Samen over de meet. De TIST als startschot voor een taalvaardigheidstraject

33 samen over de meet de tist als startschot voor een taalvaardigheidstraject an lombaerts nora bogaert schooltaalvaardigheid is een belangrijke competentie om een succesvolle school loop baan te doorlopen voor heel wat leerlingen ligt de talige drempel op school te hoog om vakinhouden en vakspecifieke vaardigheden te verwerven deze leerlingen stromen naar types van het secundair onderwijs waar ze niet thuishoren verliezen hun motivatie en worden schoolmoe een op acht jongeren in vlaanderen verlaat zelfs de schoolbanken zonder diploma een urgent en hardnekkig probleem dat om een degelijke aanpak vraagt deze bijdrage handelt over de tist als startpunt voor een effectief taalvaardigheidstraject en over het lesmateriaal dat leerkrachten nederlands kan inspireren om met de leerlingen aan de slag te gaan en school die aan gelijke onder de tist wordt afgenomen bij alle jongeren wijs kansen werkt wil met alle die in het tweede jaar van de eerste graad jon geren de eindtermen ontwikkelings starten deze toets signaleert niet alleen of doelen halen als talige drempels jongeren voldoende taalvaardig zijn om dit onhaalbaar maken moet het te functioneren in dat tweede jaar maar hele team aan de schooltaal analyseert eveneens en vaardig heid van alle jongeren werken ke le taakkenmerken en voor heel wat maar het zijn de leerkrachten nederlands biedt zo een genuan leerlingen ligt de die hierin een bijzon dere rol spelen tijdens ceerd beeld van wat de talige drempel op de lesuren neder lands leggen de jongeren leerlingen al of nog niet school te hoog om een taal vaar dig heids traject af dit traject is kunnen deze analyse is vakinhouden en maar effectief als het beantwoordt aan de het vertrekpunt van een vakspecifieke talige noden van de individuele jongeren en effectieve invulling van de vaardigheden te van de klasgroep als geheel het objectief lessen nederlands verwerven meten van de taalvaardigheid is dan ook een must het steunpunt nt2 ontwikkelde enkele jaren geleden de tas een taal vaar waarom een dig heidstoets die de algemene achter stand meet van leerlingen die starten in het secun taalvaardigheidstoets dair onderwijs recent werd het gamma meetinstrumenten uitgebreid met de tist de taal die wordt gebruikt in de klas heeft de taalvaardigheidstoets instap tweede jaar heel eigen kenmerken en verschilt in secundair onderwijs meerdere opzichten van alledaagse taal in juli 2006 nummer 5 35e jaargang 34 de klas wordt vaak gecommuniceerd over onmiddellijk gebruik of als fundament voor de dingen die niet aanwezig zijn een lerares volgende laag het verwerven van kennis en voeding spreekt over bewaarmethodes als vaardigheden vraagt dus om een uitge breid droogvriezen zonder voorbeelden uit de assortiment van talige en cogni tieve hande voorraadkast het verhaal van de leerkracht lingen te vaak wordt veronder steld dat alle is vaak abstract denk maar aan een les leerlingen die starten in het tweede jaar over biologie over de spijsvertering van gewer de nodige vaardigheden beschik ken om velde dieren of een les aardrijkskunde over succesvol te leren terwijl dit dikwijls niet het de klimaatclassificatie volgens koppen geval is om deze leerlingen op te sporen en boven dien staan sommige onderwerpen de specifieke knelpunten te bepalen bijvoorbeeld de geschiedenis van de post ontwikkelde het steunpunt nt2 de tist zegel ver af van de leef wereld van de jongeren een bijkomende moeilijk heid zijn de tist wordt in september afgenomen bij de termen en begrippen die in een alle daag alle leerlingen in de a en b stroom van het se context een an dere betekenis hebben tweede jaar van de eerste graad secundair een klassiek voorbeeld is onderwijs de toets meet luister lees en het begrip gewicht in de schrijfvaardigheid door middel van twee leerlingen hebben lessen fysica door de luistertaken drie leestaken en een schrijf het moeilijk om een feitelijke afwezigheid van taak een leerling kan maximum 71 scoren klassikale uiteen het onderwerp kunnen de geselecteerde teksten zijn informatieve zetting over de leerkrachten en leerlingen teksten met dezelfde talige kenmerken als de opkomst en de val enkel gebruik maken van teksten