Nt2 als examenvak – Op weg naar een certificaat voor volwassen buitenlanders

gerard heijnen lia ette s nt2 als examenva k op weg naar een certificaat voor interview volwassen buitenlanders de taalvaardigheid van buitenlanders in het nederlands fungeert nogal eens als selectiecriterium bij toelating tot vervolgonderwijs maar ook bij het vinden van een baan is de tijd rijp voor een nieuw diploma en zijn de voordelen er van groter dan de nadelen gerard heijnen en lia ettes interviewden han plas lid van de commissie die een positief advies uitbracht aan de minister er blijkt al een voorstel voor de structuur van het examen te liggen terwijl over de in houd nog nauwelijks is nagedacht inl e i d i ng een lande lijk afgenomen examen met a ls re s u l taat een ce rti ficaat neder l ands met civ i e l e er mont s errat een 24 jari ge spaan s e w il gaan kenn i ng l i jkt een oploss i ng over de mogel ijk stu d eren z ij is nu ruim twee jaar in n ede rl and heden van zo n d i ploma werd door het corne en spreekt rede l ij k neder l a n d s ze b l i j ft echt er lis drebbe l co ll ege i n a l kmaar op 25 april met een vraag z i tten wanneer b e hee rs ik de 1985 een stud i edag be l egd het idee b l eek ne derlan dse t aa l vol d oen d e om aan een ver aan te s l aan dus stelde de staatssecretaris volgstud i e te beg i nnen een c omm i ss i e in d ie de moge lijkheden van voor veel ople i d i ngen i n nederland ge l dt een het c ert i ficaat nederlands als tweede taal ver ze l fde p r obleem welke e is en moet e n z ij aan de r ging onderzoeken het n e derlands van bu i ten l ande rs ste ll en a ls hoe staan de zaken er op d it moment voor zij deze mensen i n hun instituut opneme n hoe ver is de comm i ss ie gevorderd na ander de groep bu iten l anders in nede r land d i e in ei ha l f jaar vergaderen en plannen maken om gen land en i ge j aren voortgezet onderw ij s of een antwoord te krij gen op deze en hiermee een hoge re ople i d i ng heeft genoten groeit samenhangende vragen hebben we han plas een dee l van deze groep wil i n nederl and aan geintervi ewd h ij i s rector van het cornelis een vervolgop l eid i ng dee l nemen een ande r ge drebbel college2 en li d van deze comm issi e dee l te zoekt werk en w il z ic h d a arb i nnen ook aan l e i ding is het fe it dat op 1 oktober 1986 verder kunnen ontw i kkelen a l lebei de groepen het rappo rt met aanbevelingen aan de m i nister moeten echter over een h i ndern i s heen de overhand i gd werd taal 16 erkenn i n g erg veel zekerheid hebben we daar niet over maar ik denk dat scholing van de lager waarom dit certificaat nederlands als tweede opgeleiden zo langzamerhand haar eindpunt taal nadert de instroom is de laatste jaren op onze school het cornelis drebbel college drastisch teruggelopen wel zijn er in het ka in alkmaar hebben we een grote isk der van de gezinshereniging nog tamelijk veel afdeling 3 een afdeling waar buitenlanders ne vrouwen en kinderen binnengekomen de kin derlands leren die afdeling draait nu al ruim deren volgen het reguliere onderwijs voor jeug vijf jaar en we worden nu ook steeds sterker digen en het aantal vrouwen met een lage geconfronteerd met het feit dat buitenlanders opleiding dat nederlands leert neemt ook nog die bij ons nederlands hebben geleerd nergens toe maar het is niet meer zo n grote hausse naar toe kunnen als ze zich ergens aanmei als waarvan er een paar jaar geleden sprake den voor vervolgonderwijs dan blijkt vaak in was je ziet dat het aantal buitenlanders uit eens dat het nederlands dat ze geleerd hebben de mediterrane landen duidelijk terugloopt eigenlijk niet erkend wordt op andere scholen zo moeten buitenlanders zich opnieuw bewij geen gar antie wel vereis te zen terwijl ze zich bij ons al twee jaar bewe zen hebben daar komt nog een punt bij als goed nu de inhoud van het certificaat is het men gaat solliciteren wordt vaak de kennis niet voorbarig om met zo n certificaat te ko van het nederlands als belangrijke factor in men op een moment dat er nog zo weinig on het geding gebracht als mensen niet op een derzoek verricht is naar de werkelijke taalbe heel simpele manier