Nu moeten we wel

3 nu moeten we wel jan t sas vanaf 1 september 2007 moeten alle vlaamse basisscholen en secundaire scholen eerste graad hun leerlingen geintegreerd leren werken met de computer de nieuwe ict eindtermen bevestigen het goede werk van veel leraren die al jarenlang pc en internet gebruiken in de klas ze zijn ook een duidelijk signaal naar de scholen waar pc s niet of nauwelijks worden gebruikt de vraag hoe doe ik dat met de computer werken in de les krijgt meteen een stevige boost nu moeten we wel zijn we er klaar voor leeggeplunderd n de ierse hoofdstad dublin staat een schooltje met hoge ik maak deel uit van een internationaal puntige traliehekken errond gezelschap van vooral ict coordinatoren precies geteld 37 leerlingen mogen die komen kijken naar wat ierse scholen er binnen en er is een wachtlijst het met computers doen de hekken rond deze is dan ook geen gewone school youth school zijn er niet om leerlingen binnen te reach heet ze en zo zijn er nog acht in de houden maar om te vermijden dat de stad allemaal liggen ze in achterstelde lokalen s nachts worden leeggeplunderd buurten met veel kansarmoede en sociale een computerlokaal in een buurt zonder problemen de leerlingen zijn dropouts centen dat steekt de ogen uit als ik aan jongeren die hun rugzak vol thuisproblemen melissa vraag waarom ze naar youth reach niet langer mee naar school wilden of komt en niet gewoon terug naar school konden meebrengen en daarom voor de gaat antwoordt ze dat is zo saai en hier straat kozen bij youth reach krijgen ze een kan je met de computer werken of ze tweede kans melissa 18 grijpt die met dat op school dan niet deed nee beide handen ik werk nu in een cafe verbazend toch in een land waar scholen vertelt ze als ik vraag wat ze in het gemiddeld een pc per zeven leerlingen dagelijkse leven doet daar verdien ik geld tellen wat doen ze daar dan mee om voor mijn vier jongere broers en zussen te zorgen maar eigenlijk zou ik chef kok smart board willen worden en mijn eigen restaurant runnen in de school kan ze een dezelfde vraag kan je bij ons stellen het beroepsopleiding volgen naast sociale en aantal prive internetverbindingen in belgie communicatieve vaardigheden ontwikkelen benadert vandaag de twee miljoen meer en ze leert er ook met de computer dan 1 919 miljoen tegen 1 685 miljoen vorig omspringen jaar rond deze tijd zeven gezinnen op tien december 2006 nummer 2 36e jaargang 4 hebben minstens een pc in huis en twee computers gecentraliseerd in computer kinderen op tien hebben zelfs een internet lokalen is dat de drempel voor al wie geen pc op hun eigen slaap wiskunde informatica of technische vakken kamer ook de scholen geeft of is het veeleer een excuus lijken royaal bedeeld ge gemiddeld middeld hebben de als leraren secundair onderwijs veel meer hebben de vlaamse scholen een pc frontaal lesgeven dan in het basisonderwijs vlaamse scholen per tien leerlingen klaar en dus veel minder differentieren of aan een pc per tien staan in sommige tech zetten geven tot zelfstandig leren in de klas leerlingen klaar nische scholen loopt dat dan ligt het voor de hand dat ze veel minder staan zelfs op tot een internetpc om een pc in hun klaslokaal zullen vragen per vier leerlingen met die de klacht wat kan ik met een pc in mijn computers en internet klas doen is misschien eerlijk ik hoor ze verbindingen doen ze ook heel wat niet geregeld maar ze zegt ook iets over de minder dan negen van de tien vlaamse onderwijsstijl van de leraar in kwestie en scholen hebben een eigen website in meer om nog even terug te keren naar dublin in dan 500 van de 4 000 scholen draait een van de secundaire scholen die ik momenteel een digitaal leerplatform en bezocht zag ik veel klaslokalen met com sinds een jaar zijn ook nieuwere techno puters tablet pc s beamers en smart logieen zoals het smart board geen rari boards maar tijdens de les wiskunde teiten meer goedepraktijkvoorbeelden vind bijvoorbeeld was het enkel de leerkracht die je bovendien bij de vleet op eduwebsites daarop haar ding deed krijt is stift gewor zoals klascement of digikids het laptop den en de leerlingen schrijven op wat op het platform van aal de internationale portals scherm verscheen het zal wel toeval european schoolnet of etwinning enz geweest zijn maar je kan er