in schoolboeken waarin geen van het romeinse taal om informatie te vakspecifieke terminologie gebruikt wordt rijk te begrijpen delen te interpreteren en maar wel typische schoolwoorden als effect maar snappen na te verwerken daarom besluit overigens reden doordat de een demonstratie heb ben leerlingen het opdrachten werden ontwikkeld met de de meest moeilijk om een klassikale eindtermen ontwikkelingsdoelen nederlands ingewikkelde uiteenzetting over de van de eerste graad als uitgangspunt de instructies voor het op komst en de val van het tist meet dus in september hoe ver de spelen van de romeinse rijk te begrij leerlingen nog verwijderd zijn van de nieuwe starwars pen maar snappen ze na eindmeet die zij in juni moeten halen en battlefront op de een demonstratie de welke hindernissen zij daarbij nog moeten playstation 2 meest ingewikkelde spe nemen ci fieke termen en instruc ties voor het spelen van de nieuwe starwars battlefront op de de tist in de klas playstation 2 de speluitleg wordt ter plekke gedemonstreerd en dus concreet gemaakt bij het ontwikkelen van de tist werd er bovendien moeten de leerlingen niet alleen bewust gekozen voor een ruim en gediver begrijpen wat de leerkracht de medeleer sifieerd aanbod aan toetstaken om een lingen en de schoolboekauteurs vertellen zij precies beeld te krijgen van wat leerlingen al moeten al die informatie ook nog eens of nog niet kunnen de investering van 120 verwerken en op de juiste plaats in hun minuten in het afnemen van de tist kennis bestand onderbrengen klaar voor rendeert gedurende het hele schooljaar 35e jaargang nummer 5 juli 2006 35 introductie vertellen wat het doel van de taalvaardig heidstoets is als de leerlingen weten dat de de introductie van de tist is een belangrijk resultaten enkel gebruikt zullen worden om moment de leerlingen moeten namelijk het curriculum vorm te geven begrijpen ze gemotiveerd worden om gedurende 120 niet alleen waarom ze zoveel talige taken minuten verschillende talige taken uit te moeten uitvoeren maar snappen ze ook voeren bovendien mogen zij niet verlamd dat het niet erg is om fouten te maken of worden door toetsangst de leerkracht kan om niet op tijd klaar te raken met een een veilig klimaat creeren door eerlijk te opdracht hoe motiveer ik mijn leerlingen om de tist te maken ik ben al een hele tijd aan het nadenken over wat ik jullie dit jaar ga leren maar ik besef dat ik jullie eigenlijk nog niet goed ken ik weet niet wat naam leerling goed kan en ik weet niet wat naam leerling moeilijk vindt en eigenlijk moet ik dat wel weten voor ik jullie les nederlands kan geven stel nu even voor dat we het hele jaar door dingen doen die jullie al kunnen dat is vreselijk saai bovendien leren jullie dan niets en ben ik een slechte leerkracht maar het omgekeerde is ook waar stel dat jullie het hele jaar veel te moeilijke onbegrijpelijk teksten moeten lezen dan gaan jullie ook niet veel leren en gaan jullie tegen iedereen zeggen dat die van nederlands denkt dat ze lesgeeft aan de universiteit om jullie dus interessante lessen nederlands te geven waar jullie ook nog eens iets van leren gaan jullie vandaag taken uitvoeren voor deze opdrachten moeten jullie teksten lezen naar teksten luisteren en ook een tekstje schrijven ik weet dat het veel is maar zo kom ik te weten wat jullie al goed kunnen sommige opdrachten zijn misschien te moeilijk maar het is niet erg als jullie iets niet weten of als jullie niet voldoende tijd hebben de resultaten worden ook niet bekend gemaakt wees dus gerust dit is geen toets die meetelt voor het rapport nu ik er goed over nadenk is dit eerder een toets voor mezelf dan voor jullie begrijpt iedereen waarom jullie deze taken gaan maken wie wil er nog iets vragen of toevoegen de taken laag mogelijk te houden start de tist met de weinig complexe luistertaak survival op luistertaak survival op zee zee de leerlingen luisteren naar instructies bij het bepalen van de volgorde van de die hun kansen op overleven in het koude toetstaken werd rekening gehouden met zeewater aanzienlijk verhogen tijdens het een voldoende afwisseling tussen de luisteren duiden zij aan of de afgebeelde verschillende vaardigheden en tussen de personen de instructies goed uitvoeren graad van