Steeds één stapje voorblijven … Interview met Joosje Baarda

ria jaarsm a steeds een stapje voorblijven basisschool inte rview met joosje baarda het eerste ontwikkelingsproject basisonderwijs dat zich bezig ging houden met het the ma onderwijskansen voor meisjes wordt sinds 1979 uitgevoerd op de jan vermeer school in delft2 op deze school wordt onderwijs gegeven op basis van de principes van freinen joosje baarda heeft tweeeneenhalf jaar gedurende 16 uur per week gewerkt aan de ouderactiviteiten toen ze aan het project begon had ze enkele jaren ervaring in het basisonderwijs het project combineerde ze met een studie sociale pedagogiek inmiddels heeft ze een andere baan haar opvolgster moet het met slechts 12 uur per week doen toen doosje in het project in delft startte draaide het al een jaar de leerkrachten waren volop bezig met de bewustwordingsfase ria jaarsma vroeg haar naar haar ervaringen een belangrijke motivatie om op de baan te sol dat kinderen daar nog wel voor open staan daar liciteren was doosjes ervaring in de vrouwenbewe om denk ik dat het voor het onderwijs een heel ging en met vrouwenactiviteiten ze zat in de belangrijke taak is om met rolpatronen aan de vos vrouwen orienteren zich in de samenle gang te gaan en dat was voor mij de uitdaging ving werkgroep in delft begeleidde ook zelf van deze baan vos cursussen nam tijdens haar studie deel aan hoewel ze een aanstelling had bij de begeleidings een vrouwenoverleg binnen de opleiding en was dienst en dus deel uitmaakte van de externe be actief in de vrouwengroep van haar politieke par geleiding koos ze er heel bewust voor om in de tij school te werken ik had op de dienst wel een ik had dus heel duidelijk het gevoel dat er struc kamer maar in de praktijk zat ik op de school tureel iets moet veranderen in de positie van omdat het directe contact met de ouders mij heel vrouwen en voor mijn gevoel vormt juist de op belangrijk leek en ik niet als zo n vreemde juf voeding een belangrijke ingang om dingen te ver frouw van buiten bekeken wilde worden anderen mensen zijn over het algemeen vrij weer ik denk wel dat mijn positie in de begeleidings barstig als het om veranderingen gaat en ik denk dienst vrij uniek was als je op de wpro waa r 46 ze nu ook een vrouwenoverleg hebben hoort impliciete strategie gebruiken je zegt als het welke weerstanden er nog leven bij schoolbegelei ware he wat zie je nou gebeuren waar heeft dingsdiensten dat er nog diensten zijn die nauwe dat mee te maken hoe reageer je daar nou zelf lijks oog hebben voor het probleem die ook zelf op bevestig je dat probeer je er op een andere de boot nog ontzettend afhouden dan was mijn manier mee om te gaan positie zeer uitzonderlijk omdat ik speciaal voor dit project was aangesteld maar het was aan de hoe was de belangstelling bij de ouders andere kant niet bepaald zo dat mijn bedje al ge op de kleuterschool was de animo behoorlijk spreid was want de taakomschrijving was tame groot daar kende men al de routine van maande lijk onduidelijk zo van je moet iets met ouders lijkse koffie ochtenden waar altijd een vrij grote gaan doen kijk maar ns er was nauwelijks een groep ouders aanwezig was die koffie ochtenden structuur voor maar het thema was in ieder geval hadden vooral de functie van ontmoetingsplaats duidelijk en dat vond ik het belangrijkste moeders kwamen er met hun peuters de kleuters zelf kwamen ook af en toe kijken de ouders kon je kwam dus met de nodige e rvaringen uit de den leerkrachten eens aanschieten ze raakten vrouwenbeweging het p roject binnen en je taak wat vertrouwd met de school maar het was omsch rijving was heel ruim de kansen lagen zo eigenlijk nooit gelukt om in dat kader een thema te horen voor het grijpen aan de orde te stellen daarvoor was het ook te mijn taak was activiteiten ontplooien waardoor onrustig we hebben toen eens geinventariseerd de ouders bij de school en vooral bij het project of er onderwerpen waren waarover men wel eens thema betrokken zouden worden vanuit mijn op een thema avond wilde praten en