Taalgroei

recensie zou moeten blijven staan het nodigt enorm uit om niet alleen te lezen maar er ook iets mee te gaan doen taalgroeimiddelen charles kalkhoven veel tijdschriften en andere periodieken zijn voor een belangrijk deel afhankelijk van taal g roei adverteerders vooral in de niet specialistische bladen die voor een breed publiek bedoeld zijn worden in de advertenties veel wondermiddelen m verhallen r walst taalontwikkeliwg op aangeprezen kent u de anwb kampioen school handboek voor interactief taalondenvijs afslanken niet behulp van een trilbandapparaat bussum coutinho 2001 isbn 90 6283 230 x een weelderige haardos door moderne e 20 42 implantatietechieken goed slapen als gevolg van nieuwe vondsten in de matrassenfabricage vitaliteit uit capsules met plantenextracten in moer 5 6 van jaargang 2000 hebben een keur aan verleidende middelen tegen tal van marianne verhallen en ruud walst zich ongemakken gebogen over de vraag wat goed taalonderwijs deze associatie komt bij mij op bij het lezen van is dit als reactie op een toenmalige hausse aan het boek van marianne verhallen en ruud krantenberichten over de staat van het walst niet vanwege de inhoud de schrijvers taalonderwijs in nederland dat als onder de presenteren middelen die het taalonderwijs maat zorgwekkend van geringe kwaliteit of beter zullen maken daar ben ik van overtuigd zelfs ronduit slecht gekwalificeerd werd zij wel vanwege de vorm de taalgroeimiddelen bieden in dit artikel een kader voor verbetering worden speels in een advertentieachtige opmaak van het taalonderwijs en het taalbeleid op aangeprijsd verpakt in potjes uit een scholen goed taalonderwijs moet taalontwik reformwinkel of een apotheek zo op een kelend zijn het moet het taalrepertoire van plankje in de huisapotheek van grootmoeder kinderen uitbreiden het moet de kinderen vooruit helpen in hun taalbeheersing veehallen en walst geven toe dat dit open deuren lijken maar constateren ook dat het nederlandse taalonderwijs in de meeste methodes veeleer toetsend is in taaloefeningen moeten kinderen vooral laten weten wat zij al weten of beheersen i fefppq k wie weet wat is dan dat het de taal van ty i eoo v rr ie kinderen verder op weg helpt in taalontwik kelend onderwijs is rol van de leerkracht cruciaal in het uitbreiden van de woordenschat in het interactief en betekenisvol laten zijn van het taalonderwijs liggen kansen om de taal en communicatievaardigheid van kinderen te ver sterken kansen die de leerkracht in eigen hand de leerkracht is de verstrekker van de heeft als zij over een instrumentarium beschikt wondermiddeltjes en dat is heel terecht want om dit vorm te geven het boek taalontwikkeling het is uiteindelijk de leerkracht die het moet op school handboek voor interactief taalonderwijs ligt doen het boek gaat dus over vaardigheden van helemaal in de lijn van het artikel het is een leraren praktische uitwerking van leerkrachtvaardig heden die nodig zijn om interactief taal we t en kunnen do e n onderwijs in het basisonderwijs te realiseren het boek hanteert de drieslag weten kunnen het is geen boek dat lang op de boekenplank en doen je hebt kennis nodig om interactie f 200212 moer 76 taalonderwijs vorm te geven je moet over een voorbeeld waarin overigens een groot vaardigheden beschikken om die kennis toe te ouder met haar kleinkind praat kunnen passen yan 41 z jaar loopt met oma over de markt het wonder van de tanlonttvikkelirg noemen oma we moeten nog even naar de super verhallen en walst de eerste paragraaf van het markt hoofdstuk waarin het weten is uitgewerkt met yan verbaasd markt veel voorbeelden van gesprekken met jonge oma nee naar de supermarkt daar op de kinderen illustreren zij hoeveel taal kinderen in hoek die grote winkel van albert hun eerste levensjaren leren de schrijvers laten heijn merken hoezeer zij in verrukking raken bij yan heb mamma ook die waterschieter juweeltjes van peutertaal en die vonk slaat over voor snij bekoopt moet ik zeggen het lezen van de taalvoor oma je waterpistool die heeft ze niet hier beelden is puur genieten verhullen en walst gekocht starten met deze voorbeelden van de zich ontwikkelende taal omdat zoals zij stellen iedere ouder er bijna vanzelf in slaagt kinderen ouders in de