Studiepunten als onderdeel van het cijfersysteem – Verslag van een praktijkonderneming

wil van der veur steven ten brink e studiepunten als onderdeel van het cijfersystee m beoordele n verslag van een praktijkonderneming allereerst leest u een stukje theorie uit het logboek taal met effect en een advies van een van de auteurs aan de sectie nederlands van het eemlandcol ge noord vervolgens een verslag van wat er volgens de sectievoorzitter jan ausum in de praktijk gebeurt met het studiepuntensysteem en zijn voorlopige conclusies tenslotte ons commentaar waar in wij de theorie confronteren met de gerapporteerde werkelijkheid we constateren ver schillen tussen theorie en praktijk een vraag naar praktijkervaringen sluit het artikel af wat aan d e praktijkond ern e ming voora f g i n g met behulp van anderen geleverd heeft toch ben je verplicht dergelijke prestaties met een cijfer als auteur van het schoolboek taal met effect te honoreren als je immers echt vindt dat die had steven ten brinke werkcontact met de sectie prestaties belangrijk zijn dan moeten ze meetel nederlands van het eemlandcollege noord ecn len bij de overgang en dan moet je dat meetellen in amersfoo rt die het boek gebruikt een van de ook zichtbaar maken voor de leerling en de bui interessepunten van de sectie was een advies be tenwacht doe je dat niet en geef je dus geen cij treffende het toepassen van het studiepunt prin ferachtig iets dan steek je je kop in het zand cipe bij het beoordelen en becijferen van werk we hebben dus te maken met een enerzijds nauwe door leerlingen dit advies was opgenomen in het lijks bepaalbare moeilijkheiasgraad en heeft de logboek voor docenten bij tme 1 p 8 9 het leerling dat alleen gedaan anderzijds de druk kwam op het volgende neer van een zo hard mogelijke honorering het advies er zijn bij nederlands veel terreinen waarop je in het logboek kwam uit op een compromis wilt dat je leerlingen oefenen het is lastig te ho ga van een 10 tallig cijferstelsel over op een 2 noreren met cijfers van 1 tot 10 voorbeelden tallig cijferstelsel namelijk 0 of 1 dan hoef je van dergelijke terreinen zijn discussieren mon ten aanzien van je cijfergeving minder haar deling rapporteren schriftelijk rapporteren scherpe beslissingen te nemen boekrecensies creatief schrijven het is zo moei hanteer als criterium dat er voldoende inspan lijk voor dergelijke prestaties een cijfer tussen de ning en aandacht aan het werk besteed is in 1 en de 10 te geven omdat de moeilijkheidsgraad het advies werd hierover onder meer nog opge nauwelijks objectief is vast te stellen en of omdat merkt dat ook dit criterium soms lastig te han je niet weet of een leerling de prestatie alleen of teren kan zijn maar dat je via ervaring e n 10 contact met de leerling vaak ver kunt komen menvatten onderwerp van alinea vaststellen geef de nul niet als je de 1 de studiepunt vragen daarover stellen antwoord daarop geven niet meent te kunnen geven omdat er te wei centraal in de onderbouw ook moeten de leer nig aan gedaan is vertel de leerling dan dat lingen leren teksten op waarde te schatten wat hij zij het opnieuw moet doen maar nu met betreft fictie lezen leerlingen in de onderbouw al een beetje meer energie wil hij zij tenminste lerlei verhalen gedichten en boeken met keuze alsnog de studiepunt verwerven opdrachten zij moeten de techniek leren van sa stel een of ander verreken systeem op voor menvatten en een leesverslag maken in de boven het combineren van studiepunten met gewo bouw vindt vrijwel geen literatuurgeschiedenis ne cijfers tot rapportcijfers volgens de chronologische lijn plaats via thema s de sectie vond het idee de moeite van het probe komt af en toe de historie ter sprake leerlingen ren waard hieronder volgt het verslag van haar krijgen materiaal door de sectie samengestelde wedervaren de sectie voorzitter jan ausum was boekjes met thematisch geordend tekstmateriaal onze informant en opdrachten volgend jaar start het eemlandcollege met twee werkplan van de sectie schoolprojecten die overigens vrij moeizaam tot stand zijn gekomen na een lange periode van het vak nederlands moet direct nut hebben en praktijkbeschrijving elke sectie elke leraar en of zinvol zijn voor leerlingen dat houdt onder elk leerjaar moest zijn stof werkvormen en wijze meer in dat zij vaardigheden en inzichten verwer van beoordelen beschrijven dat is een lijvig rap ven die ze dagelijks kunnen gebruiken met name port geworden daar liggen alle dingen in vast die hoe je met teksten omgaat en hoe je leert schrij in de praktijk gebeuren een onderwijsgroep ven aan iemand aan een bepaald publiek in een heeft nu twee projecten laten kiezen daar kwam bepaalde situatie en met een bepaald doel ze uit 1 zelfstandigheidsbevordering in de onder moeten leren luisteren en spreken in allerlei situa bouw dat sluit aan bij de manier waarop de sec ties die in het dagelijks leven veel voorkomen tie nederlands met rapportage bezig is 2 the bijvoorbeeld iemand kunnen vertellen wat er in matische samenwerking tussen secties in de bo de krant staat in een winkel tactisch een klacht venbouw in de richting van participerend leren kunnen uiten en arbeidservaringsleren projecten die de wijze het vak moet ook dienstbaar zijn aan de vreem van beoordelen van de sectie nederlands onder de talen er is bijvoorbeeld een gezamenlijke steunen