Documenten
tineke kro l beleid open school s luist erin zijn de proefprojecten open school een succes geworden kreeg het ervarings eren een eerlijke kans wat zijn de consequenties van het nieuwe project introductie open school werkwijze wordt het thematisch werken met vrouwengroepen verengd tot opstapcursussen voor de mavo dit zijn enkele van de vragen waar tineke krol op ingaat in haar commentaar op het actuele overheidsbe id inzake het open schoolwerk bijna is het zover het experiment proefprojecten scheppen juist voor de mensen met wie ze al open school behoort met ingang van 1 augustus werkten van dit jaar tot het verleden een succes geweest ze kregen het hard te verduren hoe prachtig de zeker ja in zekere zin wel op 14 plekken ver doelstelling van de open school ook klonk de spreid over het hele land de officiele proefpro concretisering e rv an in leerplan in materiaal in jecten hebben deelnemers en begeleidsters directieven met betrekking tot onderzoek stond gewerkt onder veel ongunstiger omstandighe rustig en verantwoordelijk uitwerken van de doel den met piepkleine vergoeding vrijwel zonder stelling i n de weg in eerdere afleveringen van middelen om materiaal aan te schaffen of zelf te moer is daar al over geschreven ze hebben veel produceren hebben nog eens ruim 300 groepen energie moeten steken in iets wat zo vanzelfspre de zogenaamde spontane open schoolgroepen kend lijkt met elkaar over het werk praten de gewerkt aan dat ene doel uitvinden wat de beste problemen van het werk analyseren en elkaar hel manier van leren is voor volwassenen met weinig pen bij het zoeken naar oplossingen scholing en vorming een grote groep begeleidsters rich tt e al vrij snel de begeleidsters waren heel gemotiveerd aan dit na de sta rt de wovo op werkplanontwikkeling werk begonnen ze kwamen uit de streek waar de van onderop vanuit deze club kwamen belang proefprojecten startten ze waren al vaak actief in rijke ideeen over het werk naar voren tijdens de vrouwenbeweging in buurtacties en dergelij hun studiedagen werd gepraat over karakteristie ke ze solliciteerden bij de open school omdat ke kenmerken van leren wie bepaalt de inhoud ze eraan wilden meewerken grotere kansen te e rv an welke eisen moet je stellen aan materiaal 3 ontwikkeling hoe zie je je rol als begeleidster zo n verlengingsjaar maar het stond een over welke vormen van uitwisseling zijn er te beden zichteli j ke p lanning o p termijn i n de w eg ken zodat zinvolle inhouden en werkwijzen ook die groepen bereiken die je visie op leren delen de nieuwe directie van de spos stelde zich ach hoe kun je ernaar toe werken dat je je als team ter een reeks belangrijke aanbevelingen die de 14 zo divers samengesteld uit mensen afkomstig uit teamleiders hadden opgeschreven in een nota in het sociaal cultureel werk en het onderwijs op houd en vormgeving open school proefproject een lijn komt te zitten en elkaars taal verstaat juni 1979 deze nota kwam in dezelfde tijd uit welk type beschrijving van het werk geeft een als de insluis circulaire een schot voor de boeg eerlijk beeld van je ontwikkelingswerk waar de teamleiders daagden de directie uit met hen beleidsmakers niet omheen kunnen stelling te nemen tegen de insluisplannen de goede vragen veel praten en doen en nogmaals teamleiders schreven hun visie op leren duidelijk de antwoorden die gaandeweg helderder werden op ik citeer vanuit de praktijk van het werk klopten hoe lan ger hoe minder met de centraal bedachte ant ervaringsleren s voorwaarde woorden over leerplan leermateriaal deskundig onder ervaringsleien verstaan wij dat ervaringen heidsbevordering en onderzoeksmethode van mensen zelf leermateriaal zijn het gaat hier echt rustig verliep het experiment niet bij vooral om ervaringen die herkenbaar zijn voor anderen het gaat om die ervaringen die te ma leermateriaal werd niet tijdig geleverd ken hebben met de maatschappelijke situatie van er was veel kritiek op het onderzoeksplan de de deelnemers en als men die maatschappelijke verantwoordelijke staffunctionaris stapte situatie wil veranderen zijn anderen nodig die voortijdig op datzelfde gevoel hebben en die ook aan de veran de curriculumontwikkelaar stapte ook op dering van die situatie willen meewerken toen de groepen een jaar bezig waren