interactie niet hun kind spelen in de eerste levensjaren een grote hoeveelheid kunnen we daar lessen uit trekken voor het taal mee te geven als we vervolgens weten hoe taalonderwijs theorieen over taalverwervings die verwervingsprocessen verlopen en welke rol processen komen op een levendige wijze aan d e factoren voor succesvolle taalverwervin g taalaanbod onder verzorger kind verzorgt taalaanbod verwerkt het taalaanbod actief geeft voldoende taalaanbo d interpreteert probeert taalaanbod te begrijpen geeft begrijpelijk taalaanbod construeert stelt eigen en net boven niveau hypothese uit productiegel ege nheid onder verzorger kind biedt productiegelegenheid van kinderen benut de gelegenheid stimuleert initiatieven van kindere n inviteert herhaalt geeft kinderen gelegenheid te experimenteert probeert reageren hypotheses uit neemt initiatieve n fee dback ouder verzorger kind geeft feedback verwerkt feedback geeft aanwijzingen over juistheid stelt hypothese bij als uit de van constructies woordvorm en feedback blijkt dat er iets fout i s woordkeus laat merken dat de boodschap is handhaaft hypotheses als uit de overgenomen feedback blijkt dat het goed i s 2002 2 moer 77 orde is taal leren puur een imiteren van de taal groeimiddelen taalaanbod taalruinite en feedback van volwassenen of construeren kinderen de succesvolle huismiddeltjes geeft veel hypothesen toetsend op eigen kracht de regels handreikingen voor leerkrachtvaardigheden het van hun taalsysteem beide theorieen hebben is tenslotte de leerkracht die het moet doen de hun waarde maar wat er aan ontbreekt is de taalgroeimiddelen zijn verpakt in potjes betekenis van interactie ouders staan niet alleen wanneer je het deksel van het potje taalaanbod maar model voor de taal van hun kind en doen openschroeft blijken daar de ingredienten meer dan alleen maar een taalaanbod geven zij betrokkenheid begrijpelijkheid en boven niveau in te spelen in op de taal van het kind en stemmen zitten de drie b s in hoofdstuk 3 worden de hun taal af op die van het kind termen uitgelegd de hoofdstukken 4 tot en met 6 nemen de lezer aan de hand van praktijk verder stimuleren ouders hun kinderen om te beschrijvingen en opdrachten mee om de praten zij lokken reacties uit en geven het kind kennis toe te passen ruimte om te reageren en ouders geven weer betrokkenheid bij kinderen teweeg brengen is een reactie op het taalgebruik van hun kind een noodzakelijke voorwaarde om met je zowel op de vorm als op de inhoud het taalaanbod kinderen te bereiken kinderen authentieke tweegesprek de interactie ouder moeten ervoor open staan het taalaanbod moet kind brengt dus factoren aan het licht die thuis input worden hoe je dat kunt doen en hoe je bijdragen aan een succesvolle taalverwerving betrokkenheid kunt vasthouden vindt de lezer 1 een goed op het kind afgestemd taalaanbod in hoofdstuk 4 je taalaanbod afstemmen op de 2 productiegelegenheid de ruimte krijgen om leerlingen benadrukken van belangrijke delen zelf taal te gebruiken uit de informatie en contexten aanbieden zijn 3 feedback op de taal van het kind manieren om de begrijpelijkheid te vergroten zouden dit ook niet de succesvolle sleutels concretiseringen zijn er volop beschreven in kunnen zijn voor het taalonderwijs op school het boek met de derde van de drie b s boven niveau willen verhullen en walst aangeven dat het ta a lgroeipa kket het taalaanbod van de volwassene altijd net iets in de hoofdstukken 3 tot en met 6 verleggen de boven het taalniveau van het kind snoet liggen schrijvers de aandacht van het weten naar het als dit niet het geval is zal er niet vlug sprake zijn kunnen en het doen van taalgroei de kinderen zouden te weinig hoofdstuk 3 maakt de vertaalslag van thuis naar vooruit gaan we raken hier aan de kunst van school het kan dan wenselijk zijn om de het onderwijzen maar de schrijvers maken verworvenheden van het interactieproces dat wederom door hun praktische gerichtheid deze zich thuis afspeelt over te brengen naar de kunst toegankelijk onderwijssituatie dat is daarmee nog niet zo op het etiket van het tweede potje staat gemakkelijk gerealiseerd de thuissituatie taabuimte juist in een gesprek in de klas is het verschilt immers van de school in de klas zitten wezenlijk