zij kunnen haar stappen verder brengen grammatica gemaakt die het minimum geeft van in de richting van zelfbeoordeling nog meer keu wat vreemde talen zeggen nodig te hebben zemogelijkheden en nog meer aanpassing aan de sectie hecht verder veel belang aan procesge wat een leerling leuk vindt en wat nuttig voor richt leren werken dat wil zeggen niet alleen stil hem is als individu staan bij eindresultaten maar ook zien hoe eigen hoe beoordeelt de sectie nederlands nu en waar taalvaardigheid langzamerhand toeneemt kun om zo nen samenwerken in groepjes is een vormingsdoel van het vak studiepunten als onderdeel van het cijfersystee m in de bovenbouw zijn thematisch onderwijs en groepswerk de belangrijkste pijlers gericht selectie schrijven is een essentieel vakonderdeel in de orr op een school moet je nu eenmaal selecteren op derbouw vinden nu kleine aanzetten plaats in ge ecn naar schooltype havo en vwo jan ausum richt schrijven waarbij er weinig onderscheid is ik vind dat dat zorgvuldig en duidelijk moet ge tussen havo en vwo programma s beuren voor het overige denk ik dat er zo min in de onderbouw krijgen leerlingen spreek en mogelijk moet worden geselecteerd het is be luisteropdrachten in een zo groot mogelijke varia langrijker leerlingen de kans te geven allerlei vaar tie rapporteren spreekbeurten en discussieren digheden en talenten die ze hebben te ontplooi in de bovenbouw loopt dat over in groepswerk en ze hoeven daar niet keihard op geselecteerd opdrachten waarin iets onderzocht wordt te worden maar voor een aantal onderdelen is wat betreft het lezen van zakelijke teksten staat het nod i g je moet weten of iemand op de goede onder andere de ova methode methode van sa plek op de goede school zit dat moet dan ook 11 heel helder gebeuren we hebben een beoorde invuloefeningen en tegenstellingsoefeningen e d lingssysteem dat leidt tot selectie ze krijgen ook na drie lesjes volgt dan een s o echt veel kansen om faalangst tegen te gaan het die s o en hebben gewicht 1 het laagste gewicht is ondenkbaar in onze sectie dat voor een leerling jan die lijken het meest op wat ik in het begin het laatste proefwerk beslissend zou zijn en dat van mijn loopbaan als leraar deed leerlingen dat zou uitmaken of hij over zou gaan of niet hebben daar heel veel houvast aan het is heel bij alle praktische en procesmatige onderdelen herkenbaar en duidelijk ze krijgen een schema van het vak is beoordelen en selecteren uiterst met het huiswerk voor elke keer opmerkelijk is moeilijk lezen spreken en luisteren schrijven dat de goede leerlingen het saai vinden ze wer daar spelen studiepunten een rol ken soms ver vooruit er zijn een aantal vakaspecten in de onderbouw waarvan de sectieleden vinden dat die tamelijk studiepunten objectief te beoordelen zijn en belangrijk zijn de studiepunten beoordelen vaardigheden in vak voor volgende klassen die spelen een grote rol onderdelen en werkattitudes die moeilijk te becij bij de vraag of iemand moet overgaan naar een feren zijn spreekbeurten rapportages het wel of volgende klas havo of vwo dat zijn meestal de niet goed meedoen in de les het stellen van goe ova toetsen de tekstbehandelingstoetsen ook de vragen het verwerven van een goede studie andere vaardigheden van het boek taal met houding het verzorgen van het werk het lezen effect worden zo getoetst bijvoorbeeld vragen van boeken en daarvan op een eigen wijze verslag leren uitsplitsen kritisch lezen die toetsen wor doen of dat verwerken met eigen fantasie die as den beoordeeld met de cijfers 1 tot en met 10 pecten zitten allemaal in de studiepunten als je een voorbeeld in schema a staat een overzicht een opdracht hebt gedaan en er genoeg aandacht van wat een leerling in een brugklas allemaal in aan hebt besteed krijg je een plus dus geen 1 een derde periode krijgt te doen en waarop hij alleen de plussen worden genoteerd en iedereen beoordeeld wordt gedurende die periode zij krij heeft de kans om iets wat hij nog niet gehaald gen dat overzicht aan het begin van een periode heeft alsnog met een studiepunt te behalen bin dat is niet een compleet programma maar bevat nen bepaalde tijdsgrenzen vooral de zaken die meespelen bij de beoordeling er worden dus ook houdingen in beoordeeld of nog concreter een leerling heeft bijvoorbeeld je je werk verzorgt en of je je huiswerk het leer voor zijn s o en gemiddeld een 4 heeft 7 studie en maakwerk regelmatig doet jan aan het punten behaald en voor zijn proefwerken gemid eind kijk ik of ze dat in die periode gedaan heb deld een 5 en een half eindcijfer wordt dan 5 8 ben dat houd ik bij en dan kunnen ze dat stu de schriftelijke overhoringen worden gemiddeld diepunt voor huiswerk halen zo is het ook voor en hebben als cijfer het gewicht 1 1x de verzorgen van het werk keurig in een map inleve studiepunten vormen een cijfer met gewicht 2 ren bladspiegel goed indelen heb je van de map 2x en de proefwerken samen een cijfer met ge een goed leermiddel gemaakt kun je dingen wicht 3 3x zo ontstaan drie cijfers die een rap terugvinden heb je oude proefwerken bewaard portcijfer opleveren waar je nog wat aan hebt e d daarmee kunnen ze een tweede studiepunt verzamelen voor werkver drie soorten toetse n zorging ze kunnen in totaal 10 studiepunten per trimes schriftelijke overhorin g ter halen en die worden omgerekend in het gewo de sectieleden