dat lukte vos e rv aring had ik het idee dat ik een soo rt op de lagere school is het wat trager op gang ge vos cursus op school zou kunnen geven niet komen dat komt omdat de ouders van jong e precies zo natuurlijk maar een aantal belangrijke thema s zoals opvoeding moederschap basisin komen arbeidsdeling er waren legio dingen te geachte leerkrachten bedenken die op school voor de ouders aan de naar aanleiding van het project emancipatie orde gesteld zouden kunnen worden dacht ik dat bij u op school gehouden is wil ik op uw maar daar verkeek ik me op verzbek reageren naar mijn mening is het ouders die heel schuchter tegenover die onder geen goed project geweest ik vind het zonde werpen staan krijg je niet op een avond waar je van de tijd dat er zoveel aandacht besteed is die thema s centraal stelt ik ben dus snel van dat aan dit project wat hebben de kinderen er idee teruggekomen hoewel ik dat zelf heel jam nu eigenlijk van geleerd ze zijn in aanraking mervond gekomen met gezinssituaties die naar mijn in plaats daa rv an zijn we andere onderwerpen mening niet normaal zijn en ook geen goed aan de orde gaan stellen op de kleuterschool bij voorbeeld geven wat kunnen ze hier later voorbeeld hebben we een thema avond georgani mee kinderen zijn er meer mee gediend seerd over agressie overigens op wens van de ou wanneer ze iets leren ik denk dan aan kennis ders zelf tijdens de koffie ochtenden bleek dat of vaardigheden waarmee ze later in de maat men wel eens wilde praten over verschijnselen als schappij uit de voeten kunnen de proble ruzie achtig gedrag en hoe je daar als opvoeder men en situaties die in het project naar voren een beetje zinvol mee om kunt gaan binnen dat komen zijn duidelijk zaken die iedere ouder thema bleek dat dan automatisch verschillen in zonodig in het gezin kan bespreken de gedrag tussen jongens en meisjes aan de orde school is er niet de aangewezen plaats voor kwamen en op zo n moment kon je dan door om dit soort discussies met de kinderen te vragen hoe komt dat nou reageer je op je voeren ik hoop dat in de toekomst de dochter ook anders dan op je zoon op die schooltijd nuttiger besteed wordt en dat dit manier konden vanzelfsprekendheden ter discus soort projecten geen vervolg hebben sie gesteld worden zonder dat het bedreigend was en die strategie kon je hanteren bij heel veel uit videoproduktie weerstanden tegen ro doo r thema s het leven is tenslotte doordrenkt van de brekrng enschede slo 1983 rolpatronen en je kunt bijna bij elk thema zo n 47 kinderen vanwege het halen en brengen toch nen dan deugt er dus iets niet aan onze school wat meer bij de school betrokken zijn de lagere dan zal het wel aan al die projecten liggen dat is schoolkinderen zitten in de klas en dan wordt natuurlijk niet zo n leuke houding maar je moet een koff ie ochtend al gauw iets van koffiedrin er wel rekening mee houden anders gaan mensen ken kan ik thuis ook daarom hebben we op de afhaken het is daarom erg belangrijk dat ouders rapportenavond enqueteformulieren uitgedeeld weten dat het project thema niet iets is dat op met vragen of men belangstelling had voor the zichzelf staat en dus veel extra tijd kost ma avonden over bepaalde onderwerpen er kon maar dat het in het hele schoolgebeuren verwe een volgorde in de gesuggereerde onderwerpen ven is dan wordt het iets vanzelfsprekends aangegeven worden en eigen ideeen konden wor den toegevoegd het viel ons toen overigens wel relatie school gezi n op dat de onderwijskansen voor meisjes of emancipatie ver achterbleef bij bijvoorbeeld er zijn ook mensen die zeggen dat de school zich een thema als freinet onderwijs heel veel niet met zaken als roldoorbreking moet bezig ouders leggen toch vooral het accent op het on houden dat is een taak van het gezin daar moet derwijs op wat de kinderen leren en als er dan de school zich niet mee bemoeien en dat zeggen wat aandacht is voor die rolpatronen ach dat bepaalde ouders van de jan vermeerschool ook kan dan wel maar het is niet het belangrijkste in als ik je goed begrepen