complexiteit om de drempel zo juli 2006 nummer 5 35e jaargang 36 leestaak spinnen en drugs luistertaak lachen gieren brullen de leerlingen lezen een informatieve tekst de leerlingen luisteren naar een schoolse over de invloed van drugs op spinnen de uiteenzetting over lachen en gebruiken deze informatie is concreet en voor het begrijpen informatie om vragen over het waarom van van de tekst is geen specifieke voorkennis lachen te beantwoorden voor het begrijpen nodig bovendien is er voldoende talige en van de luistertekst moeten leerlingen al wat visuele ondersteuning in de tekst aanwezig voorkennis hebben over het functioneren de leerlingen zoeken in de tekst het van het menselijk lichaam deze luistertekst antwoord op verschillende structurerende is een stuk abstracter dan de instructies en beschrijvende vragen omdat zij de over survival op zee vragen kennen gebeurt het lezen van de tekst zeer doelgericht leerlingen die leestaak dieren in het wild overleven in het moeilijkheden hebben met het verwerken wild van informatie op een structurerend niveau de meest complexe taak werd voor het krijgen zo de kans om aan te tonen dat zij einde bewaard de leerlingen lezen eerst dat wel kunnen op beschrijvend niveau om een concrete tekst over enkele dieren in het leerlingen niet te laten struikelen over de wild en moeten deze informatie vervolgens instructies wordt er eerst klassikaal een koppelen aan een meer abstracte tekst over voorbeeldvraag opgelost deze procedure hoe dieren overleven in het wild in deze wordt in iedere leestaak herhaald leestaak moeten de leerlingen dus infor matie uit twee verschillende bronnen met schrijftaak voor de schoolkrant elkaar vergelijken de leerlingen moeten voor de schoolkrant een gestructureerd samenhangend en wer vend artikeltje schrijven waarin ze uitleggen een toets twee functies hoe een warmteproefje uitgevoerd moet worden de leerlingen krijgen foto s van het is de eindmeet al in zicht experiment maar deze foto s zullen niet mee afgedrukt worden de tist werd gevalideerd in een groot schalig onderzoek de toets werd afge leestaak waarom zwemmen vissen in nomen bij 5000 leerlingen uit het twee de scholen jaar de scholen die deelnamen aan het de leerlingen krijgen enkele vragen over onder zoek waren verdeeld over de verschil vissen die al dan niet om verschillende lende onderwijsnetten en lagen verspreid redenen in scholen zwemmen en gaan over de vijf vlaamse provincies en brussel vervolgens in een informatieve tekst op uit deze 5000 toetsen werd een represen zoek naar het antwoord op deze vragen tatief staal van 100 geselecteerd deze het onderwerp is concreet maar wordt wel reeds gescoorde toetsen werden voor vanuit een abstraherend perspectief bena gelegd aan een panel van specialisten derd de leerlingen worden onder steund in leerkrachten die in het tweede jaar lesgeven het verwerken van de informatie door of les hebben gegeven op basis van hun middel van illustraties en de herformule praktijkervaring oordeelden de panelleden ringen van relevante informatie welke van deze leerlingen voldoende of onvoldoende taalvaardig zijn om succesvol te functioneren in het tweede jaar 35e jaargang nummer 5 juli 2006 37 na statistische analyse van het oordeel van welke hordes moeten er genomen de panelleden werd de grens tussen worden voldoende en onvoldoende taalvaardig bepaald op score 51 leerlingen die een de tist meet niet alleen de algemene totaalscore van 51 of meer op een totaal taalvaardigheid van de leerlingen maar ook van 71 halen zijn voldoende vaardig om hun sterktes en zwaktes betreffende enkele met succes deel te nemen aan het kenmerken van taken en teksten een onderwijs in het tweede jaar het halen van speciaal hiertoe ontwikkeld computer score 51 of hoger betekent echter niet dat program ma analyseert vijf parameters deze leerlingen de eindtermen ontwik ke vaardig heden receptief productief verwer lings doelen nederlands van de eerste graad kings niveau talige ondersteuning en reeds bereikt hebben leerlingen die de perspectief neming zie tabel 1 deze sub richtscore niet halen hebben zoveel moeite scores worden berekend door de scores met schoolse taal en taken dat zij moeilijk van toetsitems met eenzelfde kenmerk heden zullen ondervinden