kunnen bewijzen dat ze hoefte en op een moment dat de buitenlan het nederlands goed machtig zijn dan zijn ze der laat ik maar zeggen steeds duidelijker bij voorbaat gehandicapt gaat formuleren waar de gaten liggen in de samengevat zijn er twee motiveringen voor opleiding het certificaat nederlands als tweede taal je kunt natuurlijk ook eerst een uitvoerig on via het certificaat zou een buitenlander kun derzoek instellen en op basis van dat onder nen bewijzen dat hij zij het nederlands vol zoek leerplanontwikkeling gaan bedrijven ver doende beheerst als de minister dit certificaat volgens kun je op basis van die leerplanont civielrechtelijk erkent dan betekent dat maat wikkeling nog een keer toetsen gaan opstellen schappelijk gezien een grote vooruitgang en dan uiteindelijk gaan kijken of het resultaat een erkend certificaat neemt een belemme wat je bereikt hebt erkenning verdient of een ring weg bij een verdere studie het geeft de diploma of certificaat waardig is garantie dat men het nederlands voldoende machtig is nou dan draai ik het o m en dan zeg ik dat er in o ns la nd to c h g ra ag wat ge rege ld wor dt voor wie is dit certificaat bestemd ju lli e zijn er dus met de regels voordat de in voor de groep buitenlanders die in hun land vu lling er is ongeveer van herkomst of elders natuurlijk een diploma ja dat i s waa r dat va l t n i et te ontkennen ik voortgezet onderwijs hebben behaald en die denk dat trouwens niet a ll een nederland zo met aanvulling van nederlands als tweede taal d i p l oma ger ic ht is maar a ll e weste rs e l anden eenzelfde erkenning van hun diploma in neder weli sw a ar heeft een a anta l men s e n een aanta l land willen verkrijgen dus iemand die voorbe ja ren nogal gek oketteerd met het idee dat di reidend wetenschappelijk onderwijs heeft ge p l oma s to c h eigenli j k niet zo be l angri j k z ij n noten in spanje en die nederlands als tweede dat het mee r ging om de attitude d i e je had taal erbij heeft zou daarmee automatisch het en de innerlij ke ri jp i ng en a l dat soort mooie recht verwerven om aan een nederlandse uni termen versiteit te studeren daa r v a lt i n elk geval maar een ding ove r te zeggen de mensen die dat zeiden waren het is dus vooral een certificaat voor hoger meesta l we l de mensen d ie de dip l oma s a l i n geschoolden we zien op onze school inder hun zak hadden en vervo l gens g i ngen ze daad een verschuiving binnen het publiek van bestr ijden dat ze zo belangr ij k waren ik denk minder naar hoger geschoold is dat een lande dat i n o n ze maats c h a pp ij een d i ploma we li s lijk beeld waa r geen garant i e is voor we r k geluk enzo 17 voo rt s maar minstens wel een vereiste voor inhoudelijke ontwikkeling alleen redeneren is werk en verdere scho li ng vaak zo grenzeloos en om het nou maar eens heel ondiplomatiek te zeggen hoe kleiner een mag je al vertellen hoe het certificaat eruit gebied in het onderwijs hoe groter de neiging komt te zien om versterkte eisen te stellen hoe je het ook het advies luidt dat er een eindcertificaat wendt of keert nederlands als tweede taal komt maar dat er halverwege het bereiken heeft natuurlijk binnen het totale nederlandse van het eindcertificaat een tussencertificaat onderwijs een heel lage status tot nu toe er zal komen een basiscertificaat zou je kunnen bestaat bij de lesgevers dan een neiging om de zeggen aan het eindcertificaat wordt een ci programma eisen op te blazen de borst breed viele erkenning gehecht waardoor leerlingen te maken en het onaardige of het aardige die bijvoorbeeld in het mbo op een havo of misschien ook wel is dat je daar in feite geen vwo een diploma willen verwerven vrijgesteld rationele argumenten tegen in kunt brengen zijn van de verplichting om voor nederlands want waarom is nederlands als tweede taal als eerste taal examen af te leggen ze moe minder belangrijk dan bijvoorbeeld engels dat ten dus wel in alle vakken examen afleggen kun je op rationele gronden nauwelijks verde om in aanmerking te komen voor een diploma digen toch heeft het een duidelijk lagere sta het is dus niet inwisselbaar nederlands als tus maar ik denk dat het