onderscheiden drie soorten toet ne cijfersysteem dus iemand die 5 studiepunten sen namelijk schriftelijke overhoringen studie haalt haalt een 5 die telt dan als gewicht 2 dat punten en proefwerken was in het begin een probleem want we wilden allereerst schriftelijke overhoringen over gram graag studiepunten invoeren maar op een of an matica spelling en woordenschat daar hebben dere manier moet je toch terug naar het tientallig zij drie kleine boekjes voor buiten taal met ef systeem want zo worden rapporten verwacht en fect om het is echt leerwerk een lesuur per niet van hij heeft 10 studiepunten verzameld week het gaat daarbij om minimumleerstof bij dat kun je niet op een rapport zetten het is dan spelling bijvoorbeeld om werkwoordsvormen in toch ondergeschikt gemaakt aan het gewone cij terpunctie meervouden e d bij woordenschat fersysteem 12 schema a het programma nederlands in de 3e periode 11 03 tot 24 06 klas 1 wat voor toets wat moetje ervoor doen wanneer s o en 1 leren spelling 19 20 21 woordenschat 10 11 1 3 gewicht 1 2 leren kerngrammatica 12 t m 15 ws 14 1 5 3 leren kg 16 t m 21 sp 22 23 24 studiepunten 1 regelmatig je huiswerk maken en teren elke kee r controle gewicht 2 2 je werk goed verzorgen van je map een bruikbaa r leerm i ddel make n 3 een uizonderlijke prestatie buiten de les om d e studiepunt 3 is niet verplicht opdrachten van werkwinkel 6 en kunstwerkwin kel 7 maken en inleveren o p 4 uitzoekafdeling dl 2 hfdst zwoorden alle op drachten inleveren o p 5 uza dl 3 hfdst 3 waar of niet waar plus dl 4 brieven opdrachten inleveren 6 5 m i nutenspreekbeurt keuze uit 8 t m 14 me t schema van inl midden 7 slot of kww 4 opblaasverhaal extra punt voor erg goede spreekbeurten opstelle n 8 opdracht over een thuis ge l ezen boe k 9 nieuwe opdracht kiezen extra punt voor bijz goede uitwerkin g 10 alle opdrachten over in de klas gelezen verhale n plus boek proefwerken 1 o v a toets gewicht 3 2 ova toets 3 ova toets evt woorden opsporen de leerling weet hoe het cijfer tot stand is gek o heid soo rt en spreekopdrachten de leerl i ngen we men en hoeveel werk hij daarvoor heeft verzet ten van tevoren welke eisen aan de opdracht wor hij weet dat hij tot 10 studiepunten kan komen den gesteld een voorbeeld van een beoordeling jan maar toen dachten we een 10 geven dat is van een s preekbeu rt i n de brugklas ook wat want sommige studiepunten zijn met veel ijver te doen zoals 1 en 2 die betekenen beoordeling van de spreekbeurt in k las 1 een goede werkhouding er is ook een studiepunt bij op verzoek van de leerlingen er moest van n aa m hen een opdracht bij zijn die selecterend werkte ond erwerp voor de heel goede leerlingen dat is 1 studiepunt 1 niet te kort en niet te lang voor een uitzonderlijke prestatie buiten de les om 5 a 7 minuten en niet verplicht iets buiten de behandelde stof 2 niet van papier af en niet teveel uit de losse om waar ik niet aan toe kom een aantal op pols drachten bij elkaar die niet worden uitgelegd bij 3 heeft de spreekbeurt een duidelijke opbouw inleiding midden slot hoofdvraag plus voorbeeld kunstwerkwinkel dat is voor iemand bijvragen beantwoord die extra inzet wil tonen en die pienter is en het 4 heeft hij of zij contact met het publiek in zijn eentje kan oplossen die mag het derde studiepunt behalen studiepunt behaald verder zijn er opdrachten uit het boek soms volgende keer vooral letten op groepswerkopdrachten soms een 5 minuten spreekbeu rt met een keuze uit een grote hoeveel 13 jan dat vul ik voor ze in en dat is meer dan proefwerken een cijfer die criteria weten ze van tevoren als de zwaarste categorie toetsen zijn de proefwer ze het studiepunt niet gehaald hebben dan doen ken in de brugklas bijvoorbeeld zijn dat alleen ze het over dan moeten ze rekening houden met maar ova toetsen in de derde periode zie sche wat op het papier staat volgende keer letten op ma a de schriftelijke overhoringen worden ge er zijn bij die studiepunten dus altijd herkan middeld en hebben als cijfer het gewicht 1 1 x singsmogelijkheden behalve b ij het punt voor de de studiepunten vormen een cijfer met gewicht bollebozen 2 2x en de proefwerken samen een cijfer met er zijn nog andere studiepunten zie schema b gewicht 3 3x zo ontstaan drie cijfers die een twee voorleesopdrachten namelijk een thuis gele rapportcijfer opleveren zen werk met keuzeopdrachten 8 en opdrach het komt wel voor dat leerlingen bij de studie ten over in de klas gelezen verhalen of gedichten punten denken als ik mijn zes punten maar bin 10 de laatste zijn meestal schrijfopdrachten nen heb dan hoeft de rest niet meer jan die maar ook wel eens spreekopdrachten expressie houding herken ik vanaf klas 3 maar niet of nau opdrachten samen vormt dat een onderdeel van welijks in klas 1 en 2 alleen studiepunt 3 is niet de beoordeling namelijk stud iepunten met ge verplicht de andere wel het komt inderdaad w icht 2 du s 2x wel eens voor dat leerlingen hun werk niet heb schema 8 het p rogramma nederlands in de 3e periode van klas 2 wat voor oefs wat moet je ervoo r doen wanneer s o en 1 leren kerngrammatica 10 11 woordenschat gewicht 1 8 9 1u 1 1 2 leren spe lling 21 22 23 ws 13 14 1 5 3 leren kg 12 13 14 15 ws 17 18 1 9 studiepunten 1 regelmatig je huiswerk maken en lere n e lke keer contro l e gewicht 2 2 je werk goed verzorgen van je map ee n bruikbaar leermiddel make n 3 