Vader, waarom leren wij? Moeder, waarom leven wij?

46 geschud vader waarom ieren wij moeder waarom leven wij ronald soetaert in een bui van vrolijke overmoed heb ik de redactie beloofd een soort column of brief te schrijven over ons vak u weet wel dat schoolvak nederlands zo n bui gaat vlug over en ik vroeg me af waarover en om het gemakkelijk te maken waarom niet over waarom waarom omdat ik bijna elke dag geconfronteerd werd met dit vragend voornaamwoord we leren op school dat het herhalen van woorden dient vermeden te worden maar er is geen synoniem voorhanden dus daarom zoveel waarom het einde van komst van of ook wel het einde van kunnen aan kleven we leven op het einde van het millennium in een tijd waarin we dat k ben de voorbije weken geinviteerd soort doemdenken koesteren om te praten over een waaier aan onderwerpen over bibliotheken over een boeiend filosofisch gezelschapsspel musea over huiswerk over leesbevorde dat ons echter mateloos vermoeit als we s ring over literatuuronderwijs over boek ochtends vroeg met beide voeten in de besprekingen over computergames werkelijkheid terechtkomen u moet immers over lerarenopleiding over nieuwe media les geven en ik moet leraren toespreken in en over talen en didactiek dat laatste als de lerarenopleiding en nascholing en ik kan les want naast meningen ventileren dien ik er toch geen theoretische wrakken van ook zekerheden te presenteren aan de lera maken en toch moeten ze intellectuelen renopleiding wat verbindt al die onderwer blijven je zou voor minder liggen woelen s pen gewoon het feit dat we er de toe nachts 28e jaargang nummer 2 nov dec 1998 z r waarom leraar dit kan leiden tot wat peter sloterdijk typeerde als het ongevaarlijkste soort de lessen vakdidactiek zijn dus weer cynisme van de wetenschap de exami begonnen niet direct een hoofdvak voor de nandi die in staat zijn een uiterst opper studenten germaanse maar toch een vak vlakkige en verachtelijke relatie aan te gaan dat in hun hoofden iets veroorzaakt dat met wat ze moeten leren een relatie van hoop ik niet alleen ik zie en hoor en voel stampen van uit het hoofd leren met het dat aan hun reacties wat gebeurt er zoals vaste voornemen het geleerde daags na het bij elk vak komen ze als toeristen binnen examen te vergeten het is een goede trai als het woensdag is is het vakdidactiek de ning het studeren dient als omweg vanuit studenten zijn voorgeprogrammeerd door de hypothese wie zoiets met succes heeft hun vakopleiding de voorbije jaren hebben doorstaan kan ook het ndere aan het ze zich gespecialiseerd in taalwetenschap leren wordt gebruikt als abstract kwalifica of literatuurwetenschap grammatica of lite tiekenmerk sloterdijk 1984 p 489 ratuurgeschiedenis in een schrijver of een grammaticaal probleem en bij die pro theorie over het leraarschap of over het grammering hoort een rol die ze interiorise leren of over de vakdidactiek blijkt veel min ren ze zien zichzelf als jonge wetenschap der blijmoedig aanvaard te worden terecht pers opgeleid en voorbestemd om hoor maar waarom nu die kritiek ik denk wetenschap te bedrijven dat het iets te maken hee ft met die rol die ze zichzelf hebben toebedeeld en die niet en dan is er de lerarenopleiding ze moeten direct spoort met de rol die ze plots moeten plots afdalen van de olympische hoogte van opnemen leraar voor een conferentie over de wetenschap naar de laagvlakte van de de sociologie inventariseerde ik eens de rol praktijk zo n culturele shock veroorzaakt len die de studenten in opleiding uitstralen een merkwaardige reactie plots stellen ze in de klas ik zie er die suggereren dat ze zich meer dan ooit de vraag waarom criticus dichter romancier dramaturg waarom een stageweek mijnheer waar cabaretier literatuurwetenschapper linguist om theorie en praktijk om leraar te worden professor zijn wie wil leraar worden ook collega s blijven insinueren dat je toch als leraar geboren wordt of wat we nu pre het wordt tijd dat de rol van leraar als een cies met een heel jaar zouden doen autonome rol wordt ervaren waarbij men het recht krijgt er zich op een serieuze merkwaardige vragen want er moeten toch manier op voor te bereiden een lerarenop ook binnen de literatuur en taalwetenschap leiding die men als aanhangsel kan volgen momenten geweest zijn waarop de theorie en afwerken biedt geen mogelijkheden om minder relevant was toch werd er zonder na te denken te wennen