Stenvert NT2 – bloks ideaal?

opdracht 50 leo is plaatjes aan het snijden de voorraad platen gaan met twee tegelijk de machine in van een plaat worden vijf plaatjes gesneden de teller staat op 42 hoeveel plaatjes zijn er gesneden bij deze tellerstand maak de berekening op een kladblok voorbeeld uit de rekencursus in februari 2002 is een cursus nederlands wordt die hun niveau gehaald hebben en er voor zes werknemers en een cursus nieuwe instroom mogelijk wordt over de rekenen voor acht werknemers van start cursussen zelf willen wij u graag in een later gegaan groter dan acht deelnemers zullen de stadium informeren groepen niet worden er wordt telkens gewerkt met een cyclus van acht bijeenkomsten waarna uitstroom van deelnemers verwacht uit het veld stenvert nt2 bloks ideaal carry van de guchte de stenvert nt2 bloks woordenschat zijn ideaal na kern 6 van lezen doe je overat staat er in alfa nieuws nummer 4 2001 in een bericht van een isk docente dat is mooi dacht ik toen ik dat las kennelijk kan de elementaire leesvaardigheid die de leerlingen dan verworven hebben al ingezet worden voor het leren van nederlands maar toen ik die nt2 bloks nog eens inkeek vroeg ik me af in welk opzicht ze eigenlijk ideaal zijn ideaal na kern 6 van namelijk woorden met de structuur lezen doe je overal medeklinker klinker medeklinker zoals boek en lees ai op de eerste pagina van de auteurs van de stenvert nt2 bloks stenvert nt2 blok woordenschat a komen woordenschat schrijven in de toelichting de woorden aan de orde met een structuur die bloks kunnen met succes worden doorgewerkt een verder gevorderde leesvaardigheid door leerlingen die minimaal eenvoudige vereist lezen met open lettergreep en zinnen kunnen lezen op technisch leesniveau verdwenen e kwast met klusters van avi 2 voor leerlingen die net kern 6 van medeklinkers kw en st knippen met lezen doe je overal hebben afgerond zal dat medeklinkercluster kn en verdubbeling van vaak nog niet het geval zijn medeklinker en verven met stomme e de aan het eind van kern 6 van lezen leerlingen zullen deze woorden nog niet doe je overal hebben de leerlingen korte meteen na kern 6 correct kunnen lezen als eenvoudige woorden leren lezen en schrijven het nieuwe onbekende woorden voor hen 5 zijn kunnen ze die dus niet leren door ze te wel leren als deze uitvoerig mondeling lezen daarvoor is hun leesvaardigheid nog te behandeld worden het lezen en opschrijven gering van uitsluitend zelfstandig schriftelijk ervan kan dan dienen als schriftelijke werken met deze bloks zullen de leerlingen verwerking dan weinig opsteken ze zullen de woorden 2 vul maar in wij lezen in een b o e k zij knippen met een 5 k jullie verven met een met een kwast v een boek o l met een schaar k ij 1 wast 3 zoek de 6 woorden 3 hgiknippenhodujvervenjsuldpol ftgkwasthuhnjhlezenjkshudjhnjhi isjuixnhschaariikl oekjdsuiikklsjw het boek deel van de eerste pagina van stenvert nt2 blok woordenschat a van de nt2 bloks kunnen de leerlingen dus hoogfrequente woorden die geselecteerd zijn woorden leren ze zijn bedoeld voor op basis van frequentielijsten de woorden uit taalonderwijs niet voor leesonderwijs het is blok a zijn geselecteerd op frequentielijsten uit wel noodzakelijk om daarnaast ook door te jaargroep 1 2 van het basisonderwijs die van gaan met leesonderwijs dat wil zeggen met blok buit jaargroep 3 4 en die van blok c uit een programma waarin de verschillende lees jaargroep 5 6 hoogfrequente woorden zijn moeilijkheden achtereenvolgens systematisch doorgaans van belang voor leerlingen van alle aan de orde komen en waardoor het lezen leeftijden van woorden als lezen knippen automatischer en in hoger tempo gaat boek en schaar zal geen enkele docent verlopen dat kan bijvoorbeeld aan de hand betwijfelen of zijn leerlingen die moeten leren van kern 7 tlm 12 van lezen doe je overal die paar bladzijden met echte