in het vak samen te tellen voor elk van deze sub neder lands en in de andere vakken deze scores werd na de statistische analyse van leer lingen hebben nood aan een taal vaar de 5000 toetsen vier scoregroepen onder dig heids traject scheiden deze bepaalden vervolgens de categorieen zwak middelmatig zwak goed en sterk leerlingen komen voor elk van de subscores in een van deze catego rieen terecht tabel 1 overzicht talige parameters toetstaken vaardigheid receptief verwerkings talige onder perspectief productief niveau steuning neming survival luisteren receptief structurerend veel concreet beschrijvend spinnen lezen receptief structurerend veel concreet beschrijvend schoolkrant schrijven productief beschrijvend of n v t n v t structureren vissen lezen receptief structurerend veel abstraherend beschrijvend lachen luisteren receptief structurerend weinig abstraherend beschrijvend overleven lezen receptief evaluerend weinig abstraherend structurerend beschrijvend juli 2006 nummer 5 35e jaargang 38 vaardigheid geexpliciteerd leerlingen moeten dus niet de tist meet de luister lees en schrijf zelf op zoek gaan naar een samenhang vaardigheid van de leerlingen de subscore voor de meeste opdrachten hebben ze luistervaardigheid is het totaal van de evenmin kennis van het specifieke onder scores die de leerling haalt op de taken werp nodig om de informatie te verwerken survival op zee en lachen gieren brullen enkel voor het voltooien van de luistertaak de subscore leesvaardigheid is het totaal lachen gieren brullen en de leestaak van de scores die de leerling haalt op de dieren in het wild overleven in het wild taken spinnen en drugs waarom zwem moeten de leerlingen zich beroepen op hun men vissen in scholen en dieren in het kennis van de wereld ook de mate van wild overleven in het wild de subscore redundantie de mate waarin gegevens schrijfvaardigheid komt overeen met de breed worden uitgesmeerd of informatie score die de leerling haalt op de taak voor verschillende malen geparafraseerd wordt de schoolkrant voor elk van deze sub verschilt van tekst tot tekst de teksten over scores belandt een leerling in een norm spinnen vissen en dieren in het wild zijn categorie een leerling kan bijvoor beeld het minst redundant een leerling kan dus sterk scoren op luisteren middel matig sterk scoren op teksten met veel talige zwak op lezen en zwak op schrijven ondersteuning en middelmatig zwak op teksten met weinig talige ondersteuning productieve en receptieve vaardigheid de subscore receptieve vaardigheid is het verwerkingsniveau totaal van de scores die de leerling haalt op de vragen die bij de verschillende lees en de twee luistertaken en de drie leestaken luistertaken gekozen werden varieren in de subscore productieve vaardigheden verwerkingsniveau de cognitieve handeling komt overeen met de score die de leerling die de leerling moet uitvoeren om tot het haalt op de schrijftaak als een leerling zwak antwoord op de vraag of het voltooien van scoort op receptieve vaardigheid kan de de taak te komen de score die een leerling leerkracht bij de subscore vaardigheid haalt op de toetsitems met eenzelfde nagaan waar het knelpunt zich situeert verwerkingsniveau worden opgeteld en vormen de subscore beschrijvend of talige ondersteuning structurerend iedere taak start met een de subscore talige ondersteuning geeft item dat het verwerkingsniveau van een weer hoe vaardig de leerling is om met bepaalde eindterm doelstelling toetst maar teksten met veel of weinig talige onder vraagt eveneens naar de verwerking op een steuning om te gaan de geschreven en ander niveau de taak waarom zwemmen gesproken teksten in de tist varieren vissen in scholen toetst eerst naar het onderling in de mate en vorm waarin ze de verwerken van informatie op structurerend leerling ondersteunen in het proces van niveau en peilt vervolgens naar de minder begrijpen en betekenis geven aan de veeleisende verwerking op beschrijvend gebo den informatie deze ondersteuning niveau gebeurt door het expliciteren van verban den het leveren van achtergrond informatie perspectiefneming of door de inhoud in verschillende vormen de subscore perspectiefneming geeft aan te bieden in alle tist teksten worden weer hoe vaardig de