een uitzonderlijke prestatie buiten de les o m studiepunt 3 is niet verplicht de opdrachten uit ww hfdst 2 kr lezen p 155 160 make n 4 uza hfdst 1 dialecten plus hfdst 2 registers opdrachten in de les en h w 5 uzadi 3 ve rt ellen opdr ac ht e n i nleve re n 6 10 minuten spreekbeu rt of spreekwoorden opstel kww 3 7 extra studiepunt voor een erg goed e spreekbeu rt en een bijzonder opste l 8 opdracht over een thuis gelezen boe k een nieuwe keuze doen 9 extra studiepunt voor een bijzonder goed e boekverwerkin g 10 opdrachten over in de klas gelezen verhalen o f boeke n proefwerken 1 toets over kritisch leze n gewicht 3 jeugd kinderbijslag 2 toets over kritisch lezen kinderbijslag jeugd 3 t toets over kritisch lezen filmkeuring 14 ben ingeleverd iemand slaat wel eens iets over jan aan de meeste studiepunten worden ze her ik moet zulke leerlingen er aan herinneren dat innerd in principe hebben ze het hele program ze nog een opdracht moeten inleveren soms ver ma per trimester in handen zij moeten zelf maar geet iemand het dan nog dan denk ik nou dan hun werk een beetje plannen in het begin vragen haalt hij dat maar niet het is een soort con zij heel vaak telt het mee of telt het niet tract je kunt zelf je weg kiezen ik denk die mee dan nemen we het samen nog eens door studiepunten te gaan halen want daar ben ik goed wat betekende studiepunt 10 ook al weer 0 ja in in de praktijk doet vrijwel iedereen alle stu opdracht over thuis gelezen boeken dan leg ik diepunten met uitzondering van het studiepunt dat nog eens uit de opdracht ligt bij hen zfj nr 3 hebben een bepaalde taak er komt bij dat meer dingen beoordeeld worden dan vroeger toen wa ervaringen met studiepunte n ren het 4 a 5 cijfers per periode nu is het ook een goede werkhouding zorgen dat je materiaal de sectie is enthousiast over de studiepunten en in orde is en dat je er goed uit kunt leren dat wil ermee doorgaan na dit eerste jaar maar er zit kan de docent nu duidelijker beoordelen vroe ten wel haken en ogen aan jan in het begin had ger was dat een afrondingscijfer of een halfje er ik het idee dat de cijferjagers verdwenen waren bij of eraf leerlingen weten nu ook waaraan zij maar al gauw bleken ze er weer te zijn de leerlin moeten voldoen als het bijvoorbeeld gaat om je gen die met alle geweld alle studiepunten willen werk verzorgen de docenten willen ook dingen halen de meeste leerlingen zijn tuk op het halen leren die niet regelrecht met het vak te maken van studiepunten het wordt ook wel eens geroe hebben bijvoorbeeld een goede studiehouding pen door de klas en dan denk ik o jee zo moet hoe ervaart de leerling het nu zit hij niet zonder het toch niet gaan dan is iemand met een veel eigen ruimte in de tang bij dat puntensys spreekbeu rt bezig en wordt er geroepen studie teem punt dan voel je dat er gewogen wordt is dit jan daar herken ik wel sporen van bijvoor zwaar genoeg voor een studiepunt de leraar beeld als ze zo tuk zijn op hun studiepunten dan heeft de macht en kan zo n punt wel of niet toe denk ik wel eens ach waarom hebben we dat sys kennen teem eigenlijk ingevoerd maar zolang ze daar de sectie werkt er nu in de onderbouw mee het mee plezier in hun werk hebben dan is het eigen is afwachten hoe het zich gaat ontwikkelen het lijk ook niet zo erg om die punten te halen mijn is ook langzaam op gang gekomen in de eerste leerlingen vinden dat ze veel te doen krijgen periode van deze cursus waren de studiepunten toch zijn er opdrachten bij die echt heel erg ruim nog niet ingevuld in de tweede periode deden de zijn maar het is waar de leerling kan niet volle sectieleden het wel dig zijn eigen leerweg bepalen en een gehele pe de leerlingen profiteren erg van het feit dat de riode bezig zijn met alleen maar lezen of zo hij beoordeling niet eenmalig is en als een zwaard is aan een vrij strict programma gebonden de op van damocles boven hun hoofd hangt en neer drachten die met lezen te maken hebben zijn wel valt de herkansingsmogelijkheid grijpen zij aan erg vrij veel keuzemogelijkheden zitten daarin en de mogelijkheid van spreiden van hun werk zowel mondeling als schriftelijk fantasie infor zij zien van tevoren wanneer iets komt kunnen matief ze kunnen er alle kanten mee op bij een er eerder aan beginnen zij zijn helemaal niet ge spreekbeurt kunnen ze ook altijd heel veel keuzes spannen over studiepunten er staat dan bijvoor doen een zevental soorten opdrachten beeld bij schrijfopdrachten alinea s of titel of het profijt en rendement van studiepunten moe iets in de opbouw verbeteren zie schema c met ten straks zeker te constateren zijn in de boven de inhoud ben ik zeer tevreden het zit vol goede bouw tot nu toe heerste onder docenten onvre vondsten volgens jan kan die eis om iets te ver de over de werkhouding daar niet dat alles ten beteren gemakkelijk gesteld worden die eis dienste daarvan staat maar het studiepuntensys wordt ook geaccepteerd leerlingen kijken goed teem bereidt er duidelijk op voor ook in de bo naar het commentaar en verbeteren hun werk venbouw krijgen leerlingen opdrachten voor an dan leerlingen hebben zicht op wat er gebeu rt derhalve maand daar zijn zij dus een tijdje mee en hebben mede verantwoordelijkheid voor het bezig en het lijkt een beetje op het studiepunten proces systeem zij moeten een logboek bijhouden e n 15 een verslag maken van hoever zij gekomen zijn