kleuterklas woorden blok a pag 35 36 kun je makkelijk overslaan voor leerlingen in de 18k leeftijd ideaal voor woordenschatonderwijs zijn woorden als bouwhoek poppenkast en poppenhoek immers niet zo van belang welke woorden leren de leerlingen van de je kunt je wel afvragen of de woorden nt2 bloks woordenschat we willen in de bloks nog relevant zijn om aan te bieden natuurlijk dat de leerlingen woorden leren die aan leerlingen die de eerste zes kernen van voor hen relevant zijn in de toelichting bij de lezen doe je overal hebben doorgewerkt die bloks vertellen de auteurs dat het gaat om leerlingen kunnen immers al maanden op 6 school zitten als deze leerlingen mondelinge het woord slaat enzovoorts in de nt2 bloks lessen nederlands hebben gehad zullen ze wordt de betekenis van de woorden duidelijk het merendeel van die hoogfrequente woor gemaakt door plaatjes de woorden zijn den al wel kennen en zelf gebruiken zij leren daarop gekozen en bij veel woorden gaat dat er dan dus weinig nieuws van goed zoals bij schaar kwast hond en stoel de auteurs geven in de toelichting ook moeilijker ligt het al bij woorden die een aan dat er alleen afbeeldbare woorden in de beweging weergeven zoals hollen kruipen en bloks worden aangeboden het is dus zeker vallen blok a pag 13 soms schieten de niet zo dat je met de bloks volledig kunt plaatjes echt te kort als semantisering voorzien in de behoefte aan woorden voor de bijvoorbeeld waar een woord betrekking heeft leerlingen woorden waarvan de betekenis op complexe begrippen als lente of zomer niet met een plaalje weer te geven is zullen blok a pag 59 het noorden en het zuiden met andere materiaal moeten worden geleerd c 41 tijdsbegrippen blok b 25 c 59 of dat zijn soms ook hoogfrequente en relevante rekenbegrippen c 38 39 leerlingen die woorden zoals bijvoorbeeld beginnen kiezen geheel zelfstandig met de bloks werken kwijt prima vriend vrij zullen niet van alle woorden de betekenis goed uit de plaatjes kunnen afleiden in de hoe leren de leerlingen woorden toelichting geven de auteurs ook aan dat het van de nt2 bloks woordenschat effect groter zal zijn wanneer er een mondelinge instructie aan toegevoegd wordt voor het leren van een nieuw woord is het ze geven ook aanwijzingen voor een allereerst van belang dat de betekenis ervan uitgebreider semantisering door middel van aan de leerling wordt duidelijk gemaakt dat het noemen van kenmerken of door kan op verschillende manieren afhankelijk uitbeelden sommige begrippen zullen echter van het soort woord je kunt een voorwerp gewoon in de reken of aardrijkskundeles aanwijzen een handeling voordoen het uitgelegd moeten worden denk ik woord met andere woorden zeggen het woord vertalen iets vertellen over het begrip waarop het jaar door iente herfst z w h stenverlbloks nt2 blok woordenschat fragment van p 59 lente zomer herfst 7 ook de context waarin een woord geplaatst elkaar het invullen in hokjes van een puzzel wordt kan bijdragen aan het begrijpen ervan zonder omschrijving of lettergrepen bij elkaar door de leerlingen in de nt2 bloks is de zoeken heel vreemd is de steeds context van de woorden minimaal het enige terugkerende oefenvorm lees in het rond de is eigenlijk dat de woorden geclusterd zijn in letters van een woord bijvoorbeeld boom groepjes die met een bepaald thema te maken staan door elkaar om een tekeningetje heen hebben er zijn geen verhalen of vertelplaten a 18 de leerlingen moeten er het woord die groepjes zitten ook wel eens vreemd in boom van maken het tekeningetje geeft elkaar wat te denken van de woorden echter iets anders weer dan de betekenis van indiaan zeerover zigeuner fluit piano viool het woord in dit geval een bloemetje wat bij de les mensen en muziek c 29 of van de leren de leerlingen hiervan dat boom het woorden boef dame en blinde tussen woord is voor bloem raken ze zo niet in de woorden voor beroepen