leerling is om met de verbanden tussen de tekstonderdelen abstracte of concrete teksten om te gaan 35e jaargang nummer 5 juli 2006 39 de geschreven en gesproken teksten lands zullen halen maar mag ook niet verschillen onderling in de wijze waarop de denken dat deze eindtermen ontwikkelings wereld benaderd wordt in de teksten doelen reeds gehaald werden survival op zee en spinnen en drugs staat de concrete wereld centraal en gaat de in het tweede scenario haalt een aantal aan dacht naar wat mensen of spinnen in leerlingen uit een klas de richtscore niet dat specifieke omstandigheden doen in andere aantal kan varieren van enkelen tot allen teksten wordt de wereld meer abstract deze leerlingen bevinden zich in september benaderd wilde dieren worden bijvoor zo ver van de te bereiken eindtermen beeld in soorten ondergebracht hun ontwikkelingsdoelen dat ze problemen gedrag wordt in overkoepelende termen zullen onder vinden met het ver werven en beschre ven het verschijnsel lachen wordt verwer ken van de leerstof zowel in het vak ver klaard vanuit oorzaak en gevolg nederlands als in de andere vakken in dit sce nario heeft deze klas nood aan een de sterktezwakteanalyse van de leerlingen intensief en continu taalvaardigheids traject is maar het begin van het taalverhaal om waarbij in het meren deel van de lessen de onderwijskansen van alle leerlingen te neder lands gewerkt wordt aan taken die verhogen moeten de talige knelpunten niet leiden naar de eindtermen ontwikkelings alleen vastgesteld maar ook weggewerkt doelen die de leerlingen nog niet bereikt worden hebben taken teksten en tekstsoorten moeten gekozen worden in functie van de geanalyseerde subscores de duur van het traject wordt bepaald door de vorderingen van toets naar traject die de leerlingen maken bij het uitstippelen van het taalvaardigheidstraject moet de de resultaten van de tist bieden een schat leerkracht ook rekening aan informatie de aard en de mate van de houden met de spreiding sterkte en of zwakte van alle leerlingen zijn van de leerlingen die de om de onderwijs gekend het is nu zaak om deze analyse te richtscore niet haalden kansen van alle vertalen naar een effectief traject zijn het er inderdaad leerlingen te maar enkelen of scoor verhogen moeten de richtscore den bijna al de leerlingen de talige minder dan 51 knelpunten niet aan de hand van het aantal leerlingen dat alleen vastgesteld de richtscore al dan niet haalt kan een in een klas waar evenveel maar ook eerste algemeen besluit getrokken worden leerlingen de richtscore weggewerkt er zijn verschillende scenario s mogelijk wel of niet haalden en in worden een klas waar de meeste in het eerste scenario halen alle leerlingen leerlingen de richtscore van de klas de richtscore ze zijn dus alle haalden kan de leer maal voldoende taalvaardig om te functio kracht gebruik maken van de kracht van neren in het tweede jaar de leer kracht moet leerling leerling interactie door middel van geen extra inspanningen leveren opdat de interactieve werkvormen zullen de taal leerlingen op het einde van het schooljaar sterkere leerlingen de taal zwakkere onder de eindtermen ontwikkelingsdoelen neder steunen waardoor deze in staat zijn juli 2006 nummer 5 35e jaargang 40 moeilijke taken toch uit te voeren de de subscores leerkracht moet dus niet noodzakelijk taken kiezen die aansluiten bij het taal vaardig de subscores van de individuele leerlingen heidsprofiel van de zwakste leer lingen tonen aan welke taalvaardigheidstaken en tekstsoorten dat schooljaar vaak aan bod in een klas waar de meeste leerlingen de moeten komen en bij welke taken en tekst richtscore niet haalden kan de leerkracht soorten de leerlingen extra onder steuning heel wat minder rekenen op het effect van nodig kunnen hebben ondersteuning door medeleerlingen voor de keuze van de taken en de teksten kan de een klas waarin slechts enkele leerlingen leerkracht in deze situatie twee kanten uit zwak en middelmatig zwak scoren op de 1 zelf een sterk ondersteunende rol subscore perspectiefneming abstract kan opnemen in dat geval moet de leer de leerkracht voor meer abstracte teksten kracht in de eerste plaats veel zorg kiezen aangezien de taalzwakkere leerlingen besteden aan het voorgesprek waarin in dit