heb ze vinden dat de de praktijk kwamen er dan ook op de thema school er primair is om te leren avonden over freinet onderwijs veel meer ouders de school als instituut draagt altijd culturele dan op de thema avond over roldoorbreking waarden en normen over via kennisvakken en via daar kwam misschien de helft dat heeft te ma expressie en creatieve vakken ik vind dat je als ken met het feit dat de meeste ouders geinteres school de verantwoordelijkheid hebt om de ont seerd zijn in de vraag krijgt mijn kind wel goed wikkelingen in de samenleving te volgen en du s onderwijs kan het straks wel naar de goede ver volgschool wordt er wel geleerd maar dat is niet alteen een probleem dat bij dit thema speelt geachte heer waren er ook openlijke weerstanden tegen spe hierbij voldoe ik aan uw verzoek te reageren op het laatste in een lange rij projecten over ciaal dit thema in het eerste projectjaar was een aantal kinderen het thema emancipatie dat u en uw collega s vinden dat er wat te door de ouders van school genomen zonder dat verspijkeren valt aan onze samenleving kan eigenlijk precies duidelijk was of dat aan het pro ik niet verhinderen dat u mijn kind voertuig ject onderwijskansen voor meisjes lag meestal wilt maken van uw ideeen kan ik niet dul werden er dan argumenten gebruikt in de sfeer den u begeeft zich hiermee op het terrein van de schooltijden of de verkeerssituatie of de dat de ouders toebehoort mijn kind hoort afstand school huis maar het gevoel was sterk van zijn eigen ouders seksuele voorlichting te hier klopt iets niet ontvangen op hun manier gebracht als ou ik kwam zelf pas na dat jaar en ik heb niet direct ders er al voor kiezen hun kind in te wijden iets gemerkt van weerstanden want de ouders die in de wereld van de politiek zullen ze dat weerstanden hadden kwamen eenvoudigweg niet zelf wel doen en op hun eigen manier het op die thema avonden dat was wel een groot zelfde geldt voor de voorbereiding van het probleem waar ik nog steeds geen oplossing voor kind op zijn o f haar plaats in de samenleving weet dan was er ook een groep ouders met de de school dient in genoemde zaken een neu houding van nou ze doen maar zolang de kin trale houding aan te nemen ik vraag u dan deren maar genoeg leren als de school maar klaar ook af te zien van dit heilloze project en in komt met het programma of we dan nog ns een de toekomst eerst de mening van de ouders toneelstukje deden of aan andere thema s bezig te vragen waren dat vonden ze prima als het leren maar centraal bleef staan hun houding was sterk af uit videoproduktie weerstanden tegen roldoor hankelijk van vergelijkingen als hun neefje op breking enschede slo 1983 een andere school verder was met lezen of reke 48 om de projecten onderwijskansen voor meisjes ja nou mijn zoontje heeft seksuele voor op de jan vermeerschool heb je een gemeleerd lichting gehad op school en die kwam met publiek kinderen uit arbeidersgezinnen uit mid tamelijk ongepaste vragen thuis waar we niet denstandsmilieus en uit de middenklasse een zo gauw een antwoord op wisten waar we aantal ouders heeft bewust gekozen voor de jan heel verlegen mee waren en dat is denk ik vermeerschool vanwege het freinet onderwijs of netgevolg vaneen en ander ik kan me vanwege het emancipatieproject maar er is na voorstellen dat kinderen vraagtekens gaan tuurlijk ook een grote groep die de school heeft zetten bij de opvattingen van hun ouders ik gekozen omdat die in de buurt was omdat er wel vind dat best maar dat mag wat mij betreft een aardige meester of juffrouw voor de klas nog wel een tijdje uitgesteld worden of zo stond voor die laatste groep is de aansluiting en ik vind dat we mans genoeg zijn om dat veel moeilijker de keuze was juist proberen die zelf thuis te doen laatste groep erbij te betrekken want de anderen komen vanzelf wel die zijn er zelf al mee bezig uit videoproduktie weerstanden tegen roldoor breking enschede slo 1983 je geeft zelf al aan dat ouders geen homogene groep vormen ze zullen verschillen in de waar den en normen die zij geeigend