als onderwijzeres en war groenteman bij de les mensen werken c 45 voor het begrijpen van het type 3 lees in het rond afbeeld bare woorden van deze bloks is die a context misschien ook nog niet eens zo o noodzakelijk maar het materiaal is door het gebrek aan context ook wel erg kaal en weinig aansprekend die armoedige context zal ook zijn weerslag hebben op het onthouden van b de woorden leerlingen onthouden een woord beter als ze het gehoord hebben in een leuke het of spannende context ik denk daarom dat de leerlingen het woord brief beter onthouden als ze het gehoord hebben in een verhaal bijvoorbeeld het verhaal over een vrouw die aan een man die niet kan lezen vraagt haar brief voor te lezen van de meester die niet kon schrijven alfa nieuws 2001 nummer 4 m of als ze zelf een brief van iemand krijgen dan van een klein zwart wit plaatje tussen losse plaatjes van andere voorwerpen in een stenvert blok c 18 als de leerlingen de betekenis van een woord begrijpen moeten ze het dus ook nog de oefening lees in het rond pag 18 zien te onthouden daarom is het van belang dat ze het woord meerdere keren tegenkomen en dat ze er iets mee moeten doen de het woordenschatonderwijs dat de leerlingen oefenvormen in de bloks zijn dan ook volgens met deze bloks krijgen heeft dus nogal wat de toelichting erop gericht de nieuwe beperkingen door het semantiseren door woorden in te prenten dezelfde oefenvormen middel van plaatjes door het vrijwel ontbreken komen steeds terug enkele van die van context en door de vormgerichte oefenvormen hebben iets met de betekenis oefeningen van het woord te maken zoals het woord invullen in een zin als daarbij tenminste de ideaal voor zelfstandig werken zin gelezen wordt en niet alleen de gegeven eerste letter van het woord wordt aangevuld in een isk of andere alfabetiseringsklas zitten of het goede woord kiezen bij een plaatje wat vaak leerlingen met uiteenlopende niveau s opvalt is echter dat de meeste oefeningen het is van groot belang dat de leerlingen een gericht zijn op de vorm van de woorden en deel van de lestijd zelfstandig kunnen werken niet op de betekenis met de betekenis van de terwijl de docent met andere leerlingen werkt woorden hoeven de leerlingen in veel gevallen in de toelichting schrijven de auteurs dat de niets te doen ze moeten simpelweg het bloks zo zijn ontworpen dat ze grotendeels woord overschrijven letters ervan aanvullen leerkracht onafhankelijk zijn te verwerken en het woord zoeken in een regel letters naast dat de leerkracht ze kan inzetten als middel voor zelfstandige woordenschatverwerving 8 maar als we samenvatten wat in de vorige een breed geheel van taal en leesonderwijs twee paragrafen van dit artikel is gezegd zal waarin ook niet afbeeld bare woorden rijke blok a voor leerlingen die net kern 6 van contexten en betekenisvolle oefenvormen zijn lezen doe je overal hebben door gewerkt nog opgenomen te moeilijk zijn qua leesniveau om er zelfstandig mee te kunnen werken en ook al literatuur kunnen de leerlingen al veel beter lezen dan voor deze bloks vereist is dan nog zullen ze werkgroep nt2 o l v nico van beusekom er waarschijnlijk weinig nieuwe woorden mee nt2 blok woordenschat a b en c leren als ze uitsluitend zelfstandig met de stenvertbloks bekadidact baarn bloks werken beter is het als de docent er mondelinge instructie aan koppelt de auteurs over woordenschatdidactiek geven in de toelichting suggesties voor het mondeling behandelen van de woorden maar m verhallen en s verhallen woorden leren ook met mondelinge instructie blijft het een woorden onderwijzen hoevelaken beperkt soort woordenschatonderwijs lang cps uva 1994 niet ideaal dus deze nt2 bloks woorden schat en alleen nuttig als ze zijn ingebed in ook uit veld kwam hierop de reactie van henny jellema lieven de keyschool te haarlem ik gebruik de stenvertbloks wel na kern 6 van deel op de