Documenten
hans verweij schooltaal schooltaal thuistaal thuistaal een dubbele aankondiging veel leerlingen ervaren dagelijks een tegenstelling tussen schooltaal en thuistaal voor het taalonderwijs moet dit gegeven wel belangrijke con sequenties hebben dat is althans een conclusie uit de pas verschenen nota schooltaal thuistaal hieronder geeft hans verweij al een korte aanduiding van de verdere in houd van die nota lees ook hoe de nota besteld kan worden en hoe u met de von kunt meepraten over de inhoud we hebben nogal wat overhoop gehaald is een verzuchting die te vin den is in de nota schooltaal thuistaal van de aclo moedertaal die eind februari verscheen daarmee is niets teveel gezegd de ondertitel van het boek geeft al aan wat daarvan de oorzaak is over de verschil len tussen de schooltaal en de thuistaal van kinderen en de onderwijs kundige gevolgen daarvan nu is over het probleem dat veel kinderen van huis uit een ander soort taal en taalgebruik gewend zijn dan waar mee ze op school te maken krijgen de laatste jaren heel wat opge merkt2 dit boek geeft een beknopte weergave van de standpunten maar het overhoop halen komt pas echt op gang wanneer de onder wijskundige consequenties van een bepaalde stellingname worden be sproken een breed scala van onderwerpen komt dan aan bod de keuze van werkvormen taalbeschouwing ouderparticipatie de opleiding van onderwijsgevenden suggesties voor onderwijskundig en sociolinguis tisch onderzoek enzovoort juist deze uitgebreide verkenning van ge volgen voor leerplanontwikkeling en onderzoek maakt schooltaal 3 thuistas tot een boeiende publikatie de oorspronkelijk sociolinguis tische kwestie leidt tot een betoog over vernieuwing van het moeder taalonderwijs wie de produktie aan nota s van de cmm nu dus aclo m op de voet heeft gevolgd kent al een gedeelte van het nu verschenen boekwerk de eerste afdeling bevat namelijk de discussienota school en dialect uit 1976 de tweede afdeling de nota taal op school wat anders dan thuis j uit 1977 waarin niet alleen het dialectgebruik maar ook allerlei an dere aspecten van het verschil tussen de taal van school en de taal van het thuismilieu van de leerlingen aan bod komt de nota school en dia lect het verslag van een door de cmm gehouden enquete over dialect gebruik in de school vormde het uitgangspunt van een achttal discussie middagen waarvan de resultaten hier weergegeven worden de nota taal op school wat anders dan thuis behoorde tot het materiaal voor de deelnemers aan het gelijknamige symposium dat in september oktober 1977 plaatsvond de pers besteedde ruim aandacht aan dit ge beuren u herinnert het zich misschien nog wel de reacties die op dit symposium loskwamen naar aanleiding van discussiestellingen zijn door de medewerkers van de aclo m knap omgewerkt tot een lopend stuk proza van een echt verslag is dus geen sprake een groot voordeel is dit voor de leesbaarheid van het geheel een nadeel omdat verschillen in op vattingen die er heus wel waren op deze manier minder uit de verf komen een heterogeen geheel maar dat hoeft geen bezwaar te zijn de aclo m geeft duidelijk aan dat met deze publikatie geen eindfase is bereikt maar dat het de rapportage is van een tussenstand alle informatie die de cmm heeft verzameld is bijeengebracht in dit boek het wordt u aan geboden met het verzoek om commentaar omdat tijdens het sympo sium in het najaar van 1977 slechts een klein deel van het onderwijsveld aan het woord kwam geeft de aclo m de suggestie vooral aandacht te besteden aan de derde afdeling de resultaten van dit symposium als handreiking voor discussies geeft de commissie enkele vragen 1 er is verschil in maatschappelijke waardering tussen standaardtaal en niet standaardtaal meent u dat het onderwijs moet bijdragen tot ho gere maatschappelijke waardering van de niet standaardtaal 2 meent u dat meer aandacht voor de milieutaal kan bijdragen tot bete re beheersing van de standaardtaal 3 vindt u dat in elk leerplan voor moedertaalonderwijs rekening moet worden gehouden met de aanwezigheid van anderstalige leerlingen 4 kan het taalonderwijs volstaan met nagebootste situaties in de klas of zullen ook echte situaties dus van buiten de school uitgangspunt voor taalonderwijs moeten zijn 5 wat verwacht u van de opleiding van onderwijsgevenden met betrek king tot de problemen die in dit boek aan de orde zijn gesteld 4 6 welke prioriteiten ziet u op het terrein van de leerplanontwikkeling 7 welke prioriteiten ziet u op het terrein van het onderzoek 8 welke aanvu l lende informatie kunt u ons geven de aclo moedertaal wil uw reactie graag hebben voor 1 september 1978 natuur l ijk kunt u na lezing van de nota zelf een reactie opstellen maar misschien komt u daar niet zo snel toe het bestuur van de von heeft daarom besloten een groot gedeelte van de ledenvergader i ng van 20 mei te besteden aan d i t voor het moedertaalonderwijs zo be l angrijke onderwerp het programma van deze dag vindt u op de allereerste pag i na van dit moer nummer de resultaten van de discussies zul len worden vastgelegd en het verslag zal de aclo m worden aangeboden zodat ook uw reactie wordt vernomen het bestuur hoopt van harte dat u van de geboden gelegenheid gebruik maakt noten 1 schooltaal thuistaal over de verschillen tussen de schooltaal en de thuistaal van kinderen en de onderwijskundige gevolgen daarvan adviescommissie voor de leerplanontwikkeling moedertaal aclo m postbus 2061 enschede februari 1978 2 zie bijvoorbeeld moer 1976 6 een themanummer over dialekt en school 5