Documenten
gaby geertman nico renrijn mirjam turksm a o pleide n voo r buitenlandse leerk racht in het basiso nderwij s de initiele opleidingen en de bij en nascho tuur hierover bestaat echter grote verwarring lingscursussen voor etc leerkrachten in ne bij de buitenlandse leerkrachten een leerlinge derland leiden niet op voor het lesgeven in ei we krijgen een certificaat of diploma hier gen taal en cultuur voor allochtone kinderen mee kunnen we etc les geven aan de andere de buitenlandse studenten die de pabo vol kant weten we niet of we een bevoegdheid gen worden opgeleid voor de functie van krijgen net als de nederlandse collega s aan groepsleerkracht aan etc wordt niets ge iemand van personeelszaken van de gemeente daan niet als onderdeel van een van de hebben we gevraagd of we bevoegdheid krij bestaande vakken en niet als bijvoorbeeld een gen na de etc cursus ja zei hij maar wat mogelijke specialisatie in het laatste jaar zo houdt de bevoegdheid dan in7 vroeg ik het kan het voorkomen dat een griekse leerkracht salaris gaat omhoog zie de kaders op de vol net afgestudeerd aan de pabo door griekse gende bladzijden de onduidelijkheid over de ouders niet wordt geaccepteerd omdat hij bevoegdheid heeft een negatieve invloed op niets van het griekse oetc afweet en voor de motivatie voor het volgen van de cursus zijn kwalificatie vervolgens naar griekenland een ander punt dat dit gebrek aan motivatie moet wat vaker voorkomt is dat studenten versterkt is het feit dat het leren van het ne nauwelijks kans hebben om het diploma van derlands erg moeizaam verloopt een leraar de pabo te halen het gaat meestal om stu aan de pabo eigenlijk zouden ze een part denten die in het land van herkomst het voort time cursus nederlands moeten volgen maar gezet onderwijs hebben gehaald en voor wie ja de praktijk is dat mensen met verschillende het onderwijs door middel van het nederlands beginniveaus hoe dan ook binnenrolden en een te zware opgave is weliswaar is er een mensen met een zodanig geringe woorden dagcursus nederlands die men kan volgen schat die zou je in zo n 50 lesuren net aan vobrdat men aan de pabo begint maar daar spreekbaar op het niveau havo 5 moeten bren voor bestaan geen eindtermen en de docen gen er zijn voor deze cursus weliswaar geen ten zijn niet geschoold voor onderwijsgever in eindtermen geformuleerd maar de instapeis de tweede taal het volgen van deze dagcur voor de cursus volledig bevoegd onderwijs is sus is dus geen garantie voor het kunnen vol wel niveau havo 5 de docent nederlands gen van de pabo zegt over dat eindniveau lukt nooit natuur de initiele opleiding is voor een toekomstige lijk vooral omdat je met een heel verschillen etc leerkracht daarom problematisch veel de beginsituatie zit overwegend zijn de leerkrachten die nu al etc geven volgen de mensen net aanspreekbaar maar ook niet veel bijscholingscursussen maar ook die zijn ge meer dan dat bovendien kan er te weinig tijd orienteerd op de nederlandse klas in de ka gereserveerd worden voor het nederlands en ders op de volgende pagina s geven we een zijn de docenten nauwelijks op hun taak voor beschrijving van de bestaande cursussen in bereid ze hebben geen scholing in het onder het artikel gaan we in op het functioneren van wijzen van een tweede taal aan volwassenen twee van deze cursussen en we sluiten af met bij de nederlandse les komen tekstverklaring een aantal opmerkingen over gewenste grammatica en uitbreiding van de woorden veranderingen schat aan bod maar voor de meeste cursisten blijft het bij leren van vocabulaire ook bij de de praktij k van het bij sc holen andere vakken pedagogiek en cuma cultuur en maatschappijleer is het nederlands een de etc cursus