waarin leerlingen deskundig zijn zou ik wel tot hierop sluit het studiepuntensysteem aan beoordeling door henzelf willen overgaan maar van tevoren geven docenten in de onderbouw nu ben ik nog degene die beslist criteria waaraan opdrachten moeten voldoen de schrijfopdrachten kan een leerling op den duur zelfde criteria zijn er natuurlijk niet elke keer wel door medeleerlingen laten beoordelen zeker bijvoorbeeld bij schrijven zie schema c criteria ten aanzien van publiekgerichtheid dat geldt moeten wel duidelijk voor leerl i ngen zijn omdat ook voor spreekbeu rt en als de beu rt voor allen daarmee cijfers tot stand komen er zijn heel we i heel begrijpelijk is moet een docent daar reke nig momenten dat leerlingen elkaar en eigen werk ning mee houden jan laatst hield iemand een beoordelen spreekbeu rt over wandelen in de bergen en die vonden de leerlingen niet goed ik vond hem wel goed ik genoot ervan dan houd ik wel rekening schema c met hun oordeel de sectie gebruikt ook een formulier waarin zelf beoordeling beoordeling een beetje meespeelt zie schema e van de schrijfopdracht in kla s jan dit studiepunt kunnen ze krijgen voor het n a am verzorgen van hun werk ze vullen het zelf in als het negen keer ja is en zij mij zeggen dat dat ond e rwerp klopt soms controleer ik het nog even dan halen ze dat punt 1 hoe is de bladindeling slimmeriken die zeggen geef me toch gewoon titel kantlijnen regels wit 2 heb je een goede alinea indeling een cijfer want jij bepaalt toch uiteindelijk bijna inspringen onderwerp per alinea alles zijn er tot nu toe nog niet 3 zit er een inleiding en een slot in jan het systeem is nog niet in zijn kern aange en daartussen een goede opbouw vallen misschien is het daar te nieuw voor ze 4 hoe is het taalgebruik lopen de zinnen vinden het nu leuk en helder bovendien is het goed gebruik je woorden goed 5 hoe is de spelling klimaat hier op school dat cijfers belangrijk zijn vooral de werkwoordsvormen er is een toenemende vraag naar helderheid over 6 hoe is het origineel het tot stand komen van cijfers niet bij elk vak eigen denkwerk een eigen aanpak iets is dat duidelijk ook leerlingen klagen daar wel nieuws over soms wordt er geklaagd over te weinig cij studiepunt gehaald fers per per iode een grote repetitie moet dan de doorslag geven volgende keer le tten op de wijze van beoordelen is nog maar een eerste begin met name studiepunt nr 3 in schema b is al iets wat leerlingen zelf bedacht hebben daar jan ik zou het eigenlijk wel goed vinden als we wilden zij een concrete opdracht van maken en daaraan toe zouden komen zelfbeoordeling ont geen natte vinger beoordeling door de docent breekt inderdaad bij spreekopdrachten liet ik voorheen leerlingen elkaar beoordelen nu vraag algemene en voorlopige conclusies van de secti e ik wel of zij samen met mij de vragen van het for mulier willen beantwoorden maar ik stel uitein de sectie is niet in alle opzichten tevreden de delijk vast of de spreker een studiepunt heeft ge opzet maakt soms de indruk van een heel vol tri haald zie schema d ik leid het gesprek over mester er is ver uitgesplitst wat allemaal gedaan die vragen zij helpen mee te beoordelen ik geef moet worden er zijn veel leerlingen in klas 1 en al of niet een studiepunt na de leerlingen gehoord 2 die niet ver vooruit kijken geen studiehouding te hebben en mijn eigen argumenten daaraan toe hebben of geen plan kunnen maken die vragen gevoegd te hebben voorheen heb ik leerlingen steeds veel over het schema ook wel het cijfer laten vaststellen volgens een de sectie vraagt om planmatig werken dat aanle verdeelsleutel mijn cijfer telt even zwaar als dat ren van een studiehouding gaat nog niet snel ge van jullie ik vraag ook wel eens raad aan de klas noeg jan ik moet oppassen dat we geen sys wat vinden jullie voor een aantal onderdelen teem hebben gemaakt dat in de lucht blijft han 16 schema d beoordeling van de spreekbeurt van datum onderwerp stud i epunte n vragen uit taal met e ffect 2 maakt de spreker spreekster aan het begin duidelijk waar het over zal gaan gebeu rt dat in een goede inleiding kun je volgen welke kanten van het onderwerp na elkaar aan bod komen kun je volgen welke grote vragen beantwoord worden is er een duidelijk en goed slot is het een samenvatting een aansporing of een pakkend voorval dat de zaak afsluit sprak de spreker natuurlijk niet uit het hoofd opgedreund niet saai niet te vlug of op een andere manier onduidelijk was het onderwerp goed gekozen voor vold oe nde mensen boeiend en te volgen was de behandeling van het onderwerp goed genoeg genoeg interessante vragen beantwoord op een goede manier was het een echte spreekbeurt of kwamen er eigenlijk teveel andere dingen bij plaatjes tekeningen geluid schema e hoe kun j e h et studiepunt hal en voor v erzorging van je werk als op al le vrage n m et ja ge a n two o rd kan w ord e n h aal je h et stu die punt is de indeling van je multomap in orde 5 afdelingen 3boekjes lezen uitzoekafdeling werkwinkel kunstwerk winkel 7 heb je een i nlevermap met je naam e rop bewaar je de stencils die je het hele jaar door nod ig hebt op de juiste plaats in je multomap maak je de opdrachten en aantekeningen in de juiste afdeling heb je alle aantekeningen die je moet hebben zet je bij het begin van oefeningen en opdrachten titels nummer van paragrafen andere verwijzingen naar