Taalonderwijs in Kloosterzande – Thematisch werken in het basisonderwijs

etie nne van acker zoveel mogelijk als betekenisvol en zinvol worden ervaren dat wil zeggen het tegenover chris stronk s gestelde van het lesje om het lesje groep 4 is een niet opvallende groep die 2 3 leerlingen telt de groepsleerkracht achtte het thema ons lichaam van belang voor zijn taalonderwijs leerlingen hij was er bovendien van overtuigd dat het hun interesse zou hebben het was het in kloosterzand e eerste thema na de zomervakantie van t99i het is op de school gebruikelijk 14 dagen rond een thematisch werke n thema te werken ons lichaam kwam in die twee weken tien keer aan bod in het basisonderwijs om te beginnen stelden leerkracht en bege leider een overzicht samen van mogelijke acti viteiten rond het gekozen thema de leerkracht maakte hieruit keuzen en kwam zo tot de in vulling van zijn taallessen voor 14 dagen we het team van de rooms katholieke basisschool ter geven die invulling nu kort weer duinen werkt sinds enkele jaren aan vernieuwing van het taalonderwijs dit artikel geeft een indruk een overz i c h t va n de lesse n van de manier waarop dat gebeurt etienne van acker leerkracht van groep 4 en chris stronks les i in deze les gaat het vooral om spreken en neerlandicus en docent hogeschool zeeland sector luisteren in de kleine groep maar ook voor de rnso en begeleider van het team van ter duinen klas na de introductie van het thema waarin beschrijven opzet en uitvoering van een thema voor de leerlingen mogen raden waarover het in de groep 4 voorafgaand aan die beschrijving geven ze komende lessen zal gaan maken ze in kleine de voornaamste motieven voor het werken vanuit groepen op grote vellen een woordveld waar thema s terwijl ze in een slotparagraaf ingaan op aan denken jullie bij ons lichaam staande het kader waarbinnen de vernieuwing van het taal voor de groep licht ieder groepje het opge onderwijsplaatsvindt schrevene toe de opdracht voor thuis is breng zoveel mo gelijk dingen mee die met het thema hebben te uitgangspunte n maken voorwerpen platen boeken kranten en tijdschriften met het meegebrachte mate onvrede met het werken vanuit een taalme rixal zal een kleine klassetentoonstelling wor thode vormde de aanleiding tot het streven den ingericht naar vernieuwing van het taalonderwijs op ter duinen een rooms katholieke basisschool in l e s 2 i n deze les gaat het weer om spreken het zeeuws vlaamse kloosterzande die ver en luisteren maar ook over het gebruiken van nieuwing moet in ieder geval leiden tot het taal als middel om de werkelijkheid te ordenen om volgende taalbeschouwing dus het taalonderwijs sluit zoveel mogelijk aan bij de leerkracht heeft de belangrijkste dingen de ervaringen van de leerlinge n die de kinderen op de grote vellen schreven op het werken vanuit een thema houdt verken een stencil gezet en foutieve schrijfwijzen ver ning en ordening van de werkelijkheid in cen beterd de leerlingen werken weer in kleine traal staat evenwel de taalontwikkeling van de groepen elke groep ontvangt zes blaadjes met leerlinge n de opdrachten schrijf op ieder blaadje de de onderdelen spreken en luisteren stellen woorden die volgens jullie bij elkaar horen lezen drama en taalbeschouwing moeten in bespreek ook met elkaar waarom je bepaalde een nieuw programma op een evenwichtige woorden bij elkaar zet bedenk een kop voor manier aan bod komen ieder blaadje ten overstaan van de klas moeten de taalactiviteiten moeten door de leerlingen de groepen hun indelingen verantwoorden 86 moer 1992 3i4 de opdracht voor thuis is ieder groepslid ten zijn gekomen de leerkracht noteert die op neemt een blaadje mee en probeert wat er op het bord tot slot stelt hij de vragen zijn we staat aan te vullen niets vergeten en wat zouden we een volgen de keer anders moeten doen les 3 in deze les vindt het aanbieden van een prentenboek plaats teus langeneus kriiss les 8 deze les