irreeel is om hoge eerste of nederlands als tweede taal ter ver eisen te gaan stellen en terug naar het inhou duidelijking volwassenen die een certificaat delijke juist mensen die vanuit een underdog nederlands als tweede taal op het hoogste positie in een bepaald inhoudelijk gebied werk niveau hebben gehaald hoeven geen neder zaam zijn hebben de neiging om hun gebied lands in hun eindexamenpakket te nemen heel belangrijk te laten zijn en volgens mij maar ze moeten voor een volledig diploma wel doet dat ze de facto geen goed in zes vakken examen doen gh le toch zijn er volgens ons veel mensen die het maar je hebt ook buitenlanders die bijvoor vak nederlands als tweede taal heel serieus beeld technisch onderwijs hebben gevolgd in opvatten het spreekt vanzelf dat ze de borst hun eigen land en die toch ook wel graag een breed maken zodra hun vak ter sprake komt certificaat willen behalen moeten die dan ne nederland wordt bovendien steeds internatio derlands op havo vwo niveau halen naler dan is het toch zaak denk ik om daar nou dat kan je niet helemaal zeggen ik denk tijdig op in te spelen wel dat je het vergelijkbaar kunt stellen met dat is ook zo het is natuurlijk niet voor niets havo vwo nederlands als tweede taal dat ni dat de tijd er nu kennelijk rijp voor is en dat veau zal het zeker moeten zijn maar er is ook die erkenning niet komt op het moment dat de nog een tussenniveau van dit niveau van dat laag opgeleiden ervan kunnen profiteren want eerste certificaat stellen we ons voor dat het buitenlanders die in nederland leven hebben toch ook een zekere maatschappelijke erken een hoger kader nodig om als het ware als ning zal krijgen voorvechters van de emancipatie te dienen voor de turkse en marokkaanse samenleving de borst bree d in nederland is het toch ook van belang dat er wellicht een groot aantal mensen naar de inhoude lijk b lijft er nog weinig van te zeggen midden en hogere kaderfuncties doorstroomt ik denk dat er een he leboel problemen gaan al was het alleen maar om de mobiliteit binnen opduiken zodra er over de in vu lling van di t de groep op gang te houden je begeeft je certificaat gedacht gaat worden dan al snel in allerlei min of meer sociologi dat denk ik ook wel ja sche of borrelpraat speculaties dat het ermee te maken heeft staat voor mij vast maar er en dat die fase nu nog in de ijskast is gezet moet natuurlijk nog veel onderzoek gedaan het is zonde dat dat ni et gelijk op is gegaan worden dat weet i k niet of dat nou zonde i s hoor het fe it dat er ee r st du i de l i j ke kader s z i jn gesteld geeft veel houvast voor degenen die het inhoude l ijk moeten ontwi kke l en vanuit de 18 belg ie nederland certificaat inmiddels zijn er besprekingen be gonnen met de nederlandse taalunie om tot een heel andere vraag de uni vers iteit van leu een samenhangend stelsel te komen wat na ven louvain la neuve werkt al een aanta l ja tuurlijk ook de erkenning sterk zal bevorderen ren met een ce rti ficaat wat is of wordt de re lat i e tus sen het nederlandse en het be lgisc he maar je m ist toch een van de principie le ui t ce rtificaat gangspunten als je geen greep kunt kr ijgen op tot nu toe is er ei genlij k geen relati e officiee l het bedrijfs leven dan want de opdracht i s van de nederl andse ja dat i s natuur l ijk zo hoewel de overheid m i nister en staatssecretari s afkomstig het ad kan een bedrijf natuurlij k nooit verp lichten om vies gaat ook naar de neder l andse min is ter mensen in dienst te nemen maar een certifi maa r er is b ijvoorbee l d bi j de samenste ll i n g caat geeft wel eendu i digheid ook naar het be van de commiss i e wel reken i ng gehouden met dr ijfs l even toe bovendien betekent het ook de belg i sche relat i es er zijn gesprekken ge een bewak i ng van de kwal i teit van het onder voerd met de verantwoordel i jke mensen voor w i js vee l taa l cursussen d i e op het ogenblik het ce rt if ic aat van leuven als alles verl oopt gegeven worden onttrekken z i ch aan elke be zoa l s i k het opt i mist i sch zou w ill en inschatten oorde li ng van kwalite i t in ons voorste l komt dan wo rdt het nederlandse cert i fica a t geho er