aan de gedachte veel kritiek en vragen uit het hoofd geleerd dat men leraar wordt en waarom nov dec 1998 nummer 2 28e jaargang b s 3n t t ni 1 q 7 t s q waarom grammatica museum waarom nog een bibliotheek waarom literatuur waarom zoveel ongerustheid de computer die plots het hele instituut in vraag stelt de meerwaarde uitleggen van een nieuwe cul als ik de discussielijsten op het internet over tuur hoe doe je dat zeker op een moment taalonderwijs bekijk is het meest gebruikte dat de oude cultuur zich afvraagt waarom woord waarom uiteraard why want the net nog literatuur waarom nog museumkunst speaks english de leraren moderne talen waarom nog een bibliotheek helpen elkaar on line met redenen om duits frans spaans te leren hele websi tes worden opgezet met argumenten om ouders het beleid en leerlingen te overtui de toekomst van gen mijn collega vakdidacticus klassieke talen mailt me dat hij voorzi tt er is van een vereniging die de toekomst van het onder in het essay na het boek weer zo n einde wijs in de klassieken behartigt ze organise der tijden titel schreef george steiner in ren een conferentie waarover denkt u over 1987 dat we in een tijd leven waarin een het waarom van een klassieke vorming voorkeur bestaat voor vergaande destruc tieve vragen we koesteren dergelijke vra alsof het nog niet voldoende is terwijl ik dit gen zonder te weten of er een oplossing schrijf woedt op drie lijsten een debat over voor is dit leidt tot een intellectuele licht waarom grammatica en op onnoemelijk zinnigheid en een vorm van sombere trots veel lijsten waarom literatuur nou ja wat en allure moeder waarom leven wij wie de voorbije jaren in de echte wereld hoog argumenten zoekt hee ft het niet gemakke op de agenda stond blijft in de virtuele lijk sommigen komen bij god uit en zijn wereld tellen alleen prangender in de lite getroost anderen sluiten bij de verlichting raire wereld of de kunstwereld tout court aan maar ook deze laatsten aldus de filo is de onderwijskundige vraag vertaald in een soof peter sloterdijk komen uiteindelijk uit filosofisch probleem als we pleiten voor lite bij de uitroep omdat ik nu eenmaal geloof ratuur luidt de vraag wiens literatuur en in dat het de moeite is een mail vandaag lees ik na de vraag waar om grammatica een pleidooi voor gram kortom de manier waarop we met die post matica gevolgd door een kort antwoord moderne waaroms omspringen zal de toe wiens grammatica komst van ons bepalen onze houding is onvermijdelijk paradoxaal we hebben de en het houdt niet op aan twee lezingen vraag nodig om kritisch te zijn maar we heb werkte ik de voorbije maanden met als ben een weliswaar complex antwoord opdracht een antwoord te formuleren voor nodig anders worden we geconfronteerd met twee doelpublieken waarom nog een het einde van het schoolvak nederlands ronald soetaert universiteit gent faculteit van de pedagogische wetenschappen sint pietersplein 5 9000 gent ronald soetaert rug ac be 28e jaargang nummer 2 nov dec 1998 i y 1 q wordt vervolgd volgende keer waarom huiswerk en wat met het waarom van de leerlingen bibliografie sloterdijk p kritiek van de cynische rede deel 1 en 2 amsterdam arbeiderspers 1984 synopsis steiner g na het boek raster 40 1987 p 18 31 centrum voor beroepsvervolmaking leraren het centrum voor beroepsvervolmaking leraren van de universiteit antwerpen uia richt tijdens het tweede trimester de volgende cursussen in voor leraren nederlands zelfstandig leren en het vak nederlands leiding jan van der draai datum woensdag 24 februari 1999 van 14 tot 17 uur nederlands als tweede taal zie elders in dit nummer leiding ann de schryver data vrijdag 26 februari en 5 maart 1999 telkens van 9 30 tot 16 30 uur internet en het vak nederlands leiding lye verdoodt onder voorbehoud datum nog niet bekend inlichtingen en inschrijvingen uia cbl universiteitsplein 1 2610 wilrijk tel 03 820 29 60 fax 03 820 29 57 het cursusaanbod is ook on line beschikbaar op cbl uia ac be 1 o 1 n n nv v vv 4 4y in y n a i c w y v v v n r t a t k ox r r v v v v v v v v v nvv l p 1 y vn w vnv 1 4 l t v a p nvy nv r nv n 5t an n 4 5 yv w v idjji v c i ixrifi i ft i v x nr n h i n r 5 n 5 a r x w t r kv i a i r nr y f nv v aiy y ti iv i f i i i bii t v a i4 r y r y w u l r n y x ym n in r a n r vn v ty v 4ii h xi x f t i y 4v r j v l d t a r r y r f v v f p y v i y p i i v t ti f3 x 1 v a tii i nov dec 1998 nummer 2 28 e jaargang