computer en lees oefeningen met lezen doe je overal de edu roms ook gaan we wel verder met lezen doe je overal en we lezen ook de wat het technisch lezen betreft gewone boekjes van veilig leren lezen met de stenvert nt2 bloks werken ze gemiddeld de obstakels die carry van de guchte schetst anderhalf uur per week wat ze zelf veel te doen zich allemaal voor en de leerlingen weinig vinden overigens ze vragen ook vaak kunnen de bloks zeker niet zelfstandig correct of de bloks mee naar huis mogen daar gaan lezen lezen leren gaat bij isk ieerlingen ze dan de woordjes zitten leren trouwens wel anders dan bijvoorbeeld bij we willen woorden leren die voor kinderen uit groep 3 van de basisschool als leerlingen relevant zijn schrijft carry van de ze eenmaal het klank tekenprincipe door guchte dat hoor ik niet alleen in dit verband hebben willen ze betekenissen weten en het wordt ook tot in den treuren besproken in houden ze zich niet meer aan het boekje het vervolgonderwijs van isk ieerlingen plaatje woordje van stenvert geeft ze scholen voor voortgezetonderwijs leer en concreet en overzichtelijk de betekenis ze beroeps trajecten ik heb wel eens de indruk snappen inmiddels wel dat de tekens die dat het daar over niks anders gaat maar ik naast de plaatjes staan de codering van het zou niet weten hoe ik als eenvoudig docent woord zijn de makkelijke woorden lezen ze nt2 dat voor mekaar moet krijgen zelf de moeilijke komen ze vragen woordenschat laat zich niet in kilo s bij kern 7 12 van lezen doe je overal uitdrukken en ontwikkelt zich niet lineair ik missen ze in de leesboekjes veel betekenis moet dan kunnen vertrouwen op deskundigen die narigheid begint al in kern 6 daar staat en dat doe ik in het geval van de stenvert dat hele leuke verhaallje van de duif en de nt2 bloks ook maar ik ben nog geen mier ik heb nog geen leerling gehad die methode of boek tegengekomen waarbij ik op zonder veel hulp de gein van dit stukje tekst zekere momenten niet dacht hebben ze dat onderkende de stenvert bloks zijn bedoeld nou echt nodig dat hou je altijd en wat de voor taalonderwijs daar gebruiken wij ze dan bouwhoek en de poppenhoek betreft het zijn ook voor maakt het veel uit hoe je t noemt wel twee heldere voorbeelden van samen gestelde woorden mijn leerlingen vinden ze wat het leesonderwijs betreft makkelijker dan de voordeur woorden die niet met een plaatje zijn na kern 6 geven wij in ieder geval beter lezen weer te geven beginnen prima kwijt vriend en rosetta stone met name het leesonder zullen met ander materialen moeten worden 9 geleerd dat zou bijvoorbeeld kunnen met het bloks alleen nuttig zijn als ze o a zijn ingebed boek breekijzer daarin worden die woorden in rijke contexten ja daar zeg je zo wat ten in een eenvoudige context behandeld mijn eerste waar vind ik rijke contexten die ervaring is dat de leerlingen die woorden dan geschikt zijn voor leerlingen die niet alleen zo slecht onthouden je hoort ze nooit terug nog maar net gealfabetiseerd zijn maar ook in het spontane spreken woorden uit de last hebben van leerproblemen nauwelijks stenvert hoor ik wel eens bedenk dat voor nederlands spreken en een groot gebrek mijn leerlingen simpelweg het woord over aan verbeeldingskracht hebben het is bij mij schrijven zoals carry het uitdrukt nooit aan voorgekomen dat een leerling afhaakte toen de orde is foutloos overschrijven is voor mijn in een verhaal een vrouw de deur uitvloog leerlingen een prestatie die veel inspanning en voor zulke onzin kwam ze niet op school concentratie vergt veel van onze leerlingen verhalen zouden bij mijn leerlingen geen hebben meer ervaring met een kalasjnikov probleem moeten zijn want ze komen veelal dan met een pen of potlood ik heb ieder uit een vertelcultuur maar ze zijn wel een deeltje van de bloks in vier stukken gedeeld probleem praktisch een verhaal zo een leerling krijgt een geniet