probleem van de cursisten wordt een grote ervaringen van docenten en cursisten mate van zelfwerkzaamheid gevraagd maar in rotterda m vaak kunnen ze nog niet zelfstandig de stof de applicatiecursus etc leidt tot de bevoegd bevatten en hebben ze begeleiding nodig ze heid voor het onderwijs in eigen taal en cul haken dan af op het moment dat ze het zel f 30 moeten gaan uitzoeken de l essen pedagogiek en cuma worden welpo aanv ankel ijk was het geen enkel bezwaar dat sitieve r gewaardeerd de cursisten vinden het de lee r krachten g een nede rl and s onderwi jsdi i nteressant en verhe l derend wat meer te leren p l oma hadden etc werd gez ien a l s over het nederlandse schoolsysteem over on te rugkeeronderw ij s en het werd ju i st positief derw i jsmethodes en over nederlandse ge beoordeeld dat in de personen van de leer woonten een cursiste in dordrecht hebben krachten de banden met het la nd van her komst sterk aanwezi g waren gaandeweg we een hele goede stage gelopen daarom heb kreeg het etc onderw ijs meer het ka rakter i k goede ervar i ng met pedagog i ek gehad de van onderwijs dat geri cht i s op een bl ijvende leraar zei dat we i n onze eerste stageperiode deelname aan de neder l andse samenlev i ng schrifte l ijke opdra chten moesten doen en in de ei sen die aan de bui tenla nd s e lee r kra c hten de tweede stageperiode konden we een be werden gesteld veranderden integratie werd zoek aan scholen brengen bij maatschappij l eer nu het belangr ij kste streven dr i e jaar gel eden hebben we over de nederlandse cultuur ge startten de ee r ste cursu ssen d ie vanuit deze leerd leven in neder l and werkloosheid gods integrat i egedachte werden opgezet integra dienst rechtbank fami l ieleven de vakken pe t i e werd daarb ij bl ij kbaar opgevat als orienta t ie op het onderw ijs van de nederlandse l eer dagogiek en cuma worden overwegend thema kracht voo r de veranderde doel stelli ngen van tisch behande l d hetgeen men erg op prijs het etc onderw i js werden geen programma stelt e i sen opgesteld de cursussen l e iden dus i n over het algemeen kunnen we stellen dat de een richti ng op richt i ng neder l ands cursisten die we hebben gesproken een gere onde rwi j s serveerde houding aannemen ten opz ichte van een deel van de buitenlandse leerkrachten de cursus men i s noch enthousiast noch echt heeft een in it i ele op le id i ng meestal voor de ontevreden de docent nederlands ik moet lage re school i n het land van herkomst een toch we l zeggen dat het ministerie begrepen ander dee l heeft geen onderwijzersople iding gevol gd of deze niet afgemaakt dat heeft heeft dat het zo niet best gaat en men is in consequenties voor de wijze waarop zi j i n ne alleri j l bezig om die cursus helemaal opn i euw derl and werkzaam z ijn omdat de meeste bu i op te zetten die vernieuwing slaat voorname tenlandse leerkrachten geen nederlands di pl o lijk op het nederlands een wat opt i mistische ma hebben wer ken zij met een permanente opmerk i ng besl iss i ngen over de n i euwe opzet of t ijdeli jke ontheffi ng of bevoegdheidsve r k l a waren aangekond i gd voor het voorjaar 1985 ri ng afhanke lijk van hun opl eiding i n het land b ij het afronden van de inhoud van dit num van herkomst mer in november zi j n de plannen nog steeds de etc cursus is verplicht voo r leerkrachten niet kl aar met een t ijde lijke ontheffi ng van de bevoegd he i d maar ook l eerkrachten met een pe r ma nente ontheffing of bevoegdheid s verklar i ng de cursus volledig bevoegd onderwijzer kunnen eraan deelnemen de naam van deze gesprekken met docenten en cursiste n cu r su s i s m isl e i dend de i nhoud ervan bevat in amsterdam uitsl uitend va a rd igheden en kenn i s om de be