dit soort leren kan niet anders dan in groepen ge de voorzitter van het spos bestuur stapte beuren zie punt 4 3 het doel van leren is kri eveneens op niet vanwege interne kritiek tisch begrip krijgen van de werkelijkheid dit be maar vanwege bezuinigingen van pais deze grip houdt in zowel weten van als handelen ten kortte het open schoolbudget met een mil opzichte van die werkelijkheid of er anders kri joen ten gunste van de dag avondmavo s tischer tegenover staan en proberen die samen deze bezuiniging had een demonstratie van met anderen te veranderen in het laatste geval worden door de lerenden zelf nieuwe inzichten deelneemsters tot gevolg voorjaar 79 een nog grotere demonstratie volgde in het verworven uitgaande van bovenstaande zal het duidelijk zijn najaar van 1979 nadat de insluisplannen van de regering bekend waren gemaakt dit was dat een centraal ontwikkeld leerplan niet bruik aan het begin van het zogenaamde verlengings baar is consequentie is dan ook dat het leerplan qua opzet zo open en invulbaar moet zijn dat jaar dat jaar bedoeld om betere gegevens uit de proef te verkrijgen wat door de trage werk en levenservaringen van de deelnemers tot start en het deels verworpen onderzoeksplan hun recht kunnen komen dit kan nooit in kant in twee jaar niet mogelijk was gebleken en klare vorm bestaan maar zal berenhaal ont bracht grote onzekerheid met zich mee om wikkeld en ingevuld moeten worden dat gezien de kritiek op de insluisplannen vol het aanbod is een raamplan dat met deelnemers strekt onduidelijk was of het werk moest wor wordt ingevuld tot leerplan den afgebouwd en hoe het kon worden voort gezet de tweede kamer neemt dan een motie aan ondertekend door alle grote partijen een half jaar later in februari 1980 verschijnt de waarin de regering uitgenodigd wordt de be nota van staf en di rectie van de spos de essay staande open school activiteiten met een jaar achtige titel luidt een vernieuwd onderwijs en te verlengen omdat zij van oordeel is dat het vorm ingsplan een raamplan van de open school onmogelijk is de introductie van het open werkwijze met groepen in bestaande instellingen schoolwerk zoals voorgesteld te starten voor onderwijs en vormingswerk aan de ene kant prettig natuurlijk tweemaal u ziet het niet meer een vergaand uitgewerk t 4 onderwijs en vormingsplan maar een raamplan begeleiden en maar hopen dat al die instellingen nog een andere wat subtielere verandering valt die zo lang met zulke totaal verschillende opvat op het woord insluizen wat associaties op tingen werken geintegreerd zullen samenwerken roept met een nieuw stroompje gekanaliseerd in wat komt er terecht van zorgvuldige werving van een bestaande bedding is vervangen door intro nieuwe deelnemers waar het werven van leerlin ductie zo n term suggereert tenminste nog han gen voor een mavo nooit anders geweest is dan delende mensen die actief iets proberen te be een annonce in de plaatselijke krant wat kan werken bij reeds bestaande instituties een vakdocent die als hij vanwege het teruglo mee onder druk van het parlement nemen de be pend aantal leerlingen opeens van zijn directeur trokken ministeries deze term over en dan op 2 verneemt dat hij een paar uur geschiedenis moet december 1980 wappert een 6 bladzijden tellend geven aan een hem onbekende groep vrouwen schrijven van de ministeries crm o w sociale met 4 a 5 jaar lagere school wat valt eraan te zaken bij de betrokkenen op tafel na twee eer doen als een vjv zegt dat zij voldoende perso dere concept versies is daar eindelijk de definitie neel in huis heeft om groepen te begeleiden en ve uitvoeringscirculaire deze uitvoeringscirculai daarom volstrekt geen behoefte heeft aan mensen re bevat de richtlijnen voor een nieuw experi met ervaring uit het spontane open school ment dat 1 augustus 1981 officieel van start gaat werk nu al hoor je hoe instellingen die gewend het project introductie open school werkwijze zijn met gemengde groepen te werken het flau de 14 oude proefprojecten waarvan er enkele wekul vinden hun aanbod te richten op vrouwe mogelijk uitgebreid worden plus een aantal lijke deelnemers en begeleidsters weg vrouwen nieuwe in totaal 30 projecten zullen het nieuwe projecten hoewel juist daar het meest ideeenrijk experiment drie jaar moeten dragen