Opvoeden is geen emmer vullen, het is een haard aansteken! Of: iets over de geïntegreerde werkweek in het Koninklijk Lyceum van Dendermonde – mei 1974

Publicatie datum: 1975-01-01
Auteur: Anne Smits
Collectie: 05
Volume: 05
Nummer: 1
Pagina’s: 7-10

Documenten

geintegreerd moedertaalonderwij s opvoeden is geen emmer vullen het is een haard aansteken of iets over de geznte greerde workweek in het koninklijk lyceum van dendermonde mei 1974 vorig schooljaar verhuisden we met een klein stukje van de school 4 0 leerlingen van de 3 en 2 economische 5 leerkrachten voor een week naar sivry een onooglijk dorpje in henegouwen vrij dicht bij begamont en chimay een heerlijk oord tussen haakjes het had heel wat voeten in de aarde voor we tot dit experiment de toe lating kregen maar tenslotte vertrokken we toch al kostfce het dan ook onze vrije mei dagen het spreekt vanzelf dat een dergelijke week in feite tijdens de gewone schooldagen dient georganiseerd hoe dan ook deze compromis oplossing heeft uiteindelijk voor alle deelnemers een onmisbare schat aan ervaringen opgeleverd en een vernieuwde kijk op heel wat zaken zeven dagen verbleven we in het bestendig centrum voor natuurstudie van jeugd en wetenschap ondergebracht in het zeer oude om niet te zeggen gammele station van sivrye de ene helft bestond uit laboratoria voor schei kunde natuurkunde biologie ecologie enz in de andere helft niet zonder ironie science motel gedoopt waren de slaap en eetvertrekken ondergebracht daar werden we de eerste avond ontvangen door de heer jean preaux direc teur en gastheer van het centrum een man die er zeker voor de leerlingen wel ongewone ideeen op na hield namelijk dit huis is geen school iedereen is vrij maar het is verboden de anderen te hinderen iedereen draagt een vrij grote verantwoordelijkheid o m zelf voor drank zorgen niet roken op de kamers voorzichtigheid in de laboratoria verantwoordelijkheid voor het welzijn van iedereen geen enkele deur van het huis gaat ooit op slot tenzij de vergifkast iedereen gaat vrij in en uit zeven iedereen zonder uitzondering neemt deel aan het huishoudelijk werk iedereen is hier gelijk gelieve mij dus jean te noemen dit huis is geen jeugdherberg sr wordt hier gewerkt maar je beslist zelf vrij wat je zal doen en laten en daarmee konden we het doen daarna zijn de dagen voorbij gevlogen iedere ochtend beslisten de leerlingen zelf hoe ze de dag zouden door brengen en vervolgens werden ze in groepjes met gelijke belangstellings punten opgedeeld plantkunde geologie hydrologie ecologie sport sociale enqftsfces interviews in verband met bevolking onteigeningan beroepen gastronomie enz steeds in het frans uiteraard daarna gingen ze hun eigen gang het lag niet in onze bedoeling hen alle 40 gedurende 7 dagen bij het handje te houden wel voerden we hen soms een eind weegs met eigen wagens en niet te vergeten met een mini busje waarvan de kosten gedekt werden door de opbrengst van een t dansant door de leerlingen op school georganiseerd vaak sloten we ons gewoon aan bij een groepje waar we zelf zin in hadden zo werden we onvermijdelijk geconfronteerd met problemen die niet recht streeks met onze vakspecialiteit te maken hadden sr waren inderdaad leerkrachten frans latijn wiskunde aardrijkskunde en nederlands bij de problemen waren voor ons iaesstal even nieuw als voor de leerlingen op die manier konden we gelukkiglijleiiet meer ootreden als bron van alle wijsheid in een specialiteit of als overbrenger van encyclopedische kennis wel trachtten we voortdurend activiteiten te stimuleren en werden daarbij dan raadgever11 in bepaalde problemen en vooral helper bij het vinden van oplossingen vandaar ons motto opvoeden is geen emmer vullen het is een haard aansteken aldus plutarchos naar t schijnt een persoonlijke ervaring hierbij is dat je uit je eigen hokje ge haald wordt nederlands in mijn geval dat je diep inademt en daarbij een totaal andere lucht opsnuift vervuild