijn leerlingen door bepaalde woorden of letters weg te lakken de tegenwoordige klantjes zijn van de uitgevers uit een kranteknipsel zo staan er meer ideeen in van dure schoolboeken het gaat erom wat ze aan die niets te maken hebben met het verschijnsel te bieden hebben een leuke bijkomstigheid is krant maar hoogstens met een manier om aan dan al dat er in het colofon van de kik uitgaven soms goedkoop lesmateriaal te komen staat alles uit deze uitgave mag worden verme de bundel voor maatschappijleer is veel aardiger nigvuldigd kom daar s om bij een schoolboek en biedt veel mogelijkheden om thematisch te ik noem nu eerst de uitgaven van kik en besteed werken daarna wat meer aandacht aan de laatste uitgave bij de docentenboeken worden gratis brochures die voor het lager onderwijs meegeleverd met achtergrond over fotografie ad 7 vertenties het werk van een redactie de techniek eind van deel c daar zegt een medewerker dat van de krant en het anp de leerlingen krijgen naar mijn idee aan een onderdeel pertinent te ook nog een klkkrant met achtergrond over het weinig aandacht is besteed dat is de rol die de dagbladbedrijf krant kan spelen als het gaat om bewustwordings die klkkrant verschijnt ook met min of meer processen dan bedoel ik niet dat de krant die actueel nieuws zo is er in april een verschenen elke dag in de bus komt actuele informatie geeft over sport en olympische spelen in september met behulp waarvan je je een mening kan vor een over school en volgend jaar nog twee over men daar wordt in het boek regelmatig op gewe on gezond en over politiek en verkiezingen een zen ik bedoel veel meer dat het maken van een abonnement op die krant kost voor dertig exem krant door kinderen zelf een enorm goed hulp plaren f 7 50 plus btw en verzendkosten middel kan zijn om de kinderen zich een mening kik levert nog voor f 50 45 dia s over de tech te laten vormen over zaken die hun aangaan het niek van het krantenvak maken van die krant is dan geen doel in zichzelf het adres joh vermeerstraat 14 1071 dr am maar de gemaakte krant wordt weer onderwerp sterdam 020 763366 van gesprek deze medewerker vertelt dan hoe hij zij de naam wordt niet genoemd de leerlin de krant in het lager onderwijs gen een muurkrant laat maken over de wijk waar ze in wonen en hoe de leerlingen een muurkrant de nieuwste kik publikatie is zoals uit het voor kunnen maken over elkaar gaande stuk van henk van noordenburg blijkt bestemd voor de lagere school het docenten doe l s tel ling en be r ei kt boek van 224 bladzijden kost f 17 50 daarbij horen de brochures en het abonnement op vijf deel a wil de leerlingen leren dat het belangrijk dagbladen een leerlingenwerkmap kost f 1 75 is kranten kritisch door te nemen zodat ze in daar zitten een aantal dagbladen in die ook in staat zijn de informatie zodanig te hanteren dat het docentenboek voorkomen en verder mate ze deze kunnen rangschikken op een voor hen riaal waar de krant mee gemaakt wordt anp relevante wijze het is een bescheiden doelstel kopij layoutmateriaal en een stuk ponsband ling het boek wil dat doel bereiken door te to als tien mensen samen zo n boek maken moeten nen hoe hetzelfde bericht in verschillende kran ze natuurlijk compromissen sluiten wie een lek ten wordt aangepakt en door bronnen een inter ker maatschappijkritisch boek wil hebben zal het view anp berichten te vergeli j ken met redactio hier dus niet vinden evenmin trouwens als de nele bewerkingen dat lijkt me een goeie aanpak geen die een erg schools boek zoekt het aardigste in dit deel vind ik het verhaal dat het aardige is dat de samenstellers hun compro een leerkracht ve rt elt over de opbouw van zo n missen niet verstopt hebben dat blijkt op twee serie lessen vanaf een louter speels begin in de manieren onderbouw tot het opzetten van een documenta ten eerste bestaat het boek eigenlijk uit vier boe tiecentrum in de zesde klas waar ook de andere ken deel a is gewijd aan kritisch lezen deel b leerlingen wat aan hebben biedt materiaal voor een krantenproject waarin deel b wil de leerlingen kennis laten nemen van de leerlingen leren hoe een krant gemaakt wordt het maatschappelijk verschijnsel dat de krant is en tot slot zelf een krant maken deel c geeft mo hen bewust maken van de rol die de krant in hun gelijkheden om de krant als actueel leermiddel te eigen leven speelt wat er zoal in de krant staat en gebruiken bij taal rekenen biologie gezond ze laten ervaren dat de krant een functie heeft heidsleer aardrijkskunde geschiedenis en expres ik vind deze doelstelling enerzijds pretentieus sie deel d geeft middelen voor een thematische het maatschappelijke aspect van de krant als be verwerking van krantemateriaal aan de hand van drijf dat geld moet opbrengen komt maar zijde drie voorbeelden vakantie water milieu het lings