bij de tweejarige applicatiecursus volledig be t rokken leerkrachten beter te l aten fu n ctione voegd onderwijzer is de problematiek van ren in het team van l eerkrachten en dus in enigszins andere aard de cursisten hebben het nederlandse onde r w ijs er zijn drie vak meestal in hun eigen land het onderwijzersdi ken in de eerste p l aats nederlands voo rts ploma gehaald spreken redelijk nederlands en orien t ati e op de neder l andse c u ltuu r en maat geven vaak al jaren les zij krijgen voor toela schapp ij cuma en kennis van het nederland s e o n de r w ijsbestel de cur s us wo r dt geo rga ting een cito toets voor het nederlands op het n i seerd aan zes pabo s d ie een grote vrij niveau van havo 5 pas als de cursisten deze he id hebben gekregen om d it naar eigen i n met goed gevolg hebben afgelegd worden zij zichten in te ri chten als afs l u i ting krijgt men geplaatst voor de cursus die in totaal f 800 een c e rt ific aat waardoor men bevoegd wordt kost twee jaar duurt en per jaar uit acht pe a ls etc l ee r kracht voor het sa la ris maakt rioden van zes weken bestaat er zijn twee een c e rtificaat n i et meer uit met de i nvoeri ng vaste vakken nederlands en pedagogiek van de wet op het ba sis onderwij s zij n sl l e er zijn problemen zowel van organisatorische onderw ijsgevenden i n het bas isonderw ijs i n als van inhoudelijke aard over het algemeen dezelfde s a l arisregel i ng opgenomen ongeacht zijn de docenten van deze applicatiecursussen 31 of m e n etc l eerkra cht of g r oepsl ee r k r a c ht is k r a cht en en b e hal ve n e der la nd se taa l wo rdt de cu rsu s duu rt een jaar en neemt twee dag ook kenn is ov erged ra gen over het tota l e ne delen per week in bes l ag d e rland s e onderwi jss ysteem de c ursu s le ve rt voor leerkrac hten d i e e en b e voedhe i d i n h et e en ve r k l aring dat men een vo ldoend e n i l and van herkomst hebben g ehaald is e r d e veau va n taal beheersi ng in het ned erlan d s app licatiecursus volledig bevoegd onderwij heeft be r ei kt om i n het nede r land s e onderwijs ze r vol ledig bevoegd w il zeggen bevoegd te kunnen fu n ct ione r en c i rc ula i re sc ho voo r de nederl andse kla s ook d it p r ogram l ing s maatre gelen 1985 he t gaat d us om ma is i mmers gericht op de pedagog isc he en l eerkra c hten d i e al jaren werkzaam z ij n op de d idact isc he u i tgang s p u nt e n van het hu i d i ge s cho l en n e de r land se ba sis onderw ijs be l angrij k is dat per augustu s 1985 zouden kle uters ook o n men sl echts toegelaten wordt tot de cur s us derw i js in de eigen taal en cultuu r moeten als men een i n staptoet s neder l and s niveau k rijgen maar behalve de ita li aans e lee r k ra c h havo 5 met goed gevo lg afl egt hulp b ij het ten heeft nog geen enke l e bu iten land se l ee r ber e iken van d it instapn i veau wordt doo r de kracht een bevoegdhe i d i n d i e r ic ht i ng i n het ople i di ng ni et gegeve n m en za l het zelf o p land van herkomst behaald het is w a t me r k de e e n of an dere mani er m o eten zien te waard ig dat de ee rste curs u ss en sta rten o p klaren hetzelfde moment dat de leerkrachten i n ee n de cu rsu s bevat onderwijsk und ige aspecten k l euterkl a s zouden moeten st aan de op lo s van het onderw ijs over onder meer g roe p s s i n g d ie d e geme enten k ieze n i s om leer werk di fferenti at ie en interc ultureel onde r k r achten in de e igen lij ke l es t ijd na te sc h o w ijs de d i da cti ek van de nede rl and s e taal e n l en zodat ze v anaf beg i n 1986 en i g s z i n s ko rte c u rs u sse n zoal s re ke n e n i nle iding i n d e voo rbere id met kleuters k u nne n gaan w e rken nede rl and se s amen l ev in