vinden voor hun ook de ontwikkelingen in de positie van vrou kinderen hoe zit dat dan als je uitgaat van echre wen het is van belang dat je dat via de school medezeggenschap van de ouders ook aan kinderen overbrengt ik vind dat je die dat levert natuurlijk een spanningsveld op i k ruimte hebt als school en dat je die ook moet ge denk dat je dat heel goed in de gaten moet hou bruiken om dat te doen d e ideeen van mensen den er zijn voorbeelden van projecten die door die voor de klas staan en wat ze van die ideeen ouders de grond in zijn geboord je vindt aan de overbrengen zijn dus heel bepalend ene kant dat het belangrijk is dat ouders hun stem laten horen en je wilt daar ook iets mee akkoord maar alsje dan constateert dat in ieder doen maar het gevaar is aanwezig dat ze zeggen geval sommige groepen ouders op z n minst on dat soort dingen hoeft voor ons niet er moet ge verschillig staan tegenover een thema als roldoor leerd worden breking waaro m zou je dan als school al die het was op de jan vermeerschool heel belangrijk moeite doen om to ch te blijven proberen de dat er ouders in de oudercommissie zaten die het ouders erbij te betrekken thema ook zagen zitten en die ermee aan de slag ook uit de stimuleringsscholen en compensatie wilden je ziet dan trouwens ook vaak dat zo n programma s was al bekend dat als datgene wat oudercommissie via enige aandrang wordt aange er in de school gebeu rt geen voortgang vindt vuld met mensen uit dezelfde sfeer helemaal zui thuis het al bijna onmogelijk is verder te komen ver is dat niet natuurlijk maar het is vaak toch dan marginale veranderingen ik denk eigenlijk een kwestie van strategie dat de scholen die met compensatieprogramma s hebben gewerkt het voorbeeld hebben gegeven suggestie s van hoe het niet moet die programma s hebben uiteindelijk heel weinig opgeleverd voor een jij zat dat heb je zelf al gezegd in een unieke deel lag dat aan het feit dat ze erg vanuit de positie en de jan vermeerschool met jou de middenklasse normen waren opgesteld terwijl meeste scholen die willen pro beren de ouders te het vooral om scholen met handarbeiderskinde betrekken bij roldoorbreking in het onderwijs zullen renging maar ook de aanzetten op school in de dat op eigen kracht moeten doen kun jij op sfeer van taal spelletjes etc moeten thuis een grond van je ervaringen die teams wat suggesties ve rv olg hebben als er thuis s avonds alleen maar aan de hand doen tv wordt gekeken en weinig met de kinderen een goede manier om ouders bij de school te be wordt gepraat dan is er een duidelijke breuklijn trekken maar daar ben ik zelf niet meer aan tussen wat er op school gebeu rt en wat de werke toe gekomen lijkt mij bijvoorbeeld om het ge lijkheid thuis is het effect is dan heel heel beuren in de school en eventuele activiteiten die mager hetzelfde gevaar is aanwezig als het gaat met ouders worden ondernomen beter op elkaa r 49 af te stemmen je kunt bijvoorbeeld ouders be lie komen en dat hoeft niet allemaal op grootse trekken bij een project wereldorientatie door in wijze het zit m in kleine dingen zet een paar de cursus ouders op herhaling of een andere ou stoelen neer voor ouders die hun kinderen komen dercursus hetzelfde of een vergelijkbaar pro halen of zorg dat er thee of koffie is het is dan ject uit te voeren de ouders kunnen dan zelf er wel goed als er een leerkracht bij is vooral in de varen hoe zo n project gaat wat er eigenlijk met informele gesprekken tussen ouders hoor je ont hun kinderen gebeurt op school en ze steken er zettend veel rolbevestigende dingen daar moet je ook nog wat van op ook daarin kun je de ele bij zijn daar moet je wat mee doen menten van de ongelijkheid tussen mannen en een andere aanleiding om gesprekken te entame vrouwen aan de orde stellen op zo n manier ren is het prikbord in de gang hang daar wat komt de relatie ouders school kind het knipsels op die prikkelen tot reactie op die ma meest tot zijn recht een voorwaarde is dan na nier komen mensen die hun kinderen komen ha tuurlijk wel dat je eerst