het boek waardoor je later bij het leren weet om welke oefening het gaat en over welke tekst vragen zijn beantwoord maak je duidelijke verbeteringen in je werk als het wordt nagekeken in de klas liefst in een extra kolom en met een andere kleur pen heb je je werk ingehaald als je lessen hebt gemist maak je de aantekeningen over zaken die je moet leren goed zichtbaar lijstje erom of bewerken met de accentuee rs tift is je inleverwerk goed verzorgd geen klad ruim op papi er gezet overzichtelijk 7 gen en dat niet op alle leerlingen past elke leer ten sy ste e m veel p retti ger dat geeft vanzelfspre ling moet zijn kans erin hebben dat betekent kend frictie voor mij nogal eens stappen terug doen en op sectieleden kunnen studiepunten anders samen nieuw de werkwijze uitleggen een ander pro stellen proefwerken en schriftelijke overhorin bleem is het contrast tussen vakken niet alle gen l i ggen echter voor ieder vast hanteren immers hetzelfde systeem in de ene les het grootste winstpunt is dat dit systeem eerlij gaat het heel strak er wordt altijd huiswerk gege ker is ten opzichte van leerlingen jan ik zit er ven altijd wordt overhoord en na elke vijf lessen n iet constant als beoordelaar die moet wikken en volgt een toets een aantal leerlingen vindt dat wegen met cijfers ik kan meer dingen waarne een heerlijk systeem met veel houvast andere men en teruggeven aan leerlingen waar ze wat leerlingen vinden dat vreselijk en het studiepun aan hebben ik hoef me niet te bepa l en tot al 17 leen een aantal toetsen terwijl ik zie dat men een differentiatie in stijlen van leren biedt het sys slechte studiehouding heeft het is ruimer wat ik teem op dit ogenblik ook nog niet daarvoor is kan waarnemen en beoordelen het geeft leerlin het programma nog te veel klassikaal iedereen gen meer kansen het werk komt ook wat minder moet in principe de 10 studiepunten proberen te in pieken op leerlingen en mij denk maar eens halen met welke leerstijl dan ook men merkt aan de grotere klassen collega s hoor ik wel kla wel dat sommige leerlingen die niet houden van gen dat er meer werk in zit omdat er door de schrijfopdrachten allerlei andere mogelijkheden studiepunten veel meer dingen beoordeeld moe zoeken een cassettebandje maken een tekening ten worden de correctie gaat wel wat sneller maken en dergelijke differentiatie in beoorde want je hoeft niet zo uitvoerig te verantwoor len vindt meer dan voorheen door het studiepun den tensysteem plaats naar belangstelling kan er heel hierbij is een voorbeeld van een studiepunten wat gedifferentieerd worden er kan gekozen schema afgedrukt worden uit een schrijfopdracht df een spreekop je loopt alleen de criteria langs maar je moet dracht bij het lezen in groepen blijken de voor wel vaak beoordelen en dat is belastend er zijn keuren ver uiteen te lopen bij vele opdrachten zoveel verschillen in en tussen leerlingen ik denk worden alternatieven geboden niet dat ik daar voldoende aan tegemoet kom jan in verband met thematisch werken en ge ik zou dat wel willen dan zou je de kant van richt schrijven hebben we als leerstof taal met tempodifferentiatie op moeten gaan er zitten effect gekozen de talige onderwerpen spra wel keuzemogelijkheden in wat onderwerpen be ken ons ook aan we vinden het overigens wel treft tempodifferentiatie zit er heel weinig in je moeilijk om met dit boek te werken leerlingen kan wat extra s doen een keer je kan eens wat vinden moeilijk een weg door het boek en wen overslaan niveaudifferentiatie bereik ik ook niet nen er niet gauw aan dit jaar speelt mee dat we dat zit er nauwelijks bij het zelf ook nog goed moeten leren kennen het 18 is pas het eerste jaar een aantal leerlingen klaagt aan het eind van een hoofdstuk bij grammatica over onduidelijkhe i d in opbouw van het boek en en spelling is belangrijk dat je de basis goed be de vraagstellingen die ver uitgesplitst zijn b i j heerst het heeft dan geen zin om met andere za leerlingen bestaat een vrij grote tegenz i n tegen de ken door te gaan je kunt nu meer opsporen ova methode ze vinden die omslacht i g en moei waardoor iets niet gaat bijvoorbeeld door middel lijk heeft misschien ook wel te maken met hoe van formulier f in voorgaande jaren was het een je als docent de methode introducee rt en of je hele klus om het aantal lessen grammatica te be voldoende laat zi en waa rv oor d i e nod ig is ze be perken vandaar ons minimumprogramma in sa schouwen haar als middel op z i ch en geb r uiken menwerking met de talensecties nu is dat een les haar nergens anders ook al wijs ik erop de over per week daarmee moet het maar lukken lukt dracht naar andere vakken gebeu rt niet het toch niet dan kunnen ze individuele hulp een van de nadelen van het cijfersysteem is dat krijgen ze moeten vooral leren denken hoe het c i jfer vaak een eindpunt is iemand heeft een komt het dat het met mij niet lukt wat kan ik er 4 uit volgende les nieuwe stof wat je aan zelf aan doen vaak zoeken leerlingen eerst de oude stof teko rt schoot daa r wordt niet meer oorzaak in categorie ii en iii over gepraat bij de vaa rdigheden moet het besef volgens jan moet je je steeds afvragen wat wil ontstaan dat je steeds verder kunt gaan in het on ik en waarom wil ik dat wat hebben leerlingen der de knie krijgen er is geen eindpunt ook n ie t eraan voor nu en later in hun dagelijks leven kri schema f