g cu ma en be we de i nhoud van de cur s us is ger i cht op de g ingsonderw ijs deze applicat iecu rsus bestaat naar nati on aliteit gemengde k l eut er k l a s een sinds september 1983 en wordt aan dr i e pa ce rti f ic aat is n iet aan de cu rs u s ve r bonden bo s georgan is ee rd de eers te c ursi s ten zij n dezelfde zes pabo s di e de a ppl ic atiecur s u s i nm i ddel s g eslaa gd de cu r sus duu rt twee bevoegd onderw ijzer geven verzorgen deze jaa r de cu rsis ten gaan ze s u ur pe r week na a r c urs u s h ij duu rt 40 uu r zo z ijn s t ra ks de sch ool en l open d aa r n aa s t 1 5 weken s t ag e in buiten l and se l eerk r a c hten gesc hoo lder dan nederlandse kl ass en nederl andse c o l lega s die al leen een op l e i ding vervolgen s zij n er cursu s sen nede r lands een voor de l ag er e school hebbe n c ursu s voor het we r ken met k leuters ee n voo r het v oo rt gezet o nderw ijs is er d e par t c ursu s turk s arab isc h en spoed cu r susse n time derdeg raads op leid ing a r abisch en voor ma rokkaa n s e l ee r krac hten turks bes temd vo or d i e per s onen u it m i nd er de dag curs us nede rla nds i s b e doeld voo r b u i heidsgroepen d i e de genoemd e taal beheers en ten l and s e studenten d i e van pla n z ij n i n ne en een de r d egraad s be voegdhei d w ill en beha der l and een op le i d ing t e gaa n vo l ge n a a n de l en zi j di e al i n h et voort gez et ond e rw ijs pabo of de nlo d ez e curs u s is met name wer kza a m zijn worden met v oorr ang to e g el a bedoeld voor h en d ie ee n mi dde l bare sc ho ol ten ook ned erla nd s e leerkrac ht en we rkzaam i n h e t la n d van herkom s t he bben ge vo l g d in h et voo rtge ze t o n der w ijs k u n nen d e z e cur n iet voo r d ie genen d ie i n n e d erland o pg e su s gaan volgen als z ij e e n vold oe nd e niveau groei d z ij n het i s een in ten s ieve c u rsu s van i n het a rab isch of turks hebben d e i nh o ud min imaa l 25 wekel i jk se l esuren de eerste wo rdt va nze l fs prekend gevormd do or vak in hel ft wordt be s teed aan het aa nl ere n va n he t houdeli jke e n onde rw ijs kund i ge compon ent en ned e rla n ds de tweede hel ft aan de voorbe maar e r is oo k een bel angr ijk e p l aat s inge rei d ing op de pabo of d e nlo de c ursist en ru i md v o o r een o rientat ie op d e neder lan d se d ie de cu r sus met goed ge vo l g hebben afg e s amen l ev in g in het alg e m een het is ee n d rie l egd ontvangen een ve r kl ari ng dat ze een be jar i ge opleid i ng tij ds i nve s tering ac ht uu r pe r heersi n g s n i veau van het nederl and s hebben week dat vol doet aan de toel at i ng svoorwaarden de spoedcursus voo r ma rokk aanse leerk ra ch van de betreffende o p l ei d i ng ten is een t ijdelij ke op l ossing i n ve rband m et een and e re curs us nederlands is in voo rberei het teko rt aan deze groep l eerkrac h ten he t ding h ij is be s temd voo r to l k l eerkrac hten bet r eft ko rte c urs u ss en d ie door een aa nta l van de i sk s e n voort ge zet ond erw ijs de pabo s geor g a nise erd wo r den het g aa t om cur sus is toege sp i tst op het goed kunnen sa ee n fu ll t i me on derwi jsper iod e va n d rie ma a n menwe r ken en ove rleggen met ande re leer den daa r na komt m en voo r d e k la s te sta a n 32 leerkrachten meer bij de opzet van de cursus betrokken zouden moeten zijn getuige een en vo l gt de etc cu rsus al s d e l ee r kra chten cursiste men heeft vergeten dat wij ook een dat gehee l hebben afge rond zij n ze bevoegd pedagogische academie gevolgd hebben in ei voo r het etc a lle en mar okkan en met een v oo rop lei d ing d i e g elij k s t aat aa n havo vwo gen land dat ons allerhande andere