voor jezelf als team dui len aan de praat over allerlei onderwerpen waar je delijk voor ogen hebt hoe je zoiets wilt structu als leerkracht op in kunt springen reren dat is ook een reden dat we er op de jan vermeerschool niet aan toe zijn gekomen die vertrouwensrelatie het ge voel bij ouders op een niet zoveel tijd kostende activiteit die toch roepen dat ze welkom zijn op school is dus een heel functioneel is bestaat in het meegeven van voorwaarde zeg je maar ik denk dat het toch erg opdrachten aan de kinderen voor thuis niet ge belangrijk is hoe je zo n onderwerp dan verder woon huiswerk maar opdrachten die inhouden aankaart dat de ouders erbij betrokken worden bijvoor ja ik weet zelf dat ik in de praktijk een stapje beeld in het kader van een project kinderen vra terug heb gedaan ik was in m n politieke vrou gen mee naar huis te geven als hoe deed jouw va wengroep of met vrienden veel radicaler dat is der moeder dat vroeger dat is een manier om de voor mensen zoiets bedreigends dat je op school discussies op school thuis een vervolg te geven veel minder extreem moet formuleren als je het een andere mogelijkheid is bijvoorbeeld contact toch zou doen kweek je alleen maar meer aversie zoeken met het buurthuis er is een duidelijke en kom je geen stap verder integendeel je driehoek school thuis buurt als je die rela moet proberen te beginnen waar ouders zelf zijn tie inhoud weet te geven kun je ook kijken of je maar ze wel steeds een stapje voor zijn samen met het buurthuis dingen kan onderne vaak accepteren ze bepaalde dingen ook niet men daar kun je ook beide school en buurt meteen maar een volgende keer wel zoiets als huis je voordeel mee doen vooral als het gaat emancipatie gaat echt met heel kleine stapjes om de taakverdeling want ik heb er begrip voor maar je hebt natuurlijk ook ouders die al veel ver dat leerkrachten er niet zo n trek in hebben om der zijn wat me ook heel leuk lijkt is om met met de huidige bezuinigingen ook nog eens aller een groepje gemotiveerde ouders een soort stu lei taakverzwarende activiteiten te ondernemen dieclubje te vormen er zijn bijvoorbeeld boeken ik heb zelf in het buurthuis in de binnenstad een die heel goed bruikbaar zijn maar die voor een oudergespreksgroep begeleid met de buurtwer grote groep toch nog te moeilijk zijn je zou daar ker samen bleken we dan beter uit te komen leesbare samenvattingen van kunnen maken en dan wanneer we het ieder op ons eentje gedaan die bespreken zouden hebben het was trouwens een van de het lijkt mij ook belangrijk om vrij hard mate leukste dingen die ik gedaan heb maar ja ik ver riaal te bespreken het gaat erom dat mensen keerde natuurlijk in een wat uitzonderlijke situa zich bewust worden van het feit dat bepaalde tie vanwege de faciliteiten dingen geen toeval zijn je kunt voorbeelden noe verder hoeft ook het organiseren van zoiets als men tot je erbij neervalt maar ze worden niet ge koffie ochtenden niet zoveel tijd te kosten ter loofd pas als je met cijfers komt wordt vaak dui wijl het erg sfeerbepalend kan zijn je geeft als delijk dat er echt wat aan de hand is zo n socia school aan dat je je openstelt voor ouders ze wel le atlas van de vrouws kun je best in een thema kom heet in de school daardoor kan een avond verwerken zonder dat het heel saai wordt vertrouwensrelatie gelegd worden die voor pro of kijk eens naar boeken over samenlevingen jecten als deze een absolute voorwaarde is de waarin de rollen tussen mannen en vrouwen heel school moet iets uitstralen van goh leuk dat jul anders verdeeld zijn dan hier dat tast vanzelf 50 voorbeeld de open school daar hebben ze toch ik luister wel eens in een verloren uurtje ook allerlei nuttige ervaringen waar heel weinig naar een radioprogramma dat gemaakt is gebruik van wordt gemaakt in het onderwijs door feministes en dan voel ik me zo ontzet tend in een hoek gezet van alles wat maar op heel belangrijk is dat er continuiteit in al die ac verkrachting uit is en maar op onderdruk tiviteiten zit ik zat natuurlijk in een riante posi king uit