du s een centra l e kwa li te i tsbewak i ng mogeniseerd met het be l g i sche ce rt ificaat on de bloei van het be lg i sche ce rt if ic aat geeft na de r het eindn i veau en het basisniveau van het tuur lijk a l aan dat e r ook een maatschappe lij nederlandse cert ificaat zou dan het elementai ke behoefte is aan die ijking van kwal i teit re niveau van leuven komen te liggen het ba overigens weet i k n i et of de groep curs isten sisni veau i n nede r land zou dan gel ijk staan die wi l gaan werken groter is dan de groep die met het u itgebre i de n i veau 5 verdere stud i e w il ondernemen en dan hoef je er moet dus nog hee l wat gerege l d worden n i et a ll een te denken aan een unive r s itaire stu maar ik moet zeggen dat het m ij verbaasd die h i er op schoo l kun je bij voorbeeld c onsta heeft hoe snel d i t allemaal gaat ik heb wat teren dat de meao een heel popula i r schoolty e rvar i ng i n de l eerplanontwikkeling en daar pe i s bij v ietnamezen bij het verwerven van du u rt het a l t ijd verschrikkelijk lang vo ordat een d i ploma kan nederlands als tweede taa l part ijen e l kaar kunnen vinden al s je dan nu dan ee n hee l be l angrij ke ro l spelen en zo n d i ki jkt met een partner in een ander l and met ploma ku n je natuurl i jk l ater ook benutten bij toch een redel ijk e i genz i nnige cu l tuur dat mag het v i nden van een werkkring ik misschien niet zo zeggen dan v i nd i k dat we tot nu toe vrij gemakkelij k tot afs praken draai ik het om dan kan het ook belemmerend gekomen zijn die afspraken moeten natuurl ijk werken natuurl ijk i emand di e een ople iding nog al l emaal geforma li see rd worden maa r de heeft gehad in het l and van herkomst kan h ier bereidheid aan be i de z ijden is er in elk geva l natuurlijk zo sne l mogelijk beroepsgericht w il gaat het heel wat sneller dan het maken van len gaan werken a l s j e dan eerst twee jaar afspraken over de s pel li ng van p l aatsnamen moet gaan zi tten p u zzelen op dat certifi caat een d iscuss i e die al jarenlang door belg i e en dan is dat in wezen t ijdverli es neder l and gevoerd wordt dat denk i k n i et in de eerste plaats i s het voor n i emand ee n vereiste om dat certi ficaat heeft het certificaat voor het basisniveau ook te halen we l i s het een verp l ichting om toe civiele werking bijvoorbeeld naar het be gang te kr ijgen tot verdere stud i e juist om drijfsleven toe beroep sger i chte cursus sen te kunnen vo l gen de moeilijkheid is natuurlijk dat je naar het be heb je toch een behoorl ijke kenn is van het ne drijfsleven toe nooit civiele erkenning kunt af derlands nod i g via het ce rti ficaat kun je toet dwingen dat moet zichzelf verdienen dat sen en aantonen dat die kenn is aanwezig is moet zichzelf bewijzen met het eindcertificaat al zul l en er natuur lijk best bu i tenlanders zijn ligt dat makkelijker omdat je dat verbindt aan die z i ch in deze maatschappij uitstekend kun het nederlandse diplomastelsel dat ligt wat nen redden zonder een woord nederl ands te moeilijker met het tussencertificaat maar er spreken ik denk aan engelsen en amerikanen zijn wat plannen op langere termijn je kunt mijn persoonlij ke men i ng i s dat die mensen denken aan de koppeling met het belgische net zo goed neder l ands moeten leren 19 geen differentiatie hoe ver is de commissie op dit ogenblik n ou op het ogenbli k al een heel end dat wil hebben jullie b innen het rapport ook gediffe zeggen het advies aan de minister ligt er we rentiee r d naar taa lachte rg rond want neder hebben het inderdaad op de streefdatum 1 o k lands l eren voor een vietnamees is natuu rlijk tober 1 98 6 aan de minister aangeboden heel wat anders dan voor een enge lsman nee dat hebben we niet gedaan concreet hebben jullie er al enig zicht op wanneer het certificaat ingevoerd kan gaan bewust of onbewust worden wanneer er eventueel experimenteer in fe i te bewust omdat het grote s ca l a van ta scholen komen etc len dat er in neder l and gesproken wordt het we hopen dat het examen in 88 voor het heel moei li jk maakt om versch i l l ende rege l in eerst kan worden afgenomen we hebben gen te maken op onze schoo