‘Opstelbeoordelingstechnieken’

noten 1 daarmee bedoel ik niet alleen en niet alle kunstzinnige arbeid ook denken kan creatief zijn zie bijv ch s whiting creatief denken alphen a d rijn 1963 2 zie c r rogers toward a theory of creativity in a source book for creative thinking ed s j paraes and h f harding new york 196 2 3 evenals ten brinke vind ik een persoon geschikter als uitgangspunt dan een probleem bij een probleem moeten immers ook nog situaties en perso nen bedacht worden 4 in een gesprek achteraf is dat trouwens gebleken opstelbeoorde lingstechnieke n vergroting v an de ta alvaardigheid velen menen da t dat het hoofdd oe l van li et taalonderwijs is toch is er nauwelijks een algemeen nagestreefd onder wij s doel wa arover we minder exact op de hoogte zijn en wa arvan de beoorde li ng a an duis terde r criteria gebonden is het ligt dan ook voor de h a nd d a t h et opstel b v maar een keer in de amsterdamse basis schooltoetsen is op g enomen het was niet objectief te beoordelen n iettemin v erricht drs h wesdorp van het cito een onderzoek met als voor naamste do elen een b etrouwbare en efficiente beoordelingsmethode voor stelwerk te ontwerpen en deze in toetsen te verwerken het ritp ontvangt voor dit doel van de svo een subsidie voor de periode aug 1969 jan 1973 in aug jl is een interimrapport verschenen waarin wesdorp een overzicht geeft van de vooral in amer ika u itgeprobeerde toetsingsprocedures een als documentati e be l angrijk stuk literatuuronderzoek gevolgd door een verslag van een eigen ex pe riment ui t de lite ratuurstudie lichten we eerst enkele bevindingen weinig bruikbaar m a ar wel lang in gebruik zijn beoordelingsschalen waarin een aantal becij ie rde in kwaliteit oplopende voorbeeldopstellen is opgenomen de beoordelaar legt deze naast zijn werk vijftig jaar geleden verschenen de eerste schalen die a n a l y t i s c h te werk gingen en inhouds en vormcomponenten afzonder lijk b ec ijferden wat proe fondervindelijk een verbetering bleek te zijn na 1925 nemen analytische methoden een grote vlucht ook onderzocht men de mate waarin schrijvers en beoordelaars in hun resp activite i ten stabiel zijn een ver uitgewerkt analytisch beoordelingsschema heeft echter het nadeel dat zinvolheid woordenschat grammatica e d temidden van diverse andere ele menten moeilijk te isoleren zijn en dat de algemene indruk ze beihvloedt een consequentie daarvan was dat sommigen inhoudselementen irrelevant acht ten en a lleen taalvaardigheid wilden meten de hogere vaardigheden die men pas later eind voortg ond ontwikkeld vond zij n moeilijker te beoor delen dan vormaspecten 120 te prefereren viel uiteindelijk het oordeel van een klein team g l o b a l e beoordelaars waarmee in de jaren 5 0 geexperimenteerd werd ook bleek dat een oordeel over meer dan een werkstuk van dezelfde s chrijver beter voorspe ll ende waarde had recente studies toonden aan dat het gekozen onderwerp de beoordeling beinvloedt wesdorp is zelf g a an werken met een groep van 16 onderwijzers 0 4 0 j aa r ervaring die 105 werkjes tweemaal globaal nakeken apart hierv a n formu leerden ze 66 punten waarop men een opstel kan toe tsen 5 soorten vorm c onventi es zinsbouw st ijl inhoud opbouw in een later stadium werd nage gaa n waaraan men de mee ste aandacht w ilde schenken hi e rbij ble ke n dui delijke tegen s tellingen overeenkomst i g verschillende schools of thought voor wie tot toet s constructie wil komen is wesdorps studie een nu tti g over zicht van onderzochte technieken voor wie taal v aardighei dsvergroting na streeft i s het nog een open vraag hoe dit werk zijn didactiek k an vooruit h elpen we wach t en af h j roll aar drs h wesdorp opstelbeoordelingstechnieken experimentele constructie van toetsen voor de schriftelijk productieve taalvaardigheid in de moeder taal nive au eind basisonderw ijs interimrapport project 0123 amsterda m 1970 schoolbibliotheek en basisonderwijs slot achtergronden van het individueel leze n a olde rsm a met individueel l ezen wordt het lezen uit de boeken v an de school en klas s ebibliotheek bedoe ld en voor de laagste kl assen o ok het gebruik va n le es spelletjes en prentenboeken individueel betekent hier elk k i nd lee s t een boek naar eigen keuze en dus m in of meer op zijn nive au individueel kan dan o o k betekenen de kin de ren uit de klas zijn met versch i llend werk bezig de een rekent de ander leest enz bij he t individueel lezen lezen de k i nderen stil wat later e n ook op school de meest voorkomende vorm is individueel lezen met e en klas is meer dan de kinderen zoet houden door het laten l ezen van kinder boeken als stopwerk om de klas stil te houden of als vulwerk voor de kinderen die klaar zijn met een vak als k i nderen niet reeds vanaf de eerste klas de kans krijgen te lezen in de kinderboeken uit de school en klassebibliotheek dienen zich in d e hog e re klassen nogal eens problemen aan wanneer men dan p as met individueel lezen wil gaan beginnen als kinderen niet opgevoed worden tot het lezen van goede lectuur moeten ze in hogere klassen over een l ee s drempel g eholpe n 121