geval kunnen rekenen op de meer een behoefte tot het verwerken van sterke leerlingen een klas waarin de geschreven of gesproken informatie meeste leerlingen zwak en middelmatig wordt geschapen de instructies zwak scoren op de subscore verwerkings worden gege ven en de niveau structurerend heeft nood aan heel nodige voor kennis wordt wat taken waarin informatie op een geacti veerd tijdens de structurerend niveau verwerkt moet wor door middel van taak uitvoering moet de den de leerkracht kan in dit geval niet interactieve werk leer kracht voort durend rekenen op de ondersteuning van de vormen zullen de inspelen op proble men die medeleerlingen en kiest voor taken die aan taalsterkere leerlingen ondervinden in sluiten bij het niveau van de taalzwakkere leerlingen de taal het nage s prek moet er leerlingen zwakkere onder aandacht besteed worden steunen waardoor aan het proces van omdat de taalvaardigheid van de sterkere deze in staat zijn probleem oplossing als leerlingen ook vergroot moet worden kan moeilijke taken de leer kracht deze toch de leerkracht kiezen voor een cyclisch en toch uit te voeren wel inten sieve rol op zich thematisch aanbod van taken waarbij de neemt kunnen de geko gemiddelde moeilijkheidsgraad aansluit bij zen taken en teksten een het niveau van de zwakkere leerlingen maar talige en of inhoudelijke waarbij de sterkere leerlingen voldoende kloof bevatten en moeten uitgedaagd worden aan het begin van een ze niet aansluiten bij het profiel van de thema worden leerlingen geconfronteerd zwakker taalvaardige leerlingen met taken die nog niet zo veeleisend zijn 2 kiezen voor taken die aansluiten bij het qua verwerkingsniveau met concrete profiel van de zwakkere leerlingen teksten die de wereld van het thema ver deze keuze is te verantwoorden op trouwd maken en met zeer veel onder voor waarde dat de uitdaging voor de steuning de inhoud van het thema moet sterkere leerlingen niet verloren gaat wel zo gekozen worden dat de sterkere dankzij de analyse van de subscores leerlingen geconfronteerd worden met iets kent de leerkracht het profiel van elke nieuws deze inhoudelijke kloof moet hen leerling dan uitdagen en motiveren om de taak uit te 35e jaargang nummer 5 juli 2006 41 voeren door het zich eigen maken van de grotere kloof moeten overbruggen na voorheen onbekende informatie hebben enkele meer veeleisende taken moet er ook de sterkeren een leermoment eens de weer ruimte gemaakt worden voor een taak leerlingen het thema verkend hebben kan die alle leerlingen een succeservaring laat de moeilijkheidsgraad van de taken snel beleven stijgen zodat ook de sterkere leerlingen een vergelijk het met een sportploegje dat opgericht werd door enkele meer ervaren en beginnende spelers na enkele trainingen worden er wat matchen georganiseerd tegen andere beginnende ploegen de meer ervaren spelers nemen de rol van raadgever en spelverdeler op en proberen de foutjes van de anderen te herstellen na enkele van deze matchen nodigt het sportploegje een ploeg met een hoog niveau uit voor een oefenwedstrijd de strijd is hard en alle spelers ook de meer ervaren moeten alles geven het resultaat van deze match is niet belangrijk maar in de volgende wedstrijd tegen een beginnende ploeg blijkt hoeveel de spelers geleerd hebben van die moeilijke wedstrijd deze match wordt gewonnen en zowel de meer ervaren als beginnende spelers zijn blij met het spel dat ze samen konden spelen een goede doelgerichte keuze van taken wie vastloopt met weloverwogen en en teksten het uitzetten van moeilijkheids doelgerichte vragen terug lostrekt een veilig lijnen en het bedacht zijn op ondersteuning klimaat waar geleerd kan worden met vallen vereist dus een degelijke analyse van de en opstaan en waar de leerlingen voort richtscore en van elk van de verschillende durend ervaren dat de correctheid van hun subscores van de individuele leerlingen oplossingen minder belangrijk is dan het zoekproces om leerkrachten te onder steunen en eventueel te inspireren ontwikkelde het steunpunt nt2 enkele mogelijke invulling van een thema s in de reeks tatami namelijk tatami traject 2 ongelofelijk maar waar en tatami 3 striplabo deze thema s bestaan uit heel wat leerkrachten zijn gemotiveerd om activiteiten die de