gewerkt is toch was het niet zomaar toevallig dat acht van de veertien projecten vrouwenpro nu even terug naar het begin ik vroeg of het jecten waren open schoolexperiment een succes genoemd mag weer zullen de mensen die met groepen werken worden ja maar nu komt het nee te maken krijgen met instituten die verplicht zijn even noodlottig centralistisch als het eerste leerplannen te ontwikkelen slo en deskundig wordt dit nieuwe experiment van bovenaf ge heid te bevorderen ncvo zonder dat hun erva dropt de toonzetting is progressief te noemen ring met de praktijk van het werk als voorwaarde weer gaat het erom kansarme medeburgers on vooraf gehonoreerd is derwijs en vormingsvoorzieningen te bieden hoe verstandig stond het geformuleerd in de waardoor zij algemene basiskennis en vaardighe teambegeleidersnota den vergroten hun orientatie op de samenleving richt je op het uitbouwen van samenwerking op verbreden en verdiepen zich persoonlijk ont die plekken waarde mensen affiniteit en bereid plooien en hun mogelijkheid en bereidheid ver heid tonen om echt samen te werken groten om als persoon en als lid van de samenle ving op grond van eigen keuzen doeltreffend op voor nederlands of taal zoals het kortweg heet te treden in de concrete leefsituatie kortom de is het voorgestelde tweestromenland wel heel on doelen genoemd in het raamplan overigens staat gunstig de leervraag van deelneemsters is taal daar dan nog de mededeling dat greep hebben op meestal gepreciseerd als ik weet niet hoe het de eigen situatie meer vergt dan kennis en be moet met die d s en dt s ik durf geen brief te kwaamheid in de teamleidersnota komt dat schrijven ik kan geen krant lezen met al die meer duidelijk ter sprake in die zin dat kennis moeilijke woorden de motieven om naar open inzicht aan bod komt met betrekking tot ervaring school te gaan houden daar verband mee maar van macht en onmacht in concrete maatschappe gaan veel verder ik durf geen mond open te lijke situaties op zodanige manier dat wegen om doen als er visite is ik vlieg tegen de muren op en tot handelend veranderen te komen duidelijker wil meer onder de mensen komen ik kan niet worden kernpunt in de uitvoeringscirculaire is met mijn kinderen praten ik volg ze niet meer dat een instelling als de mavo het vakgericht on bij de arts de sociale dienst het maatschappelijk derwijs zal aanbieden en dat instellingen als het werk kom ik niet aan bod laat ik me overdonde vjv vormingswerk jong volwassenen of het ren club en buurthuiswerk de themagroepen zullen de in de praktijk gegroeide gang van zaken is da t 5 de eventueel cursorisch te behandelen leervragen stap voor stap te oefenen maar niet iedereen gaandeweg ingebed raken in wat deftig thema heeft daar evenveel behoefte aan en dan nog is tisch onderzoek heet vaardigheden als overleg nauwe samenwerking tussen de basisgroepbege gen verslagen maken op zoek gaan naar bruikba leidsters en vakdocent nodig gebleken door taal re informatie in kranten en boeken interviews als vak onder te brengen bij de mavo en het houden de gevonden informatie wegen inzien themaonderzoek bij het vormingswerk wordt dat de namen die mensen aan dingen geven ver het vak onnodig verzelfstandigd en een natuurlijk band houden met hoe ze de dingen beoordelen ontwikkelde integratie teruggedraaid etc al die zaken vinden hun zinvolle context in het weliswaar gaat de uitvoeringscirculaire van de re werk aan onderwerpen die voor de mensen zelf gering uit van de inhoud doelen en uitgangspun vanuit hun persoonlijke en maatschappelijke ten en werkwijze van het raamplan maar de positie van belang zijn al die vaardigheden ko structurele voorwaarden ervoor die dit politieke men daarom in een basisgroep aan bod aanteke beleidsstuk had moeten geven biedt ze niet of ningen maken tijdens een vergadering betekenis onvoldoende duidelijk sen opzoeken in een woordenboek voor oorde het valt te vrezen dat de open schoolprojecten len over dialecten conventies bij briefschrijven waar deelneemsters activiteiten leerden ontwik etc ze worden in een basisgroep besproken kelen die inwerkten op hun leef en werkomge natuurlijk kan het nodig zijn daarnaast in een ving zullen worden verengd tot een opstapcursus apa rt taaluur zaken als spelling en zinnen maken voor de mavo 6