is en ik vind dat ik daar niet thuis tie ik was er tenslotte 16 uur per week voor in hoor en in die zin heeft het ook wel wat gehuurd maar dat was ook wel gevaarlijk want met mij te maken als je ziet hoe sommige je roept soms het effect op van ja dat zoek j ij mannen op de loop gaan in het kielzog van maar uit dat is jouw taak het was een soort de feministische beweging dan hou ik ook af alibi voor de leerkrachten als je dat dan blijft en toe mijn hart vast als ik zie wat daar aan doen dan pakken anderen het misschien nooit toneel wordt gespeeld ik zie mannencon op omdat we dat gevaar ook wel zagen hebben gressen met eindeloos elkaar zoenende man we in de loop van de tijd geprobeerd draaiboeken nen dat vind ik bepaald geen prettig toe te maken hoe pak je een ouderavond aan hoe komstbeeld of zo in ieder geval pas ik daar vind je een structuur naar het buurthuis toe hoe voor en zal ik mijn zoon daarvoor weghou kun je bijvoorbeeld met wereldorientatie dingen den aan ouders doorspelen enzovoort op die manier kun je door ook als de extra faciliteiten ophou uit videopro dukfie weersta nde n tegen roldoor den en als er nieuwe leerkrachten komen 8 brek in g ensch e de slo 1983 tenslotte je hebt het hele gesprek keurig gespro ken over ouders en mensen waren het ook sprekendh eden aan en daar gaat het om echt moeders en vaders nee het waren toch vooral moeders zeker bij de uit ervaringen in andere projecten blijkt dat je activiteiten overdag je ziet dat de betrokkenheid vaak beter geen thema avond kunt organiseren van moeders vooral bij de jonge kinderen toch over roldoonbreking dat is erg abstract en roept het grootst is in de zesde klas dan komen de va weerstanden op heb jij daar ervaringen mee ders weer mee dan moet er gekozen worden voor i k zei al dat er op avonden over het project the het vervolgonderwijs d at is nog heel duidelijk ma veel minder ouders kwamen dan bijvoorbeeld over freinet onderwijs maar je kunt het thema wel integreren in andere thema s bijvoorbeeld de ja nou vanuit het enthousiasme dat er in keuze van het vervolgonderwijs dat hebben we eerste instantie was toen ik hoorde van de ook wel gedaan start van het project en hoe het opgezet verder is het belangrijk hoe je zoiets aanbiedt werd en ik ben daar zelf in mee gaan den wij hebben gemerkt dat het bijvoorbeeld belang ken toen ontdekte ik eigenlijk wat daar rijk is zowel iets visueels als iets verbaals te doen allemaal bij komt kijken en wat de conse als je een avond hebt met alleen maar discussie quenties zijn voor deze kinderen die nu nog blijkt dat voor een aantal mensen toch niet te jong zijn voor de toekomst hoe gaat zoiets pruimen te zijn die komen bijvoorbeeld eerder zich ontwikkelen he op lange termijn voor op een film af en dan kun je dat combineren of al en dan zie ik mijn dochter daar over een je zou iets in spelvorm kunnen doen er is jaar of tien vijftien en wat is dat dan voor bijvoorbeeld een school die een soort ganzebord een jonge vrouw wordt ze geaccepteerd heeft ontwikkeld voor dit thema er zijn ook al door haar omgeving kan ze vrienden krijgen lerlei bruikbare publikaties van de stichting spel als ze zich anders gedraagt dan men van een en opvoedingsvoorlichting waarin je heel goe jonge vrouw verwacht hoe reageert de om de suggesties vindt ik haalde trouwens ook uit geving daarop mijn vos werkboek vaak allerlei suggesties die heel goed werkten uit videoproduktie weerstanden tegen roldoor achteraf vind ik nu je het zegt dat ik te wei breking enschede slo 1983 nig gebruik heb gemaakt van de ervaringen in bij 51 moeder voedt de kinderen op maar als er geleerd noten moet worden als het beroepsperspectief dichter 1 zie het artikel een beeld van een beleid7l in dit bij komt dan is vader weer van de partij nummer de keuze om meer op avonden te doen heeft ook 2 jan vermeerschool delft een sprong in diep donker te maken met onze pogingen om de vaders er water verslag van het project onderwijskansen voor meer bij te betrekken meisjes amsterdam ipb 1982 3 inlichtingen over freinet onderwijs