theorieen ku nnen de cursus vo l ge n niet bespaard bleven zodat er voor mij per ten sl otte zijn er nog wat speci fiekere cur s us soonlijk weinig nieuws kwam een andere sen zoals een cu rs us mo l uk s om de ken cursiste de docent is natuurlijk bevoegd voor nis van het moluks ma l eis b ij mo lu kse onder nederlands onderwijs vanuit nederlandse op w ij zer s te ve rg r oten en e r is s p r ake van vattingen zij zijn natuurlijk in staat informatie ee n c u rs us tu rk s vo o r tu r k s e pabo te toetsen die van ons komt maar dat wil niet stu denten d ie v a nweg e prob l emen me t het zeggen dat zij bekwaam zijn om ons iets te n ede rl and s waarsch ijn lij k h u n opleid i ng n iet m e t goed g e vo l g zullen k u nnen afronden vi a vertellen om ons te helpen bij het lesgeven in deze cu r s us bedoe l d als noodmaatregel zou het spaans servokroatisch arabisch enzo d en zij da n e ven tu e e l een bev oegdh ei d k u n voort daar weten ze niets van en daarom nen v erkrij g en tot het ge ven van etc on der vind ik dat ze bij zo n cursus buitenlandse do wijs centen zouden moet plaatsen anders heeft het geen nut en over aspecten van het bron circul a ire s c holings maatregelen b uiten oetc kunnen wij hun meer vertellen dan de landse le erkrach ten s choo ljaa r 1 985 7986 docenten aan ons ook over het aspect inter 14 m ei 198 5 cultureel onderwijs moet nog meer worden nagedacht men dacht in sommige lessen dat ze intercultureel bezig waren bijvoorbeeld bij muziek daar moesten wij marokkaanse en s l echt voorbereid op hun taak en hebben ze joegoslavische liedjes zingen en dat werd ge nauwelijks of geen ervaring met tweeta l ig of zien als een interculturele aanpak als je ver intercu l turee l onderw ij s een cursiste in het schillende liedjes uit verschillende landen moet cursusvak neder l ands is er we l sprake ge leren nou dat was een misser wat mij weest van tweetal i g onderwijs maar dat is betreft dan weer een theoret i sche aanpak niet u i t wat wel erg gewaardeerd wordt is de bestu gaande van de prakti jk van nu h i erop hebben dering van mogelijkheden tot individualisering zowel de curs i sten a l s de docenten ze l f kr itiek onderwijs over methoden als van montessori de docenten neder l ands geven les over de en freinet vond men heel interessant voor de grammatica van de nederlandse taal en trainen cursisten wordt dit als zeer bruikbaar gezien luister en spreekvaa r digheid omdat de cur omdat hun leerlingen enorm in leeftijd en ni s i sten daar nog vee l moeite mee hebben aan veau kunnen verschillen individuele methoden de d i dact i ek van taalonderwijs komt men zijn dan heel nuttig haast n i et toe ook voor de andere vakken een groot probleem vormt de stage alle ge geldt dat men m i nde r behoefte heeft aan fei meenten moeten voor vervanging zorgen van tenkenn is dan aan de didact iek van een vak de etc leerkracht die voor het ministerie men i s van men i ng dat vooral de pedagogisch wordt vergoed maar praktisch is deze vervan didactische kant ontbreekt n i et het w at geef ging erg moeilijk te regelen er is vaak geen ik maar ho e geef i k het onderwerp zo ook bij vervanger te vinden de stage moeten de cur geschiedenis geschiedenis was van neder sisten dus buiten werktijd om doen in neder land maar de docent ja ik heb hem ge landse klassen want men gaat ervan uit dat zegd dat i k z i jn l essen heel goed vond maar de cursisten moeten leren functioneren in de dat i k het didactische aspect ervan gemist nederlandse schoolsituatie hier is nogal wat heb hoe kunnen zij nederlandse geschiedenis kritiek op vanwege het eenzijdige karakter geven ik kan net zo goed uit de bib l iotheek een cursiste ik vind de stageperiode een pri een