eindtermen ontwikke na de tist met alle leerlingen een lings doelen nederlands voor de eerste doeltreffend taalvaardigheidstraject af te graad als uitgangspunt hebben leggen de invulling van dat traject is niet altijd een eenvoudige zaak cruciaal in het tatami 2 ongelofelijk maar waar geheel zijn zinvolle taken die stimuleren en motiveren tot actieve deelname en interactie deze tatami werd ontwikkeld voor klassen met medeleerlingen en die rijk zijn aan waar slechts een minderheid van de relevant taalaanbod een leerkracht die het leerlingen de richtscore niet haalt en waar leerproces begeleidt en ondersteunt en al de leerkracht kan rekenen op leerling juli 2006 nummer 5 35e jaargang 42 leerling ondersteuning de taken sluiten aan om de kwaliteit van het themanummer te bij het profiel van de sterker taalvaardige verzekeren moeten de leerlingen rekening leerlingen maar de werkvorm werd zo houden met deze opmerkingen het her gekozen dat de zwakkere leerlingen volop schrijven van bestaande artikels is echter kunnen profiteren van hun medeleerlingen niet de enige opdracht de leerlingen mogen zelf extra teksten schrijven en zij zijn ook doorheen de taken van tatami 2 werken de nog eens verantwoordelijk voor de opmaak leerlingen op vraag van de uitgever een van het resultaat themanummer van een tijdschrift af dat gewijd is aan paranormale verschijnselen in de leerlingen werken het hele project lang hun teksten mogen ze deze verschijnselen samen in groepen van vier het zogenaamde ofwel kritisch ofwel vanuit een gelover redactieteam in het team wordt regelmatig standpunt benaderen het afwerken houdt in paren gewerkt de leerkracht ondertekent in dat ze onafgewerkte artikels aanvullen en in naam van de uitgever een contract met andere herschrijven op de redactie werd de verschillende redactieteams daarin namelijk heel wat materiaal gevonden dat staat te lezen hoeveel artikels het tijdschrift reeds becommentarieerd werd door de moet bevatten en wanneer het tijdschrift hoofdredacteur artikels over hypnose de opgeleverd moet worden vervolgens gaan bermudadriehoek reincarnatie doodskisten de teams zelfstandig aan het werk zij die van plaats veranderen in een grafkelder kiezen of en hoe ze de artikels en de beeldmateriaal van ufo s en aanverwante opdrachten verdelen en vanuit welk onderwerpen zie afbeelding 1 perspectief ze de artikels benaderen voor dat de artikels echter gepubliceerd mogen afbeelding 1 post it van de hoofdredacteur worden moeten ze door het redactieteam besproken worden dus ook al beslist een team om het werk te verdelen over twee duo s de inhoud van de artikels wordt besproken met de vier redacteurs zodat iedereen op de hoogte is van de inhoud van alle artikels de teams zijn niet alleen ik vind dit wel interessante verhalen verantwoordelijk voor de inhoud van het maar ik heb een artikel gevonden van tijdschrift zij verzorgen ook de cover het twee nederlandse onder zoekers die het marketingmateriaal uiteindelijk presen te verschijnsel reincarnatie of weder ren de redactieteams hun eindproduct aan geboorte bestudeerd hebben na het een ruim publiek de andere teams van de lezen van dat artikel weet ik niet meer klas en van parallelle klassen wat ik van deze verhalen moet denken wat denk jij ervan wil jij voor mij er wordt van leerlingen verwacht dat ze in eens nagaan welke verhalen waar staat zijn om beschrijvend structurerend kunnen zijn en welke zeker niet waar evaluerend te lezen beschrijvend te luiste ren en structurerend te schrijven er zijn zijn slechts enkele klassikale momenten inge bedankt bouwd in dit activiteitenpakket de teksten bevatten regelmatig abstracte onderwerpen en de cognitieve handelingen zijn redelijk veeleisend de leerlingen moeten het 35e jaargang nummer 5 juli 2006 43 meren deel van de tijd zelfstandig in groep doorheen de taken van tatami 3 geven de werken maar krijgen natuurlijk de nodige leerlingen vorm aan een striplabo dit labo ondersteuning van de leerkracht bestaat uit een bibliotheek en een strip atelier in het labo kan het publiek leerlingen tatami 3 striplabo uit andere klassen strips ontlenen striptekenlessen volgen de geschiedenis tatami 3 werd ontwikkeld voor klassen waar van de strip achterhalen te weten komen de meerderheid