bij de nederland se beweging van freinet onderwijs nbf postbus 1897 amsterdam en bij de freinetbeweging neder land fbn postbus 116 delft 4 de overkoepelende vereniging van plaatselijke en re gionale onderwijsbegeleidingsdiensten 5 corrine oudijk sociale atlas van de vrouw 1983 rijswijk scp 1983 6 een soortgelijk ganzebord is ontwikkeld door de stichting marie word wijzerl opgenomen in ria jaarsma roldoorbreking en het schon werkplan en schede slo 1983 7 de stichting spel en opvoedingsvoorlichting fran kenslag 160 2582 hx s gravenhalte tel 070 524064 heeft onder meer uitgegeven werkboek ouderavonden werken met buitenlandse kinderen werken met buitenlandse ouders werkboek werving 8 hopelijk worden deze draaiboeken opgenomen als bijlagen van de eindverslaggeving van het projec t een i nvuloefening u it het vara programma en een zoen van de juffrouw opgenomen in buys e a communicatie onderwijs eetpakket nederlands voor l80 mavo uitg ncb tilburg 1980 antwoord van frits de winter het enig juiste antwoord is in alle gevallen rob of els ook als je els het licht hebt laten repare ren of rob de rol van de liefdezuster hebt toebedeeld die de gewonde te hulp snelt zit je er mooi naast dan heb je alleen maar geantwoord zoals je dacht dat er in dit geval van je verwacht werd waar het om gaat is dat we af moeten van elk vooroordeel dat we ervan overtuigd raken dat geen enkele rol speciaal voor meisjes of jongens voor vrouwen of mannen is weggelegd natuurlijk zou het al heel mooi zijn als de meeste mensen van harte rob zouden zeggen in die gevallen waar vroeger steevast els zou zijn geantwoord en omgekeerd maar ik heb daar echt een hard hoofd in de meeste mensen om ons heen hebben vaste opvattingen over wat echt iets voor mannen en wat echt iets voor vrouwen is 52 111 verslag van een experimen t hieronder staat een verhaal van rob en els het verhaal wordt onderbro ken door vragen waarop je meteen het antwoord moet geven rob e n els z i jn s amen op een fees tj e z e dr a ge n a llebe i een spijk e rbr oe k en een z wa rt t ruitje ze ga a n z i tt e n e n een v an d e twe e haalt eve n een paar co laatjes v raa g 1 wie z e k letsen wa t met een p aar vrienden en vriendin n e n en da n worden ze in h et gespre k gestoord omdat een van hen ten d ans w ordt gevraagd vraag 2 wie w o rdt t en dans gevzaag 0 als z e e ve n lat e r al l ebe i aan he t danse n z ijn valt opeens d e verli c ht i ng u i t in het z aaltje k maak h e t wel in orde roept een van d e twee vraag 3 wie maakt h e t licht als de li c hte n weer aangaan h ee ft n ie mand v eel z i n meer o m te dans en laten we met de flip p erautomaat gaan spelen stelt vraag 4 voor da t doen ze h et is spannend er staan ee n h eleboel jon gens en meis jes om de fl ippertafel z e doen een compet i tie e n k ij k een van ons tweetal wint m et dui ze nd punten vraag s wie l ik h e b ni e t zovee l z in m eer zegt i emand lat e n we we er gaan d an sen ja da t vind ik oo k zegt vraag 6 en loopt naa r de jukeb o x om er een gu lden in te gooi en eve n later i s e r wee r muzi ek het i s e e n pl a a tj e van david cassidy tj asses zeg t vra ag 7 daar heb j e die kwij l w eer kun nen z e n iet i ets van m u d draa ien e ven later k lin kt tige r feet doo r d e zaal er wordt le kk er wild ge d ans t opeens hore n rob en els da t er ru zi e i s een van hen gaat er op af vraag 8 wie van d e ruzie komt een vechtpartij erg vervelend h et wordt steeds harder en d a n va lt er een ge wo nd e ie mand krijgt een lelijke sn ijw on d d oo r een gebro k en bierflesje gelukk i g dat i k een ehbo diploma heb zegt vraag 9 e n e e n la ter i s het slachtoffer keur i g v erbonden intussen heeft de andere helft v an de t weeling de vechtersbaas de deur uitge w erkt ja n at uurlij k vraag 1 0 fri t s cie w inter s t el d e deze vragen i n c 1 e va r a u i t zen d in g en een zoen v an de ju ffrou w z ij n an tw oo r d s t aa t o p p ag 35 verg e l ij k dit m e t jo u w a n twoord en bes p ree k m e t je kl as of je he t m e t he m eens bent 53