een grote deur mee openen het is niet omdat je de appa kleurkrijt ratuur hebt dat je er ook efficient mee omspringt betekenen de vele bestaande initiatieven dat de computer zijn weg goed en wel heeft computercursussen voor ouders gevonden in de klas laten we niet te optimistisch zijn als ik rondloop in secun dat de computer nog niet in alle scholen in daire scholen zie ik nog al te vaak leraren ingeburgerd of goed wordt gebruikt staat hun ding doen in klaslokalen waar multi ook duidelijk aangegeven in het jongste media nog steeds het synoniem is van jaarverslag van de onderwijsinspectie zij kleurkrijt het ene lokaal naast het andere stelt vast dat veel scholen en leraren hun ligt er computerloos bij dat heeft gedeel best doen om informatie en communicatie telijk te maken met organisatie maar ook technologie ict te integereren maar de met didactiek met het lesgeven zelf in de computer wordt nog lang niet optimaal basisscholen staan de meeste computers ingezet als een onderwijsmiddel bovendien verspreid over alle klaslokalen en bij elke zijn er bijzonder grote verschillen tussen de vorm van zelfstandig werk hoekenwerk scholen onderling sommige leerlingen contractwerk atelier project floepen ze krijgen tijdens hun schoolcarriere nauwelijks wel aan in het secundair onderwijs daaren een pc te zien andere werken er hele pro tegen is ongeveer 70 procent van alle jecten mee uit terwijl men zich in nog 36e jaargang nummer 2 december 2006 5 andere scholen beperkt tot minder doel men en taken van allerlei slag en soort kun treffende afzonderlijke computercursussen nen aanpakken ict staat niet los van het wat eigenlijk de bedoeling niet is curriculum maar maakt er een geintegreerd deel nieuwe eindtermen van uit dat is een leerlingen belangrijk gegeven de moeten met ict leraren voelen zich nog altijd onvoldoende overheid trekt er dan ook problemen en didactisch ondersteund om ict te inte terecht extra geld voor taken van allerlei greren in hun les ik wil wel met internet uit maar centen alleen slag en soort werken in de klas maar hoe pak ik dat zijn niet genoeg de leraar kunnen aan aan vragen ze zich af ondanks de vele moet ook willen en pakken nascholingen netwerken en online data kunnen banken met lesmateriaal op die vraag moet zeker een sterker antwoord komen digitale kloof want vanaf 1 september 2007 zijn in het basisonderwijs en de eerste graad van het het wordt op zowat elk internationaal secundair nieuwe vakoverschrijdende ict congres benadrukt en het bleek ook nog eindtermen van kracht in de tweede en maar eens tijdens mijn gesprekken in dublin derde graad van het secundair onderwijs met ict coordinatoren uit hongarije bestaan al vakgebonden ict eindtermen spanje frankrijk slowakije oostenrijk enz vakoverschrijdend want de maatschappij wil je ict goed en wel ingeburgerd krijgen vraagt een brede invulling van ict compe dan moet je rekening houden met zeven tenties leerlingen moeten met ict proble kritische factoren kritische factoren 1 ict moet in het leerplan ingebed worden 2 er moet voldoende digitaal lesmateriaal zijn en kwaliteitscontrole daarop 3 leraren moeten voldoende training en ondersteuning krijgen 4 goedepraktijkvoorbeelden mogen niet binnenskamers blijven 5 directeurs moeten ict minded zijn en hun leraren stimuleren 6 de overheid moet op verschillende domeinen ondersteuning bieden 7 er moeten educatieve netwerken komen een achtste factor verdient aparte vermel na de schooluren niet enkel voor leerlingen ding wat doe je met leerlingen die thuis die thuis geen pc hebben maar ook voor geen computer hebben hoe houd je de ouders die ter plaatse computercursussen kloof klein tussen de haves en de have komen volgen ook projecten waarbij nots in sommige europese landen wordt leerlingen de laptop die ze op school de computerinfrastructuur van de scholen gebruiken mee naar huis mogen nemen veel meer dan in vlaanderen opengesteld beperken zich niet tot vlaanderen alleen december 2006 nummer 2 36e jaargang 6 dat zijn allemaal goede initiatieven maar of in dit themanummer krijgen leraren neder je daarmee alleen de digitale kloof over lands en andere algemene vakken aan brugt lijkt me twijfelachtig het is niet aan zetten om nog beter deze vonk om daarrond een discussie of met ict te werken in de polemiek op gang