aan de orde anderzijds vind ik hem banaal zijn niet alleen vier verschillende werkvormen die allicht heeft een krant een functie maar dat er je hier aangeboden krijgt het zijn werkvormen een verschil is tussen de functie die jij hem geeft die berusten op verschillende onderwijsvisies en die hij heeft voor eigenaars hoofdartikelschrij de tweede manier waarop de meningsverschillen vers en adve rt eerders om maar drie groepen te blijken is de didactische kanttekening aan het noemen komt niet zo duidelijk uit de verf 8 in dit deel staan ook wat rare opdrachten zo staat er een vraag en antwoordoefening op oproe p blz 28 waarbij een leerling zich verbeeldt bij voorbeeld een schilder melkman agent te zijn het redactieteam van moer moet uitgebreid de hele klas moet raden welke rol de ondervraag de heeft gekozen door vragen als hoe oud bent worden wij zoeken daarvoor contact met iemand die u wat doet u voor werk niet zo n beste vraag door haar zijn werk goed bekend is met het want dan is het spel gauw afgelopen dat is best kleuter basisonderwijs en o f een leuk spel bij het nagesprek komen punten lager beroepsonderwijs aan de orde als welke volgorde van vragen stellen is belangrijk dat is prima maar vragen als voel wat doet een redactielid de je je ook een ander mens worden en was het moeilijk om in je rol te blijven hebben niks te veel stukken lezen voor het tijdschrift maken met het doel van deze oefening leerlingen ideeen ontwikkelen voor publikatie s bekend maken met het werk van een journalist contacten leggen en onderhouden me t ze zijn misschien geschikt voor groeitrainingen of auteurs acteursopleidingen niet voor een krantenproject eens per maand een hele zaterdag een oefening die ik niet begrijp is een interview vergadere n opdracht blz 30 waarbij de ondervraagde het soms een themanummer verzorgen woordje ik niet mag gebruiken dit wordt toege en soms nog veel meer licht met de opmerking een zinvolle oefening in verband met interviews want vaak wordt in zo iemand moet vertrouwd zijn met de von interviews het woordje ik niet gebruikt de be en zin hebben in het redactionele werk doeling van de opdrachtgever ontgaat me ik vind het erg genoeg dat mensen zo zelden ik zeggen zo iemand ontvangt wil de opdrachtgever de leerlingen laten merken veel voldoening hoe afschuwelijk dat onpersoonlijke praten is of fi jne contacte n wil hij de leerlingen dat juist aanleren en soms nog veel meer kleinere bezwaren zijn dat er in deel b een kwis voorkomt die een enquete genoemd wordt en heb je wel zin of weet je iemand anders die dat op blz 5 sprake is van een hoofdartikel op de dit goed zal kunnen reageer da n voorpagina waar waarschijnlijk opening bedoeld voor 1 november door te bellen of te schrijven is hoofdartikelen staan meestal niet op de voor naar pagina wat veel mensen een hoofdartikel noe men is het belangrijkste stuk nieuws en journalis johan eimers ten noemen dat opening of lead zoals ook op groenestraat 49 blz 8 staat 6531 hb nijmegen het doel van deel c is het actualiseren van de les tel 080 55621 1 sen die volgens het lesrooster worden gegeven wie hier wat mee wil doen zal erg kritisch moe ten zijn het doel wordt zeker bereikt door een leerkracht deert die in twee weken een indrukwekkende hoeveel een erg schoolse opdracht staat op blz 7 vragen heid knipsels uit een plaatselijke krant wist te ha bij een stukje over fijnproever op vakantie ont len voor het onderwerp biologie ook de verwer maske rt zwendel met zalm en krab in blik je kingsmogelijkheden die daarbij worden voorge kan je de vragen al voorstellen wat is een fijn steld lijken me heel aardig proever eigenlijk de man had een fijne neus op blz 17 24 van dat deel staat een stelopdracht voor zalm wat betekent dat weer een leuke die heel aardig is ook al omdat hij bedoeld is om woordspeling wat bedoelt men met dat is aan te topenen hoe goed je de krant kan gebrui het neusje van de zalm dit soo rt vragen heeft ken ter vervanging van het schoolboek maar dat theo thijssen al voor de eerste wereldoorlog be is niet hetzelfde als wat de doelstelling preten lachelijk gemaakt met actualiseren hebben ze in ieder geval niks te maken een aardige gelegenheid om te zien wat er gebeurt deel d tenslotte wil de krant gebruiken als bron op een kranteredactie het zal ook best vaak een van actuele informatie bij het bespreken van een spannend spel zijn en dat klopt dan met de wer thema in het kader van wereldorientatie ook kelijkheid van de krant steeds moet je weer op wordt aandacht besteed aan andere vakken zo nieuw bekijken wat het belangrijkste is en waar dat sprake kan zijn van thematisch onderwijs om je dat vindt dat klopt wel met dit deel als je tenminste voor zelf heb ik een aantal jaren in brugklassen een gekookte onderwerpen wilt aanvaarden voor the