l alleen a l heb geen weg van experimenteren aangegeven ben we d i t jaar te maken met 56 nat i ona l itei maar we gaan uit van een vrij snelle invoering ten bovendien gaat het u i teindelijk om de ci v iele erkenn i ng van het n i veau dat men bereikt no ten heeft en dat niveau moet voor iedereen toch we l hetze l fde zij n ik denk dat het een hel e 1 i n it ia t ie fnemer van d e ze s tud ied ag was de inter s l echte zaak zou z ij n a l s je zou zeggen dat en nat i on a le schak elklas ee n afde li ng van het cor ne lis d rebbe l col lege i n alkmaar datum 25 ap ril gelsen een hoger niveau moeten berei ken dan 1985 de resu ltaten van deze stud i edag z ijn ver bijvoorbeeld vietnamezen omdat d i e met een zamel d i n e en sy ll abu s d ie te be s tellen i s b ij het bepaa l de u i tspraakproblematiek z it ten ik denk corn e l is drebbe l coll eg e afde li ng i sk na ssau dat j e dezelfde eisen moet ste l len i ets anders ple in 10 1815 gn alkmaar te l 072 is dat j e in de voorwaarden i n de weg om aan 12 31 09 d ie eisen te kunnen voldoen rege l ingen treft 2 d e intervie wers w erke n eveneen s op h et c orn elis in het advies staat b ijvoorbee l d opgenomen drebbel col lege o a al s do c ent op de afdel i ng dat we aanbevelen om met name vietnamezen i nternat iona l e sc hake l klas isk zij hebben ge of oost az i aten l ogoped i s c he hu l p te geven probeerd een zo fe i telij k moge lijk b e eld t e sc he t se n v a n de hu i d ige stand v a n zake n d it i n ter vi ew repr esenteert ov eri gen s n ie t hun v isie hebben jullie gedi ffer en t iee rd in t empo 3 de isk wer kt al s onderdee l va n d e mav o e e n dat we l in die z i n dat we ervan u itgaan dat i sk l eer ling wordt i nge sc h reven a ls ma vo l eer li ng iede r een die neder l ands als tweede taal voor voor een zogenaamde vers nel de curs us hij k rijgt het certific aat gaat leren toch over een redel i j dan dr ie vakken nederlands o n s en enge ls ke mate van inte l l i gent i e moet bes c hikken we vo o r h et v a k nede rla nd s ka n iemand b i nnen de gaan i mme r s u i t van een groep d i e i n het l and mavo ho o g ui t z es u ur k rij gen aardr ij k s ku nd e en van he rk om s t i n elk geva l enke le jaren voort gesc hieden is z ij n o mgebouwd tot o n s orien gezet onde r w i js heeft gevolgd tat i e o p de neder l ands e samenleving op pap i er doorl oopt de l eerl i ng de dri ej ar i ge cursu s ver s neld in ee n ja a r het gaat du s i n het totaal om andere vraag is d i t certificaat een ve rtaling een pa kk et v an 12 u u r waa rvan i n d e p r akti jk 8 van nederlandse o n der wijsnormen voor bui ten uur wordt besteed aan nederl ands a l s v reemde landers of wordt e r u i tgegaan va n behoeften ta a l de staatssecretar is mevrouw t i njaa r maas van b uitenl anders binn e n de nederl andse h ee ft deze w er kw ijze welis waar n i et o ff ici e e l e r maatschapp ij zijn dit overigens tegenge k en d m aar ze ka n a ls g edo o gd wor de n b e s telden sc hou wd si nd s eerderg en oemd e stu d iedag daar kan ik me hee l gemakke lij k van af maken 4 op d e i sk v an h et cor n e lis drebb el colleg e z i t in die z i n dat w ij denken dat er u itgegaan ten dit ja ar rui m 200 curs i s t en e r heeft si nd s de opr ic htin g va n de i sk v ijf j aar ge l eden een ver w ordt van d e b e h oe ften va n b ui t en lan d e r s b i n sc hu i v ing p l aat sgev on den van 70 med ite r rane n nen de nederland s e maatschappij we hebben naar 20 e n v an on g ev ee r 1 5 w es te rs die proberen te ve r ta len naar neder l andse on opgeleide eu r op eanen na ar te g en de 55 derw ij sn o r men en i k de n k dat dat e rg be l ang 5 het cert i f ica at v a n leu v en k e nt d rie n iveau s ele rijk is ik de n k ook he l emaal ni e t d at daar een me n taire k e nn is la ag s t e niveau ba sis k e nn is tegengeste ld bel ang in zou z i tten per slot van en u i tge brei d e ke nn is de va ardigheden waar i n reken ing leven z i j en w ij in neder l and en dat ee n c u rsis t ex a men kan a fl eggen zijn sc hrij ve n heeft voor beide kanten conseque n tie s s p r eke n luistere n e n l ez en 20