dat de kinderen afwisselend de ruimte 30 kinderen een kringgesprek verloopt anders krijgen om te spreken ieder kind moet dan een tweegesprek thuis de spreektijd moet voldoende beurtruimte krijgen zoals verhullen verdeeld worden er staan veel vakken op het en walst dat noemen dat leidt voor de rooster waarbij kerndoelen horen die begren leerkracht op zijn minst tot vier aanwijzingen zingen geven aan wat je misschien allemaal in stimuleer initiatief tot beurtnemer bij de stille interactie zou willen doen verhullen en walst kinderen bewaak de spreekbeurten ondersteun proberen de lezer ervan te overtuigen dat spreekbeurten juist bij de stille of taalzwakke ondanks deze verschillen en belemmeringen er leerlingen en zorg dat je zelf niet te veel aan het in een schoolklas wel degelijk mogelijkheden en woord bent in een gesprek voor de hand kansen liggen voor taalontwikkeling of zoals zij liggend jawel maar observaties tijdens het noemen taalgroei de vele praktische voor kringgesprekken laten zien hoe diep de beelden die zij geven beschikken over veel valkuilen op dit gebied kunnen zijn dezelfde overtuigingskracht kinderen worden in de kring vaak overdonderd het taalgroeipnkket samengesteld uit de taal door snelle taalvaardige kinderen kinderen di e 2002 2 moer 78 bedenktijd nodig hebben raken hun beurt snel een werkboek kwijt de harde roepers worden vaak tanlontwil kelirijz op school is geschreven als ee n gehonoreerd de schrijvers geven overigens niet werkboek de tekst is gelardeerd met opdrach alleen hier maar op talloze andere plaatsen ten en met intermezzi die de lezer aan het prima bruikbare tips voor een andere aanpak denken zetten over de eigen praktijk in het ondenverpsruinxe is het tweede aspect van tweede deel van het boek zijn werkbladen taalruimte kinderen die zelf een gespreks opgenomen die structuur geven om de prak onderwerp aandragen zijn beter in staat om tijkopdrachten uit te voeren het is de bedoeling over dat onderwerp te praten gevolg meer van de schrijvers dat de lezer leerkracht of kansen voor taalgroei student vanuit een reflecteren op het eigen het derde potje bevat het wondermiddel handelen op zoek gaat naar aanpassingen en feedback de leerkracht kan door haar reageren verbeteringen in de eigen praktijk zelfevaluatie het kind bevestigen in wat het zegt en is het middel hiertoe het is de vraag of dit een aanmoedigen om door te gaan met praten maar geschikt middel is de meeste elementen van het door middel van feedback verbetert de taalgroeipakket zal een doorsnee leraar al leerkracht ook de taal van het kind je kunt de toepassen ze zijn dagelijkse ingeslepen routines inhoud verbeteren als het kind een verkeerde in de interactie geworden misschien zijn veel woordbetekenis gebruikt je kunt de inhoud van deze routines te weinig effectief en te aanvullen waardoor het begrip van het woord beperkend stellen vethallen en walst en dat is verrijkt wordt hetzelfde geldt voor de vorm heel goed mogelijk maar voor mij is het de h et kind helpen met het onder woorden vraag of het voldoende mogelijk is om op eigen brengen van hetgeen waarvoor het nog niet kracht te reflecteren op het eigen routinematig voldoende woorden heeft is een andere vorm handelen juist eigen routines van hun van feedback positieve bevestiging tenslotte vanzelfsprekendheid ontdoen is moeilijk het zal verbaal of non verbaal stimuleert kinderen om ook wel met mijn e i gen achtergrond de taal te blijven gebruiken en plezier te houden in onderwijsbegeleiding te maken hebben maar ik taal denk dat je bij gedragsveranderingen zoals de schrijvers hebben goed gekeken naar de vethallen en walst voorstellen niet zonder de praktijk in het laatste hoofdstuk gaan zij in op spiegel kunt die een ander je kan voorhouden verschillende groeperingsvormen in de klas het toepassen van de taalgroeimiddelen in een grote voetnoot kring bij klassikale instructie of in een kleine vethallen m r walst beter taalonderwijs groep wordt gedetailleerd geillustreerd zij op de basisschool in moer nr 5 6 2000 blz hebben een positieve bril opgezet kijken waar 295 304 kansen en mogelijkheden liggen maar ze zijn realistisch genoeg om ook de beperkingen te zien die er nu eenmaal zijn in de praktijk van alledag 2002 2 moer 79