boek pakken over de geschieden i s van ne ma zaak alleen onuitvoerbaar gezien de over derland er i s vooral vee l behoefte aan lessen belasting van de buitenlandse leerkrachten ove r themat i sch wer ke n d at i s voor de en de praktijk is zodanig dat je vervanging meeste cursisten een nieuwe aanpak op een niet kan vinden dat betekent dat je je eigen aantal aspecten v i ndt men dat de buiten l andse werkzaamheden in je vrije tijd moet doen 33 zoals in mijn geval of dat de kinderen geen scholingsmogelijkheden les krijgen op die dagen dat de etc leerkracht wat de problemen met het nederlands betreft decursus volgt ondanks al deze kritiek wordt stelt men het volgende de etc cursus die de cursus als nuttig ervaren er moet echter geen toelatingseisen kent zou voor een be nog veel bijgeschaafd worden de lessen moe langrijk deel moeten bestaan uit nederlands ten meer op de behoeften van de cursisten als tweede taal om de problemen die optre worden afgestemd individuele gerichtheid en den als gevolg van de slechte kennis van het thematische aanpak moeten meer worden nederlands te voorkomen zou men buiten doorgevoerd en docenten moeten beter wor landse leerkrachten als docent voor de cursus den voorbereid op hun taak de meeste kant moeten aantrekken deze zouden dan in de ei tekeningen plaatst men bij het uiteindelijke gen taal les kunnen geven over het nederland doel van de cursus oorspronkelijk was hij be se onderwijs voor de applicatiecursus volle doeld om de rechtspositie en de salariering dig bevoegd onderwijzer is het zinvol toela van de buitenlandse leerkrachten gelijk te stel tingseisen te stellen de leerkrachten zijn uit len met die van hun nederlandse collega s dit eindelijk bevoegd om voor een nederlandse is echter inmiddels geregeld via de wbo de klas te staan maar de eis van een havo cursus leidt nu op tot een volledige bevoegd eindexamenniveau voor toelating is irreeel het heid maar met betrekking tot de toekomst gaat niet om moedertaalsprekers van het ne wordt de kans zeer klein geacht dat de buiten derlands en dus zouden de eisen gesteld moe landse leerkrachten voor een nederlandse ten zijn in termen van nederlands als tweede klas komen te staan zij zullen als etc taal ook in deze applicatiecursus zou nog veel leerkracht blijven werken een cursiste bij aandacht besteed moeten worden aan het voorbeeld formeel kan ik hoofd van de school tweede taalonderwijs worden maar door de positie van de buiten het feit dat er in geen van de cursussen iets landse leerkrachten in het algemeen is die aan etc gedaan wordt wordt door de cur kans er eigenlijk helemaal niet de meesten sisten verschillend beoordeeld zo wordt het zeggen echter zich te willen wijden aan oetc soms als een groot gemis ervaren waarbij en intercultureel onderwijs men heeft dan ook men het gebrek aan kennis over etc bij de do kritiek op de voorwaarden waaronder de cur centen van de cursussen opmerkt om aan de sus is georganiseerd een cursiste zegt hiero ze behoefte tegemoet te komen zou het vol ver ik vind dat de eis van havo 5 niveau te gens het ncb mogelijk moeten zijn gekwalifi hoog is gezien de mogelijkheden in de prak ceerde docenten uit verschillende gemeen tijk ik vind dat de toelating niet moet afhan schappen aan te stellen dat dit goed kan wer gen van de kennis van de nederlandse taal en ken blijkt uit positieve reacties bij de eenmali de nederlandse maatschappij ik vind dat een ge opleiding voor marokkaanse leerkrachten bewijs van wat ik zojuist gezegd heb vanuit zie de hiervoor opgenomen kaders nederlandse normen en waarden verplichtin niet iedereen vindt echter dat er aandacht gen opleggen aan anderen in plaats van eisen moet worden besteed aan etc onderwijs