te brengen wel mag ze klas elk artikel geeft hoe houd je de voor leraren een aansporing betekenen om antwoord op een vraag kloof klein tussen de computer en internet als een volwaardig de haves en de leermiddel in te zetten in de klas havenots hoe juist is de informatie op een website hoe oud is het colosseum met die vraag kwam mijn oudste zoon naar huis hij zette zich meteen achter de pc googelde het colosseum op het scherm vond wat hij zocht en vulde een verkeerd antwoord in er waren drie verschillende websites die elk een andere datum opgaven vertelde hij me achteraf welke hij dan koos die met de mooiste layout dit voorbeeld is kenmerkend voor wat heel veel kinderen en jongeren doen en waar behoorlijk wat leraren zich aan ergeren informatie op het world wide web kritiekloos overnemen het copy paste syndroom in zijn artikel selecteren van bronnen op het internet schetst dirk rommens de problematiek vervolgens geeft hij een overzicht van de soorten internetbronnen en concrete evaluatiecriteria waarmee je in de klas aan de slag kan gaan in een derde luik krijg je een stevige dosis goedepraktijkvoorbeelden en links mee hoe kan ik leerlingen boeiend en gericht opzoekwerk geven dat kan inderdaad het codewoord heet webquest dat zijn gestructureerde zoek opdrachten op het web met een vaste structuur rond een thema dat kan het broeikas effect zijn de franse revolutie de chinese muur of dialecten in vlaanderen leerlingen gaan zelfstandig aan de slag mienke droop resi damhuis en eliane segers leggen uit hoe webquests werken en tonen de meerwaarde ervan aan in taalvakken en algemene vakken of beide samen met twee mini onderzoeken in het basisonderwijs bewijzen ze het leereffect van webquests vooral bij taalzwakke leerlingen wat is goede educatieve software steeds meer leerlingen kunnen al aardig wat engels nog voor ze hun eerste les hebben gekregen engels geen frans de wonderdoener anno 2006 is het computergame the simms halflife grand theft auto enz lepelen het engels er spelenderwijs in bestaat er educatieve software die een gelijkaardig effect heeft kathleen collijs ging op zoek voor het lager en het secundair onderwijs ze maakt een onderscheid tussen drill software en adventure software en geeft van elk voorbeelden met de voor en nadelen in de slipstream daarvan krijg je criteria voor goede software en voor taalvaardigheidsprogramma s en alge mene gebruikstips 36e jaargang nummer 2 december 2006 7 hoe kan ik leerlingen online laten samenwerken aan documenten voor projecten schrijf opdrachten peer evalutie enz het antwoord laat zich vangen in een woord wiki een wiki is een open website die je zelf op eenvoudige wijze vorm kan geven het is een hulpmiddel om via het internet virtueel samen te werken aan documenten communicatie tussen leerlingen onderling of met de leerkracht en kennis delen komen hier samen onder een dak jan laureys geeft heel wat voorbeelden om een wiki in te schakelen in het leerproces van samen een online naslag werk maken over klassikaal teksten opbouwen tot online brainstormen voor een project communicatie tussen leerlingen en begeleidende leerkracht kan eveneens via de wiki de auteur waarschuwt wel voor het gebruik van de wikipedia als het accent op correcte informatie ligt een online encyclopedie die door de gebruikers wordt ingevuld en beheerd bevat immers fouten een van de grondleggers van wikipedia heeft onlangs te kennen gegeven een professionelere variant te zullen starten waarbij de inhoud door panels van deskundigen zal worden getoetst om naar uit te kijken wat kan ik doen met de weblog de tijd dat de weblog niet veel meer was dan een elektronisch dagboek van computer nerds is voorbij vandaag zijn er moblogs verzamelingen foto s uit mobiele telefoontjes reislogs muzieklogs receptenlogs klaslogs enz en net zoals in elke blog kan iedereen meelezen en commentaar toevoegen kris gonnissen maakt duidelijk dat een weblog een meerwaarde betekent voor taalleerders precies door zijn openbaar karakter leert de blog ze veel zorgvuldiger en kritischer met hun taal omspringen en daar kan je als leraar wat mee doen aan het eind krijg je meteen een overzicht van sites waar je gratis weblogs kan aanmaken jan t sas j de geyterstraat 22 2660 hoboken jan tsas skynet be december 2006 nummer 2 36e jaargang