van de leerlingen de hoe tekenfilms gemaakt worden kennis richtscore niet haalde en waar de leerkracht maken met de belgische striphelden niet kan rekenen op veel leerling leerling maar om al deze bezoekers voldoende te ondersteuning de taken werden zo ondersteunen moeten de leerlingen zelf gekozen dat zij door de zwakker taal vaar strip en animatiekenners worden en dige leerlingen uit te voeren zijn de teksten moeten ze de basistechnieken van het strips zijn dus concreet en de informatie maken onder de knie krijgen bovendien verwerking gebeurt op beschrij vend en moeten de leerlingen de biblio theek func soms op structurerend niveau het thema tioneel en aantrekkelijk inrichten en moeten sluit aan bij de leefwereld van de jongeren ze de bezoekers ook nog naar het labo en er is een voortdurend aanbod van lokken al deze handelingen werden vertaald nieuwe informatie zodat de leerlingen die naar taken die leerlingen in functie van het geen talige moeilijkheden ondervinden toch uitbaten van een striplabo moeten uitvoeren leren zie bijvoorbeeld afbeelding 2 afbeelding 2 luisteren met je ogen luisteren met je ogen opdracht wandelen langs een drukke baan strips zijn stil het omslaan van de bladzijden veroor zaakt een zacht geritsel maar daar houdt het dan ook een voorbijrijdende wagen mee op tegelijkertijd bevtten strips veel geluid denk maar aan de gesprekken de dialogen worden vaak in een geweerschot ballonnen geplaatst strips kunnen zelfs zeer lawaaie rig zijn crashende auto s stampende laarzen fluitende een klap geven kogels noem maar op maar hoe worden die geluiden weergegeven tegen de deur lopen op de grond vallen lees in de tekst hoe stripmakers op papier geluiden kunnen uitdrukken doe vervolgens zelf een poging gorgelen om de opgesomde geluiden aan lezers te laten horen vergeet niet de lijst verder aan te vullen met mooie een blikje cola openen bizarre alledaagse geluiden juli 2006 nummer 5 35e jaargang 44 de leerlingen verwerken de aangeboden besluit teksten om een goede educatieve mede werker van het striplabo te worden in deze het taalvaardigheidsonderwijs is voor heel functie moeten zij namelijk de vragen van wat leerkrachten geen onbekende meer bezoekers beantwoorden de bibliotheek toch is het niet evident om vat te krijgen op zal tal van boeken met informatie bevatten de vaardigheden die de maar omdat het omslachtig is om bij iedere leerlingen al of nog niet bezoekersvraag in een boek te duiken bezitten de tist wil maken de striplaboranten ook spiekbriefjes leerkrachten hel pen om leerkrachten voor zichzelf de zogenaamde stripspieker deze analyse uit te voe komen daarmee deze stripspieker bestaat uit een aantal ren aan de hand van de tegemoet aan de veelgestelde stripvragen na iedere activiteit resultaten kunnen ze hun basis idee dat elke wordt de stripspieker aangevuld lessen zo invullen dat de leerling recht heeft leerlingen de eind ter men op gelijke onder net zoals in tatami 2 werden de taken in ontwikke lings doe len ha len wijs kansen tatami 3 ontwikkeld met de eindtermen waar door hun kansen op ontwikkelingsdoelen nederlands voor de een succes volle school eerste graad als uitgangspunt maar de loop baan en de daarmee drempel van de activiteiten in dit thema ligt samen hangende maat minder hoog omdat de onderwerpen van schap pelijke red zaam heid vergroten leer de teksten meestal zeer concreet zijn krachten komen daarmee niet alleen tege omdat de taken handelingsgericht zijn en moet aan de eis van de minister van omdat de cogni tieve handelingen zich onder wijs die tegen 2010 de onge meestal op beschrijvend en in enkele kwalificeerde uitstroom met 50 ver gevallen op structurerend niveau situeren minderd wil zien maar ook aan de basis bovendien werken de leerlingen individueel idee dat elke leerling recht heeft op gelijke in heterogene duo s en in heterogene groe onderwijskansen pen aan de activiteiten de taken worden steeds klassikaal door de leerkracht inge leid aan het einde van iedere taak wordt de uitvoering ervan besproken en worden de resultaten op een rijtje gezet an lombaerts nora bogaert steunpunt nt2 k u leuven blijde inkomststraat 7 3000 leuven an lombaerts arts kuleuven be nora bogaert arts kuleuven be 35e jaargang nummer 5 juli 2006