uit en praktijk op elkaar af te stemmen een door het licor 1983 uitgevoerd onder zoek onder turkse en marokkaanse leerkrach voorges telde veranderinge n ten blijkt er een lage prioriteit aan te worden gegeven voor het geven van oetc acht men de bij en nascholingscursussen zichzelf volledig bevoegd en deskundig dat zoals uit het voorgaande blijkt zijn de betreft dan vooral de vakinhoudelijke kant bestaande opleidingsmogelijkheden niet ideaal men vindt het wel van belang dat er aandacht de taaldrempel is te hoog het vakkenaanbod wordt geschonken aan de afstemming van sluit veelal niet aan bij de vraag en hoewel oetc en nederlands onderwijs op elkaar en het voor een gedeelte gaat om het verkrijgen heeft nascholingsbehoeften op het terrein van van een bevoegdheid voor het geven van didactische werkvormen en klasse organisatie oetc zit er nergens iets aan etc in het ne in verband met de beperkte mogelijkheden derlands centrum buitenlanders ncb dat voor oetc in tijd gezien en de heterogeniteit vanaf het begin als welzijnsstichting bij het van de groepen leerlingen zou de nascholing oetc betrokken is geweest heeft duidelijke over deze onderwerpen dan ook op de oetc ideeen over de verbetering van de klas afgestemd moeten zijn 34 de initiele opleiding noot het aantal buitenlandse jongeren dat naar de pabo gaat is gering het aantal studenten dat 1 we hebben gesproken met de onderwijsconsu de studie moet staken is erg groot zo wor lent van het ncb si ep jurna den er dus nauwelijks buitenlandse leerkrach ten opgeleid langs de initiele weg het ncb literatuu r heeft er bij het ministerie voor gepleit om de initiele opleiding zo te veranderen dat men busante m van h beentjes y pi eterson ge eerst opgeleid wordt tot etc leerkracht en wenste nascholing van bu itenlandse leerkrachten in vervolgens tot volledig bevoegd leerkracht de het basisonderwijs leiden ru licor juli 1983 manier waarop nu de noodcursus voor de ma rokkaanse leerkrachten is opgezet vindt men de formule een dergelijke opzet maakt het al hoewel hij korter duurt mogelijk een gericht programma nederlands als tweede taal op te nemen in het curriculum ook kan er een pro gramma voor onderwijsdidactiek voor de ei gen taal en cultuur worden geformuleerd de aandacht kan dan specifiek uitgaan naar de praktijk van leerkrachten die nauwelijks lesma teriaal hebben heel gedifferentieerd moeten werken taken hebben op het gebied van inter cultureel onderwijs en samenwerking met het nederlandse team na twee jaar zou men dan als vakleerkracht voor etc benoemd kunnen worden en in tweede instantie de volledige be voegdheid kunnen halen bijvoorbeeld via de applicatiecursus volledig bevoegd onderwijzer voor de etc leerkrachten die nu reeds werk zaam zijn de ontwikkeling van een modulair opleidingsmodel zou in dit verband ook perspectief bieden docenten zouden een bij scholing moeten kunnen volgen en het team zou moeten bestaan uit buitenlandse en ne derlandse leerkrachten er zouden duidelijke richtlijnen moeten komen voor een niveau omschrijving nederlands als tweede taal en er zouden een leerplan en leermateriaal ontwik keld moeten worden de spoedcursus voor marokkaanse leerkrachten die werkt volgens het model eerst opleiden voor etc leerkracht en dan volgen van de applicatiecursussen heeft duidelijk effect gesorteerd de cursisten zijn allen geslaagd en de inschrijving voor de cursus die in februari 1986 begint heeft a l 125 aanmeldingen opgeleverd op dit moment wordt er op het ministerie ge werkt aan een nieuwe opzet voor de opleiding van etc leerkrachten het is te hopen dat men zich goed realiseert dat de toekomst van het etc voor een zeer belangrijk deel afhangt van de kwaliteit van de opleiding 35