het op sporen van tegenvallers met deze checklist kun je proberen te achterhalen wat de oorzaken zijn van je tegenvallende prestati e w s a rs rr s s srr w w sfw wfws ts s wi srf s r r rr i het opsporen van tegenvaller s heb je voldoende aandacht besteed aan je huiswerk leerwer k maakwerk heb je in de les goed opgelet heb je de s o of het p w serieus voorbereid alleen de avond tevoren of ook eerder 4 heb je in je map duidelijk verbeteringen van gemaakt werk aangebracht 5 heb je duidelijke aantekeningen gemaakt over de dingen die uitgelegd zijn 6 heb je voldoende vragen gesteld als je iets niet begreep heb je ook geluisterd naar de vragen van anderen en de antwoorden daarop 7 heb je op de s o of het p w de opgaven rustig gelezen en niets over het hoofd gezien 8 heb je de beschikbare tijd tijdens de s o of het p w goed gebruikt oorzaken waarde leraar iets aan kan doen 9 was de uitleg duidelijk 10 was er voldoende tijd op de s o of het p w 11 was er voldoende oefenstof 12 is het huiswerk duidelijk opgegeven 13 i s het huis werk o verhoo rd ii i oorzaken waar weinig aan te doen val t 14 was de stof moeil ijk 15 was het tempo hoog 16 was de beoordeling streng 19 tisch en flexibel blijven lijkt nodig past de reali sen studiepuntensysteem en het amerikaanse teit nog wel bij wat ik doe komen de leerlingen credit point systeemti is dat niet het geleverde in mijn lessen vooruit en motiveren ze hen zijn produkt criterium is maar iets anders bij studie ze wel echt op weg naar zelfstandigheid punten is dat inspanning en aandacht bij het vroeger liet hij alleen de harde onderdelen van credit point systeem is het t aantal door de leer het vak meetellen voor het rapport en de andere ling gemaakte contact uren dit zijn weliswaar onderdelen kwamen er wat bij daarvoor gaf hij verschillende maar toch vergelijkbare grootheden dan maar een mondelinge beoordeling leerlin wat zien we nu als we deze theorie uit de hand gen werden daarop niet zichtbaar beoordeeld op boeken en tme confronteren met de gerappor het rapport dat leek op de cijfers voor gods teerde werkelijkheid dienst ook al ben je een trimester niet aanwezig je hebt altijd een 8 of een 9 toch vinden leerlin 1 de sectie onderschrijft het uitgangspunt van gen het bijvoorbeeld moeilijk om bij bepaalde on het advies in tme dat je je ten aanzien van selec derdelen waarin het leerresultaat moeilijk te be tie duidelijk moet verantwoorden tegenover je noemen is vragen te beantwoorden als nat heb leerlingen je hiervan geleerd dat komt door onduidelijk heid over wat leren is een reflecteren op wat het advies blijkt in principe zeer goed te werken geleerd wordt is gebeurt in het algemeen weinig maar er zijn verruimingen en nadere concretise op school jan daar werkt een schoolsysteem ringen in aangebracht en men heeft bepaalde er soms aan mee leerlingen ontkennen zelf soms varingen ermee vastgelegd ze volgen hieronder dat ze iets geleerd hebben terwijl ik zie dat ze wel iets geleerd hebben maar met elkaar kun je 2 de eerste verruiming zie schema b studie in een school toch wel wat bereiken als je serieus punten worden niet alleen toegekend voor pro probeert in consensus doelstellingen te formule dukten zoals de auteurs van tme voor ogen had ren en te onderschrijven zie ook schema f den bijvoorbeeld grotere huiswerkopdrachten 5 minuten spreekbeurt opdracht over een thuis ge ons commentaar lezen boek enz maar ook voor tentoongesprei de houdingen regelmatig je huiswerk maken en theorie en praktijk aan elkaar getoets t leren je werk goed verzorgen van je map een in de algemene didactische handboeken staat bruikbaar leermiddel maken niets over studiepunten in de zin als hierboven bedoeld vermeld ook niet in een engels hand 3 tweede verruiming zie schema a en c t m f boek dat uitsluitend over beoordelen gaat en dat in tegenstelling tot wat de auteurs van tme voor onderwerp werkelijk van alle lonten bekijkt na ogen hadden wordt de kwaliteit van het gelever melijk dat van rowntree2 alleen moedertas di de produkt wel degelijk expliciet in het geding dactiek3 vermeldt op p 88 bij spreken de zelf gebracht bij een spreekbeu rt in de brugklas bij evaluatie kan gecombineerd worden met het sys voorbeeld schema c hadden zij voor ogen dat teem van creditpoints afteken punten de leer de leraar zou schatten als een totaal handeling ling krijgt punten toegekend voor een verrichte is er voldoende aan gedaan de sectie neder hoeveelheid werk bijvoorbeeld driemaal aan een lands van ecn brengt echter zes kwaliteitseisen discussie deelgenomen voor een spreekbeu rt in bespreking bij ons com in taal met effect zie logboek voor docenten mentaar komt daar nog een opmerking over p 8 1 1 willen de auteurs studiepunten voor rela tief weinig tijd vragende prestaties toegekend 4 een concretisering voor het probleem dat vol zien in de tweede plaats en dit is veel belang ledig open was gelaten het verrekensysteem ten rijker is een studiepunt geen cijfer maar een behoeve van het rapportcijfer heeft de sectie middel om het relatieve gewicht van een studie een op het oog volledig uitgewerkte oplossing onderdeel te bepalen gevonden de kenmerken daarvan zijn zoals gezegd zijn studiepunten volgens de de studiepunten leiden tot een bepaald deel auteurs van tme juist wel cijfers zij het cijfers cijfer da t van 0 tot 1 in plaats van 1 tot 10 ten aanzien van