rivierwater salpeterzuur je voelt dat bij dit soort werk het gevaar van enge belangstelling en af stomping begint te wijken door het recht op zelfbeschikking nu door de mogelijkheid tot groeps werk en zelfactiviteit werden de leerlingen plots ontzettend gestimuleerd natuurlijk ook door het feit dat de werkelijkheid nu uitgangsount was en niet de vooropgestelde vaak zo enge leerstof dag voor dag ver wierven leerlingen en hun begeleiders aldus een nieuwe mentaliteit acht we werden net de dag kritischer en deden steeds meer energie en moed op om ons tegen om t even welk probleem schrap te zetten het dunkt ons vrij eenvoudig in te zien dat het van levensbelang is een dergelijke houding te verwerven hoewel de leerlingen dus zoals ik zei hoofdzakelijk zelfbeschikkings recht hadden werd er een enkele maal toch ook iets van bovenaf gediri geerd zo bezochten we o a het stuwdammen complex op de eau d heure en maakten we esn eerder historische trip door noord frankrijk bavai en henegouwen thuin lobbes abbaye d aulne niemand is hier echter over gevallen en over de zonderlinge rally die we op zondqg voor de leer lingen hadden uitgedokterd en over de balspelen waartoe we hen s avonds uitdaagden spreken ze nu nog misschien zit je je nu al heel de tijd af te vragen waarom schrijven over een zo ogenschijnlijk vrij wetenschappelijk getint projekt in deze von informatie het antwoord ligt nochtans voor de hand nooit is er immers vlotter en geanimeerder gediscussieerd over diverse problemen dan toen de hele dag door tot zelfs aan tafel toe s avonds brachten de verschillende groepen bovendien telkens verslag uit van hun bevin dingen vaak met humoristische zinsspelingen en rake illustraties op het bord het publiek was daarenboven niet vlug tevreden en legde de verslag geefsters door kritische vragen nog eens extra op het rooster 3en heel andere sfeer dan de uitgekookte slaapverwekkende sfeer van de traditio nele spreekbeurten het bleef niet bij een mondelinge verslaggeving telkens werden de bevindingen ook neergepend met daarbij aangepaste illu straties tekeningen statistieken grafieken deze verslagen werden dan verzameld met man en macht overgetikt en in een aantrekkelijk boekje uitgegeven je ziet dat onze moedertaal dus behoorlijk in heel dit projekt geinte greerd was het werd nu immers plots erg noodzakelijk zich verstaanbaar mondeling en schriftelijk te kunnen uitdrukken 3ovendien hadden enkele leerlingen nog voor een verrassend toemaatje gezorgd in de voorafgaande weken studeerden zij enkele fragmenten uit groenten uit balen 5ji een initiatief dat totaal op eigen benen stond rolverdeling instuderen regie toneelattributen kostuums souffleur toen ze de zondagavond met hun initiatief op de proppen kwamen was het succes natuurlijk verzekerd negen een dwaas kind een ijverige student een speciale of een ambetante blijken plots erg open voor je te staan en betonen je hun warmte het is nu 12 uur s nachts in sivry roept een uil vergeefs welterusten naar de tentslapers het oude station ligt leeg en verlaten morgen zullen nieuwe troepen het bezetten vooreerst nog onwetend van de wijsheid die achter z n gammele deuren verborgen ligt anne smits in nummer 3 van dit heerlijke blad gaf i cienne van ghelder een aantal interessante ideeen voor werken met kranten mag ik er nog een paar aan toevoegen in impuls 3 de jg nr l sept 72 geeft l vm ook von lid overigens een artikel over krant ftnleken in het kader van het moedertaalonderricht hierin vind je een grondig uitgewerkte analyse van krantekoppen samen met wat de schrijfster bescheiden noemt poging tot operationalisering zeer stimulerend ook in interkom viii 1973 verscheen bruikbaar materiaal onder de titel fotootjes jfl1 w roger dag lieve von ers dat was het dan weer het redaktie team wenst u allen een fijne zomervakantie maar denk tijdens deze oeverloze dagen ook eens aan ons in de vorm van een klein minimum 1 volzin von artikeltje tot september dan maar elf