Taaldoelen?

7 o g e s c h u d taaldoelen theun meestringa iedere leraar is een taalleraar hebt u deze zin wel eens in vonk of een andere res pectabele bron gelezen en zo ja hebt u toen ook gedacht wat een onzin ik denk in elk geval dat het gevaarlijke onzin is1 al zit er wel een kern van waarheid in ik zal dit zo proberen uit te leggen als iemand een bron kan aanwijzen waarin ikzelf zoiets gezegd of geschreven heb dan beken ik onmiddellijk schuld er zijn taalleraren en leraren van andere vak of leergebieden taalleraren hebben verstand van taal en andere leraren van andere zaken soms zijn leraren van meerdere markten thuis in het basisonderwijs bijvoorbeeld maar ook zij zijn meestal niet aan het multitasken et is een risicovolle gedachte heb prima en zeker nastrevenswaardig om leer ik de laatste tijd geleerd omdat lingen daar ook productieve taaltaken te het mensen die werken aan de laten uitvoeren zoals een presentatie hou ontwikkeling en invoering van den of een artikel schrijven en het daar niet taalgericht onderwijs op het ver voornamelijk bij lezen en luisteren te laten keerde been kan zetten als bij hen want leerlingen en leraren hebben die taal de gedachte postvat dat er in vak productie nodig om goed te kunnen leren en lessen ook aan doelen van het vak feedback te kunnen geven en te ontvangen nederlands gewerkt moet worden maar leerlingen opzettelijk taaltaken laten dat er bijvoorbeeld bij scheikunde uitvoeren maakt je nog geen taalleraar ook geleerd moet worden een presentatie te geven of een brief te schrijven je kunt mis het is ook een gevaarlijke gedachte omdat schien taalonderwijs en vakonderwijs wel het door leraren van andere vakken niet seri integreren maar dat is iets anders en gaat eus genomen kan worden en zij zich wellicht verder dan taalgericht vakonderwijs het is zullen afvragen of ze degene die zulke onmiskenbaar dat leraren en leerlingen bij onzin uitkraamt wel serieus moeten nemen alle vakken taaltaken uitvoeren en het is en dat laatste zou zonde zijn want die lera december 2008 nummer 2 38e jaargang 8 taalonderwijs ren moeten wel ook pro vakken gaat het om het leren van de vaktaal is iets anders beren de kansen te benut het register van het vak bij nederlands kun dan taalleren ten om hun leerlingen je leren daar oog voor te krijgen te analyse door te doen beter te laten presteren ren wat de kenmerken zijn en hoe je de taal door gericht aandacht aan taken kunt aanpakken bij het vak moet je de het gebruik van de vaktaal te besteden taal van het vak leren beheersen de vakle raar kan nee moet alert zijn op die vak taal is belangrijk en een probleem voor som taalvaardigheid hij kan de leerlingen daar mige leerlingen daar is weinig discussie steun bij bieden en zorgen voor de nodige over en je leert taal ook door die te gebrui interactie en oefening zodat de leerlingen ken in de les sen nederlands in andere uren het niet hebben over duwende magneten op school buiten school voorschools maar maar weten dat magneten elkaar aantrek dan taalonderwijs is iets anders dan taalle ken en afstoten dat ze leren niet te zeggen ren door te doen bij taalonderwijs is er dat de grafieklijn omhoog gaat maar dat sprake van instructie gerichte oefening en die lijn stijgt hij kan de leerlingen ertoe aan of feedback op taalgebruik daar leer je zetten nauwkeurig te formuleren ja dat is waarom en wanneer het belangrijk is om goed maar hoe zeg je dat als bioloog er is precies te zijn in je formuleringen wat het weinig reden tevreden te zijn met halve ant uitmaakt of je iets zus of zo zegt hoe ver woorden hij hoeft t kofschip niet uit te leg schillende teksten in elkaar steken en hoe je gen en misschien wel niet eens op de d s en ze zo goed mogelijk kunt begrijpen en t s te letten produceren wat je kunt doen om beter taal te leren gebruiken je zou veel leren we de laatste tijd in het platform bij taalonderwijs moeten taalgericht vakonderwijs van het ontwikke de vakleraar le ren formuleren en leren len en uitproberen van nieuwe taalgerichte kan nee moet wat het effect is van ver lesvoorbeelden 2 in een van de geschiedenis alert zijn op schillende formuleringen lessen schrijven leerlingen brieven aan een die vaktaal hoe je je kunt voorberei vriend vanuit een bepaald standpunt over vaar digheid den om bepaalde taalta een historische gebeurtenis een van de brie ken of genres goed te ven aan een vriend wordt door de leraar doen en hoe je ze kunt als onvoldoende beoordeeld omdat de aan analyseren je leert in taallessen hoe taal hef ontbreekt het is voor mij de vraag of dat werkt dat de situatie meebepaalt wat de terecht is de aanhefverplichting stond niet betekenis is van wat er gezegd of geschre in de opdracht en als er geen schoolafspraak ven wordt dat je door de taal die je gebruikt is dat brieven op school altijd met een aan kunt laten zien dat je de ander respecteert hef moeten beginnen mag je het ontbreken of niet en dat verschillende situaties verschil ervan bij een informele brief dan zo zwaar lende registers kennen schooltaal thuistaal rekenen is het kunnen weergeven van het straattaal dialect vaktalen je kunt in taal standpunt door daarvoor de goede woorden lessen leren over registers maar je kunt ze er te kiezen niet belangrijker dan zo n vorm niet allemaal leren en dat hoeft ook niet kwestie moet binnen de vakken de beteke nis niet altijd voorop staan in de jaren die we aan taalgericht vakonder wijs gewerkt hebben krijgen we steeds dat daarbij een gebrekkige vorm van de taal scherper in beeld waar het om draait bij de de weergave van de betekenis niet in de weg 38e jaargang nummer 2 december 2008 9 mag staan moet duidelijk zijn door eisen te het onderwijs is taalge het onderwijs is stellen aan het vakmatig formuleren en de richt als er gericht taalgericht als er leerlingen te helpen daaraan te voldoen gewerkt wordt aan taal gericht gewerkt werkt ook de niet taalleraar aan taaldoelen zo simpel is het en daar wordt aan taal als je maar expliciet bent over de eisen die je hoef je geen taalleraar stelt aan correctheid en adequaatheid van de voor te zijn of te worden de vraag welke vaktaal er zijn veel leerlingen die daar baat vaktaaldoelen dan extra aandacht verdienen bij kunnen hebben is minder eenvoudig te beantwoorden dat is een nieuwe uitdaging theun meestringa slo enschede nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling t meestringa slo nl noten 1 het is een beetje ruw geformuleerd of grof geschoten 2 zie taalgerichtvakonderwijs nl producten de lesfabriek nieuwe lesbrieven december 2008 nummer 2 38e jaargang