andere soorten van prestaties hoe dit allemaal zij de sterke overeenkomst tus een bepaald gewicht heeft 20 bollebozen kunnen via het behalen van een en onderdelen die minder goed te beoordelen zijn bollebozen studiepunt een hoger deelcijfer reeel dat wil zeggen in hoeverre zijn in de voor halen dan anderen ook hierop komen we da beelden de s o en en de proefwerken harder dan delijk terug de onderwerpen die bij de studiepunten genoemd worden 5 e rvaringen de derde plaats het bollebozen studiepunt het het herkansingssysteem werkt goed is misschien interessant te vermelden dat ook in de leerlingen kunnen op een veel ruimer ter het amerikaanse credit point systeem aan bolle rein laten zien wat ze kunnen de leraar er bozen via dit soort varianten recht wordt gedaan vaa rt dit ook als een opluchting een bolleboos kan bijvoorbeeld een course kie qua werkbelasting voor de leraar heeft het zen waar 3 creditpoints in plaats van 1 voor gege systeem voors en tegens ven worden jan ik vind het verheugend dat bij de leerlingen ontstaat het verschijnsel van bollebozen vaak onafhankelijk opererende en in studiepunten jagerij dividueel aanpakkende leerlingen zijn wij maar dat stelt overigens bij 10 items toch nauwelijks ons commentaa r iets voor alles bijeengenomen zijn dit zeer waardevolle op in de vierde plaats de studiepunten jacht be brengsten van het experiment op vijf ervan nog vers6 dit voorbeeld d i het bollebozenvoor kritische vragen of een kort commentaar beeld v d v illustreert het lucratieve van de in de eerste plaats geeft het arbeidsintensieve jacht op studiepunten dus daar ook al wie studiepuntensysteem meer helderheid ten aan heeft daar een pasklaar commentaar op de jacht zien van de beoordeling zie punt 1 hierboven lijkt de keerzijde te zijn van wat wij daarnet als zijn niet de opmerkingen van de beoordelende positief aanmerkten namelijk het feit dat de docent doorslaggevend is het uitsplitsen van al leerlingen nu duidelijk zien waarop ze geselec lerlei onderdelen die beoordeeld worden wel zo teerd worden en meer kansen krijgen om op veel positief terreinen hun kunnen en hun ijver te tonen in de tweede plaats de produktie beoordeling geen wonder dat veel leerlingen dan die kans zie punt 3 hierboven hoewel het niet overeen grijpen wie zou niet de jacht graag als prijs be komt met de oorspronkelijke bedoeling van de talen als het al een prijs is voor de genoemde auteurs van tme is overtuigend wat de sectie in voordelen ecn nu doet zie de schema s a en c t m f het fundamenteler tenslotte wat is een studiepunt maakt de zaak veel duidelijker en leerzamer anders dan gewoon een voldoende voor een taak om dat schoolse woord maar te gebruiken voor heb je er zes af dan krijg je een 6 heb je er 10 af de leerlingen want je kunt wel mooi stellen cri dan een 10 verschilt het wel zoveel van een terium voor een standpunt is de inspanning en de goede cijferbeoordeling van veel aspecten waar aandacht maar waar zie je dat aan in normale voor een cijfer komt met kansen om opnieuw en gevallen zie je dat aan het produkt je kunt moei beter te scoren enzovoort en worden leerlin lijk naast de leerling gaan zitten als hij zij aan het gen door dit studiepuntensysteem nu wel echt werk is dan kun je beter kwaliteitseisen die voor zelfstandiger in hun werken en beoordelen dat produkt gelden expliciet van tevoren op tafel aan u lezers het woordla leggen is echter de indeling in harde onderdelen 21 noten literatuur 1 de nederlandse algemeen didactische handboeken bevers j a a m het amerikaanse studiepuntenstelsel vertellen weinig over de cijferp roblematiek en zeker een literatuurstudie in de invoering van een studiepun over de vraag naar schaal inperking alleen bij geer tenstelsel in het hoger onderwijs s gravenhape staats ligs v d veen p 411 4 72 staat iets over dit laatste uitgeverij 1975 p 11 7 zij bepleiten in her algemeen cijferschaal inperking brinke j s ten drop w toe met effect 1 en 2 gro vier cijfers van a zeer goed tot d o nvoldoende ningen 1979 1980 lijkt hun wel genoeg eisper elliot w leerdoelen en vormingsdoelen in het 2 rowntree derek aslessing students how shall we onderwijs in handboek voor de onderwijspraktijk 1 know them london 1977 deel 2 deventer 197 8 3 leidse werkgroep moedertaaldidactiek moedertaaldi geerligs titus van der veen tjipke lesgeven inter dactiek muiderberg 1980 ne differentiatie in de praktijk assen 198 0 4 in de volkskrant stond dat ook de adviesraad groot a d de wat neemt de leerling mee van onder voortgezet onderwijs tweede fase arno ii voor wijs in handboek voor deonderwi spraktijk 1 deel 2 e e n studiepuntensysteem plei t ik heb d e betrokken afl 2 januari 1978 deventer 197 8 nota nog niet kunnen benachtigen groot a d de over leere rv aringen en leerdoelen in 5 bevers j a a m het amerikaanse studiepuntenstel handboek voor de onderwijspraktijk 1 deel 2 afl 10 sel een literatuurstudie in de invoering van een november 1980 deventer 197 8 studiepuntenstelsel op cit p 30 31 leidse werkgroep moedertaaldidactiek moedertaaldi 6 eigen e rvaringen en of reacties kunt u stu ren naar de dactiek muiderberg 1980 auteu rs pedagogisch didactisch instituut voor de le rowntree derek aslessing students how shall we raa rsopleiding universiteitscentrum de uithof know them london harper and row 197 7 afd nederlands heidelberglaan 2 3584 cs utrecht 22