muurkrant laten maken elke week was er een matisch onderwijs de aangeboden verwerkings nieuwe redactie van drie die bedachten een mogelijkheden zijn heel verschillend van op naam voor de krant waren verantwoordelijk voor drachten om het woordenboek te gebruiken tot de vormgeving probeerden spel en taalfouten uit een opwekking om eens na te denken welke de bijdragen te halen en leverden zelf ook bijdra speelmogelijkheden er in je buurt zijn en daar s gen de leerlingen werkten er met veel plezier wat aan te doen ze kunnen je in ieder geval op aan ook thuis ideeen brengen als je zoiets hebt als een muurkrant moet je wel je moet dit boek niet als leerboek gebruiken zeg goed weten wat je er wel of niet in wilt hebben gen de samenstellers het moet ergens in de klas ikzelf en anderen die t ook wel s wilden probe liggen en ieder leerkracht en leerlingen moet er ren hebben de nodige gesprekjes gehad met zich door laten inspireren als je het zo gebruikt schoolleidingen die zich af vroegen waarom er lijkt het me een heel geschikt boek nou zoveel politiek sex flauwe grappen kritiek op school enz aan de muur moest hangen waar tijdsch ri fte n zij n ook kra n te n iedereen collega s andere leerlingen ouders van mee kon genieten volgens mij moet je inderdaad doordat kik een initiatief is van de dagbladen alles toelaten dan zul je met je leerlingen discus staan er in de boeken die ik hier vermeld heb sieren als je het niet met hun bijdragen eens bent alleen maar ideeen voor het werken met kranten en je zal je leerlingen moeten verdedigen naar je hoeft niet zo vreselijk slim te zijn om te snap buiten als je voorwaarden stelt zal je die moe pen dat je al deze ideeen ook kan toepassen op ten verantwoorden tegenover je leerlingen tijdschriften die kunnen soms extra leuk zijn doordat ze soms kleuren hebben veel plaatjes en ve r geet niet wat interkom bi ed t erg verlokkende advertenties en ook omdat er veel tijdschriften zijn die op bepaalde categorieen het kan nooit kwaad om s te bladeren in inter jonge mensen gericht zijn kom het ideeenblad van de von daar vind je overigens hoef je niet alleen in het lager onder allerlei ideeen om met kranten en tijdschriften te wijs te werken met kranten ook daarna zijn er werken vanaf de kleuterschool tot in vwo 6 mogelijkheden genoeg daarom geef ik hieronder tot en met nummer 24 kan je het je gemakkelijk nog wat aanvullingen maken door te snuffelen in de inhoudsopgave van in het boek van marcel van dijck en ton rosier alle voorgaande nummers die in die aflevering staan een paar thema s beschreven waar je ook jaargang 5 nr 1 is opgenomen de ideeen zijn kranten bij kan gebruiken bij het thema vrede daar gerangschikt naar kleuter lager en voortge met alle geweld wordt de krant gebruikt om er zet onderwijs van de ideeen die daarna gekomen stukken in te zoeken die gaan over vrede onvre zijn geef ik hier een korte opsomming de geweld lezing van die stukken leidt tot spel in nr 27 28 jaargang 5 nr 4 schrijft else pistoor opdrachten schrijfopdrachten opzoekwerk en over de functie van typografie in reclame en onderzoek het thema de krant geeft aan hoe je leerboeken voor de brugklas voor de derde klas op basis van een kranteberichtje spelen kan ont lhno beschrijft ans buys een les over het mis wikkelen waarin de leerlingen hun eigen werke bruik van de vrouw in de reclame lijkheid met die van de krant kunnen vergelijken in nr 29 jaargang 6 nr 1 schrijft marie an voor oudere leerlingen staat er in taal vandaag schut over een project waarin huisvrouwen de deel 3 op blz 143 146 een aardig simulatiespel misdaadverslaggeving te lijf gingen over het maken van een voorpagina het duurt in nr 30 jaargang 6 nr 2 beschrijft wout van tenminste drie lesuren en het geeft de leerlingen dishoeck een projectje met 3 atheneum dat ove 10 rigens 12 lesuren duurde waarin de leerlingen bouw havo atheneum over arbeider en arbeidssi met damesbladen werkten daarop sluit wel aan tuaties wat annelies zoomers beschrijft in nr 39 jaar gang 8 nr l 4 lhno ging na hoe je meer infor matie kan verzamelen dan de viva omdat het zo no ten fijn is om jezelf te zijn 1 zie leesvoer in dit nummer in nr 42 43 jaargang 8 nr 5 maakt wil van der 2 j vos en h v d laan taal vandaag 3 ten brink veur met 3 vwo en 4 havo een voorpagina meppel 1976 in nr 45 46 jaargang 9 nr 2 3 beschrijven peter 3 zie kol 2 aan de ommezijde van het omslag jansen e a een groot taalproject voor de boven het cadea u toen de von 10 lentes jong werd kreeg zij van de didactiek commissie nederlands van de vereniging van leraren in levende talen een moo i cadeau een blanco boek de titel hadden de milde gevers al bedacht g oe d b evonden ond e r d eze na am sta at de commi ss ie ee n dcn c ahie r af w aarin de von h aar i nzichten e n opvattingen ka n uitd ra gen dcn