boekje van 15 bespreken dat het de verbeeldingskracht pagina s elke derde bladzijde wordt door mij stimuleert kan toch het beste klassikaal en mondeling getoetst ik wijs het plaatje aan de dat kan bij ons eigenlijk niet maar een groter leerling moet zeggen wat dat plaatje voorstelt bezwaar is dat het mij niet lukt over een en meestal vraag ik daar ook nog iets bij de verhaal met de leerlingen te communiceren bank staat er in jouw huis een bank staat dat kan natuurlijk heel goed aan mij liggen die in de kamer of in de keuken bijvoor maar ik mis bij eventueel geschikte verhalen beeld de betekenisvolle oefenvormen zoals carry wat de oefeningen lees in het rond het betere verwerkingsmateriaal noemt als betreft onderschrijf ik de kritiek van carry van ik met een leerling klets over woorden in de de guchte ik heb al die oefeningen met typex stenvert bloks weten we tenminste allebei wit gemaakt waar we het over hebben misschien is het woord ideaal wat te sterk uitgedrukt voor de stenvert bloks maar nogmaals de motivatie van de leerlingen ik denk dat carry van de guchte isk ieerlingen onderschat als het gaat om hun geheugen leerlingen vinden de stenvert nt2 bloks heel voor inprenting van losse woorden en erg leuk en werken er erg graag mee nu is overschat als het gaat om hun verbeelding het niet zo dat daarmee meteen het kracht overtuigende bewijs is geleverd dat het ook goed materiaal is maar het helpt wel natuurlijk hieronder kruiswoorden van pagina 1 van de stenvert nt2 bloks woordenschat a zie de waarom zijn deze boekjes zo populair illustratie op pagina 6 voor de woorden waaruit gekozen kan worden omdat ze zo overzichtelijk zijn ze voorzien in wat de leerling graag wil leren al staat ons bij verstandig leren iets heel anders voor ogen carry van de guchte zegt dat deze stenvert 4 kruiswoorden k n z a eh t oe n 10 aanleiding tot onderstaand verslag van museumprojecten in canada was het bezoek van maria lopes aan amsterdam op 22 januari gaf zij een lezing gaf over het werken met alfabetiseringsgroepen in musea maria lopes is educatief medewerker van de vancouver art gal ery uit e t ve ld het museum lezen ineke van de craats the literacy program of the canadian museums association mensen die weinig of niet lezen en schrijven horen doorgaans niet tot het publiek dat musea bezoekt een laag inkomen een lichamelijke handicap het van huis uit niet gewend zijn alles speelt een rol musea zijn er echter voor iedereen en wat er bewaard en getoond wordt zou dezelfde diversiteit moeten hebben als er interesses onder de bevolking zijn van autochtone alfabetiseringscursist tot geschoolde inburgeraar museumproject het idee van de interculturele museum programma s voor nt2 cursisten komt uit bovenstaande overwegingen waren in engeland en canada waar volwassenen nederland reden om een museumproject te educatie in musea al iets vanzelfsprekends is richten op nieuwkomers in de samenleving geworden in zo n project werken docenten zie de nummers 105 en 112 van les als educatieve medewerkers van het museum en deze groepen de drempel van het museum cursisten samen vaak komt er ook een over geholpen worden kunnen ze ontdekken gezamenlijk product van die drie groepen tot dat museumbezoek een vorm van ontspan stand bijv een boek of een brochure het is ning is dat je er mooie of interessante dingen dan ook meer leren wat je met elkaar en van kunt zien of dat je je nieuwe omgeving beter elkaar doet dan educatie wat een eenzijdig taal begrijpen gaat en rekengebruikssituaties musea kunnen ook iets leren verkeer van het museum naar de bezoeker van deze groepen wat hun interesses zijn en suggereert het voornaamste doel van het hoe collecties gepresenteerd moeten worden canadese project is om geletterdheid in enge om deze groepen aan te spreken en brede zin te bevorderen door tussenkomst van musea van dat project doen we hier verslag 11