stelt lichaamstaal aan de orde diekmann eidrigevicius op het voorlezen om te beginnen krijgen de leerlingen korte van het boek volgt een gesprek waarin de leer zinnen aangeboden die ze zonder woorden kracht het probleem van de acceptatie zoals moeten uitbeelden bij voorbeeld wat stinkt dat in het boek naar voren komt probeert over het hier daarna krijgen ze de opdracht zelf te brengen naar de werkelijkheid van de leer zulke zinnen te bedenken lingen les 9 tweede aanbieding van teus lange les 4 deze les moet allereerst worden gezien neus de kinderen vertellen het verhaal aan de als een stelles de kinderen werken opnieuw in hand van de prenten die ook in detail bespro groepen en krijgen per groep een stuk behang ken worden van ongeveer 175 cm een van de groepsleden gaat languit op de achterkant liggen de ande l e s io met een les dramatische vorming wordt ren trekken zijn of haar lichaamsvorm over de de serie afgesloten er zijn twee onderdelen kinderen krijgen nu stroken waarop ze de na het eerste is een vervolg op les acht nu moe men van lichaamsdelen schrijven alsook wat ten de leerlingen in een charade of letterraad die doen of wat je ermee kunt doen er staan selspel woorden uitbeelden met hun lichaam enkele voorbeeldzinnen op het bord in het tweede deel van de les worden korte scenes gespeeld verband houdend met ziek met de vingers kun je knippen naar iemand wij zijn een kind zit ziek thuis in de wachtkamer zen een pen vasthouden enzovoort van de dokter enzovoort in de maag komt het eten terecht dat je enzovoort we maken bij dit overzicht nog enkele opmer kingen binnen het team bestaat de afspraak een groepje richt een tentoonstelling in van de dat een serie lessen als hierboven beschreven meegebrachte spullen ook hierbij worden op een bepaald formulier zal worden vastge stroken gebruikt om het materiaal te aan te legd de afbeelding op pag 89laat zien hoe dat duiden of er iets bijzonders over te vertellen gebeurde voor de eerste vier lessen we zien in de tweede kolom dan de onderdelen van taal les j vervolg van les vier aan het slot ervan onderwijs spreken luisteren stellen lezen laten de groepen aan elkaar zien wat ze hebben dramatische vorming en brongebruik met gemaakt geven zo nodig een toelichting of daarnaast de beknopte invulling van de lessen vertellen elkaar hun ervaringen tijdens het door de leerkracht sterk overeenkomend met werken het voorafgaande overzicht van de lessen aan de rechterkant van het formulier staan doelstel les 6 deze les is een vervolg op de tweede lingen voor de verschillende lessen geformu de leer l ingen krijgen kartonnen kaarten en leerd daarover straks nog iets meer maken een kwartetspel over ons lichaam uitvoerin g van de serie les 7 spreken en luisteren staan weer cen traal in deze les en wel in de vorm van vragen de serie is geheel volgens plan uitgevoerd stellen en het geven van een samenvatting de daarbij kwamen een aantal zaken naar voren groep krijgt bezoek van een schoonheidsspe die wij van grote betekenis achten voor de cialiste een ouder ze vertelt laat het een en taalontwikkeling van de leerlingen we geven ander zien en beantwoordt vragen van de kin die zo bondig mogelijk weer deren als ze vertrokken is maken groep en de leerlingen zijn van les tot les zeer enthou leerkracht een samenvatting van wat ze te we siast bezig meer dan dat eigenlijk ze tonen 1992 3i4 moer 87 iloo ebied a ta a lbehee r ai nr ui twe deelawn t aa l 00 00 deel a specten groep 1 en 2 groep 3 en 4 groep 5 en 6 i groep 7 en 8 geb 1 o s l 1 slpreker on zich m h telreni s vinder de k in de re n b s c h ik ke m e t w a anderen m e i wat ze o n de r me t hun steeds over steeds meer b e be l even me t w a ze zoeke n bestude r en groter wordende o grippe n samen h a n ge nd lezen wereld o n me t w at ze h or en zi e e n be l e v en lje t f e 111s weergeve n de k in de r e n kunnen over wa t ze e r va r e n o ve r wat ze e nde r 7oe